MinPress: Review of the Week, 98-04-16

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Ε] Μ. ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[ΣΤ] ΕΥΡ. ΕΝΩΣΗ-Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Ζ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Η] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Θ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Συνάντηση Τζογάνη-Καρανταγί Η Αγκυρα επιμένει στο διμερή διάλογο

Επίσης, δημιούργησε ελπίδες-σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του ελληνικού και τουρκικού τύπου-για ένα "ήρεμο καλοκαίρι στο Αιγαίο". Αυτό άλλωστε προκύπτει και από δήλωση του υπουργού Εξωτερικών κ. Πάγκαλου, ο οποίος αναφερόμενος στη συνάντηση Τζογάνη-Καρανταγί, υπογράμμισε ότι "δεν είναι μακριά η σταθερότητα στο Αιγαίο" σημειώνοντας ότι "η ελληνική κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να προχωρήσει στην εφαρμογή των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης".

Αλλά και ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας κ. Αποστολάκης στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (7.4.98) υπογράμμισε ότι "δεν μπορεί να υπάρξει μορατόριουμ πτήσεων ελληνικών και τουρκικών αεροσκαφών" παραδέχτηκε ωστόσο ότι "μπορεί να υπάρξει ένα μορατόριουμ άλλης μορφής, όπως να συμφωνηθεί σε ποιές περιπτώσεις τα αεροσκάφη θα φέρουν όπλα ή όχι".

Στο μεταξύ, όπως δήλωσε ο Τούρκος αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Καρανταγί, αμέσως μετά τη συνομιλία του με τον Ελληνα ομόλογό του ( ΣΑΜΠΑΧ 7.4.98) επρόκειτο για "μια ωφέλιμη συζήτηση". Και αυτό γιατί "μας δόθηκε η ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις και να συζητήσουμε κοινά ελληνοτουρκικά στρατιωτικά θέματα και συμφωνήσαμε να επωφεληθούμε παρόμοιων ευκαιριών για την επανάληψη των συναντήσεών μας". Ο στρατηγός Καρανταγί εκτίμησε ότι "αποτελεί θετικό βήμα το γεγονός και μόνο της συνάντησης", ενώ δυο μέρες αργότερα-σε γραπτή ανακοίνωση που εκδόθηκε από τη γενική γραμματεία του τουρκικού Επιτελείου (ΑΠΕ, 8.4.98)-εξέφρασε την πεποίθηση ότι "τα ελληνοτουρκικά προβλήματα θα λυθούν με καλή πρόθεση και διάλογο".

Από την πλευρά του, ο Ελληνας αρχηγός ΓΕΕΘΑ πτέραρχος Τζογάνης, αφού επεσήμανε ότι η συζήτηση διεξήχθη σε "θετική ατμόσφαιρα", παρατήρησε ότι δεν πρόκειται "για ελληνοτουρκικό διάλογο ή για ξεκίνημα ενός διαλόγου στον στρατιωτικό τομέα, αλλά για μια συνάντηση στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της ΔΕΕ, κατά την οποία έγινε ανταλλαγή απόψεων σχετικά με στρατιωτικά θέματα γενικής φύσης". Και αυτό γιατί, εξήγησε ο πτέραρχος Τζογάνης "η Ελλάδα δεν θεωρεί τις συναντήσεις σε επίπεδο πρωθυπουργών, υπουργών Εξωτερικών κλπ ως διάλογο".

Ωστόσο, η Αγκυρα επιμένει στο διμερή διάλογο. Σύμφωνα με δηλώσεις του αντιπροέδερου της τουρκικής κυβέρνησης κ. Ετζεβίτ για τις προσδοκίες της Αγκυρας στο θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων (ΣΑΜΠΑΧ 10.4.98) "επιθυμία μας είναι να υπάρξει ύφεση. Από την πλευρά μας συνεχίζονται εδώ και πολύ καιρό οι προσπάθειες για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων. Ομως, μέχρι σήμερα δεν ήλθε από την Ελλάδα καμιά θετική απάντηση. Παραμερίζουν το διάλογο και υποδεικνύουν το Διεθνές Δικαστήριο. Δυστυχώς δεν βλέπω καμιά θετική εξέλιξη στη συμπεριφορά της Ελλάδας. Είθε να υπάρξει".

[02] Οι ΗΠΑ υπέρ της εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών και των τουρκοκοινοτικών σχέσεων για θετικές εξελίξεις στο Κυπριακό

Σύμφωνα με δηλώσεις του απεσταλμένου του Αμερικανού Προέδρου για το Κυπριακό κ. Χόλμπρουκ, σε συνάντευξή του στην κυπριακή εφημερίδα ΣΗΜΕΡΙΝΗ (9.4.98) "Η κατάσταση σε αυτή την περιοχή είναι αδικαιολόγητα τεταμένη. Συχνά βρισκόμαστε πολύ κοντά σ' ένα σπινθήρα που μπορεί να οδηγήσει σε ανάφλεξη και κατά συνέπεια σε σοβαρή κλιμάκωση, όπως στην περίπτωση των Ιμίων. Δύο παρά πολύ πολύτιμοι σύμμαχοι των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα και η Τουρκία διέρχονται μια άσχημη περίοδο και θέλουμε να βοηθήσουμε ώστε να ξεπεραστεί αυτή η κρίση και να δοθεί τέλος στη στασιμότητα που βρίσκεται η εκκρεμότητα στην Κύπρο.

Εξάλλου, επαναλαμβάνω ότι αν η Ευρωπαϊκή Ενωση προσεγγίσει πιο θετικά την Τουρκία, πιστεύω ότι θα υπάρξουν θετικές επιπτώσεις σε όλα τα άλλα θέματα της περιοχής. Η Ουάσιγκτον εκφράζει την άποψη ότι θα ήταν καλύτερα αν δινόταν στην Τουρκία πιο σαφής προοπτική όσον αφορά την ένταξή της".

Αλλά και ο Αμερικανός πρέσβης στη Λευκωσία κ. Μπριλ δήλωσε, σύμφωνα με το ΚΥΠΕ και το ΡΙΚ (6.4.98) ότι "υπάρχει διασύνδεση των προβλημάτων που αφορούν την ευρύτερη περιοχή" και πρόσθεσε ότι "είναι ξεκάθαρο πως υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των περιφερειακών εξελίξεων και των σχέσεων μεταξύ μερικών εκ των πρωταγωνιστών σε αυτές τις περιφερειακές εξελίξεις".

