MinPress: The Week in Review, 98-04-08

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Ε] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[ΣΤ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Εντονη διπλωματική κινητικότητα στο Κυπριακό

Χόλμπρουκ και Τζιζόφ στην Κύπρο

"Το κρίσιμο σημείο" στο οποίο έχουν φθάσει οι προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού, επεσήμανε ο συντονιστής του Σταίητ Ντηπάρτμεντ κ. Μίλερ μετά από δίωρη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη ( ΚΥΠΕ 2.3.98). Για το λόγο αυτό και με στόχο -όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της αμερικανικής πρεσβείας στη Λευκωσία ( ΑΠΕ 2.4.98)- "τη συζήτηση των επόμενων βημάτων που θα ακολουθηθούν στη διαδικασία της διευθέτησης του Κυπριακού" ο Αμερικανός προεδρικός απεσταλμένος κ. Χόλμπρουκ είχε διαδοχικές συναντήσεις την Παρασκευή και το Σάββατο, με τον Πρόεδρο Κληρίδη και τον Ραούφ Ντενκτάς.

Ο κ. Χόλμπρουκ, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (ΚΥΠΕ 4.4.98) μετά την ολοκλήρωση των επαφών του, οι οποίες καλύφθηκαν από πλήρη μυστικότητα, ανέφερε ότι επισκέφθηκε την Κύπρο "με σκοπό την επανέναρξη της διαδικασίας αναζήτησης μιας λύσης του κυπριακού προβλήματος και των προβλημάτων της περιοχής. Δεν έχω, ωστόσο κάτι ιδιαίτερο να ανακοινώσω όσον αφορά συμφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών. Αυτό δεν κατέστη δυνατόν".

Ο Αμερικανός απεσταλμένος, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη θέση των ΗΠΑ για τη διαδικασία ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε. έκανε σαφή διαχωρισμό μεταξύ Κύπρου και Κυπριακής Δημοκρατίας τονίζοντας ότι "η Ευρωπαϊκή Ενωση προσκάλεσε την Κύπρο σε ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Ηταν πολύ σαφής σ' αυτό που ζήτησε".

Στις επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων γιατί κάνει αυτό το διαχωρισμό, ο κ. Χόλμπρουκ αρκέστηκε να πει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία στην Κύπρο.

Ο κ. Χόλμπρουκ ανέφερε ότι η ξεκάθαρη αμερικανική θέση είναι πως η Κύπρος ανήκει στην Ευρώπη και πρέπει να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Το ίδιο ξεκάθαρη, πρόσθεσε, είναι η αμερικανική θέση ότι και η Τουρκία ανήκει στην Ευρώπη και έπρεπε η Ευρωπαϊκή Ενωση να αποδεχθεί την αίτηση ένταξής της.

Αναφορικά με την αξίωση του Ντενκτάς για αναγνώριση του ψευδοκράτους, ο κ. Χόλμπρουκ είπε ότι αυτό δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί. "Δεν αναγνωρίζουμε-οι ΗΠΑ-ως ανεξάρτητη και κυρίαρχη την ΤΔΒΚ. Αναγνωρίζουμε την Κυπριακή Δημοκρατία και τον Πρόεδρο Κληρίδη, σαν Πρόεδρό της. Αυτό έχει διεθνή χαρακτήρα".

Ο κ. Χόλμπρουκ ανακοίνωσε ότι κατόπιν αιτήματος και των δύο ηγετών θα βρίσκεται και πάλι στην Κύπρο στις αρχές Μαϊου, ενώ πρόσθεσε ότι ενημέρωσε τηλεφωνικώς τον Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών καθώς και το Λευκό Οίκο και το Σταίητ Ντηπάρτμεντ για τις συνομιλίες του.

Τέλος, ο Αμερικανός προεδρικός απεσταλμένος περιγράφοντας την έκβαση των συνομιλιών του τόνισε: "Οι συνομιλίες μου ήταν επιτυχείς και ταυτόχρονα ανολοκλήρωτες".

Από την πλευρά του, ο ειδικός αντιπρόσωπος της ρωσικής κυβέρνησης για το Κυπριακό κ. Τζιζόφ κατά την άφιξή του στην Κύπρο, τρίτο σταθμό της περιοδείας του στο τρίγωνο Αγκυρα-Αθήνα-Λευκωσία, επεσήμανε την πολυπλοκότητα της κατάστασης τονίζοντας ότι "βρισκόμαστε ένα βήμα πίσω από το σημείο που ήμαστε το καλοκαίρι, αυτό που χρειάζεται αυτή τη στιγμή είναι η προώθηση της αποστολής καλών υπηρεσιών του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών" (ΚΥΠΕ, 2.4.98).

Με την ολοκλήρωση των επαφών του ο κ. Τζιζόφ (ΑΠΕ, 5.4.98) δήλωσε ότι αναχωρεί από την Κύπρο "με το ίδιο αίσθημα ανησυχίας που είχε πριν επισκεφθεί το νησί". Τόνισε, πάντως, ότι ελπίζει στην επίτευξη προόδου αφού παραμένει η αποφασιστικότητα της διεθνούς κοινότητας για επίλυση του ζητήματος.

Ο Ρώσος αξιωματούχος είπε επίσης ότι αν και η έναρξη απευθείας συνομιλιών μεταξύ του προέδρου Κληρίδη και του Ραούφ Ντενκτάς φαίνεται δύσκολος στόχος εντούτοις δεν είναι και απίθανος.

Σχολιάζοντας τις πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Κύπρο και την Τουρκία, ο κ. Τζιζόφ είπε ότι μακροπρόθεσμα ο παράγοντας Ευρωπαϊκή Ενωση εισάγει στο Κυπριακό το υποβοηθητικό στοιχείο του χρόνου.

Καταλύτης για το Κυπριακό
η ενταξιακή πορεία

"Σταθμό στην ιστορική πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Κυπριακού λαού στο σύνολό του" χαρακτήρισε η κυπριακή κυβέρνηση, δια στόματος του εκπροσώπου της κ. Στυλιανίδη (ΚΥΠΕ 30.3.98) την επίσημη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Κύπρου-Ε.Ε., ενώ ο υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης-στην ομιλία του στη διάρκεια της τελετής έναρξης (ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 1.4.98)- έστελνε το σαφέστατο μήνυμα ότι "πρώτη προτεραιότητα για την Κύπρο είναι η επανένωση του νησιού και η ενταξιακή πορεία είναι ενταγμένη στην εξυπηρέτηση αυτού του στόχου".

Από την πλευρά του ο προεδρεύων του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Βρετανός ΥΠΕΞ κ. Κουκ (ΒΒC, 30.3.98) επεσήμανε ότι η πολιτική λύση του Κυπριακού θα επιτρέψει την εφαρμογή της συμφωνίας ένταξης σε ολόκληρο το νησί. Ανέφερε επίσης ότι η παράλληλη πρόοδος, τόσο προς την ένταξη, όσο και προς τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, θα ενισχύσουν η μια την άλλη.

Εξάλλου, ο κ. Κουκ, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (ΑΠΕ, 30.3.98) επεσήμανε ότι "η υποψηφιότητα της Κύπρου είναι ισχυρή και παρά το γεγονός ότι θα προτιμούσαμε και τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων σ'αυτή τη διαδικασία ένταξης, δεν πρέπει να τιμωρηθεί η κυβέρνηση της Λευκωσίας για την άρνηση του κ. Ντενκτάς να προσέλθει στις διαπραγματεύσεις".

Στο μεταξύ, ο πρέσβης των ΗΠΑ στη Λευκωσία Κένεθ Μπριλ, σε δηλώσεις του μετά τις συναντήσεις του με τον Πρόεδρο Κληρίδη και τον υπουργό Εσωτερικών κ. Μιχαηλίδη (ΑΠΕ, 31.3.98) χαρακτήρισε "σημαντικό βήμα" την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και τόνισε ότι "στόχος τους είναι να υπάρξει όφελος για όλους τους Κυπρίους και να επηρεάσουν θετικά τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού".

Αλλά και ο εκπρόσωπος του Στέητ Ντηπάρτμεντ κ. Ρούμπιν, στη διάρκεια της ενημέρωσης Τύπου (31.3.98) υπογράμμισε ότι "οι ΗΠΑ επιθυμούν να δουν την ένταξη των κρατών στην Ε.Ε. ως ένα θετικό παράγοντα στην ειρηνική διευθέτηση του προβλήματος της Κύπρου".

Απειλές από Αγκυρα και Ντενκτάς

Ωστόσο, "επικίνδυνη για την ειρήνη" χαρακτήρισε την έναρξη των διαπραγματεύσεων ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών κ. Τζεμ. Σε συνέντευξή του στο κετεχόμενο τμήμα της Λευκωσίας (ΜΠΑΥΡΑΚ 30.3.98) ο κ. Τζεμ προειδοποίησε την Ε.Ε. ότι "η αναγνώριση της ελληνοκυπριακής διοίκησης ως αντιπροσώπου ολόκληρης της Κύπρου αποτελεί το πρώτο βήμα προς την κλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο", ενώ απευθυνόμενος στους Τουρκοκυπρίους τόνισε: "Θέλουμε να μείνετε ανεξάρτητοι. Ομως, αν η πίεση και η καταστολή δεν σας αφήνουν εναλλακτική λύση, είναι στο χέρι σας να αποφασίσετε την ενσωμάτωσή σας στην Τουρκία".

