MinPress: The Week in Review, 98-07-29

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] E/T ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[Δ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Ε] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[Α] E/T ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Ατμόσφαιρα έντασης στο Κυπριακό

Τουρκικές απειλές και προκλήσεις

Νέες απειλές εκτόξευσε από τα κατεχόμενα ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ. Μιλώντας στο χώρο της παρέλασης που έγινε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τη μαύρη επέτειο (ΑΠΕ, 20.7.98), ο Μεσούτ Γιλμάζ ανέφερε ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει την εγκατάσταση των πυραύλων S-300 στην Κύπρο, ούτε την κατασκευή ναυτικών και αεροπορικών βάσεων, στο πλαίσιο του Δόγματος του ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδας-Κύπρου.

"Το δίδυμο Ελληνοκυπρίων και Ελλήνων, προσπαθεί να δημιουργήσει την υποδομή για μια στρατιωτική επέμβαση", ισχυρίστηκε ο κ. Γιλμάζ και πρόσθεσε ότι: "η Τουρκία αποτελεί στοιχείο ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή και θα αντιδράσει αποτελεσματικά σε κάθε απειλή που στρέφεται κατά της ίδιας και της ΤΔΒΚ".

Εξάλλου, ο κ. Γιλμάζ επέκρινε, την Ευρωπαϊκή Ενωση, επειδή, όπως είπε, "δεν σεβάστηκε την ισορροπία δυνάμεων". Ενώ επανέλαβε ότι η ένταξη της Κύπρου πρέπει να γίνει μόνο μετά την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό και με την ταυτόχρονη ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε., διαφορετικά, προειδοποίησε ότι "θα οριστικοποιηθεί η διχοτόμηση της Κύπρου και θα κλιμακωθεί η ένταση στην περιοχή".

Από την πλευρά του, ο Ραούφ Ντενκτάς (ΜΠΑΥΡΑΚ, 20.7.98) είπε: "Οι εορταστικές τελετές επισημαίνουν την αποφασιστικότητα των Τουρκοκυπρίων να εξακολουθούν να αμύνονται και να προωθούν τη δίκαιη, υπόθεσή τους. Ο τουρκοκυπριακός λαός ατενίζει με ελπίδα το μέλλον, γιατί αισθάνεται την Τουρκία να τον στηρίζει. Οι Τουρκοκύπριοι είναι ευτυχείς ξέροντας ότι η Τουρκία είναι η μητέρα πατρίδα τους".

Δύο μέρες αργότερα, στο πλαίσιο των προκλητικών ενεργειών της Αγκυρας, πραγματοποιήθηκε στα κατεχόμενα η δεύτερη συνεδρίαση του Συμβουλίου Σύνδεσης Τουρκίας-ψευδοκράτους, με τη συμμετοχή, από τουρκικής πλευράς του υπουργού Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ, των υπουργών Προεδρίας Ισίν Τσελεμπί και Σουκρού Γκιουρέλ και του υπουργού Συγκοινωνιών Νετζντέτ Νεζίρ.

Μετά τη λήξη της συνεδρίασης ο Τούρκος υπουργός αρμόδιος για το Κυπριακό κ. Γκιουρέλ (ΑΠΕ, 23.7.98) ανακοίνωσε νέα μέτρα προς την κατεύθυνση της οικονομικής ενοποίησης Τουρκίας-ψευδοκράτους, στους τομείς της οικονομίας, τουρισμού και βιομηχανίας.

Εξάλλου, ο κ. Γκιουρέλ ανέφερε ότι στη διάρκεια της συνεδρίασης συζητήθηκαν και οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, τονίζοντας ότι "Τουρκία και ΤΔΒΚ συμφωνούν στη διατήρηση της ισορροπίας δυνάμεων στην ανατολική Μεσόγειο, όπως καθορίζεται στη συνθήκη εγκαθίδρυσης του 1960", ενώ επανέλαβε ότι "μια αποδεκτή λύση θα πρέπει να βρεθεί στη βάση δύο κρατών".

Ακόμα προκλητικότερος εμφανίστηκε ο Τούρκος Πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, ο οποίος μια μέρα πριν από την επίσκεψή του στο ψευδοκράτος για να εγκαινιάσει τις εγκαταστάσεις υδροδότησης με πόσιμο νερό που θα μεταφέρεται από την Τουρκία με τεράστιες ειδικές πλαστικές δεξαμενές (μπαλόνια), σε αποκλειστική συνέντευξή του στη ΜΙΛΛΙΕΤ (24.7.98) δήλωσε: "Η βορειοκυπριακή οικονομία οδηγείται στην ενσωμάτωση με την τουρκική οικονομία. Η ΤΔΒΚ θα αντιμετωπιστεί ως μια επαρχία της Τουρκίας σε ό,τι αφορά την οικονομία".

"Η οικονομική ενσωμάτωση, εξήγησε ο Τούρκος Πρόεδρος, θα μεταφράζεται σε ίσους όρους δανειοδότησης προς τους Τούρκους και Τουρκοκύπριους αγρότες, ίδιες επιδοτήσεις, ενώ το πλεόνασμα των αγροτικών προϊόντων θα αγοράζεται από την Τουρκία και μ' αυτό τον τρόπο θα λυθεί, επιτέλους, το οικονομικό πρόβλημα των 180.000 ατόμων που βρίσκονται αποκλεισμένα από τον υπόλοιπο κόσμο".

Στη συνέχεια ο κ. Ντεμιρέλ, αναφερόμενος στο μέλλον του "κράτους" του Ντενκτάς και στη νέα φάση που εισέρχονται οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας-ψευδοκράτους, τόνισε:

"Υπάρχει στη μνήμη μας η εμπειρία της Κρήτης. Στην Κρήτη είχαν ξεσπάσει εξεγέρσεις με αποτέλεσμα να τις θέσουν υπό έλεγχο οι στρατιές των Οθωμανών. Ομως, τελικά στη διεθνή και πιο συγκεκριμένα στη βαλκανική συγκυρία της εποχής, δόθηκε η Κρήτη ως δώρο στην Ελλάδα. Ομως η Κύπρος δεν μπορεί να γίνει δεύτερη Κρήτη.

Η Βόρειος Κύπρος είναι μια οντότητα, ένα κράτος. Μπορεί να μην την έχει αναγνωρίσει κανείς, εκτός της Τουρκίας, αλλά υπάρχει μια de facto κατάσταση. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν σωθεί από την εθνική εκκαθάριση. Η ασφάλειά τους είναι η τιμή της Τουρκικής Δημοκρατίας. Εάν πειράξετε τη Βόρεια Κύπρο, είναι σα να έχετε πειράξει την Τουρκία. Το λέω στους πάντες, δεν απειλώ".