Προσπάθειες της Ιταλίας και της Βρετανίας
για αποκατάσταση των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ

Πάντως, όπως αναφέρεται στην αγγλόφωνη εφημερίδα ITALIAN OUTLOOK (9. 4.97) ο Ιταλός υφυπουργός Εξωτερικών Πιέρο Φασίνο, τόνισε ότι ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών κ. Πάγκαλος κατά τη συνάντησή τους (6.4. 98), στο πλαίσιο της επίσκεψης του πρώτου σε Ελλάδα και Κύπρο "υπαινίχτηκε ότι αν η Τουρκία ήταν πρόθυμη να αποδεχθεί τις αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, η Ελλάδα θα ήταν έτοιμη να άρει το βέτο ώστε να αποδεσμευτούν οι κοινοτικές χρηματοδοτήσεις προς την Τουρκία".

Την επόμενη μέρα, ο κ. Φασίνο, μετά τη συνάντησή του με τον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών κ. Κασουλίδη στη Λευκωσία (ΚΥΠΕ, 7.4.98) αναφερόμενος στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ενωσης-Τουρκίας τόνισε ότι "είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης να ξεπεραστεί το αδιέξοδο που έχει προκληθεί στις σχέσεις της με την Αγκυρα". Γι' αυτό συνέχισε "πιστεύουμε ότι τις επόμενες εβδομάδες θα καταβληθούν προσπάθειες για την υλοποίηση μιας ad hoc στρατηγικής που αποφασίστηκε στην τελευταία σύνοδο κορυφής στο Λουξεμβούργο, καθώς και ότι θα υπάρξει θετική ανταπόκριση στις προσπάθειες βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ Ε. Ε. και Τουρκίας στην επόμενη σύνοδο στο Κάρντιφ".

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις του Υπατου Αρμοστή της Βρετανίας στην Κύπρο κ. Μάντεν. Σύμφωνα με το ΡΙΚ (8.4.98), ο κ. Μάντεν, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη, τόνισε ότι "ως βρετανική προεδρία θεωρούμε τη βελτίωση των σχέσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία ως ένα σημαντικό μέρος των δραστηριοτήτων μας. Πιστεύουμε ότι θα διεξαχθεί ένα επιτυχημένο Συμβούλιο Σύνδεσης με την Τουρκία, στη διάρκεια της βρετανικής προεδρίας και μια τέτοια εξέλιξη θα βοηθήσει στη συζήτηση του θέματος στη σύνοδο κορυφής του Κάρντιφ, τον Ιούνιο".

Στο μεταξύ, σε έκθεση της βρετανικής εταιρείας οικονομικοπολιτικών αναλύσεων HILFE (7.4.98) επαναλαμβάνεται η κινδυνολογία περί ενδεχόμενου πολέμου στην ανατολική Μεσόγειο, εξαιτίας της απόρριψης της Τουρκίας από την Ε.Ε. και την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κύπρο.

Υποστηρίζεται, πάντως, ότι "ο κίνδυνος μιας ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, μπορεί να προληφθεί αν η Ε.Ε. υποστηρίξει τις προσπάθειες διεθνούς διαμεσολάβησης με μια πιο γενναιόδωρη στάση έναντι της Τουρκίας".

Αντίθετη η Γερμανία

Αντίθετα, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών κ. Κίνκελ, σε συνέντευξή του στην FRANKFURTER RUNDSCHAU (7.4.98) αφού επιβεβαίωσε ότι "οι Αμερικανοί μας πιέζουν πολύ έντονα προκειμένου να δεχθούμε την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ενωση", υποστήριξε οτι "η Τουρκία δεν μπορεί ακόμα να συμμετάσχει σε ενταξιακές διαπραγματεύσεις, γιατί διατηρεί υπό κατοχή επί πολλά χρόνια και κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου το βόρειο τμήμα της Κύπρου. Επίσης το Κουρδικό, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οικονομικής φύσης προβλήματα, αλλά πριν απ' όλα οι σχέσεις της με την Ελλάδα, δεν επιτρέπουν την εξομοίωση της Τουρκίας στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τις άλλες υποψήφιες χώρες..."

Πάντως, ο κ. Κίνκελ επεσήμανε ότι "θα ήταν πολύ σημαντική η αποκλιμάκωση της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες στην ενταξιακή πορεία της Κύπρου". Και αυτό γιατί, κατά τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών "η Κύπρος αποτελεί ένα δύσκολο πρόβλημα μέσα στο γενικότερο πλαίσιό της προς ανατολάς διεύρυνσης της Ε.Ε., αφού οι Ελληνες πιέζουν για την ένταξη, ενώ η Τουρκία δεν επιτρέπει τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στη διαπραγματευτική ομάδα".

Συνεχίζονται οι εκκλήσεις
για συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων
στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις

Για τον Ιταλό υφυπουργό Εξωτερικών κ. Φασίνο "είναι πολιτικά επιθυμητό οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις να διεξαχθούν με αντιπροσωπεία που να εκπροσωπεί ολόκληρο το νησί". Γι' αυτό - επεσήμανε- "καθώς προχωρούν οι διαπραγματεύσεις Κύπρου-ΕΕ, πρέπει να καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να συναινέσει η τουρκοκυπριακή πλευρά στη συμμετοχή της στη διαπραγματευτική αντιπροσωπεία" (ΚΥΠΕ, 8.4.98).

Διευκρίνησε, πάντως, ότι ούτε η συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων, ούτε η επίλυση του Κυπριακού, αποτελούν προϋποθέσεις για την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. τονίζοντας "η Ε.Ε. όπως άρχισε τις διαπραγματεύσεις με την Κύπρο θα τις ολοκληρώσει".

Από την πλευρά του ο Βρετανός Υπατος Αρμοστής κ. Μάντεν (ΡΙΚ, 8.4. 98) επανέλαβε την επιθυμία της βρετανικής Προεδρίας για συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις επισημαίνοντας:

"Το γεγονός ότι ο Ραούφ Ντενκτάς απέρριψε την πρόταση του Προέδρου Κληρίδη, δεν σημαίνει ότι τα πράγματα έχουν τελειώσει. Ελπίζουμε ότι στο μέλλον οι Τουρκοκύπριοι θα διαδραματίσουν το ρόλο που τους αναλογεί στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις".