Από την πλευρά του ο υπουργός Προεδρίας αρμόδιος για τις Ε/Τ σχέσεις και το Κυπριακό κ. Γκιουρέλ, σε συνέντευξή του στο Πρακτορείο REUTERS (2.4.98) υποστήριξε ότι "με την έναρξη των διαπραγματεύσεων είναι πιο πιθανό να μείνει μόνιμα διχοτομημένο το νησί".

Αλλά και ο Ραούφ Ντενκτάς, σε δηλώσεις του στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης (ΑΠΕ, 30.3.98) υπογράμμισε ότι δεν θα διστάσει να προχωρήσει στα απαιτούμενα βήματα για ενοποίηση με την Τουρκία αφού- όπως εξήγησε σε συνέντευξή του στην DAILY TELEGRAPH (2.4.98) "η Κύπρος, εξαιτίας της συμπεριφοράς της διεθνούς κοινότητας, θα παραμείνει διαιρεμένη και η ΤΔΒΚ θα στηρίζεται σε μια χώρα 65 εκ. κατοίκων".

Στο μεταξύ, στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Σύνδεσης Τουρκίας-ψευδοκράτους (ΜΠΑΥΡΑΚ, 31.3.98) κατηγορείται η ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά ότι "ακολουθούν πολιτική έντασης και εχθρότητας εναντίον της τουρκικής πλευράς, πράγμα που μπορεί να απειλήσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Κύπρο και στην ευρύτερη περιοχή".

Στο ανακοινωθέν αναφέρεται επίσης ότι: "Η διαδικασία ενοποίησης που ξεκίνησε μεταξύ της Ελλάδας και της ελληνοκυπριακής διοίκησης συμπληρώνεται και σε πολιτικό επίπεδο με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Το πλαίσιο λύσης και οι παράμετροι που προβλεπόταν στο παρελθόν για το Κυπριακό έχουν εκλείψει με τις πιέσεις και τις απειλές του διδύμου Ελλάδας-Ελληνοκυπρίων και τις παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία υπέκυψε στις πιέσεις αυτές. Η Τουρκία και η ΤΔΒΚ δεν θα αποδεχθούν τα νομικά, πολιτικά και οικονομικά αποτελέσματα που θα προκύψουν από τις διαπραγματεύσεις της Ε.Ε. με τη Νότια Κύπρο".

Πρωταρχικός σκοπός της τουρκικής πλευράς-σημειώνεται στο ανακοινωθέν-είναι "η εξασφάλιση της ειρηνικής συνύπαρξης των δύο κρατών στο νησί".

Σύμφωνα με το ανακοινωθέν, το Συμβούλιο Σύνδεσης αποφάσισε "τη δημιουργία κοινής οικονομικής ζώνης ανάμεσα στην Τουρκία και την ΤΔΒΚ που θα έχει ως βάση την ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων, υπηρεσιών και κεφαλαίων, τη μεταφορά τεχνολογίας και τη ροή των επενδύσεων".

Τέλος, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 4.3.98 στην Αγκυρα με τη συμμετοχή του Προέδρου κ. Ντεμιρέλ, του Πρωθυπουργού κ. Γιλμάζ, του αντιπροέδρου της κυβέρνησης κ. Ετσεβίτ και των υπουργών Αμυνας κ. Σεζγκίν και Προεδρίας κ. Γκιουρέλ, ο Τούρκος Πρωθυπουργός επανέλαβε τη θέση ότι "η Ευρωπαϊκή Ενωση σαμποτάρει με τη στάση της την επίλυση του Κυπριακού".

Λίγο αργότερα, ο αρμόδιος υπουργός για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό κ. Γκιουρέλ (ΑΠΕ, 5.4.98) δήλωσε ότι "η τουρκική πλευρά δεν θα επιτρέψει να ευοδωθεί καμιά πρωτοβουλία που θα φέρει τον τουρκοκυπριακό λαό σε θέση μειονότητας και θα απομακρύνει την Κύπρο από την Τουρκία".

Αντιδράσεις

Το ενδεχόμενο προσάρτησης του ψευδοκράτους στην Τουρκία απέκλεισε κατηγορηματικά ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας κ. Κίνκελ. "Κάτι τέτοιο δεν επιτρέπεται να συμβεί και δεν πρόκειται να συμβεί" τόνισε ο κ. Κίνκελ σε συνέντευξή του στο ραδιοσταθμό DEUTSCHLANDFUNK (1.4.98), ενώ αναφερόμενος στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων χωρίς τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων είπε ότι "οι Τούρκοι και οι Τουρκοκύπριοι είναι αυτοί που δεν συμφώνησαν να συμμετέχουν στην κυπριακή διαπραγματευτική επιτροπή. Η πόρτα εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτή". Πάντως, ο κ. Κίνκελ επεσήμανε ότι βλέπει "δύσκολα, την ένταξη μιας διχοτομημένης Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση" ελπίζει, ωστόσο, ότι "ίσως με τις διαπραγματεύσεις κάτι μπορεί να επιτευχθεί, ακόμα δε και στις αγκυλωμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις".

Για το Παρίσι, όπως δήλωσε η εκπρόσωπος του γαλλικού Υπουργείου Εξωτερικών κα Γκαζό-Σεκρέ (ΑΠΕ, 1.4.98), τα σχέδια για το κατεχόμενο βόρειο τμήμα της Κύπρου στην Τουρκία "δεν μπορούν παρά να περιπλέξουν περαιτέρω την αναζήτηση μιας πολιτικής διευθέτησης του Κυπριακού".

Στο μεταξύ, ο αρμόδιος για τις εξωτερικές σχέσεις της Ε.Ε. Επίτροπος κ. Βαν Ντεν Μπρουκ, παρουσιάζοντας τη διαδικασία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες ( ΑΠΕ, 3.4.98), κάλεσε την κυβέρνηση της Τουρκίας να ασκήσει πιέσεις στους Τουρκοκύπριους, ώστε να συμμετάσχουν στην κυπριακή διαπραγματευτική ομάδα. Αφήνοντας εμμέσως πλην σαφώς αιχμές κατά της κυβέρνησης της Αγκυρας ο κ. Βαν Ντεν Μπρουκ ανέφερε ότι "οι Τουρκοκύπριοι είναι θύματα πολιτικών σκοπιμοτήτων που τους εμποδίζουν να συμμετάσχουν στη δημιουργία ενός καλύτερου κλίματος".

Ευθύνες στην Ε.Ε. επιρρίπτει ο Κόρντοβεζ

"Ενοχλητική περιπλοκή" χαρακτήρισε ο ειδικός αντιπρόσωπος του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό κ. Κόρντοβεζ, την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κύπρου με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ (3.4.98) ο κ. Κόρντοβεζ υποστήριξε ότι: "Η διάθεση των κύριων Κληρίδη και Ντενκτάς ήταν εξαιρετικά καλή στη διάρκεια του πρώτου γύρου των συνομιλιών στο Τράουτμπεκ. Ολα τα στοιχεία για να προχωρήσουμε σε μια λύση υπήρχαν. Η βόμβα εξεράγη με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης να αρχίσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Κύπρο, ενώ ανέβαλε την τουρκική αίτηση".

Εξάλλου, ο κ. Κόρντοβεζ ισχυρίστηκε ότι "τα παράπονα του κ. Ντενκτάς κατά της υπεροχής των Ελληνοκυπρίων δεν γίνονται εντελώς σε ώτα μη ακουόντων στα Ηνωμένα Εθνη".

Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της Κυπριακής κυβέρνησης και όπως αποκάλυψε ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ κ. Αναστασιάδης μετά από συνάντησή του με τον πρόεδρο κ. Κληρίδη (ΑΠΕ, 4.4.98), ο τελευταίος ετοιμάζει διάβημα προς τα Ηνωμένα Εθνη. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο κ. Στυλιανίδη (ΚΥΠΕ, 3.4.98) "οι δηλώσεις Κόρντοβεζ είναι καταφανώς έξω από το πνεύμα των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου αναφέρεται ότι η ενταξιακή προοπτική είναι υποβοηθητική των προσπαθειών λύσης και δυναμιτίζουν κατά τρόπο ανεξήγητο τις διεθνείς προσπάθειες που αναλαμβάνονται αυτή την περίοδο για προώθηση λύσης".

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο αξιωματούχος του ΟΗΕ είχε ενημερώσει τα 15 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για τις πρόσφατες επαφές του στη Λευκωσία, την Αθήνα και την Αγκυρα.

Μετά την ενημέρωση, τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας σε ανακοίνωσή τους (ΑΠΕ, 31.3.98) εξέφρασαν "την αμέριστη υποστήριξή τους στη διαδικασία που έχουν ξεκινήσει τα Ηνωμένα Εθνη και στις προσπάθειες του κ.Κόρντοβεζ στο πλαίσιο της αποστολής καλών υπηρεσιών του Γ.Γ. του ΟΗΕ, ώστε να σημειωθεί πρόοδος προς τη ρύθμιση της μακροχρόνιας διαμάχης". Υπογράμμισαν, επίσης "την ανάγκη επανάληψης των απευθείας συνομιλιών ανάμεσα στα δύο ενδιαφερόμενα μέρη".

Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής ειδικός αντιπρόσωπος του Γ.Γ. του ΟΗΕ στην Κύπρο κ. Φεϋσέλ, σε δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη (ΡΙΚ, 3.4.98) ανέφερε ότι "θα πρέπει να καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια ώστε να ανατραπεί η αρνητική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το Κυπριακό".

[02] Ευρωπαϊκές πιέσεις προς την Ελλάδα για απεμπλοκή των κοινοτικών κονδυλίων προς την Τουρκία

Ο Ρόμπιν Κουκ ανέφερε ότι η υποψηφιότητα ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα αξιολογηθεί μεν με τα ίδια κριτήρια που αξιολογούνται και οι υπόλοιπες υποψήφιες χώρες, αλλά ότι ουσιαστικά θα κριθεί από το αν θα έχει τέσσερα συστατικά στοιχεία των σύγχρονων κοινωνιών, ελεύθερη οικονομία, δημοκρατικό καθεστώς, χρηστή διοίκηση και τέλος από το αν θα επιλύσει τα προβλήματα συνόρων που έχει.

Ο κ. Κουκ είπε ακόμα ότι οι ελληνοτουρκικές διαφορές είναι πολλές και εξέφρασε την ελπίδα επί βρετανικής προεδρίας και ειδικότερα μέχρι το προβλεπόμενο για το Μάιο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας, να επιτευχθούν βήματα προόδου προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης αυτών των διαφορών.

Ο Βρετανός προεδρεύων, υπογράμμισε επίσης τη σημασία που έχει η απεμπλοκή των κοινοτικών κονδυλίων που προβλέπονται για την Τουρκία από τη συμφωνία της Τελωνειακής Ενωσης.

Ο Ολλανδός Επίτροπος κ. Βαν Ντεν Μπρουκ εξήγησε ότι το θέμα των σχέσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία, έθεσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών κ. Βεντρίν κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου των ΥΠΕΞ της Ε.Ε. (30.3. 98). Ο κ. Βεντρίν πρότεινε να υιοθετήσει το συμβούλιο τον χρηματοοικονομικό κανονισμό για την Τουρκία, θέση με την οποία έσπευσαν να συμφωνήσουν ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών κ. Κίνκελ και ο Ολλανδός κ. Βαν Μίρλο. Και αυτό γιατί, όπως υποστήριξε ο κ. Βεντρίν "η συμφωνία του 1995 για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κύπρο συνδέεται με την απόφαση για την Τελωνειακή Ενωση με την Τουρκία και με την ενίσχυσή της από τα κοινοτικά ταμεία".

Στο μεταξύ, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών σε δηλώσεις του που δημοσίευσε η FRANKFURTER ALLGEMEINE ZEITUNG (1.4.98) υποστήριξε ότι "η Τουρκία και η Ελλάδα θα πρέπει να χαμηλώσουν τους τόνους και να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους" ζητώντας, όμως, μόνο από την ελληνική πλευρά να υποχωρήσει και να επιτρέψει τη ροή των κοινοτικών κονδυλίων προς την Τουρκία.

Ωστόσο, ο κ. Κίνκελ παραδέχτηκε, στη συνέχεια ότι δεν γνωρίζει αν τελικά η άρση των ελληνικών αντιρρήσεων θα λύσει το πρόβλημα και επανέλαβε την έκκληση προς την Τουρκία να συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη.

[03] Σύνοδος ΕΕ-Ασίας.

Η βρετανική κυβέρνηση επιδιώκει η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, η Ινδία και το Πακιστάν να προστεθούν στα 25 μέλη του φόρουμ. Την επιθυμία διεύρυνσης, σε τρόπο ώστε να "καλυφθούν" ακόμα περισσότερες περιοχές της Ασίας και να λειτουργεί αποτελεσματικότερα ο θεσμός, προάγοντας στο μέλλον ακόμα καλύτερα τις διμερείς σχέσεις ΕΕ-Ασίας, συμμερίζονται και άλλες κυβερνήσεις της Ε.Ε.

Το αίτημα της διεύρυνσης του αριμού των μελών του φόρουμ προσκρούει, ωστόσο, προς το παρόν στις αντιρρήσεις ορισμένων ασιατικών κυβερνήσεων, όπως ανέφεραν στο περιθώριο της Συνόδου ιαπωνικές διπλωματικές πηγές. Οι πηγές αυτές ανέφεραν ότι το Τόκιο επιθυμεί μεν την αύξηση των μελών με την προσχώρηση της Νέας Ζηλανδίας, της Αυστραλίας, της Ινδίας και του Πακιστάν στο φόρουμ, όμως άλλες ασιατικές κυβερνήσεις, που δεν κατονομάστηκαν, εκτιμούν από την πλευρά τους ότι κάτι τέτοιο "είναι πρόωρο" να γίνει.

Στο ανακοινωθέν που εκδόθηκε τονίστηκε ότι η Ευρώπη και η Ασία αποδέχονται σήμερα τις προκλήσεις της νέας τεχνολογίας και της "παγκοσμιοποίησης" της αγοράς.

Για την κρίση των τελευταίων μηνών στην Ασία επισημάνθηκε ότι ακόμα δεν έχει φτάσει στο τέρμα της και ότι όλοι πρέπει να συνεργαστούν για την επίλυση και τον περιορισμό των συνεπειών της. Διαπιστώθηκε το μεγάλο οικονομικό της κόστος για τη διεθνή κοινότητα και ακόμα το "ανθρώπινο" κόστος της.

Για την οικονομική και νομισματική ένωση της ΕΕ επισημάνθηκε ότι θα συμβάλει στη σταθερότητα στην Ευρώπη, αλλά και στην ανάπτυξή της που με τη σειρά της θα συνεισφέρει στη διεθνή οικονομική ανάπτυξη.

Συμφωνήθηκε επίσης η περαιτέρω ενίσχυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, ενώ παράλληλα υπογράμμιστηκε η αναγκαιότητα να γίνουν μέλη του όλα τα κράτη που έχουν εμπορική δραστηριότητα.

Αναφορικά με το περιβάλλον, τονίστηκε ότι έχουν ολοένα μεγαλύτερη διεθνή επίδραση και σημασία τα οικολογικά ζητήματα. Η πρώτη Σύνοδος ΕΕ-Ασίας έγινε στην Μπανγκόγκ στη διάρκεια του 1996.

[04] Eνταση στις Τουρκο-γερμανικές σχέσεις από τις δηλώσεις Γιλμάζ

Το γερμανικό ΥΠΕΞ διοχέτευσε στα ΜΜΕ (2.4.98) την ακόλουθη δήλωση: "Οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου Πρωθυπουργού Γιλμάζ για τις γερμανοτουρκικές σχέσεις και τον Καγκελάριο Κολ αποτελούν νέο εκτροχιασμό. Οι δηλώσεις αυτές είναι απαράδεκτες.

Προφανώς ο Πρωθυπουργός Γιλμάζ δεν αντιλαμβάνεται ότι με τον τρόπο αυτό, κατά το τελευταίο διάστημα, έχουν αρχίσει να επιβαρύνονται οι γερμανοτουρκικές σχέσεις.

Αυτό ασφαλώς δεν εξυπηρετεί τα γερμανοτουρκικά συμφέροντα. Αλλωστε δεν μπορούμε να τα ανεχόμαστε όλα".

Στο μεταξύ ο Τούρκος πρωθυπουργός με νέες δηλώσεις του επισημαίνει: "Η Τουρκία δεν έχει ανάγκη τους Γερμανούς τουρίστες. Εάν οι Γερμανοί είναι τόσο ευαίσθητοι και αποφεύγουν την Τουρκία εξαιτίας των δηλώσεών μου, τότε θα αντικατασταθούν από τουρίστες άλλων εθνοτήτων".

Εξάλλου το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας με δήλωση του εκπροσώπου του Νετζατί Ουτκάν (ΑΠΕ, 30.3.98) αναφέρει ότι "η Ευρωπαϊκή Ενωση κάνει δυσμενείς διακρίσεις σε βάρος της Τουρκίας και δεν τηρεί τα συμφωνημένα να περιληφθεί η Τουρκία στη διαδικασία διεύρυνσης".

Σύμφωνα με τον Ραδιοσταθμό DEUTSCHE WELLE (3.4.98), ακόμη και στη συζήτηση της γερμανικής Βουλής για τη νομισματική ενοποίηση της Ευρώπης, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ δεν παρέλειψε να επικρίνει έντονα τον Τούρκο Πρωθυπουργό Μεσούτ Γιλμάζ για τις φραστικές επιθέσεις του εναντίον της Βόννης.

"Θέλουμε να έχουμε την Τουρκία στην Ευρώπη αλλά ο τρόπος με τον οποίο ο Τούρκος πρωθυπουργός συκοφαντεί καθημερινά την Γερμανία, ακόμη και τον Καγκελάριο είναι απαράδεκτος.