Συγκεκριμενοποιώντας την τελευταία του φράση, ο κ. Ντεμιρέλ κατά την άφιξή του στα κατεχόμενα (MEGA, 25.7.98) προειδοποίησε "αν οι Ελληνες επιδώξουν την ανατροπή της σημερινής κατάστασης θα το πληρώσουν με δάκρυα και οδύνη".

Εξάλλου, ο Τούρκος Πρόεδρος (DEUTSCHE WELLE, 25.7.98) καταφέρθηκε και κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία - όπως είπε- "με τα λανθασμένα μηνύματα που έχει δώσει προς την ελληνοκυπριακή πλευρά έχει προκαλέσει τη φθορά του πλαισίου επίλυσης των πτυχών του Κυπριακού, έτσι όπως είχαν διαμορφωθεί κατά τη διαδικασία των συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ".

Αντιδρώντας σ' αυτή την ατέρμονη τουρκική προκλητικότητα η Λευκωσία, δια στόματος του κυβερνητικού εκπροσώπου Χρήστου Στυλιανίδη (ΚΥΠΕ, 24.7.98) επεσήμανε:

"Οι δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου και το "Συμβούλιο Σύνδεσης" αποτελούν μια ακόμα απόδειξη ότι η ανοχή που επιδεικνύεται από τη διεθνή κοινότητα εκτραχύνει την τουρκική προκλητικότητα. Είναι καιρός να γίνει αντιληπτό ότι η τουρκική προκλητικότητα και οι τουρκικοί στρατηγικοί στόχοι, που δημιουργούν προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ή με ανοχή ή με χαϊδέματα. Χρειάζονται φαίνεται άλλες μεθόδους πίεσης".

Ιστορικό ατόπημα από τις ΗΠΑ

Η αναφορά του κ. Στυλιανίδη σε "ανοχή" και "χαϊδέματα" αφορούσε κυρίως τη στάση των ΗΠΑ, που προβλημάτισε, όπως ο ίδιος είχε δηλώσει την προηγούμενη μέρα (ΑΠΕ, 23.7.98) την κυπριακή κυβέρνηση. Και αυτό γιατί τόσο ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τζέημς Ρούμπιν όσο και ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Μάικ ΜακΚέρρυ με τις δηλώσεις τους νομιμοποιούσαν αρνητικά δεδομένα τα οποία βρίσκονται εκτός των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.

Κατ' αρχάς ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ κ. Ρούμπιν (ΑΠΕ, 21. 7.98) αντιτάχθηκε στην καταγγελία της Λευκωσίας, ότι υπήρξε παραβίαση του εναέριου χώρου της Κύπρου από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη στη διάρκεια των εκδηλώσεων για την επέτειο της εισβολής τονίζοντας: "Σύμφωνα με τις ενδείξεις που έχουν οι ΗΠΑ, από ενημέρωση που διαθέτουν από δικές τους πηγές, δεν πέταξαν τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη πάνω από τη Λευκωσία. Ισως πέταξαν εκπαιδευτικά αεροσκάφη τύπου CESNA και ελικόπτερα. Εκείνο που είναι γνωστό είναι ότι ακροβατική μονάδα της τουρκικής αεροπορίας πραγματοποίησε επίδειξη κοντά στην Κερύνεια, συμμετέχοντας με αυτό τον τρόπο στις εορταστικές εκδηλώσεις". Στη συνέχεια ο κ. Ρούμπιν έσπευσε να προσθέσει: "Πάντως, η παρουσίαση οπλικών συστημάτων από όποια πλευρά κι αν γίνεται προκαλεί μια μη αναγκαία αύξηση της έντασης στο νησί και καθιστά πιο δύσκολη την αναζήτηση λύσης".

Ο κ. Ρούμπιν εξέφρασε την άποψη της αμερικανικής κυβέρνησης ότι η πάροδος 24 ετών από τη "σύγκρουση" ουσιαστικά υπογραμμίζει ακόμη περισσότερο την ανάγκη εξεύρεσης λύσης, ενώ αιτιολόγησε την παρουσία Αμερικανών αξιωματούχων στις εκδηλώσεις που έγιναν στο τουρκοκρατούμενο τμήμα ως προσωπική κίνηση ανεπίσημου χαρακτήρα. "Εργαζόμενοι στην αμερικανική πρεσβεία στον ελεύθερο χρόνο τους και ανεπισήμως ήταν προφανώς παρόντες. Η παρουσία τους δεν υποδηλοί αποδοχή του γεγονότος", τόνισε ο κ. Ρούμπιν.

Την επόμενη μέρα, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Μάικ ΜακΚέρρυ (ΑΠΕ, 22.7.98), όταν του ζητήθηκε να διευκρινήσει αν το Κυπριακό αποτελεί ζήτημα "εισβολής" ή "σύγκρουσης" μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο νησί δήλωσε ότι πρόκειται για "σύγκρουση" και πρόσθεσε με έμφαση ότι αυτός είναι ο σωστός χαρακτηρισμός. "Αυτό που χρειαζόμαστε είναι λιγότερη σύγκρουση και περισσότερες ευκαιρίες για τα ίδια τα μέρη να επιλύσουν φιλικά τις διαφορές τους", συμπλήρωσε ο κ. ΜακΚέρρυ που επανέλαβε ότι για την αμερικανική κυβέρνηση το γεγονός ότι έχουν περάσει 24 χρόνια από τη "σύγκρουση του 1974" επιβεβαιώνει τη θέση των ΗΠΑ ότι πρέπει να λυθεί φιλικά από τους Ελληνες και τους Τούρκους στην Κύπρο σε συνεργασία με τη Διεθνή Κοινότητα.

Οξυνση στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις

Οι δηλώσεις των Αμερικανών αξιωματούχων προκάλεσαν αγανάκτηση σε Αθήνα και Λευκωσία και οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας κ.κ. Πάγκαλος και Τσοχατζόπουλος εξαπέλυσαν σφοδρή φραστική επίθεση κατά των ΗΠΑ, στη διάρκεια συνάντησής τους (23.7.98) με 41 ομογενείς βουλευτές που βρίσκονταν στην Ελλάδα.

Ο κ. Πάγκαλος χαρακτήρισε "χονδροειδέστατο ψέμα" τις προεκλογικές υποσχέσεις του Αμερικανού Προέδρου για επίλυση του Κυπριακού, υπογραμμίζοντας ότι τίποτα απ' όσα υποσχέθηκε ο κ. Κλίντον δεν πραγματοποιήθηκε.

Επίσης ο Ελληνας ΥΠΕΞ κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι έχουν μεγαλοποιήσει το θέμα της εγκατάστασης των S-300 καθώς και ότι έχουν ξεκινήσει εκστρατεία υπέρ του θύτη στην Κύπρο.