[03] Πρόταση για συζήτηση του Κυπριακού στο Συμβούλιο Ασφαλείας ετοιμάζει η Ρωσία

Ο κ. Μουράτοφ εξέφρασε την πεποίθηση ότι τη ρωσική πρόταση θα υποστηρίξουν και άλλες χώρες-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Την επόμενη μέρα ο εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Βάλερι Νεστερούσκιν δήλωσε στο πρακτορείο ΝΟΒΟΣΤΙ ότι "η Ρωσία θα αναλάβει πρωτοβουλία συντονισμού των ενεργειών των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας στο Κυπριακό, έτσι ώστε να επιτευχθεί άρση του αδιεξόδου και να συνεχιστούν οι διακοινοτικές συνομιλίες".

Και αυτό γιατί, σύμφωνα με τον Ρώσο εκπρόσωπο "η Ρωσία θεωρεί οτι η κατάσταση στην Κύπρο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη μετά την άρνηση της ηγεσίας των Τουρκοκυπρίων, υπό την πλήρη κάλυψη της Αγκυρας, να προσέλθει στις συνομιλίες υπό την αιγίδα του ΟΗΕ".

Επιστολές Κληρίδη και Ντενκτάς
προς το Γ.Γ. του ΟΗΕ

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος Κληρίδης σε επιστολή του (ΑΠΕ, 7.4.98) προς το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κ. Ανάν επισημαίνει ότι "αν η τουρκική πλευρά επιθυμεί να συμπορευτεί με τη διεθνή κοινότητα στο Κυπριακό, δεν υπάρχει άλλος τρόπος από το σεβασμό και την προσήλωση στη διεθνή νομιμότητα και σε ό,τι έχει συμφωνηθεί".

Τον ισχυρισμό ότι "η ελληνοκυπριακή πλευρά στοχεύει στη διατάραξη της υφιστάμενης στρατηγικής ισορροπίας και την πρόκληση κρίσης" προβάλλει σε επιστολή του προς το Γ.Γ. του ΟΗΕ ο Ραούφ Ντενκτάς. Και αυτό γιατί, όπως αναφέρεται σε τηλεγράφημα του ΑΠΕ (10.4.98) "ο Τουρκοκύπριος ηγέτης βλέπει τώρα ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά σχεδιάζει να συγκροτήσει μια αξιόλογη αεροπορική δύναμη, που θα αποτελεί πρόκληση για το ψευδοκράτος του".

[04] Περιοδεία του Αμερικανού υπουργού Αμυνας σε χώρες της Μεσογείου από τις 17 Απριλίου

Ο Κόεν θα συναντηθεί με τους ηγέτες των κυβερνήσεων των πέντε χωρών για να συζητήσει θέματα που περιλαμβάνουν τους στρατιωτικούς δεσμούς των χωρών αυτών με την Ουάσιγκτον, το Ιράκ, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, διευκρίνισαν Αμερικανοί αξιωματούχοι.

Πρώτος σταθμός της περιοδείας του κ. Κόεν είναι η Αγκυρα, όπου θα συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και άλλους ανώτατους κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ θα συναντηθεί επίσης -κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του- με τον βασιλιά Χουσεϊν της Ιορδανίας, τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ, τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον Ελληνα Πρωθυπουργό, Κώστα Σημίτη.

Από την Τουρκία, ο Αμερικανός υπουργός θα μεταβεί στην Ιορδανία, την Αίγυπτο και το Ισραήλ-σε κάθε μια από τις χώρες αυτές θα παραμείνει για μια ημέρα-και την επόμενη Τρίτη θα φτάσει στην Ελλάδα, απ'όπου θα αναχωρήσει για την Ουάσιγκτον.

Αξιωματούχοι του Πενταγώνου, που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, τόνισαν ότι ο Λευκός Οίκος και το Στέιτ Ντηπάρτμεντ επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στο να προχωρήσει η ειρήνη στη Μέση Ανατολή.

[05] Η ιστορική συμφωνία για τη βόρεια Ιρλανδία θέτει τέρμα στην αιματοχυσία 30 χρόνων

Ο Ανιαόκου χαρακτήρισε τη συμφωνία "ένα παράδειγμα του θριάμβου των διαπραγματεύσεων ενάντια στις συγκρούσεις".

Στις χθεσινές μαραθώνιες συνομιλίες, ο Βρετανός Πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ και ο Ιρλανός ομόλογός του Μπέρτι Αχερν με την παρουσία της ηγεσίας των Καθολικών και των Διαμαρτυρομένων από τη διηρημένη επαρχία ολοκλήρωσαν μια συμφωνία που διατηρεί τους δεσμούς με τη Βρετανία ενώ οικοδομεί στενότερες σχέσεις με την Ιρλανδία.

Η ειρηνευτική συμφωνία σηματοδοτεί τεράστιες αλλαγές στο πολιτικό καθεστώς της Βορείας Ιρλανδίας από το 1921 και στοχεύει στον τερματισμό τριών δεκαετιών αιματοχυσίας που στοίχισε πάνω από 3.200 ζωές.

Τη συμφωνία χαιρέτησαν μεταξύ άλλων ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, το Βατικανό, η κυπριακή κυβέρνηση, και ο Νέλσον Μαντέλα.

Στο μεταξύ, ο Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός (IRA) στο παραδοσιακό του πασχαλινό μήνυμα που διανεμήθηκε στο Δουβλίνο αναφέρει (Γαλλ. Πρακτορείο) ότι θα "κρίνει" την ειρηνευτική συμφωνία που υπογράφτηκε την Παρασκευή στο Μπέλφαστ, από το κατά πόσο "θα έχει τη δυνατότητα να παράγει μια δίκαιη και μόνιμη ειρήνη για τη χώρα μας".

Ο ηγέτης του Σιν Φέιν, Τζέρι Ανταμς δήλωσε σήμερα στο Μπέλφαστ ότι "μένει να διανυθεί μεγάλος δρόμος μέχρι την μόνιμη ειρήνη", παρά την κατάληξη σε μια ιστορική συμφωνία του πολυμερούς πολύμηνου ειρηνευτικού διαλόγου για το μέλλον της Βόρειας Ιρλανδίας.

"Σαφώς παραμένει ένα "χάσμα" δυσπιστίας μεταξύ των Εθνικιστών Καθολικών και των Ενωτικών Διαμαρτυρομένων, που πρέπει να πληρωθεί στη βάση της ισότητας", τόνισε ο κ. Ανταμς.

Εξήρε επίσης την παρουσία των πρωθυπουργών της Βρετανίας και της Ιρλανδίας Τόνι Μπλερ και Μπέρτι Αχέρν κατά την τελική φάση των διαπραγματεύσεων, που τους προσέδωσε, όπως πρόσθεσε, μεγάλη ώθηση.