Ο Τούρκος Πρωθυπουργός συνέχισε να αποκαλεί πολιτικό του αντίπαλο τον κ. Κολ, ένας χαρακτηρισμός που δεν αρμόζει σε πολιτισμένες χώρες που διατηρούν μάλιστα και φιλικές σχέσεις, για να μην πούμε ότι ο Γιλμάζ ακόμη δεν έχει διορθώσει την παρεκτροπή του Μαρτίου, όταν θέλησε να συγκρίνει τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την αναζήτηση ζωτικού χώρου στην Ανατολική Ευρώπη από τη Γερμανία του Χίτλερ. Μέχρι στιγμής ούτε ανακάλεσε τους χαρακτηρισμούς αυτούς ούτε βέβαια ζήτησε συγνώμη".

[05] Nέα εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας. Ο Ουϊλιαμ Κοέν επισκέπτεται στις 17,18 Απριλίου την Τουρκία

Στις 17 και 18 Απριλίου θα επισκεφτεί επίσημα την τουρκική πρωτεύουσα ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Ουίλιαμ Κοέν, για συνομιλίες με την τουρκική ηγεσία, με αντικείμενο επίσης την ανταλλαγή απόψεων σε επίπεδο κορυφής για τη διμερή στρατιωτική συνεργασία.

Η Τουρκία θα διαθέσει το ποσό των 150 δισεκατομμυρίων δολλαρίων τα 30 επόμενα χρόνια για τον εκσυγχρονισμό του στρατού της.

Το ποσό των 3,5 δισεκατομμυρίων δολλαρίων θα δαπανήσει μέσα στα επόμενα χρόνια η Τουρκία για να κατασκευάσει, με τη σύμπραξη ξένων εταίρων, 145 πολεμικά ελικόπτερα και περίπου χίλια άρματα μάχης.

[06] Πρόωρες εκλογές στην Τουρκία εντός του 1999

Ο κ. Γιλμάζ απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων μετά τη συνάντηση που είχε με τους ηγέτες άλλων δύο κομμάτων της συμπολίτευσης, τον Μπουλέντ Ετζεβίτ της Δημοκρατικής Αριστεράς και τον Χουσαμεντίν Τζιντορούκ του κόμματος Δημοκρατικής Τουρκίας.

Είπε ακόμη ότι τα κόμματα της συμπολίτευσης του πρότειναν η κυβερνητική θητεία να μειωθεί από 5 σε 4 χρόνια.

Στο μεταξύ ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Ντενίζ Μπαϊκάλ δήλωσε (ΑΠΕ, 31.3.98) ότι θα προσφέρει στον κυβερνητικό συνασπισμό μειοψηφίας τη στήριξη που χρειάζεται για να επιβιώσει, στην περίπτωση που προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές.

[07] Αντικαθίσταται ο στρατηγός Καρανταγί τον Αύγουστο; Θα τον διαδεχθεί ο στρατηγός Κιβρίκογλου

"Eν μέσω φημών ότι θα παραταθεί η θητεία του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου στρατηγού Καρανταγί, για έναν ακόμα χρόνο, οι τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις, έστειλαν μήνυμα ότι δεν πρόκειται να υπάρξει ούτε παράταση, αλλά ούτε και κάποια έκτακτη αλλαγή στην κορυφή της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων κατά τις κρίσεις του Αυγούστου.

Στρατιωτικές πηγές δήλωσαν ότι ο αρχηγός του ΓΕΕΘΑ δεν έχει πρόθεση να παραμείνει ή ότι εξετάζει πρόταση για παράταση της θητείας του πέραν του Αυγούστου.

Στο μεταξύ ο στρατηγός Κιβρίκογλου αρχηγός των Χερσαίων Δυνάμεων έστειλε "μήνυμα"ότι είναι έτοιμος να αναλάβει την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων.

[08] Οι Βέλγοι αναγνωρίζουν τη γενοκτονία των Αρμενίων του 1915

Η Cumhuriyet αναφέρεται στις δηλώσεις του εκπροσώπου του τουρκικού ΥΠΕΞ Ουτκάν ο οποίος αποδοκίμασε στην εν λόγω απόφαση λέγοντας:

"Η απόφαση της Βελγικής Γερουσίας η οποία ελήφθη κατόπιν προτάσεως μερικών απληροφόρητων και υπηρετούντων σκοπιμότητες μελών της, είναι σαφές ότι δεν έχει κανένα άλλο νόημα πέραν της υποδαύλισης του μίσους και της εχθρότητας ανάμεσα στους λαούς και της παρακίνησης για τρομοκρατικές ενέργειες, θλιβερά δείγματα των οποίων είδαμε στο εγγύς παρελθόν".

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[09] Εμπάργκο όπλων στη Γιουγκοσλαβία επέβαλε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ- Πρόταση Μιλόσεβιτς για δημοψήφισμα σχετικά με τη συμμετοχή ξένου μεσολαβητή στις συνο- μιλίες για το Κοσσυφοπέδιο

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με 14 ψήφους υπέρ και μια αποχή, της Κίνας, αποφάσισε στις 31 Μαρτίου, με το υπ' αριθμόν 1160/98 ψήφισμα, την επιβολή εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων προς την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, ως μέτρο πίεσης προκειμένου να διευθετηθεί ειρηνικά η κρίση στο Κοσσυφοπέδιο.

Το ψήφισμα ζητά απ' την Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας και απ' την ηγεσία των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου να προχωρήσουν, χωρίς προϋποθέσεις, σε ουσιαστικό διάλογο για την παραχώρηση καθεστώτος αυτονομίας στην περιοχή.

Επίσης, καλεί την ηγεσία των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου να καταδικάσει κάθε τρομοκρατική ενέργεια και τονίζει ότι όλα τα στοιχεία της αλβανικής μειονότητας οφείλουν να επιδιώκουν τους σκοπούς τους με ειρηνικά μέσα.

Κατά τη συζήτηση που προηγήθηκε της απόφασης του Σ.Α., ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ πρέσβης Μπιλ Ρίτσαρντσον δήλωσε μεταξύ άλλων ότι με την επιβολή εμπάργκο στην Ο.Δ. της Γιουγκοσλαβίας στέλνουμε μήνυμα ότι η διεθνής κοινότητα δεν πρόκειται να ανεχθεί τη βία και τις εθνικές εκκαθαρίσεις στην περιοχή.

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Γιουγκοσλαβίας, πρέσβης Βλάντισλαβ Γιοβάνοβιτς, τόνισε ότι η αλβανική μειονότητα απολαμβάνει τα ίδια δικαιώματα με όλους τους άλλους πολίτες, αλλά ένα μεγάλο μέρος της, υποκινούμενο από το αυτονομιστικά κινήματα, αρνείται τα δικαιώματα αυτά. Ο Γιοβάνοβιτς καταφέρθηκε εναντίον της απόφασης, λέγοντας ότι η δράση του Σ.Α. είναι απαράδεκτη για την κυβέρνησή του, καθώς η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο αποτελεί εσωτερική υπόθεση της Γιουγκοσλαβίας. Ο πραγματικός κίνδυνος για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή είναι η ανοιχή ή καλυμμένη υποστήριξη των Αλβανών αποσχιστών, υπογράμμισε ο Γιουγκοσλάβος αντιπρόσωπος.

Η πρώτη επίσημη αντίδραση του Βελιγραδίου στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας εκδηλώθηκε με ανακοίνωση του γιουγκοσλαβικού πρακτορείου ειδήσεων ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ (1-4) στην οποία αναφέρεται ότι το εμπάργκο ψηφίστηκε "χωρίς πειστική αιτιολογία".

Η απόφαση, προστίθεται στην ανακοίνωση του πρακτορείου, αποτελεί "προφανή απόπειρα να δημιουργηθεί ένα προηγούμενο στην πρακτική του παγκόσμιου οργανισμού και του διεθνούς δικαίου".

Λίγες ώρες αργότερα ακολούθησε ανακοίνωση του γιουγκοσλαβικού Υπουργείου Εξωτερικών, στην οποία αναφέρεται ότι η απόφαση του Σ.Α. δημιουργεί προηγούμενο "για συζήτηση ενός εσωτερικού θέματος μιας χώρας, χωρίς τη συγκατάθεσή της".

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΕΞ είναι ο εθνικισμός και οι αποσχιστικές τάσεις που προκαλούν προβλήματα στο Κοσσυφοπέδιο και όχι ότι τίθενται σε κίνδυνο μειονοτικά δικαιώματα (ΒΕΤΑ, 2.4.98).

Οι ΗΠΑ εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την απόφαση αυτή και όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Μάϊκ Μακέρι "η ευρεία υποστήριξη αυτού του μέτρου αποδεικνύει την αποφασιστικότητα της διεθνούς κοινότητας για την εξεύρεση λύσης στη διαμάχη του Κοσσυφοπεδίου μέσω του διαλόγου και όχι της βίας" (ΑΠΕ-Ρόϊτερ, 1.4. 98).