Από την πλευρά του ο υπουργός Αμυνας Ακης Τσοχατζόπουλος, αφού χαρακτήρισε ανιστόρητο τον εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου τόνισε ότι "τέτοιες συμπεριφορές λειτουργούν υποβοηθητικά στην ενθάρρυνση μονομερούς τουρκικής ενέργειας κατά της Κύπρου και μάλιστα πριν από την εγκατάσταση των ρωσικών πυραύλων".

Απαντώντας στις δηλώσεις Πάγκαλου ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου κ. ΜακΚέρρυ (ΑΠΕ, 24.7.98) δήλωσε:

"Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε πολύ ασυγκράτητες, απογοητευτικές και μη διπλωματικές παρατηρήσεις για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Πρόκειται για παρατηρήσεις που είναι ανάρμοστες για ανώτατο αξιωματούχο και στενό σύμμαχο των ΗΠΑ και δεν ταιριάζουν με τις κατά τα άλλα στενές και θερμές διμερείς σχέσεις".

Συνεχίζοντας, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου είπε ότι η αμερικανική κυβέρνηση ελπίζει πως ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών θα ανακαλέσει τους χαρακτηρισμούς του γιατί "δεν είναι σωστοί".

Eξάλλου, ο κ. ΜακΚέρρυ ανέφερε ότι, προηγουμένως, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Νίκολας Μπερνς είχε διατυπώσει προφορικό διάβημα διαμαρτυρίας για τις δηλώσεις του κ. Πάγκαλου.

Αλλά και ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Λη ΜακΛένυ (ΑΠΕ, 25.7.98) εξέφρασε τη "βαθειά δυσφορία των ΗΠΑ" για τις δηλώσεις του κ. Πάγκαλου, τις οποίες χαρακτήρισε "απαράδεκτες και αβάσιμες". Ταυτόχρονα εξέφρασε την έκπληξή του για το γεγονός ότι "οι δηλώσεις αυτές προέρχονται από τον υπουργό Εξωτερικών μιας χώρας με την οποία οι ΗΠΑ είναι φίλες και σύμμαχοι επί δύο αιώνες". Τέλος ο κ. ΜακΛένυ συνέστησε ότι "όταν δύο φίλοι και σύμμαχοι διαφωνούν θα πρέπεινα συμμερίζονται τις ανησυχίες τους ιδιωτικά και όχι να καταφεύγουν σε παράλογες δημόσιες δηλώσεις".

Την επόμενη μέρα ο κ. Πάγκαλος, στη διάρκεια της περιοδείας του στη Θράκη, επανέλαβε ότι όλοι οι Αμερικανοί Πρόεδροι ξεχνούν τις προεκλογικές τους δεσμεύσεις και προειδοποίησε ότι η ομογένεια θα σταματήσει τις χρηματοδοτήσεις των εκστρατειών υποψήφιων προέδρων των ΗΠΑ και θα διαθέτει τα χρήματα αυτά για την ενίσχυση της ελληνικής άμυνας.

Στο μεταξύ ο υπουργός Αμυνας της Κύπρου κ. Ομήρου δήλωσε στο ΡΙΚ ( 25.7.98) ότι "η στάση των κ.κ. Πάγκαλου και Τσοχατζόπουλου δίνει το μήνυμα προς τις ΗΠΑ ότι δεν είναι δυνατόν να συνεχίζουν μια πολιτική εξίσωσης θύματος και θύτη καθώς και παραμόρφωσης της πραγματικότητας".

Είναι πλέον σαφές - τόνισε ο κ. Ομήρου- ότι "υπάρχουν όρια για την εθνική μας αξιοπρέπεια".

Συντονισμένες ενέργειες ΗΠΑ-Ε.Ε.
για την αποτροπή της εγκατάστασης των S-300

Μετά τις προειδοποιήσεις και νουθεσίες του Γενικού Γραμματέα του αυστριακού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Ρόχαν την περασμένη εβδομάδα προς την Κυπριακή Δημοκρατία, να ματαιώσει την εγκατάσταση του ρωσικού αμυντικού συστήματος S-300, τη σκυτάλη πήρε αυτή την εβδομάδα ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών και προεδρεύων του Συμβουλίου υπουργών της Ευρωπαϊκής Ενωσης Βολφγκανγκ Σύσελ.

Ο κ. Σύσελ, μιλώντας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΑΠΕ, 20.7.98) εξέφρασε την άποψη, πως η εγκατάσταση των S-300 στην παρούσα στιγμή δεν θα είχε το επιθυμητό, αλλά το αντίθετο αποτέλεσμα. Η Κύπρος δεν μπορεί να προστατευτεί με επιπλέον εξοπλισμό, αλλά μόνον μέσω της Διεθνούς Κοινότητας, διατεινόταν ο προεδρεύων του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της Ε. Ε., για να συμπληρώσει, πως "περισσότερα όπλα δεν σημαίνουν και περισσότερη ασφάλεια".

Ο κ. Σύσελ σημείωσε πως η Ε.Ε. θα μπορούσε να συμβάλει στην επίλυση της κρίσης στην Κύπρο, προωθώντας τον αφοπλισμό, ενώ χαρακτήρισε ενδιαφέρουσα την πρόταση της Ελλάδας για την απαγόρευση πτήσεων πάνω από την Κύπρο.

Εξάλλου, ο Αυστριακός ΥΠΕΞ απεκάλυψε ότι στις 17.7.98 πραγματοποιήθηκε συνάντηση στην Ουάσιγκτον των διευθυντών πολιτικών υποθέσεων της τρόικας του Συμβουλίου (Βρετανία, Αυστρία, Γερμανία) με Αμερικανούς ομολόγους τους και εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατά την οποία εξετάσθηκε η κατάσταση που επικρατεί στην Κύπρο. Στη διάρκεια της συνάντησης, υπήρξε γενική συμφωνία να καταβληθεί προσπάθεια αποθάρρυνσης της κούρσας των εξοπλισμών, να αποφευχθεί η αμετροέπεια και να αναλάβουν δράση οι Αμερικανοί για την εκτόνωση της έντασης.

Τη συνάντηση των εκπροσώπων της ευρωπαϊκής τρόικας με Αμερικανούς αξιωματούχους επιβεβαίωσε και ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τζέημς Ρούμπιν (ΑΠΕ, 21.7.98), ο οποίος ανέφερε ότι: "Η ευρωπαϊκή και η αμερικανική πλευρά επεσήμαναν την ανάγκη επανέναρξης των συνομιλιών. Η Ε.Ε. θα κοιτάξει για τρόπους εμπλοκής των Τουρκοκυπρίων στη διαδικασία ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε. και οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν να εγείρουν στην κυβέρνηση της Κύπρου την ανησυχία τους για την πρόθεση της να αγοράσει τους πυραύλους S- 300. Επίσης οι δύο πλευρές συμφώνησαν στην ανάγκη βελτίωσης των ευρωτουρκικών και των ελληνοτουρκικών σχέσεων".