Τέλος, το Συμβούλιο της Ευρώπης εξέφρασε σήμερα την ικανοποίησή του για την "ιστορική συμφωνία" για την επιστροφή της ειρήνης στη βόρεια Ιρλανδία, η οποία επιτεύχθηκε ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα υπό την αιγίδα των κυβερνήσεων της Βρετανίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.

"Είναι μια σημαντική δίοδος προς την ειρήνη μετά από 30 χρόνια βίας", αναφέρουν η Λένι Φίσερ, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, και ο Ντανιέλ Ταρσίς γενικός γραμματέας του οργανισμού των "40" σε ανακοινωθέν τους.

[06] Κωλυσιεργεί η Τουρκία τον έλεγχο του ΟΗΕ στις τουρκικές φυλακές

Οπως αναφέρεται στο δημοσίευμα ο Rodley απαιτεί είσοδο σε φυλακές και συνομιλίες με κρατουμένους, χωρίς την παρουσία τρίτων. Αντικείμενο της έκθεσή του θα είναι η κατηγορία ότι τα βασανιστήρια είναι στην Τουρκία διαδεδομένα και συμπεριλαμβάνουν την κακοποίηση παιδιών.

[07] Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ψήφισμα καλεί την Τουρκία να απελευθερώσει τον Ιταλό δημοσιογράφο

Το Ευρωκοινοβούλιο προειδοποίησε ότι "η στενότερη συνεργασία ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την Τουρκία υπόκειται σε όρους, με πρώτο και κυριότερο τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων". Αφορμή για το ψήφισμα ήταν η σύλληψη του Ιταλού δημοσιογράφου Ντ. Φριζούλο στις 21 Μαρτίου, στην νοτιανατολική πόλη του Ντιγιαρμπακίρ.

Ο Φριζούλο συνελήφθη και κρατείται με την κατηγορία της "πρόκλησης μίσους και εχθρότητας" επειδή είχε λάβει μέρος σε διαδήλωση Κούρδων με αφορμή τον εορτασμό του νέου κουρδικού έτους, μια περίοδος που παραδοσιακά αποτελεί εποχή διαμαρτυρίας για πολλούς Κούρδους.

Στο ψήφισμά του ο Ευρωκοινοβούλιο καυτηριάζει τις μαζικές συλλήψεις που έκανε η τουρκική αστυνομία κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης, κατά τις οποίες όπως αναφέρει έγινε και εκτεταμένη χρήση βίας.

Η Τουρκία αποκλείστηκε πρόσφατα τη διαδικασία διεύρυνσης της Ε.Ε., εν μέρει λόγω της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, απόφαση για την οποία έχει εκφράσει επανειλημμένα τη δυσαρέσκειά της.

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[08] Εγκρίθηκε απ' τη Σερβική Βουλή η πρόταση Μιλόσεβιτς για δημοψήφισμα, το οποίο θα διεξαχθεί στις 23 Απριλίου

Εκτός απ' την αποδοχή της πρότασης αυτής, η Σερβική Βουλή καθόρισε και την ημερομηνία διεξαγωγής του δημοψήφισματος, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 23 Απριλίου, δηλαδή λίγες μόνο ημέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας που έχει ορίσει η Ομάδα Επαφής για την έναρξη διαλόγου μεταξύ του Βελιγραδίου και των αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου.

Για να θεωρηθεί έγκυρο το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα πρέπει να προσέλθει στις κάλπες το 50% των ψηφοφόρων της Σερβίας.

Υπέρ της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος τάχθηκαν οι βουλευτές του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος, της JUL, του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος και του Σερβικού Κινήματος Ανανέωσης, ενώ αντιτάχθηκαν το κόμμα της "Νέας Δημοκρατίας", η "Συμμαχία για τη Βοϊβοντίνα" και η "Λίστα για το Σάντζακ".

Απ' τους 250 βουλευτές, 199 ήταν παρόντες στην ψηφοφορία. Απ' αυτούς οι 193 ψήφισαν υπέρ, 4 κατά, ένας απείχε και ένας δεν ψήφισε.

Την απόφαση για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος επέκρινε έντονα η Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης Λένι Φίσερ, η οποία τόνισε ότι "η απόφαση αυτή αποσκοπεί στο να βρεθεί ένα πρόσχημα για να απορριφθεί η ξένη διαμεσολάβηση". Παράλληλα, η κα Φίσερ προειδοποίησε ότι "τέτοιες πρωτοβουλίες δεν θα βοηθήσουν στην ένταξη της Γιουγκοσλαβίας στους κόλπους του Συμβουλίου της Ευρώπης" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 8.4.98).

Οπως είναι γνωστό, η Γιουγκοσλαβία κατέθεσε στις 19 Μαρτίου αίτηση ένταξης στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

Απ' την πλευρά τους ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν χαρακτήρισε τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος "ως μια επιβραδυντική ενέργεια" και προέτρεψε τους Αλβανούς τους Κοσσυφοπεδίου "να αρχίσουν τις διαπραγματεύσεις με την Ο.Δ. της Γιουγκοσλαβίας".

"Κανείς δεν θεωρεί ότι είναι αποδεκτό το σημερινό στάτους κβο στο Κοσσυφοπέδιο. Γι' αυτό η προσπάθειά μας επικεντρώνεται στο να υπάρξει μια ουσιαστική αυτονομία, της οποίας το ακριβές πλαίσιο δεν μπορεί να καθοριστεί εξ αρχής, γιατί αυτό είναι θέμα των διαπραγματεύσεων, όταν αρχίσουν οι συνομιλίες", τόνισε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών ( ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 8.4.98).

Αρνούνται οι Αλβανοί

Οι εκπρόσωποι των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου αρνήθηκαν και αυτή τη βδομάδα να ανταποκριθούν στην πρόσκληση του Βελιγραδίου και να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Αν και μετέβη στην Πρίστινα στις 7 Απριλίου για να παραστεί στις συνομιλίες ο ίδιος ο Πρόεδρος της Σερβίας Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, εν τούτοις οι εκπρόσωποι των αλβανικών κομμάτων δεν προσήλθαν στις συνομιλίες.

"Αυτή η ανεύθυνη συμπεριφορά των αντιπροσώπων των αλβανικών κομμάτων είναι πολύ σοβαρή, γιατί κάθε άρνηση, με διάφορα προσχήματα, το μόνο που κάνει είναι να διατηρεί τις πιέσεις και να παρεμποδίζει τη διαδικασία πολιτικής διευθέτησης του προβλήματος", τόνισε ο Σέρβος Πρόεδρος μετά το ναυάγιο της δέκατης κατά σειρά προσπάθειας για την έναρξη του διαλόγου. (ΑΠΕ, 7.4.98).