Η Μόσχα, προσπαθώντας να αιτιολογήσει τη θετική της ψήφο, ανακοίνωσε ότι η απόφαση αυτή αποτελεί ένα προληπτικό μέτρο και όχι ένα μέτρο τιμωρίας. "Το εμπάργκο όπλων δεν πρέπει να θεωρηθεί ως μέτρο τιμωρίας. Είναι ένα προληπτικό μέτρο, το οποίο θα βοηθήσει στην πολιτική διευθέτηση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο", τόνισε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Σεργκέϊ Γιαστρεζέμπσκι (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ., 1.4.98).

Πλήρως ικανοποιημένοι εμφανίσθηκαν οι Αλβανοί ηγέτες του Κοσσυφοπεδίου, οι οποίοι θεωρούν την απόφαση του Σ.Α. ως επιβεβαίωση της διεθνοποίησης του ζητήματος του Κοσσυφοπεδίου.

Ο ηγέτης των Αλβανών Ιμπραήμ Ρουγκόβα χαρακτήρισε την απόφαση ως "ένα σημαντικό βήμα στο πλαίσιο των προσπαθειών για την επίλυση του προβλήματος και για την αποτροπή ενδεχόμενης σύρραξης στην περιοχή" (Γαλλ. Πρακτ. 3.4.98).

Δημοψήφισμα προτείνει ο Μιλόσεβιτς

Παρά τις προσκλήσεις της σερβικής κυβέρνησης για έναρξη ενός ουσιαστικού πολιτικού διαλόγου, η ηγεσία των αλβανοφώνων δεν προσήλθε ακόμη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και επιμένει ότι για να ξεκινήσουν οι συνομιλίες θα πρέπει να υπάρξει διεθνής μεσολάβηση. Οπως είναι γνωστό, η Ομάδα Επαφής και ο ΟΑΣΕ έχουν προτείνει ως μεσολαβητή τον πρώην Πρωθυπουργό της Ισπανίας Φελίπε Γκονζάλες.

Ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Σλ. Μιλόσεβιτς, ο οποίος έχει απορρίψει τη συμμετοχή ξένου μεσολαβητή στις συνομιλίες, προκειμένου να ξεπεράσει το εμπόδιο αυτό, πρότεινε τη διενέργεια δημοψηφίσματος.

Με επιστολή του, που έστειλε στις 2 Απριλίου, στον πρόεδρο της Σερβίας Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, τον Πρωθυπουργό της Σερβίας Μίρκο Μαριάνοβιτς και τον Πρόεδρο της Βουλής Ντράγκαν Τόμιτς, ο Σλ. Μιλόσεβιτς προτείνει την προκήρυξη δημοψηφίσματος, στο οποίο ο σερβικός λαός θα απαντήσει στο ερώτημα εάν αποδέχεται τη συμμετοχή ξένου εκπροσώπου για την επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου. Στην επιστολή του ο Γιουγκοσλάβος πρόεδρος, μεταξύ άλλων, αναφέρει:

"Είναι γνωστό ότι απορρίψαμε τη συμμετοχή ξένων εκπροσώπων για την επίλυση εσωτερικών προβλημάτων της χώρας και ιδιαίτερα για το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου, που αποτελεί εσωτερική υπόθεση της Σερβίας. Θεωρώ ότι η θέση μας αυτή έχει ουσιαστική σημασία για τη διατήρηση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας μας. Η χώρα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με τον κίνδυνο να βρεθεί και πάλι εκτεθειμένη σε όλες τις δυνατές πιέσεις. Η στάση έναντι της σταθερής μας θέσης, όπως ως κυρίαρχο κράτος χωρίς ξένη ανάμειξη λύνουμε τα δικά μας προβλήματα, είναι άκρως αρνητική και επιθετική εκ μέρους αυτών που επιθυμούν να υπαγορεύουν σ' ολόκληρο τον κόσμο πως πρέπει να ζήσει. Ακόμα περισσότερο και πώς πρέπει να σκέπτεται".

Στη συνέχεια ο Μιλόσεβιτς επισημαίνει ότι η πολιτική που ακολούθησε μέχρι τώρα ήταν προς το συμφέρον του λαού και επισημαίνει ότι οι μόνοι που μπορούν να δώσουν απάντηση αν είναι σωστή ή όχι είναι οι Σέρβοι πολίτες.

Ακόμη, ο Μιλόσεβιτς τονίζει ότι "θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για την εποικοδομητική επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου και Μετοχίου και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει όσο το δυνατόν γρηγορότερα να αρχίσει ο διάλογος και να γίνουν βήματα που θα παρουσιάσουν λύσεις για την ισότιμη επιβεβαίωση των συμφερόντων όλων όσων ζουν στο Κοσσυφοπέδιο" (ΠΟΛΙΤΙΚΑ, 2.4.98).

Αντιδράσεις για την πρόταση

Η πρόταση του Γιουγκοσλάβου προέδρου για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος προκάλεσε την αντίδραση τόσο των αλβανόφωνων, όσο και της διεθνούς κοινότητας. Ο Ρουγκόβα, σε συνέντευξη Τύπου στις 3 Απριλίου στην Πρίστινα, τόνισε, ότι ο Μιλόσεβιτς θέλει "να εμποδίσει τη διευθέτηση του προβλήματος" και πρόσθεσε πως "η πρωτοβουλία του Βελιγραδίου αντανακλά την εχθρική του στάση απέναντι στις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας, που αποσκοπούν στην επίλυση της κρίσης". (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ., 3.4.98).

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης της Σερβίας χαρακτήρισαν την πρόταση Μιλόσεβιτς ως νέα επικίνδυνη αντιπαράθεση της Γιουγκοσλαβίας με τη διεθνή κοινότητα, ενώ παρόμοια ήταν και η αντίδραση του προέδρου του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς. Σύμφωνα με τον ραδιοσταθμό Β- 92, ο Τζουκάνοβιτς χαρακτήρισε την πρόταση ως εμπαιγμό της διεθνούς κοινότητας και του σερβικού λαού και εκτίμησε ότι η νέα αντιπαράθεση της Γιουγκοσλαβίας με τη διεθνή κοινότητα θα έχει ως αποτέλεσμα μόνο την επιβολή νέων κυρώσεων στη Γιουγκοσλαβία, χωρίς να οδηγήσει σύντομα στην επίλυση του προβλήματος.

Την πρόταση του Γιουγκοσλάβου προέδρου απέρριψαν και οι ΗΠΑ και όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέητ Ντηπάρτμεντ Τζέημς Ρούμπιν "η πρόσκληση του προέδρου Μιλόσεβιτς για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος κατά την άποψή μας αποτελεί μέρος μιας σειράς τακτικών αποπροσανατολισμού, κάτι που αποδεικνύει με σαφήνεια ότι παραμένει προκλητικός και απρόθυμος να ανταποκριθεί έστω και στο ελάχιστο στους όρους που έθεσε η διεθνής κοινότητα" (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 4.4.98).

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ, ο οποίος δήλωσε ότι η πρόταση Μιλόσεβιτς δεν είναι παρά ένα τέχνασμα για να αποφευχθεί ο διεθνής διάλογος για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου. Παράλληλα, ο Κίνκελ προειδοποίησε τον Μιλόσεβιτς να μην υποτιμά την αποφασιστικότητα της Διεθνούς Κοινότητας, η οποία δεν θα ανεχθεί μια εστία κρίσης ανάλογη μ' εκείνη της Βοσνίας (DEUTSCHE WELLE, 4.4.98).

Τη δυσαρέσκειά του εξέφρασε από τη Σόφια και ο Γραμματέας του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνα, ο οποίος χαρακτήρισε ως ελιγμό την κίνηση αυτή, λέγοντας ότι πρόκειται για άλλο ένα λάθος του Μιλόσεβιτς που αυξάνει τον κίνδυνο μιας νέας σύρραξης.

Ο κ. Σολάνα πρόσθεσε ακόμη πως "αν η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο δεν εξελιχθεί θετικά, θα χρειασθεί να παρθούν κάποια άλλα μέτρα" (Γερμ. Πρακτ.3.4.98).

Ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ έστειλε στις 3 Απριλίου στο Βελιγράδι απεσταλμένο του για να μεταφέρει μήνυμα στον Μιλόσεβιτς. Οπως δήλωσε η εκπρόσωπος του Γαλλικού ΥΠΕΞ Αν Γκαζό -Σεκρέ, στο μήνυμα εκφράζονται οι ανησυχίες των γαλλικών αρχών για την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο και υπογραμμίζεται η σημασία που ο Γάλλος Πρόεδρος και η κυβέρνηση αποδίδουν στις κατευθύνσεις που έχουν καθορίσει η Ομάδα Επαφής και η Ευρωπαϊκή Ενωση.

Απ' την πλευρά του ο Γερμανός διπλωμάτης Βόλφγκανγκ Ισινγκερ δήλωσε στην Πρίστινα ότι πρέπει να ξεκινήσουν αμέσως απευθείας συνομιλίες, με την παρουσία ενός διεθνούς μεσολαβητή.

Αλβανικές προθέσεις

Τις προθέσεις των Τιράνων για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου διατύπωσε ο Αλβανός Πρωθυπουργός Φάτος Νάνο, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα του Βελιγραδίου ΝΑΣΑ ΜΠΟΡΜΠΑ (3.3.98).