Χάνευ και Μίλλερ στην Κύπρο

Στο πλαίσιο αυτών των πρωτοβουλιών εμπίπτουν οι επισκέψεις του απεσταλμένου της αυστριακής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ειδικού αντιπροσώπου της Βρετανίας για το Κυπριακό Σερ Ντέηβιντ Χάνευ καθώς και του συντονιστή του Σταίητ Ντηπάρτμεντ για το Κυπριακό Τόμας Μίλερ στη Λευκωσία.

Κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο της Λάρνακας (ΚΥΠΕ, 20.7.98) ο κ. Χάνευ ανέφερε ότι σκοπός της επίσκεψής του είναι οι συνομιλίες σε τρία θέματα: α) τη διερεύνηση των πιθανοτήτων επανέναρξης των απευθείας συνομιλιών, β) την ευρωπαϊκή πορεία της Κύπρου και γ) θέματα ασφάλειας, περιλαμβανομένων των πυραύλων S-300.

Λίγο αργότερα, στη διάρκεια ομιλίας του στο τουρκοκυπριακό Επιμελητήριο στο κατεχόμενο τμήμα της Λευκωσίας (ΑΠΕ, 21.7. 98), ο κ. Χάνευ κάλεσε τις δύο πλευρές στην Κύπρο να υιοθετήσουν μια διαφορετική προσέγγιση, ώστε να καταστεί δυνατή η επανάληψη των απευθείας συνομιλιών.

"Τους τελευταίους μήνες" παρατήρησε ο Βρετανός διπλωμάτης "το θέμα του καθεστώτος της κάθε πλευράς στις συνομιλίες κυριαρχεί στις διαβουλεύσεις. Οι διαφορές θα μπορούσαν να εκτεθούν, αλλά να μην αποτελούν όρο για τις συνομιλίες".

Μετά την ολοκλήρωση των επαφών του (Σ.Σ.: δεν υπήρξε συνάντηση με τον Ραούφ Ντενκτάς, ο οποίος εξακολουθεί να αρνείται συζητήσεις με εκπροσώπους της Ε.Ε.) ο κ. Χάνευ, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ( ΑΠΕ, 22.7.98) συνέδεσε το κλίμα έντασης στο νησί με την άφιξη των S- 300, τονίζοντας:

"Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στη μείωση της έντασης σε συνάρτηση με την αναβολή της άφιξης των πυραύλων, την επανέναρξη των συνομιλιών και τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Ολα αυτά τα θέματα είναι αλληλένδετα. Η μη έλευση των S-300 θα βοηθούσε την επανέναρξη των διακοινοτικών συνομιλιών. Πάντως, η πρόταση Κληρίδη για αποστρατιωτικοποίηση λαμβάνεται σοβαρά υπόψη".

Ο σερ Ντεϊβιντ Χάνευ διαχώρισε τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Κύπρο με το μορατόριουμ. Τάχθηκε υπέρ της συμφωνίας Ελλάδας και Τουρκίας, για μορατόριουμ πτήσεων πάνω από την Κύπρο, σημειώνοντας πως κάτι τέτοιο θα βοηθήσει στη μείωση της έντασης.

Στα ίδια θέματα επικεντρώθηκαν και οι συνομιλίες του συντονιστή του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τόμας Μίλλερ κατά την επίσκεψή του στη Λευκωσία.

Οπως είχε δηλώσει ο κ. Μίλλερ, κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο της Λάρνακας (ΚΥΠΕ, 23.7.98) "πρόοδος μπορεί να επιτευχθεί μόνο με απευθείας συνομιλίες και θα χρησιμοποιήσω οποιαδήποτε προσέγγιση που θα φέρει αποτελέσματα".

Πάντως το θέμα των S-300 βρέθηκε στο επίκεντρο των συνομιλιών Κληρίδη-Μίλλερ. Αξονας της διαπραγμάτευσης, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Χρήστου Στυλιανίδη (BBC, 24.7. 98), είναι η πρόταση για δημιουργία ζώνης αποφυγής πτήσεων, με την Κυπριακή κυβέρνηση να εμμένει σε εγγυημένη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων και την αμερικανική πλευρά σε ένα μορατόριουμ, δηλαδή, οικειοθελή αποφυγή πτήσεων, που θα συνοδεύεται από έναν μηχανισμό επιτήρησης.

Ταξιδιωτικές οδηγίες από Βόννη
και Βιέννη

Προτροπή προς τους Γερμανούς που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Κύπρο "να παρακολουθούν προσεκτικά την πολιτική κατάσταση στο νησί πριν ξεκινήσουν" διατύπωσε το γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών.

Εκπρόσωπος του Υπουργείου επιβεβαίωσε τις πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στη SUEDDEUTSCHE ZEITUNG (22.7.98), σύμφωνα με τις οποίες υπάρχει ήδη σαφής διατυπωμένη ταξιδιωτική οδηγία να αποφεύγεται η Κύπρος ως προορισμός. "Λόγω της ανακοίνωσης της προγραμματισμένης εγκατάστασης ρωσικών πυραύλων εδάφους-αέρος στο νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού, το ΥΠΕΞ συμβουλεύει αυτούς που προγραμματίζουν ταξίδι στην Κύπρο το φθινόπωρο να παρακολουθούν τις εξελίξεις εκεί" τονίζεται στην ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στη γερμανική εφημερίδα.

Από την πλευρά της η πρέσβειρα της Γερμανίας στη Λευκωσία Μαρί Γκαμπριέλ Φον Μάλσεν - Τίλμπορχ (ΑΠΕ, 23.7.98) αφού παρατήρησε πως, υποθετικά δεν μπορεί να αποκλειστεί μια κατάσταση που είναι δυνατό να εξελιχθεί σε σύντομη κρίση, παρουσίασε την ταξιδιωτική οδηγία ως "εκδήλωση ευθύνης απέναντι στους Γερμανούς πολίτες".

Τόνισε, πάντως, ότι "οι Γερμανοί τουρίστες που βρίσκονται στην Κύπρο αποδεικνύουν με την παρουσία τους, ότι συμμερίζονται την άποψή μας και την εκτίμησή μας ότι αυτό το καλοκαίρι, και για την ώρα δεν υπάρχει κίνδυνος".