Οι εκπρόσωποι των αλβανικών κομμάτων δήλωσαν ότι θα συμμετάσχουν στις συνομιλίες μόνον όταν υπάρξει ξένος διαμεσολαβητής και όταν στην αντιπροσωπεία του Βελιγραδίου συμμετάσχουν μόνον εκπρόσωποι της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας. Δήλωσαν ακόμη ότι δεν πρόκειται να προσέλθουν στον νέο γύρο των συνομιλιών που όρισε η σερβική κυβέρνηση για τις 16 Απριλίου.

Στο μεταξύ, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ΒΕΤΑ (9.4.98) η σερβική κυβέρνηση έδωσε οδηγίες στην αντιπροσωπεία που έχει αναλάβει τη διεξαγωγή των συνομιλιών με τους εκπροσώπους των αλβανοφώνων να αρχίσει η συζήτηση για τη σύνταξη του σχεδίου του καταστατικού για το Κοσσυφοπέδιο.

Το σερβικό Σύνταγμα προβλέπει για τις επαρχίες του Κοσσυφοπεδίου και της Βοϊβοντίνα καταστατικά και όχι συντάγματα. Το καταστατικό για το Κοσσυφοπέδιο δεν έχει ψηφιστεί μέχρι τώρα, επειδή οι Αλβανοί της επαρχίας αυτής, ήδη από τις αρχές του 1990, απέχουν απ' όλα τα θεσμικά όργανα της Σερβίας.

Πολιτικοί παρατηρητές στο Βελιγράδι εκτιμούν ότι η πρόταση της κυβέρνησης για σύνταξη καταστατικού αποτελεί μέρος των προσπαθειών του Βελιγραδίου να χειριστεί το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου ως σερβικό και όχι ως γιουγκοσλαβικό. Οι ίδιοι παρατηρητές εκτιμούν ότι οι Αλβανοί δεν πρόκειται να αποδεχθούν αυτή την πρόταση γιατί τυχόν αποδοχή θα σήμαινε αυτόματα αναγνώριση του σερβικού συντάγματος, με το Κοσσυφοπέδιο να αποτελεί τμήμα της Σερβίας.

Πάντως, το Βελιγράδι, έστω και χωρίς της συμμετοχή των Αλβανών στις συνομιλίες, ενδέχεται να προχωρήσει στη ψήφιση αυτού του καταστατικού, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα προς τη διεθνή κοινότητα για τη συνεργασιμότητα της σερβικής πλευράς.

Φήμες για τον Κάρατζιτς

Οργίασαν αυτή τη βδομάδα οι φήμες για τις προθέσεις του πρώην Σερβοβόσνιου ηγέτη Ράντοβαν Κάρατζιτς, ο οποίος κατηγορείται, όπως είναι γνωστό, απ' το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για εγκλήματα πολέμου.

Η γαλλική εφημερίδα LE MOND έγραψε στις 9 Απριλίου ότι ο Κάρατζιτς είναι έτοιμος να παραδοθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο πρώην ηγέτης των Σέρβων της Βοσνίας ήρθε σε επαφή με δύο Αμερικανούς δικηγόρους, στους οποίους ανέθεσε να μελετήσουν τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να παρουσιασθεί αυθορμήτως στη Χάγη.

Τα σενάρια αυτά εντάθηκαν μετά και τη γιγαντιαία επιχείρηση της ΝΑΤΟϊκής Σταθεροποιητικής Δύναμης (SFOR) στις 8 Απριλίου που είχε σαν αποτέλεσμα τη σύλληψη δύο Σερβοβόσνιων αξιωματικών που καταζητούνταν για εκγλήματα πολέμου.

Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζέιμς Ρούμπιν δήλωσε στις 9 Απριλίου ότι ολοένα και στενεύει ο κλοιός γύρω από τον Κάρατζιτς, αλλά αρνήθηκε να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες ότι προχωρούν οι διαπραγματεύσεις για την παράδοση του πρώην Σερβοβόσνιου ηγέτη στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης.

Πάντως, η σύζυγος του Ράντοβαν Κάρατζιτς, Λιλιάνα, σε συνέντευξή της στο σερβοβοσνιακό πρακτορείο ειδήσεων SRNA (11.4.98) διέψευσε κατηγορηματικά τις πληροφορίες ότι ο σύζυγός της συζητά το ενδεχόμενο να παραδοθεί οικειοθελώς στη διεθνή δικαιοσύνη και να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου. "Δεν θα παραδοθεί ποτέ οικειοθελώς και θα αντιταχθεί σε οποιαδήποτε ενδεχόμενη σύλληψή του και σε οποιαδήποτε παράνομη κράτηση ή φυλάκισή του", τόνισε χαρακτηριστικά η Λιλιάνα Κάρατζιτς.

Στη Βοσνία ο Σιράκ

Τη Βοσνία επισκέφθηκε στις 7 Απριλίου ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ, ο οποίος, μετά τις επαφές που είχε στο Σεράγεβο, επισκέφθηκε και το γαλλικό εκστρατευτικό σώμα που συμμετέχει στη SFOR, στο Μόσταρ.

Ο γαλλικός Τύπος, αναφερόμενος στην επίσκεψη αυτή, επεσήμανε ότι ο κ. Σιράκ υπενθύμισε στην τριμελή βοσνιακή προεδρία τη "συλλογική ευθύνη έναντι της Ιστορίας", συζήτησε με τον Μουσουλμάνο κ. Ιζετμπέκοβιτς και τον Κροάτη κ. Κρεσιμίρ Ζούμπακ τις δυσκολίες που παρεμβάλονται στην επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους, ενώ εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του προς τον Σέρβο κ. Μόμτσιλο Κράισνικ για την "παρατηρούμενη κωλυσιεργία" στη λειτουργία των θεσμών που προβλέπονται από τη συμφωνία του Ντέιτον.

Είναι, πάντως, χαρακτηριστικό ότι ο Σέρβος εκπρόσωπος στο συλλογικό Προεδρείο δεν παρέστη στην τελετή της υποδοχής του Γάλλου Προέδρου από αντίδραση στη στάση της Γαλλίας στο βοσνιακό πρόβλημα.

Τέλος, διήμερη επίσημη επίσκεψη στη Βοσνία αναμένεται να πραγματοποιήσει στις 14 Απριλίου ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ, με στόχο την ενίσχυση των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών.