Ο Αλβανός Πρωθυπουργός πρότεινε ως την καλύτερη λύση για το Κοσσυφοπέδιο την μετατροπή του σε Δημοκρατία εντός της Γιουγκοσλαβίας, η οποία όμως δεν θα έχει δικαίωμα απόσχισης από τη γιουγκοσλαβική ομοσπονδία.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Φάτος Νάνο, το Κοσσυφοπέδιο θα πρέπει να αποκτήσει τα ίδια δικαιώματα με το καθεστώς που έχει το Μαυροβούνιο στους κόλπους της Γιουγκοσλαβίας. Δηλαδή θα έχει το δικό του κοινοβούλιο, τη δική του κυβέρνηση και το δικό του δικαστικό σύστημα. Η Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου, κατά τον κ. Νάνο, δεν θα έχει δικαίωμα απόσχισης, αλλά θα έχει τη δυνατότητα για άνοιγμα και ολοκλήρωση της συνεργασίας με τις χώρες της περιοχής, άρα και με την Αλβανία, στο πλαίσιο των διαδικασιών ολοκλήρωσης στη δημοκρατική Ευρώπη.

Ο Αλβανός Πρωθυπουργός κάλεσε τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου να διαμορφώσουν μια κοινή άποψη για το καθεστώς της περιοχής και να αρχίσουν αμέσως διάλογο με το Βελιγράδι, επισημαίνοντας ότι η Αλβανία δεν μπορεί να καθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών εξ ονόματος των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

Στην ίδια συνέντευξη ο Νάνο ανέφερε ακόμη ότι για τις προτάσεις του αυτές ενημερώθηκαν οι χώρες-μέλη της Ομάδας Επαφής, οι οποίες της χαρακτήρισαν ως ρεαλιστικές.

[10] Γκλιγκόροφ: Οι σχέσεις με την Ελλάδα εξελίσσονται καλά-Ανοικτό το θέμα του ονόματος

Σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα GENERAL ANZEIGER (30.3. 98) ο Πρόεδρος Γκλιγκόροφ, ερωτηθείς για το πως εξελίσσονται οι σχέσεις με την Ελλάδα, τόνισε ότι το μόνο πρόβλημα που υπάρχει ακόμα ανοιχτό είναι το θέμα του ονόματος και αυτό δημιουργεί πολλές δυσκολίες στις διμερείς σχέσεις και τους διεθνείς οργανισμούς.

Οι διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών υπό τη διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών συνεχίζονται και προς το παρόν δεν υπάρχει καμμία προοπτική για σύντομη λύση, επεσήμανε ο Σκοπιανός Πρόεδρος, ο οποίος πρόσθεσε: "Δεν βλέπω κανένα λόγο γιατί θα έπρεπε να ενοχλείται κανείς από το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε το όνομά μας, το οποίο υπάρχει εδώ και αιώνες. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον τόπο που ζούμε και ο οποίος από αιώνες ονομάζεται Μακεδονία".

Παρά την απαισιοδοξία του για το θέμα της εξεύρεσης λύσης στο θέμα του ονόματος, ο Γκλιγκόροφ στη συνέχεια της συνέντευξης υπογράμμισε ότι, μετά την υπογραφή της ενδιάμεσης συμφωνίας της Νέας Υόρκης, οι σχέσεις με την Ελλάδα εξελίσσονται καλά. "Το ενδιαφέρον για επενδύσεις έχει αυξηθεί από ελληνικής πλευράς και σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα η Ελλάδα έχει γίνει ο υπ' αριθμόν τρία εταίρος μας στον τομέα του εξωτερικού εμπορίου", ανέφερε ο Κίρο Γκλιγκόροφ. (Γρ. Τύπου Βόννης, 30.3.98).

Στις ΗΠΑ ο υπουργός Αμυνας

Υστερα από πρόσκληση του Αμερικανού ομολόγου του Ουίλιαμ Κοέν, ο Σκοπιανός υπουργός Αμυνας Λάζαρ Κιτάνοφσκι θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στις ΗΠΑ από 6 μέχρι 10 Απριλίου.

Οι συνομιλίες που θα έχει με τους Αμερικανούς αξιωματούχους θα αφορούν τις διμερείς σχέσεις, καθώς και την κατάσταση στα Βαλκάνια .

Στο μεταξύ, η εφημερίδα των Σκοπίων "Βέτσερ" σε δημοσίευμά της στις 2 Απριλίου, το οποίο επικαλείται πηγές του Υπουργείου Αμυνας, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο η ΠΓΔΜ να μην πάρει μέρος στη συνάντηση των υφυπουργών Αμυνας της Αλβανίας, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Ρουμανίας, της Τουρκίας, της Σλοβενίας και των ΗΠΑ, που έχει προγραμματιστεί για τις 16 και 17 Απριλίου στο Βουκουρέστι.

Αν συμβεί αυτό, αναφέρει η εφημερίδα, θα οφείλεται στο γεγονός ότι η ΠΓΔΜ διαφωνεί με τη χρησιμοποίηση της σχεδιαζόμενης βαλκανικής στρατιωτικής δύναμης για αποστολές στην περιοχή των Βαλκανίων.

Συνομιλίες με τη Βουλγαρία

Αντιπροσωπεία της Βουλγαρίας με επικεφαλής τον υφυπουργό Εξωτερικών Μπόϊκο Μίρτσεφ επισκέφθηκε στις 2 Απριλίου τα Σκόπια και είχε συνομιλίες με τον υφυπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Ογνιάν Μαλέφσκι.

Οπως μετέδωσε το κρατικό ραδιόφωνο της Σόφιας, κύριο θέμα των συνομιλιών ήταν το πρόβλημα της γλωσσικής διαφοράς, το οποίο εμποδίζει τη βελτίωση των διμερών σχέσεων και την υπογραφή διακρατικών συμφωνιών.

Οπως είναι γνωστό, η Βουλγαρία δεν αναγνωρίζει τη "μακεδονική γλώσσα", αλλά τη θεωρεί ως διάλεκτο της βουλγαρικής γλώσσας.

[11] Παρατάθηκε για έξι μήνες ακόμη η παραμονή της ελληνικής στρατιωτικής δύναμης στην Αλβανία

Το νομοσχέδιο καταψήφισαν οι βουλευτές του Δημοκρατικού Κόμματος του Σαλί Μπερίσα, με την αιτιολογία ότι η παρουσία αυτή διαταράσσει τις ισορροπίες στην περιοχή.

Ο βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος Αζέμ Χαϊντάρι χαρακτήρισε την απόφαση της Βουλής ως πράξη εσχάτης προδοσίας, έκανε λόγο για άξονα Αθηνών-Βελιγραδίου και πρόσθεσε ότι η παρουσία της ΕΛΔΑΛ-2 στρέφεται εναντίον του ΝΑΤΟ, εναντίον των ΗΠΑ και εναντίον της ίδιας της Αλβανίας.

Ο υφυπουργός Αμυνας κ. Τέτα, απαντώντας στους ισχυρισμούς Χαϊντάρι τόνισε ότι οι Ελληνες στρατιώτες βρίσκονται στην Αλβανία βάσει συμφωνίας με το ΝΑΤΟ και συνέστησε στους βουλευτές του Δημοκρατικού Κόμματος να παίξουν ρόλο αντιπολιτευόμενου σε άλλα θέματα και να απαλλαγούν από το να δημιουργούν φανταστικούς εχθρούς.

Φήμες για ανασχηματισμό

Εντείνονται τις τελευταίες ημέρες οι φήμες ότι ο Αλβανός Πρωθυπουργός Φάτος Νάνο θα προχωρήσει στον πρώτο ανασχηματισμό της κυβέρνησής του, ύστερα από εννέα μήνες εξουσίας του κυβερνητικού συνασπισμού του Σοσιαλιστικού Κόμματος και των 4 μικροτέρων κομμάτων που τον απαρτίζουν.

Σύμφωνα με την εφημερίδα "Κόχα Γιον" (2.4.98) η νέα κυβέρνηση δεν θα έχει 22 αλλά 16 μέλη, καθώς θα συγχωνευθούν ορισμένα Υπουργεία, ενώ ορισμένοι υπουργοί θα αναλάβουν περισσότερα του ενός χαρτοφυλάκια.

Σύμφωνα με τον αλβανικό Τύπο, ο ανασχηματισμός είναι αποτέλεσμα εσωτερικών πιέσεων, κυρίως απ' την πλευρά του Σοσιαλιστικού Κόμματος, που κατηγορεί την κυβέρνηση για αργούς ρυθμούς και καθυστερήσεις.

Βοήθεια από το ΝΑΤΟ

Αντιπροσωπεία του ΝΑΤΟ επισκέφθηκε αυτή την εβδομάδα την Αλβανία και είχε συνομιλίες με αξιωματούχους του Υπουργείου Αμυνας.