Το δρόμο που άνοιξε η Γερμανία, με ηπιότερο τρόπο, ακολούθησε η Αυστρία με ταξιδιωτική οδηγία για όσους ενδιαφέρονται να επισκεφθούν την Κύπρο. Η αυστριακή εφημερίδα DIE PRESSE (23.7.98) έγραψε:

"Το Υπουργείο Εξωτερικών στη Βιέννη βλέπει διαφορετικά την κατάσταση από ό,τι το γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών, θεωρώντας ότι "ο κίνδυνος δεν είναι τόσο μεγάλος" για ένα ταξίδι στην Κύπρο.

Ωστόσο, ο επισκέπτης πρέπει να συνηθίσει πριν από ένα ταξίδι γενικά να μελετά όχι μόνο τον ταξιδιωτικό οδηγό και την πρόγνωση καιρού αλλά και το πολιτικό μέρος των εφημερίδων, υπογράμμισε η Χάιντε Κέλλερ από την υπηρεσία εξυπηρέτησης πολιτών του Υπουργείου Εξωτερικών".

Αντίθετα, για τη βρετανική κυβέρνηση, όπως δήλωσε εκπρόσωπος του Φορεϊν Οφις (ΑΠΕ, 24.7.98) σχολιάζοντας αναφορά σε τηλεοπτικό πρόγραμμα του BBC για πιθανότητα πολέμου στην Κύπρο, δεν υπάρχει αλλαγή των οδηγιών προς τους Βρετανούς υπηκόους, για τις επισκέψεις τους στην Κύπρο. "Βασιζόμαστε στη δική μας αξιολόγηση της κατάστασης και στη δική μας πείρα", υπογράμμισε ο Βρετανός αξιωματούχος.

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[02] Επιδεινώνεται η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο με την απόφαση του "Κοινοβουλίου" των Αλβανών να νομιμοποιήσει τη δράση του Απελευθερωτικού Στρατού

Σε μια χρονική στιγμή που οι αυτονομιστές αντάρτες του Απελευθερωτικού Στρατού υφίστανται σοβαρές ήττες από τις σερβικές δυνάμεις, το ελεγχόμενο απ' το "Δημοκρατικό Σύνδεσμο" του Ιμπραήμ Ρουγκόβα "κοινοβούλιο" των Αλβανοφώνων, που προέκυψε απ' τις εκλογές του περασμένου Μαρτίου αλλά δεν αναγνωρίζεται απ' το Βελιγράδι και τη διεθνή κοινότητα, σε μια εντυπωσιακή μεταστροφή του τείνει χείρα συνεργασίας προς τους αντάρτες, νομιμοποιώντας τη χρήση βίας προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της ανεξαρτησίας.

Οπως μετέδωσαν τα Πρακτορεία ΑΠΕ και Γαλλικό (22.7.98), στην πρώτη "δημόσια διακήρυξή του", που δόθηκε στη δημοσιότητα στην Πρίστινα, το "κοινοβούλιο" τάσσεται υπέρ "της συνέχισης των πολιτικών και στρατιωτικών προσπαθειών που αποβλέπουν στην ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου", αναγνωρίζοντας έτσι τον Απελευθερωτικό Στρατό και τη δράση του.

"Οι γενικευμένες πολιτικές και στρατιωτικές αποτυχίες της Σερβίας στο Κοσσυφοπέδιο, η ενίσχυση της λαϊκής αντίστασης, η ισχυρή και ταχεία ανάπτυξη του Απελευθερωτικού Στρατού προαναγγέλουν την επερχόμενη ήττα του σερβικού ηγεμονισμού στο Κοσσυφοπέδιο", επισημαίνεται στη "διακήρυξη" του "κοινοβουλίου" που υπογράφεται απ' τον πρόεδρό του Ιντρίζ Χαζέτι.

Το "Κοινοβούλιο" εκτιμά ακόμη ότι "τη στιγμή αυτή είναι πιο αναγκαίο από ποτέ να ενωθούν όλες οι αλβανικές δυνάμεις και να εργαστούν αποφασιστικά για την επίτευξη της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου".

Η αναγνώριση του Απελευθερωτικού Στρατού συνιστά αλλαγή πορείας του ηγέτη των Αλβανοφώνων Ιμπραήμ Ρουγκόβα, ο οποίος μέχρι τώρα απέρριπτε τη χρήση βίας και υπερασπιζόταν την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου δια ειρηνικών μέσων.

Πολιτικοί παρατηρητές στην Πρίστινα εκτιμούν ότι στόχος της μεταστροφής Ρουγκόβα είναι να θέσει υπό τον έλεγχό του τον Απελευθερωτικό Στρατό και να αποκαταστήσει το ρήγμα που υπάρχει μεταξύ των Αλβανοφώνων, ώστε να κλιμακωθεί η αντίσταση και να πιεστεί η διεθνής κοινότητα να αποδεχθεί την ανεξαρτητοποίηση της σερβικής αυτής επαρχίας.

Απάντηση του Βελιγραδίου

Σε μια προσπάθεια να αναχαιτίσει τη διείσδυση Αλβανών αυτονομιστών, η Γιουγκοσλαβία προχώρησε στην επέκταση της μεθοριακής της ζώνης με την Αλβανία στα πέντε χιλιόμετρα.

Οπως δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό του Βελιγραδίου Studio B (23.7. 98) o Γιουγκοσλάβος πρωθυπουργός Μόμιρ Μπουλάτοβιτς, το μέτρο αυτό υπαγορεύθηκε από την ανάγκη για αποτελεσματικότερο αγώνα κατά των Κοσοβάρων τρομοκρατών που διακινούν όπλα και ανθρώπους στο Κοσσυφοπέδιο μέσω της Αλβανίας.

Η εφαρμογή του μέτρου αυτού, πρόσθεσε ο κ. Μπουλάτοβιτς, απαιτεί άμεσα την ενίσχυση του γιουγκοσλαβικού στρατού στην περιοχή.

Στο μεταξύ, η αντιπαράθεση της Γιουγκοσλαβίας με την Αλβανία οξύνεται επικίνδυνα και είναι χαρακτηριστικό το δημοσίευμα της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας του Βελιγραδίου Βετσέρνιγκ Νοβόστι (20. 7.98), στο οποίο αναφέρεται ότι η Αλβανία ανάβει το φυτίλι για την ανάφλεξη ενός πολέμου στη Βαλκανική, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι η υπομονή της Γιουγκοσλαβίας έχει και όρια.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, οι τελευταίες παραβιάσεις εδαφών της Γιουγκοσλαβίας από ενόπλους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου, που έρχονταν από την Αλβανία, δεν μπορούν να θεωρούνται απλά μεθοριακά επεισόδια, αλλά κατά κάποιο τρόπο ισοδυναμούν με κήρυξη του πολέμου.

Τα Τίρανα, αναφέρεται στο δημοσίευμα, "επιθυμούν να βοηθήσουν τους Αλβανούς αυτονομιστές του Απελευθερωτικού Στρατού να ακρωτηριάσουν την επαρχία από τη Γιουγκοσλαβία, με σκοπό να την προσαρτήσουν στη "Μεγάλη Αλβανία"".