[09] Τις ΗΠΑ επισκέφθηκε ο υπουργός Αμυνας των Σκοπίων

Ο Αμερικανός υπουργός στην κοινή συνέντευξη Τύπου αναφέρθηκε στη δέσμευση της χώρας του να διατηρηθεί η σταθερότητα στα Βαλκάνια και τάχθηκε υπέρ της παράτασης της διεθνούς στρατιωτικής παρουσίας στην ΠΓΔΜ και μετά τις 31 Αυγούστου, ημέρα που λήγει η θητεία της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ.

Απ' την πλευρά του ο Σκοπιανός υπουργός κ. Κιτάνοφσκι χαρακτήρισε άριστες τις σχέσεις των δύο χωρών και εξέφρασε την ικανοποίησή του διότι η αμερικανική παρουσία θα εξασφαλιστεί και μετά τις 31 Αυγούστου.

Τόνισε ακόμη ότι η χώρα του τάσσεται υπέρ κάποιας επίσημης παρουσίας του ΝΑΤΟ, προκειμένου να "δοθούν εγγυήσεις για τη σταθερότητα, όχι μόνο στην ΠΓΔΜ, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή στο σύνολό της" (ΑΠΕ, 7.4.98).

Σε συναντήσεις του με άλλους Αμερικανούς αξιωματούχους ο Κιτάνοφσκι επανέφερε παλαιότερη πρόταση των Σκοπίων για την μετατροπή του στρατιωτικού κέντρου του Κρίβολακ σε εκπαιδευτικό κέντρο των ΗΠΑ με ευρύτερη σημασία στην περιοχή.

Σε συνέντευξη Τύπου, που έδωσε στις 7 Απριλίου στην Εθνική Λέσχη Τύπου της Ουάσιγκτον, ο υπουργός Αμυνας των Σκοπίων επεσήμανε ότι το απαραβίαστο των συνόρων είναι ζήτημα πρωταρχικής σημασίας στα Βαλκάνια, τάχθηκε κατά της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου και παρατήρησε ότι σε όλες τις χώρες της βαλκανικής υπάρχουν μειονότητες και ανέφερε ως παραδείγματα την ύπαρξη Αλβανών στη Γιουγκοσλαβία, ΠΓΔΜ και Ελλάδα, "Μακεδόνων" στη Βουλγαρία, Αλβανία και Ελλάδα, Ελλήνων στην Αλβανία και "Τούρκων" στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία.

Επίσης, ο Σκοπιανός υπουργός τόνισε ότι η χώρα του δεν αντιμετωπίζει καμία στρατιωτική απειλή από την Ελλάδα ή τη Βουλγαρία, αν και υπάρχουν, όπως παρατήρησε, ορισμένα θέματα με τις δύο αυτές χώρες τα οποία δεν έχουν επιλυθεί ακόμη (Γρ. Τύπου Ουάσιγκτον, 7.4.98).

Στα Σκόπια ο Μίλο

Ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών Πασκάλ Μίλο κατά την επιστροφή του από τη Βουλγαρία επισκέφθηκε στις 8 Απριλίου τα Σκόπια, όπου είχε συνομιλίες με τον ομόλογό του της ΠΓΔΜ Μπλάγκογιε Χατζίνσκι.

Η συζήτηση των δύο υπουργών περιεστράφη γύρω από τις διμερείς σχέσεις και τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο.

Μιλώντας προς τους δημοσιογράφους ο κ. Μίλο, αναφορικά με τις διμερείς σχέσεις, τις χαρακτήρισε "εύκολο" θέμα και τόνισε ότι οι δύο πλευρές υπογραμμίζουν την ανάγκη εκπλήρωσης των συμφωνιών που υπεγράφησαν πριν από δύο μήνες στα Σκόπια και για το σκοπό αυτό συμφώνησαν να συσταθεί μικτή επιτροπή που θα εξετάσει την πορεία υλοποίησής τους, ιδιαίτερα στον οικονομικό τομέα.

Οσον αφορά την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο, ο Αλβανός ΥΠΕΞ είπε ότι οι δύο πλευρές συμφωνούν να υπάρξει διεθνής μεσολάβηση για την εξεύρεση λύσης.

Σχετικά με το θέμα αυτό, ο Σκοπιανός υπουργός, αφού επεσήμανε ότι η διεθνής διαμεσολάβηση είναι αποδεκτή, τόνισε ότι είναι κοινά αποδεκτό πως η λύση πρέπει να βρεθεί με διάλογο, να είναι αποδεκτή και από τις δύο πλευρές και να σέβεται το απαραβίαστο των συνόρων της Γιουγκοσλαβίας.

Επίσης, ο κ. Χατζίνσκι, ερωτηθείς για τις διμερείς σχέσεις, υπογράμμισε ως ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός την επικείμενη συνάντηση των προέδρων της ΠΓΔΜ και της Αλβανίας, Γκλιγκόροφ και Μεϊντάνι αντίστοιχα, κατά την οποία πρόκειται να υπογραφεί συμφωνία φιλίας και συνεργασίας και την οποία χρονικά τοποθέτησε μέχρι το τέλος αυτού του μήνα (ΑΠΕ, 8.4.98, BBC, 9.4.98).

Ανθρώπινα δικαιώματα

Εκθεση της αμερικανικής οργάνωσης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων "HUMAN RIGHTS WATCH", που κυκλοφόρησε στις Βρυξέλλες στις 7 Απριλίου, καυτηριάζει τη χρήση της αστυνομικής βίας από την κυβέρνηση της ΠΓΔΜ σε βάρος των εθνικών μειονοτήτων και ιδιαίτερα στην αλβανική.

"Οι παραβιάσεις αυτές δικαιωμάτων αλβανικής καταγωγής κατοίκων κυρίως, αλλά και άλλων εθνικών ομάδων και πολιτικών αντιπάλων της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ θέτουν σε κίνδυνο την κοινωνική σταθερότητα στη χώρα και μπορεί να επιδεινώσουν την αναταραχή στη νότιο Βαλκανική", τονίζεται στην έκθεση.

Η οργάνωση καταλογίζει ακόμη ευθύνες στον ΟΑΣΕ, που υποστηρίζει μονομερώς την κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, καθώς και στις ΗΠΑ, οι οποίες είχαν αναλάβει να εκπαιδεύσουν 329 αστυνομικούς της ΠΓΔΜ και μια ομάδα ειδικών δυνάμεων, η οποία αποδείχθηκε ότι συμμετείχε στην πιο σοβαρή περίπτωση άσκησης αστυνομικής βίας στην πόλη Γκόστιβαρ των Σκοπίων, στις 9 Ιουλίου 1997 (ΑΠΕ, 8.4.98).