Οπως έγινε γνωστό από πηγή της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες στις 3 Απριλίου, το ΝΑΤΟ αντέδρασε θετικά στην αλβανική πρόταση να ανοίξει προσωρινά γραφεία στα Τίρανα. Το σχέδιο αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών της Συμμαχίας να βοηθήσει την Αλβανία να ανασυγκροτήσει τις ένοπλες δυνάμεις της και να βελτιώσει τους συνοριακούς ελέγχους.

Παράλληλα, το ΝΑΤΟ απέρριψε το αλβανικό αίτημα να σταλούν στρατεύματά του στην Αλβανία, προκειμένου να βοηθήσουν στην ενίσχυση των συνόρων της με την επαρχία του Κοσσυφοπεδίου.

[12] Νέος Πρωθυπουργός στη Ρουμανία

Χαρακτηριστικά σημεία της τηλεοπτικής ομιλίας του κ. Τσιόρμπεα, τα οποία δείχνουν και την οργή που τον διακατέχει, μας έστειλε το Γραφείο Τύπου της Πρεσβείας της Ελλάδας στο Βουκουρέστι. Ο παραιτηθείς Πρωθυπουργός είπε, μεταξύ άλλων:

"Την περασμένη εβδομάδα, είχα προβεί σε δήλωση, με σκοπό τη διαλεύκανση της πολιτικής κρίσης, στην οποία παραδέρνουμε εδώ και πολύ καιρό.

Ηλπιζα, ότι, τουλάχιστον, την τελευταία στιγμή, οι πρωταθλητές του ανδρισμού στην πολιτική, θα έχουν το θάρρος να κάνουν χρήση της συνταγματικής οδού για την απομάκρυνση ενός Πρωθυπουργού, που θεωρείται ανεπιθύμητος, αναλαμβάνοντας τη χειρονομία και τις συνέπειές της ενώπιον ολόκληρης της χώρας. Δεν το έκαναν, κρυπτόμενοι πίσω από την παραίτησή μου, που καθορίστηκε με τις μεθόδους, που θυμίζουν πολυπλοκότερο κίνημα ανθρακωρύχων. Ερχομαι ενώπιόν σας για να σας πω, ότι επέλεξα τη μονόπλευρη λύση αυτής της κρίσης και, σήμερα, υπέβαλα την παραίτησή μου στον Αρχηγό του Κράτους. Το άμεσο αποτέλεσμα είναι, ότι ο προϋπολογισμός δεν θα χρησιμοποιηθεί πια ως πρόσχημα πολιτικής διαπραγμάτευσης και θα είναι δυνατή η ουσιαστική συζήτησή του.

Στη σημερινή οικονομική συγκυρία είναι δυσνόητος ένας προϋπολογισμός ουσιαστικά αδιάφορος.

Κατανοώ, ότι δεν πρέπει να ζητήσω μόνο συγνώμη από τους Βουκουρεστιανούς, αλλά και να πληρώσω αυτή την ενέργειά μου, παραιτούμενος από το αξίωμα του Γενικού Δημάρχου Βουκουρεστίου.

Επίσης, δεν προτίθεμαι να δεχθώ σε αντάλλαγμα κανένα δημόσιο κρατικό αξίωμα ή άλλα παρόμοια σε εσωτερικό ή διεθνές επίπεδο".

Λίγο νωρίτερα, ο κ. Τσιόρμπεα είχε υποβάλει την παραίτησή του στη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης της κυβέρνησης, ενώ σε σχετική δήλωση προς τον ρουμανικό λαό προέβη και ο Πρόεδρος της Ρουμανίας Εμίλ Κονσταντινέσκου, αμέσως μετά το τηλεοπτικό διάγγελμα του παραιτηθέντος Πρωθυπουργού.

Ο Πρόεδρος της Ρουμανίας στη δήλωσή του είπε ότι η παραίτηση του Πρωθυπουργού έχει ως συνέπεια, σύμφωνα με τα άρθρα 105 και 109 του Συντάγματος της χώρας, και την παραίτηση της κυβέρνησης, και συμπλήρωσε ότι θα εκκινήσει αμέσως τις συνταγματικές διαδικασίες για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης.

Υλοποιώντας τις διαδικασίες αυτές ο κ. Κονσταντινέσκου με ραδιοτηλεοπτικό διάγγελμά του (ΑΠΕ, Ρόιτερ, Γαλλ. Πρακτ., 30.3. 98), ανέθεσε κατ' αρχάς προσωρινά καθήκοντα Πρωθυπουργού στον υπουργό Εσωτερικών Γκαβρίλ Ντεγιέου, ο οποίος παρέμεινε στα προσωρινά του καθήκοντα μέχρι τις 2 Απριλίου, όταν ο Πρόεδρος της Ρουμανίας ανέθεσε την εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης, στον γερουσιαστή Radu Vasile.

H σχετική δήλωση του κ. Κονσταντινέσκου έχει ως εξής:

"Αποφάσισα να διορίσω ως υποψήφιο για το αξίωμα του Πρωθυπουργού της Ρουμανίας τον γερουσιαστή κ. Radu Vasile.

Από τη στιγμή αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 102 του Συντάγματος, έχει στη διάθεσή του 10 ημέρες για την κατάρτιση της λίστας της νέας κυβέρνησης και την επεξεργασία ενός προγράμματος διακυβέρνησης. Μετά 10 ημέρες, αν κατορθώσει να φέρει σε πέρας τα σημαντικά αυτά καθήκοντα, θα πρέπει να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης του Κοινοβουλίου της Ρουμανίας. Αν δεν το κατορθώσει, θα πρέπει να καταθέσει στον Πρόεδρο την εντολή, που του δόθηκε".

Ο Radu Vasile, όπως μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Αθηναϊκό, Ρόιτερ, Γαλλικό και Γερμανικό (1.4.98), τρίτος στην ιεραρχία του Εθνικού Αγροτικού Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος ( PNTCD), έλαβε το χρίσμα από το κόμμα του ως υποψήφιος για να διαδεχθεί τον Βίκτορ Τσιόρμπεα στην πρωθυπουργία.

Βάσει του ρουμανικού Συντάγματος, ο Radu Vasile θα πρέπει να υποβάλει τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης το αργότερο στις 15 Απριλίου.

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[13] Αποτυχία των Αμερικανών για αναθέρμανση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή

Πρόκειται για το θάνατο ανώτατου στελέχους της "Χαμάς", για τον οποίο οι Μουσουλμάνοι μαχητές της οργάνωσης απειλούν με αντίποινα το Ισραήλ.

Η αποτυχία της περιοδείας του Αμερικανού ειδικού απεσταλμένου Ντένις Ρος ομολογήθηκε ουσιαστικά από τον ίδιο. Ειδικότερα ο κ. Ρος, μετά τις συνομιλίες που είχε και με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ, δήλωσε, από το αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ ελ Σεϊχ, αναφερόμενος στις διαβουλεύσεις του με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ, δήλωσε ότι "είναι φανερό πως το αδιέξοδο αρχίζει να μειώνει τις ελπίδες ότι οι άνθρωπου θα έχουν στο μέλλον μια διαφορετική Μέση Ανατολή και ότι θα οικοδομηθεί μια πολλά υποσχόμενη ειρήνη".

Αλλά λίγο αργότερα, και ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζέιμς Ρούμπιν, ομολογούσε από την Ουάσιγκτον ότι η αποτυχία της προσπάθειας του Ντένις Ρος να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστινίους, αφήνει τις ειρηνευτικές προσπάθειες σε "στενωπός".

Ο εκπρόσωπος διευκρίνισε πάντως ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να παραιτηθούν του μεσολαβητικού ρόλου που διαδραματίζουν στη Μέση Ανατολή, αν και αυτό "παραμένει μια εναλλακτική λύση" (ΑΠΕ-Ρώυτερ, 30 και 31.3.98).

Από την πλευρά του Ισραήλ, ο υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας, Νατάν Σαράνσικ, έσπευσε να δηλώσει ότι σύμφωνα με τη θέση που εξέφρασε η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπραϊτ, στη μεταξύ τους συνάντηση στην Ουάσιγκτον, ότι θα πρέπει να καταβληθούν "σοβαρές προσπάθειες" για την αναβίωση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή.

Ο κ. Σαράνσικ μιλώντας στους δημοσιογράφους, εξέφρασε την ελπίδα ότι οι "ιδέες σύγκλισης" που παρουσίασε ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, στην πρόσφατη επίσκεψή του στην περιοχή, θα συμβάλλουν στην υπέρβαση του αδιεξόδου (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 3.4.98).

Αλλά και η Παλαιστινιακή Αρχή, φέρεται να αποδέχεται κατ' αρχάς την αμερικανική πρόταση-για να αρθεί το αδιέξοδο στην περιοχή- σχετικά με την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Δυτική Οχθη.

Αυτό μετέδωσε το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόιτερ (3.4.98), επικαλούμενο δηλώσεις ανώτερου Παλαιστινίου αξιωματούχου προς δημοσιογράφο του πρακτορείου. Ο εν λόγω αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να μην αποκαλυφθεί το όνομά του, πρόσθεσε:

"Αναμένουμε τον Αμερικανό προεδρικό απεσταλμένο Ντένις Ρος να επιτρέψει στην περιοχή με γραπτά ντοκουμέντα, τα οποία όμως θα μπορούσαν να μας σταλούν και από την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών".