Ακόμη, η εφημερίδα επισημαίνει πως η Αλβανία, για να πετύχει τον σκοπό της, πασχίζει να επιδεινώσει την κατάσταση σε τέτοιο βαθμό που πλέον θα ήταν αναπόφευκτη μια πιθανή επέμβαση του ΝΑΤΟ.

Απ' την πλευρά της η Αλβανία ενίσχυσε τους μεθοριακούς ελέγχους, ενώ ο Πρωθυπουργός Φάτος Νάνο επανέλαβε την έκκλησή του προς τη διεθνή κοινότητα για στρατιωτική επέμβαση, με αεροπορικές επιδρομές εναντίον σερβικών στρατιωτικών βάσεων, προκειμένου να τεθεί τέρμα στις κατασταλτικές επιχειρήσεις των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο.

Απαισιόδοξη η Δυτικοευρωπαϊκή Ενωση

Ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες για ειρηνική ρύθμιση στο Κοσσυφοπέδιο, εξαιτίας της αποτυχίας της διεθνούς κοινότητας να παρέμβει κατά την έναρξη της σύγκρουσης.

Στο απαισιόδοξο αυτό συμπέρασμα κατέληξε η Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ), η οποία συνεδρίασε στο Παρίσι στις 23 Ιουλίου για να αξιολογήσει τα αποτελέσματα της επίσκεψης της Πολιτικής Επιτροπής του Σώματος στην Αλβανία, την ΠΓΔΜ και τη μεθοριακή ζώνη του Κοσσυφοπεδίου από τις 14 μέχρι τις 21 Ιουλίου.

Σε ανακοίνωση της ΔΕΕ τονίζεται ότι οι σερβικές δυνάμεις εφαρμόζουν μια στρατηγική "συστηματικών εκκαθαρίσεων" της μεθοριακής ζώνης μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Αλβανίας και προστίθεται ότι λόγω της αυξανόμενης επιρροής του Απελευθερωτικού Στρατού, είναι ανάγκη να προβλεφθεί η συμμετοχή του σε όλες τις διαπραγματεύσεις για το μελλοντικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου.

Η ΔΕΕ στην ανακοίνωσή της εκτιμά ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα και μεταξύ αυτών προτείνει:

. Εξασφάλιση σημαντικής αύξησης του αριθμού των διεθνών παρατηρητών στο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου. . Διασφάλιση διεθνούς στρατιωτικής παρουσίας, ικανής και καλώς εξοπλισμένης, στα σύνορα του Κοσσυφοπεδίου με την Αλβανία και την ΠΓΔΜ, ώστε να εμποδιστεί η μεταφορά όπλων, καθώς και η εξάπλωση της ένοπλης σύρραξης. . Ασκηση μεγαλύτερης πίεσης στα εμπλεκόμενα μέρη, ώστε να καταλήξουν γρήγορα σε εκκεχειρία, την οποία πρέπει να ακολουθήσουν διαπραγματεύσεις για το μελλοντικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου. . Ασκηση μεγαλύτερης πίεσης στον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς για να αποσύρει όλες τις ειδικές δυνάμεις του από το έδαφος του Κοσσυφοπεδίου. . Διεύρυνση της εντολής και ενίσχυση της δύναμης της UNPREDEP στην ΠΓΔΜ. . Διεύρυνση της εντολής της αστυνομικής δύναμης της ΔΕΕ στην Αλβανία, προκειμένου το σώμα αυτό να καταστεί πιο ευέλικτο, με παράλληλη δυνατότητα επέκτασης των δραστηριοτήτων του στο βορρά και στο νότο της Αλβανίας, όπου πρέπει να ασκήσει με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα συμβουλευτικά καθήκοντα στις αλβανικές αστυνομικές δυνάμεις.

Ευθύνες στους αυτονομιστές επιρρίπτει η Μόσχα

Στους Αλβανούς αυτονομιστές επέρριψε τις ευθύνες για τις τελευταίες συγκρούσεις η Ρωσία και τους κάλεσε να σταματήσουν τις εχθροπραξίες και να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Ο εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Βλαντιμίρ Ραχμάνιν, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ΙΝΕΡΦΑΞ (20.7.98) δήλωσε πως "παρόλες τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας, η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο εξακολουθεί να επιδεινώνεται και αυτό οφείλεται στις ανοικτά προκλητικές ενέργειες των Αλβανών μαχητών".

"Οι αυτονομιστές του Κοσσυφοπεδίου, συνέχισε ο Ρώσος αξιωματούχος, πρέπει να προβούν άμεσα σε κατάπαυση του πυρός και να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, προκειμένου να συζητηθεί το σύνολο των προβλημάτων του Κοσσυφοπεδίου".

Την ανησυχία του για την κλιμάκωση των συγκρούσεων εξέφρασε και ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζέιμς Ρούμπιν, ο οποίος χαρακτήρισε απαράδεκτες τις επιθέσεις των σερβικών δυνάμεων εναντίον στόχων στην παραμεθόρια περιοχή με την Αλβανία και τόνισε ότι αυτό εγκυμονεί τον κίνδυνο για επέκταση των συγκρούσεων.

Ο κ. Ρούμπιν, μιλώντας προς τους δημοσιογράφους στις 20 Ιουλίου, επανέλαβε ότι η Ουάσιγκτον αντιτίθεται στην ιδέα της δημιουργίας της "Μεγάλης Αλβανίας", της ενσωμάτωσης δηλαδή του Κοσσυφοπεδίου στην Αλβανία, και πρόσθεσε πως οι διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ στοχεύουν στην ενίσχυση του βαθμού αυτονομίας του Κοσσυφοπεδίου.

Παρόμοια άποψη υποστήριξε και ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κόεν, ο οποίος κάλεσε τη γιουγκοσλαβική κυβέρνηση και τον Απελευθερωτικό Στρατό να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

"Δεν είμαστε προετοιμασμένοι να υποστηρίξουμε τη θέληση του Απελευθερωτικού Στρατού για ανεξαρτησία και δεν θέλουμε να προχωρήσουμε σε καμία ενέργεια που θα μπορούσε να υποστηρίξει μια τέτοια πρωτοβουλία", τόνισε ο κ. Κόεν (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ., 21.7.98).

Τέλος, τη βαθειά της ανησυχία εξέφρασε και η Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία απηύθυνε έκκληση για αυτοσυγκράτηση και ανακοίνωσε ότι θα στείλει σύντομα τρεις ανώτατους αξιωματούχους στο Βελιγράδι και την Πρίστινα, με σκοπό να εκφράσουν την ανησυχία των 15 κρατών-μελών της Ε.Ε. για την επιδείνωση της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο.