[10] Η συνάντηση της Σαντορίνης στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος Ρουμανίας και Βουλγαρίας

Αναφερόμενη στη συνάντηση η ρουμανική εφημερίδα "CRONICA ROMANIA" ( 10.4.98), γράφει ότι πρόκειται για την τέταρτη κατά σειράν, τριμερή συνάντηση Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας, προσφέρει δε δυνατότητες συνεργασίας μακράς και μεσαίας διάρκειας για τη σύνδεση της Ρουμανίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και για διαβουλεύσεις σχετικά με τη νοτιοανατολική ευρωπαϊκή ασφάλεια, τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οι τρεις υπουργοί συζήτησαν, στο πλαίσιο αυτό, τη συνεργασία των χωρών τους στους τομείς της οικονομίας, του εμπορίου, της δικαιοσύνης και της αντιμετώπισης του οργανωμένου εγκλήματος (ΑΠΕ- Γαλλ.Πρακτ.10.4.98).

Οπως μετέδωσε και ο ανταποκριτής του πρακτορείου Ρόιτερ από τη Σαντορίνη (12.4.98), οι τρεις υπουργοί συμφώνησαν επίσης να προσπαθήσουν να σπάσουν το αδιέξοδο σχετικά με την εγκατάσταση μιας γέφυρας κατά μήκος του Δούναβη, που θα συνδέει την περιοχή με τη Δυτική Ευρώπη.

Για το ίδιο θέμα η βουλγαρική εφημερίδα "Ντούμα", σε ανταπόκρισή της από την Αθήνα αναφέρει ότι τα σχέδια για την κατασκευή της 2ης γέφυρας στο Δούναβη επανήλθαν στο προσκήνιο κατά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, συμφωνήθηκε δε η σύσταση μεικτής επιτροπής εμπειρογνωμόνων από τις τρεις χώρες, η οποία θα ερευνήσει τις δυνατότητες και τις προοπτικές του έργου.

Στην ίδια ανταπόκριση αναφέρεται ακόμη ότι οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών χωρών συμφωνούν να συμμετάσχουν όλα τα κράτη της περιοχής στη μελλοντική βαλκανική πολυεθνική δύναμη. Η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας κ. Ν. Μιχαήλοβα, επανέλαβε, με την ευκαιρία, τη βουλγαρική πρόταση η έδρα της πολυεθνικής βαλκανικής δύναμης να είναι στη Φιλιππούπολη.

Εξάλλου, στην πολιτική εκπομπή "Πανόραμα" που παρουσιάζει στην κρατική βουλγαρική τηλεόραση ο δημοσιογράφος Ι. Γκαρέλωφ, η συμμετέχουσα στη συζήτηση (11.4.98) αρχισυντάκτρια και διευθύντρια της εφημερίδας "Ντεμοκράτσια" Ν. Κοπαντάνοβα, σχολιάζοντας τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των τριών χωρών στη Σαντορίνη, τόνισε ότι στη συνάντηση αυτή εκτιμήθηκαν ιδιαίτερα οι πρωτοβουλίες της Βουλγαρίας για το Κοσσυφοπέδιο και την ίδρυση της πολυεθνικής δύναμης στα Βαλκάνια.

Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι θεσμοθετείται ο μεσολαβητικός ρόλος της Βουλγαρίας στην περιοχή, καθώς επίσης και ο μεσολαβητικός της ρόλος ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση.

Σχόλιο, με αφορμή τη συνάντηση, έκανε και ένας άλλος συμμετέχων στην ίδια εκπομπή, ο δημοσιογράφος Μπ. Βασίλεφ. Μεταξύ των άλλων, ο κ. Βασίλεφ είπε:

"Τα Βαλκάνια υποδέχονται τις νέες προκλήσεις, τη στιγμή που έχει ωριμάσει η ανάγκη για διάλογο. Μήπως όμως τα Βαλκάνια έχουν χωρισθεί σε δύο περιοχές; Στις χώρες που είναι ακόμη Βαλκάνια και στις χώρες που είναι πλέον Νοτιοανατολική Ευρώπη; Στις χώρες της διαρκούς ειρήνη και στις χώρες της διαρκούς έντασης; Οπως και να έχει, σε κάθε χώρα, σε κάποιο βαθμό και στις χώρες της κρίσης, υιοθετείται η αρχή του πολιτικού διαλόγου".

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[11] Οι ΗΠΑ συνεχίζουν μετ' εμποδίων τις προσπάθειες για ειρήνη στη Μέση Ανατολή

Στο πλαίσιο αυτό ο Ισραηλινός πρωθυπουργικός σύμβουλος Ιτζχάκ Μόλχο μετέβη στην Ουάσιγκτον για να δώσει την επίσημη απάντηση της κυβέρνησης της χώρας του στις προτάσεις του Λευκού Οίκου για την αναδιάταξη των ισραηλινών δυνάμεων στη Δυτική Οχθη.

Μιλώντας ο κ. Μόλχο στον κρατικό ραδιοσταθμό (7.4.98), λίγο πριν αναχωρήσει για την αμερικανική πρωτεύουσα, δήλωσε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενδιαφέρεται να ενημερωθεί για το εύρος που θα έχει αυτή η αναδιάταξη των στρατιωτικών δυνάμεων, όμως εφόσον εξακολουθούν οι σχετικές διαβουλεύσεις στους κόλπους του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου, ο ίδιος δεν θα προχωρήσει σε λεπτομερειακή ενημέρωση των συνομιλητών του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ ο Ισραηλινός πρωθυπουργικός απεσταλμένος βρισκόταν στην Ουάσιγκτον, στο Ισραήλ δημοσιεύματα των εφημερίδων της χώρας εμφάνιζαν τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να μελετά το ενδεχόμενο μιας συμβιβαστικής λύσης, όσον αφορά στην έκταση της αποχώρησης του ισραηλινού στρατού από τη Δυτική Οχθη, προκειμένου να αποφευχθεί μια κρίση στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τα εν λόγω δημοσιεύματα (8.4.98), ο κ. Νετανιάχου εμμένει στην πρότασή του να εκχωρήσει μόνο ένα 9% των εδαφών στην Παλαιστινιακή Αρχή, παράλληλα όμως σκέπτεται να προχωρήσει στην εκχώρηση ενός επιπλέον ποσοστού εδαφών, της τάξης του 3% έως 4%, στο οποίο οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να ασκούν περιορισμένο έλεγχο, με αποκλεισμό των δυνάμεων ασφαλείας, και να έχουν το δικαίωμα ανέγερσης κατοικιών. Την ευθύνη για θέματα ασφαλείας θα συνεχίσουν να την έχουν οι ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις.