Στο μεταξύ, 81 Αμερικανοί γερουσιαστές κάλεσαν τον Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον, με επιστολή τους προς αυτόν, να σταματήσει να ασκεί πιέσεις στο Ισραήλ για τη συνέχιση της αποχώρησης των στρατευμάτων του από τα κατεχόμενα. Οι γερουσιαστές υποστηρίζουν ότι η άσκηση δημόσιας πίεσης στο Ισραήλ θα ήταν "άδικη και αντιπαραγωγική" (ΑΠΕ- Γαλλ. Πρακτ., 4.4.98).

Την ίδια στιγμή όμως που καταβάλλονται απεγνωσμένες προσπάθειες για να αναθερμανθεί η ειρηνευτική διαδικασία στην περιοχή, το ήδη δυσχερές κλίμα στις σχέσεις Ισραήλ - Παλαιστινίων οξύνθηκε επικίνδυνα και πάλι, με αφορμή το θάνατο του Μουχιντίν αλ Σαρίφ, ενός από τους κορυφαίους κατασκευαστές βομβών της "Χαμάς".

Ο Σαρίφ, όπως ανακοίνωσε η παλαιστινιακή αστυνομία, πυροβολήθηκε και το πτώμα του πετάχθηκε πλάι σε ένα αυτοκίνητο που ανατινάχθηκε, στην πόλη Ραμάλα της Δυτικής Οχθης.

Οι Παλαιστίνιοι θεωρούν υπεύθυνο για την εκτέλεση του Σαρίφ το Ισραήλ, πράγμα το οποίο αρνήθηκε ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου. Από τη μεριά του, ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος Γιάσερ Αραφάτ υποσχέθηκε τη διεξαγωγή έρευνας (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 2.4.98).

Είχε προηγηθεί προκήρυξη της Χαμάς-την οποία έχει στη διάθεσή του το πρακτορείο Ρόιτερ (1.4.98)-με την οποία οι ταξιαρχίες της της Ιζ ελ-Ντιν αλ-Κασάμ δηλώνουν ότι θεωρούν υπεύθυνο το Ισραήλ για το θάνατο του Σαρίφ και απειλούν με επιθέσεις εναντίον ισραηλινών στόχων ακόμα και "έξω από την πατρίδα, με στόχο τα σιωνιστικά συμφέροντα σε όλο τον κόσμο".

Το Ισραήλ, απαντώντας ουσιαστικά στις απειλές της "Χαμάς", ανακοίνωσε (2.4.98), ότι θα θεωρήσει υπεύθυνη την παλαιστινιακή αρχή αν μουσουλμάνοι μαχητές εξαπολύσουν επιθέσεις αυτοκτονίας από διοικούμενες από τους Παλαιστινίους περιοχές, για να εκδικηθούν το θάνατο του Σαρίφ.

Για το ίδιο θέμα, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι ο θάνατος του ηγετικού στελέχους της Χαμάς Μουχιεντίν αλ Σαρίφ κοντά σε ένα εργαστήριο κατασκευής εκρηκτικών στη Ραμόλα της Δυτικής Οχθης, αποδεικνύει ότι η Παλαιστινιακή Αρχή δεν δρα αποτελεσματικά για την πάταξη της "τρομοκρατίας". (ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γαλλ. Πρακτ., 5.4.98).

Αξίζει επίσης να σημειωθεί, ότι οι ΗΠΑ από τη μεριά τους προσπάθησαν να προσφέρουν κάλυψη στο Ισραήλ, με τη δήλωση του εκπροσώπξου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζέιμς Ρούμπιν, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ( 4.4.98), σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ δεν έχουν κανένα λόγο να αμφιβάλουν για την άρνηση του Ισραήλ ότι είχε οποιαδήποτε ανάμειξη στο θάνατο ενός επιτελικού στελέχους της "Χαμάς", και ότι θλίβονται για τις απειλές εκδίκησης που εκτόξευσε η εξτρεμιστική αυτή οργάνωση.

Στο μεταξύ, η λιβανική κυβέρνηση απέρριψε την υπό όρους προσφορά του Ισραήλ να αποσύρει τα στρατεύματά του από το Νότιο Λίβανο. Μιλώντας προς τους δημοσιογράφους ο υπουργός Πληροφόρησης του Λιβάνου Μπάσεμ αλ-Σάμπαα, δήλωσε ότι "η ίδια η ισραηλινή πρόταση εμπεριέχει τους λόγους της απόρριψής της επειδή αντιβαίνει στο περιεχόμενο της Απόφασης 425 του ΟΗΕ, η οποία καλεί για άνευ όρων αποχώρηση" (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 2.4.98).

Η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας είχε εγκριθεί μια μέρα νωρίτερα ( 1.4.98), ομόφωνα από το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ, όπως δήλωσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας Μπενιαμίν Νετανιάχου προς τους δημοσιογράφους. Το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο υιοθέτησε το σχέδιο που εκπόνησε πρόσφατα ο υπουργός Αμυνας Ιτζχάη Μοντερχάι, το οποίο συναρτά την αποχώρηση με την εξασφάλιση εγγυήσεων για την προστασία των βορείων συνόρων του Ισραήλ.

Αξιοσημείωτη είναι και η δήλωση του Πρωθυπουργού του Λιβάνου Ραφίκ αλ-Χαρίρι, σε συνέντευξή του προς το ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόιτερ (3.4.98). Ο κ. Χαρίρι δήλωσε ότι αν το Ισραήλ υπέγραφε ειρηνευτική συμφωνία με την κυβέρνηση της Βηρυτού, ο Λίβανος θα συνεργαζόταν με το εβραϊκό κράτος για τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν τη μεθοριακή ασφάλεια.

Εξάλλου, ο Σύρος αντιπρόεδρος Αμπντελχαλίμ Χαντάμ, ο οποίος βρίσκεται για επίσημη επίσκεψη στη Γαλλία, μετά το πέρας των συνομιλιών του με το Γάλλο Πρόεδρο Ζακ Σιράκ στο Μέγαρο των Ηλισσίων, μιλώντας στους δημοσιογράφους απέρριψε την ισραηλινή πρόταση για αποχώρηση των στρατιωτικών δυνάμεων του Ισραήλ από το Νότιο Λίβανο, χαρακτηρίζοντάς την ως "ελιγμό".

[14] Συνεχίζονται κανονικά οι επιθεωρήσεις όπλων στο Ιράκ

Ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, δήλωσε από τη Μόσχα, όπου είχε μεταβεί για συνομιλίες με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Γεβγένι Πριμακόφ, ότι το Ιράκ έχει επιδείξει μέχρι τώρα προθυμία να εκπληρώσει τους όρους της συμφωνίας που υπέγραψε τον περασμένο μήνα για τις επιθεωρήσεις των οπλικών του συστημάτων.

"Νομίζω", είπε ο κ. Ανάν, "ότι η στάση του Ιράκ σχετικά με την εκπλήρωση των όρων της συμφωνίας είναι μέχρι τώρα καλή. Οι επιθεωρητές μπορούν και συνεχίζουν το έργο τους ανεμπόδιστοι" (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 30.3.98).

Αλλά και ο επικεφαλής των διπλωματών που συνοδεύουν τους επιθεωρητές όπλων χαρακτήρισε τη στάση του Ιράκ θετική και πρόσθεσε ότι υπάρχει καλή θέληση κι από τις δύο πλευρές.

Ο ίδιος διπλωμάτης δήλωσε, όπως μετέδωσε η "Φωνή της Αμερικής" (31. 3.98), ότι οι ειδικοί του ΟΗΕ στο Ιράκ έχουν ολοκληρώσει το ήμισυ της επιθεώρησης των οκτώ προεδρικών μεγάρων στα πλαίσια ερευνών για τον εντοπισμό απαγορευμένων όπλων μαζικής καταστροφής.

Την ικανοποίησή τους για τη στάση του Ιράκ εξέφρασαν και τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αυτό δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στο Λονδίνο, μετά τις συνομιλίες του με τον Βρετανό Πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ, με τις οποίες ολοκλήρωσε την περιοδεία του στις πέντε χώρες μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 2.4.98).

Εξάλλου, ο αντιπρόεδρος της ιρακινής κυβέρνησης Ταρέκ Αζίζ άδραξε την ευκαιρία, από τη συνεχιζόμενη απρόσκοπτη επιθεώρηση των Προεδρικών Μεγάρων, για να δηλώσει στο ιρακινό πρακτορείο ΙΝΑ (3. 4. 98), ότι οι επισκέψεις στα Προεδρικά Μέγαρα "αποκάλυψαν τα αμερικανικά και βρετανικά ψέματα".

Ο κ. Αζίζ, ο οποίος συνόδευσε τους επιθεωρητές του ΟΗΕ στις επισκέψεις αυτές, ανέφερε ότι οι διπλωμάτες της ειδικής ομάδας αντιλήφθηκαν με τα ίδια τους τα μάτια την προκλητική στάση ορισμένων στοιχείων της UNSCOM.

- Συνεχίζονται κανονικά οι επιθεωρήσεις όπλων στο Ιράκ "

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article