[03] Oι διμερείς σχέσεις και το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου αντικείμενο της επίσκε- ψης Πάγκαλου στην Αλβανία

Ο υπουργός Εξωτερικών, πέρα απ' τη συνάντησή του με τον Αλβανό ομόλογό του Πασκάλ Μίλο, είχε συνομιλίες με τον Πρόεδρο της χώρας Ρετζέπ Μεϊντάνι, τον Πρωθυπουργό Φάτος Νάνο, τον Πρόεδρο του Δημοκρατικού Κόμματος Σαλί Μπερίσα, με τον εκπρόσωπο του Ρουγκόβα στα Τίρανα, Ιλία Ραμαϊλι και τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο.

Αναφορικά με το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου, ο κ. Πάγκαλος τόνισε ότι η Ελλάδα προτίθεται να συνεχίσει τις μεσολαβητικές της προσπάθειες για την εξεύρεση ειρηνικής λύσης, όπως ζητήθηκε από την αλβανική πλευρά. Προς αυτή την κατεύθυνση ο κ. Πάγκαλος είπε ότι θα επαναλάβει, αν εκτιμηθεί ότι κάτι τέτοιο θα προσφέρει ουσιαστική βοήθεια, εκ νέου μια πρωτοβουλία, όπως η επίσκεψή του τον περασμένο Μάρτιο στο Βελιγράδι και η συνάντησή του με τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Ο κ. Πάγκαλος υπογράμμισε ότι η ελληνική πλευρά δίνει έμφαση στην αύξηση της διεθνούς παρουσίας στην περιοχή, στην κατάπαυση των εχθροπραξιών και στην άμεση έναρξη των διαπραγματεύσεων.

Αναφορικά με τις διμερείς σχέσεις τόσο ο κ. Πάγκαλος, όσο και ο κ. Μίλο επισήμαναν ότι βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο σε όλους τους τομείς.

Στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου των δύο υπουργών Εξωτερικών, ο κ. Πάγκαλος είπε ότι "μεγάλο μέρος των δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει έχει υλοποιηθεί".

Αναφερόμενος στα θέματα εκπαίδευσης, ο Ελληνας υπουργός τόνισε ότι υπάρχει εκατέρωθεν πρόοδος στη διδασκαλία των γλωσσών και σημείωσε ότι ξεπεράστηκαν τα προβλήματα της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας με τη συγκρότηση της Ιεράς Συνόδου.

Ο κ. Πάγκαλος ανέφερε ακόμη ότι συζητήθηκε το θέμα της διάνοιξης τριών νέων διόδων στην ελληνοαλβανική μεθόριο, καθώς και η δημιουργία μιας Ζώνης Ελεύθερης Επικοινωνίας, σε μήκος 25 χιλιομέτρων εκατέρωθεν των συνόρων.

Πρόσθεσε επίσης ότι υπέβαλε πρόταση στην αλβανική πλευρά για την κατασκευή ενός αυτοκινητόδρομου, που θα ενώνει την Ηγουμενίτσα με την Τεργέστη.

Απ' την πλευρά του ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών Πασκάλ Μίλο, σημείωσε ότι στις συνομιλίες με τον κ. Πάγκαλο εκτιμήθηκε θετικά η πορεία της νομιμοποίησης των Αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα και συζητήθηκε η λήψη μέτρων για την εκπαίδευση.

Υπογράμμισε ότι διαπιστώθηκε πρόοδος σχετικά με τη διάνοιξη των τριών νέων συνοριακών διόδων και ανακοίνωσε ότι το συνοριακό σημείο στη Σαγιάδα θα αρχίσει να λειτουργεί την επόμενη χρονιά.

Ο κ. Μίλο ανέφερε επίσης ότι σύντομα θα αρχίσουν συνομιλίες για τον καθορισμό της υφαλοκρηπίδας, την οριοθέτηση των χωρικών υδάτων, αλλά και για το θέμα των υδάτων του Αώου Ποταμού.

Τέλος, ο Αλβανός υπουργός χαρακτήρισε πολύ οφέλιμη την πρόταση Πάγκαλου για την κατασκευή αυτοκινητόδρομου, που θα συνδέει την Ηγουμενίτσα με την Τεργέστη.

Ο υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε και το στρατόπεδο Ισμπερις, όπου εδρεύει η ελληνική δύναμη που βρίσκεται στην Αλβανία και ενημερώθηκε για τις δραστηριότητές της, που τον τελευταίο καιρό επικεντρώνονται κυρίως στην προσφορά ανθρωπιστικού και κοινωνικού έργου.

Τούρκοι στρατιώτες στην Αλβανία

Το τουρκικό κοινοβούλιο εξουσιοδότησε στις 23 Ιουλίου ομόφωνα την κυβέρνηση της χώρας να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στην Αλβανία, στο πλαίσιο των ειρηνευτικών αποστολών στα Βαλκάνια και σε όλον τον κόσμο, που έχει αποφασίσει η διεθνής κοινότητα, ανακοίνωσε ο προσωρινός πρόεδρος του κοινοβουλίου, Ουλούκ Γκουρκάν.

Η ημερομηνία αναχώρησης των στρατευμάτων, ο αριθμός των στρατιωτών και άλλες τεχνικές λεπτομέρειες θα αποφασιστούν από την τουρκική κυβέρνηση, αναφέρεται σε ανακοίνωση του κοινοβουλίου.

Σύμφωνα με την Αγκυρα, τα γεγονότα στο Κοσσυφοπέδιο επηρεάζουν άμεσα την Αλβανία. Η τουρκική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να συμμετάσχει ενεργά σε κάθε προσπάθεια που θα διασφαλίζει την προστασία της ειρήνης και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια. (ΑΠΕ, Γαλ. Πρακτ., 23.7.98).

Οπως μετέδωσε το Πρακτορείο Ειδήσεων ΑΝΑΤΟΛΗ (24.7.98) οι στρατιωτικές δυνάμεις της Τουρκίας που θα σταλούν στην Αλβανία θα προσφέρουν επιμελητειακή υποστήριξη για την ανοικοδόμηση των ναυπηγείων της ναυτικής βάσης Πασαλιμάνι, που βρίσκεται κοντά στον Αυλώνα, στη Νότια Αλβανία.

Η ναυτική αυτή βάση είχε υποστεί σοβαρές ζημιές στη διάρκεια των περσινών βίαιων επεισοδίων.

[04] Παρατείνεται η παραμονή της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στα Σκόπια

Παράλληλα, με την ίδια απόφαση το Σ.Α. ενέκρινε την ενίσχυση της δύναμης αυτής με 350 ακόμη άνδρες, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό στους 1050.