Στο μεταξύ, η Παλαιστινιακή Αρχή επανέλαβε την έκκληση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες να δημοσιοποιήσουν την πρότασή τους για την αποχώρηση των ισραηλινών στρατιωτικών δυνάμεων από τη Δυτική Οχθη, ενώ κατηγόρησαν για μια ακόμη φορά το Ισραήλ ότι παρεμποδίζει τον ειρηνευτικό διάλογο.

Από την πλευρά τους ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, όπως μετέδωσε το παλαιστινιακό πρακτορείο ειδήσεων WAFA (9.4.98), στη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε με τον Γιάσερ Αραφάτ, εξέφρασε την ελπίδα "να δούμε σύντομα ελεύθερο τον παλαιστινιακό λαό".

Την ίδια στιγμή, ο Παλαιστίνιος ηγέτης άδραξε την ευκαιρία από την υπογραφείσα συμφωνία ειρήνης ανάμεσα στις αντίπαλες παρατάξεις στη Βόρεια Ιρλανδία, για να εκφράσει την ελπίδα ότι η συγκεκριμένη συμφωνία θα δημιουργήσει τη βάση για ειρήνη και στη Μέση Ανατολή.

Οι παραπάνω "εξελίξεις", διαδραματίζονται εν μέσω της ενδοπαλαιστινιακής διαμάχης που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στην Παλαιστινιακή Αρχή και την Οργάνωση Χαμάς, σχετικά με τον δράστη της δολοφονίας του στελέχους της οργάνωσης, Μοχιεντίν αλ-Σαρίφ.

Οπως είναι γνωστό, η Χαμάς κατηγόρησε το Ισραήλ για τη δολοφονία του Σαρίφ. Σύμφωνα όμως με δήλωση υπεύθυνου της παλαιστινιακής ασφάλειας - του οποίου το όνομα δεν αποκαλύφθηκε- προς το Γαλλικό Πρακτορείο (6.4.98), τον Σαρίφ σκότωσε ο στρατιωτικός επικεφαλής της ίδιας της Χαμάς στη Δυτική Οχθη, Αντέλ Αουντάλαχ. Ο λόγος της δολοφονίας, σύμφωνα με την ίδια πηγή, ήταν η "διαμάχη για τον έλεγχο του δικτύου στη Δυτική Οχθη".

Η δήλωση αυτή, η οποία απ' ό,τι φαίνεται υιοθετήθηκε πλήρως από την Παλαιστινιακή Αρχή, αφού οι αρχες ασφαλείας της προέβησαν σε κύμα συλλήψεων μελών της Χαμάς, προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, την έντονη αντίδραση της Οργάνωσης.

Συγκεκριμένα, σε προκήρυξή της που έστειλε στα μέσα ενημέρωσης, η Χαμάς "καταδικάζει ως ψεύδη τους ισχυρισμούς αυτούς και τα απορρίπτει, τα θεωρεί δε ως απόπειρα να θιγεί ο ιερός πόλεμος (τζιχάντ) της οργάνωσης και των μαρτύρων της" (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 6.4.98).

Αντίθετα, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου εξέφρασε την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα της έρευνας της Παλαιστινιακής Αρχής, τα οποία επαλήθευσαν τους επίμονους ισχυρισμούς του Ισραήλ, από την αρχή της υπόθεσης αυτής, ότι δεν είχε καμιά ανάμιξη στη δολοφονία του Σαρίφ.

[Ε] Μ. ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[12] Το Ιράκ κρύβει στοιχεία, κατά του ΟΗΕ

Η διαπίστωση αυτή προκύπτει από έκθεση του ΟΗΕ η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα και μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Αθηναϊκό και Ρόιτερ (10.4.98), σύμφωνα με την οποία το Ιράκ εξακολουθεί να κρύβει στοιχεία σχετικά με τα βιολογικά του όπλα και, πιθανότατα, προσπαθεί ακόμη να παραπλανήσει τους επιθεωρητές αφοπλισμού των Ηνωμένων Εθνών.

Η έκθεση απορρίπτει την αξία των πληροφοριών που έχουν προσφέρει οι Ιρακινοί αξιωματούχοι στην ομάδα του ΟΗΕ, λέγοντας ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει κανένα νέο στοιχείο. Η τελευταία φορά που έγινε αυτού του είδους η ανταλλαγή πληροφοριών ήταν πριν την πρόσφατη κρίση που οδήγησε τις ΗΠΑ και τη Βρετανία στα πρόθυρα μιας νέας σύρραξης με το Ιράκ.

Η έκθεση του ΟΗΕ χαρακτηρίζει τις πληροφορίες των Ιρακινών ως "ελλιπείς και ανεπαρκείς", παρόλο που οι Αραβες αξιωματούχοι ομολόγησαν ότι μέχρι το 1995 απέκρυπταν τα βιολογικά τους όπλα, χωρίς όμως να παραδεχτούν ότι ενήργησαν με δόλο.

Η δημοσιοποίηση της έκθεσης έδωσε την ευκαιρία στις ΗΠΑ να εκφράσουν την έντονη ανησυχία τους για τη συνεχιζόμενη εκκρεμότητα. Οπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Λη Μακλένι:

"Ελπίζαμε ότι η συμπεριφορά του Ιράκ κατά τη διάρκεια των επισκέψεων των επιθεωρητών στο πρεδρικό μέγαρο, αποτελούσε μια ένδειξη της δέσμευσης της Βαγδάτης να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της. Το Ιράκ μας δείχνει όμως τώρα ότι στο βάθος λίγα πράγματα άλλαξαν" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 11.4.98).

Στο μεταξύ, όπως μας πληροφόρησαν από τη Γενεύη, όπου διεξάγεται η σύνοδος του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα δύο προαναφερθέντα ειδησεογραφικά πρακτορεία (11.4.98), ο Ολλανδός ειδικός εισηγητής του Οργανισμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα προέβη στην εκτίμηση ότι το 1997 πιθανότατα στο Ιράκ να έγιναν πάνω από 1.500 εκτελέσεις χωρίς δίκη, από τις οποίες οι περισσότερες το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο, στη διάρκεια της εκστρατείας εκκαθάρισης των φυλακών.

Οι εκτιμήσεις του Ολλανδού εισηγητή Μαξ Βαν ντερ Στουλ, εμπεριέχονται στην έκθεσή του η οποία, τώρα που διαβάζετε τις αράδες αυτές, έχει παρουσιασθεί στη Σύνοδο της Γενεύης.

[ΣΤ] ΕΥΡ. ΕΝΩΣΗ-Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Ζ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Η] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Θ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article