Στην Εκθεσή του ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι "η ειρήνη και η σταθερότητα στην ΠΓΔΜ συνεχίζουν να εξαρτώνται από την εξέλιξη των γεγονότων στα άλλα βαλκανικά κράτη, τα δε πρόσφατα γεγονότα στο Κοσσυφοπέδιο αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την ανάφλεξη των βιαιοτήτων που πιθανόν να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην εσωτερική και εξωτερική σταθερότητα της ΠΓΔΜ".

Οι επιπλέον άνδρες της ειρηνευτικής δύναμης θα αναπτυχθούν σε εννέα νέα σημεία κατά μήκος των συνόρων της ΠΓΔΜ με τη Γιουγκοσλαβία και την Αλβανία, θα παρακολουθούν την κατάσταση και θα παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την εξέλιξη των γεγονότων.

Συνομιλίες Σολάνα στα Σκόπια

Ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνα επισκέφθηκε στις 22 Ιουλίου τα Σκόπια και είχε συνομιλίες με τον Πρόεδρο της χώρας Κίρο Γκλιγκόροφ, τον Πρωθυπουργό Μπράνκο Τσερβένκοφσκι και τους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας Μπλάγκογια Χατζίνσκι και Λάζαρ Κιτάνοφσκι.

Τα βασικά θέματα που δέσποσαν στις συνομιλίες ήταν οι σχέσεις ΝΑΤΟ- ΠΓΔΜ και η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο κ. Σολάνα στις συνομιλίες του με τον Πρόεδρο Γκλιγκόροφ τόνισε ότι η ΠΓΔΜ βρίσκεται "στον ορθό δρόμο" για την πλήρη ένταξή της στο ΝΑΤΟ, ενώ ο Πρωθυπουργός Μπράνκο Τσερβένκοφσκι μετέφερε στον Γ.Γ. του ΝΑΤΟ την επιθυμία όλων των πολιτικών κομμάτων να καταστεί η χώρα πλήρες μέλος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

Ακόμη, ο κ. Σολάνα εξήρε τη σημασία των επικείμενων πολυεθνικών στρατιωτικών ασκήσεων της Συμμαχίας τον Σεπτέμβριο στο Κρίβολακ, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας "Συνεργασία για την Ειρήνη".

Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Σολάνα, επισήμανε ότι οι επισκέψεις του δείχνουν τη σχέση μεταξύ ΝΑΤΟ και ΠΓΔΜ, καθώς και την ανησυχία για την κατάσταση στην περιοχή.

Ειδικότερα για την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο είπε ότι κατά τις συνομιλίες που είχε τονίσθηκε η ανάγκη εξεύρεσης πολιτικής και διπλωματικής λύσης, "παρόλο που ο χρόνος είναι καθοριστικός παράγοντας".

Ωστόσο, απέφυγε να απαντήσει σε ερώτηση αν το ΝΑΤΟ θα πρέπει να παρατάξει στρατιωτικές δυνάμεις κατά μήκος των συνόρων Γιουγκοσλαβίας-ΠΓΔΜ σε περίπτωση επιδείνωσης της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο.

Πάντως, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "Νόβα Μακεντόνια" πρόσφατα είχε διευκρινίσει ότι δεν υπάρχει κανένα σχέδιο για εγκατάσταση ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων στην ΠΓΔΜ και ότι αυτό που προέχει αυτή τη στιγμή είναι η παράταση της θητείας της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ (ΑΠΕ, 23.7.98).

Θυμίζουμε ότι πριν από λίγες ημέρες ο Πρόεδρος των Σκοπίων Κίρο Γκλιγκόροφ είχε δηλώσει ότι δεν επιθυμεί τη χρησιμοποίηση της χώρας του ως ορμητήριο για πιθανή στρατιωτική επιχείρηση του ΝΑΤΟ εναντίον του Βελιγραδίου.

Τρομοκρατικές ενέργειες

Μεγάλη ανησυχία προκάλεσαν στην ΠΓΔΜ οι τρεις εκρήξεις βομβών που σημειώθηκαν τα ξημερώματα της Τρίτης 21 Ιουλίου στα Σκόπια και το Κουμάνοβο, οι οποίες προκάλεσαν ευτυχώς μόνο υλικές ζημιές.

Οι βομβιστικές αυτές ενέργειες, σύμφωνα με τις εφημερίδες των Τιράνων, αποδίδονται στον Απελευθερωτικό Στρατό του Κοσσυφοπεδίου, ο οποίος με τον τρόπο αυτό επιχειρεί να επεκτείνει την κρίση του Κοσσυφοπεδίου και στα Σκόπια.

Από τις αρχές του χρόνου έχουν σημειωθεί στην ΠΓΔΜ άλλες οκτώ τρομοκρατικές ενέργειες, οι οποίες αποδόθηκαν στον Απελευθερωτικό Στρατό του Κοσσυφοπεδίου.

Ολα σχεδόν τα πολιτικά κόμματα της ΠΓΔΜ καταδίκασαν τις τρομοκρατικές αυτές ενέργειες και κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι αποφεύγει να ρίξει φως στα γεγονότα αυτά επειδή θέλει να διατηρήσει τον κυβερνητικό συνασπισμό, στον οποίο συμμετέχει και το μετριοπαθές αλβανικό κόμμα PDP.

Η σκοπιανή εφημερίδα Ντνέβνικ έγραψε ότι στόχος αυτών των ενεργειών είναι να τρομοκρατηθούν οι πολίτες, να καταδειχθεί ότι το κράτος στο οποίο ζουν είναι αδύναμο, ανοργάνωτο και ανίκανο να αντιμετωπίσει τους τρομοκράτες και να παρασυρθεί η χώρα στην κρίση.

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[05] Αντιφατικές εκτιμήσεις για την έκβαση των συνομιλιών μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων

Οπως μετέδωσε η κρατική ραδιοφωνία του Ισραήλ (22.7.98), η ισραηλινή πλευρά εκτιμά ότι σημειώθηκε κάποια πρόοδος στις διαπραγματεύσεις σχετικά με την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από ποσοστό των εδαφών της Δυτικής Οχθης.

Από την πλευρά τους όμως οι Παλαιστίνιοι αντιπρόσωποι δήλωσαν ότι οι συνομιλίες δεν καρποφόρησαν ακόμη και ότι η παλαιστινιακή πλευρά χρειάζεται να αποφασίσει εάν θα πρέπει να συνεχίσει τις επαφές με το Ισραήλ.

Για τις Ηνωμένες Πολιτείες πάντως, δεν έχει κλείσει το θέμα της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή και περιμένουν από Ισραηλινούς και Παλαιστινίους να συνεχίσουν τις απευθείας διαπραγματεύσεις.

Ο ίδιος ο Πρόεδρος, Μπιλ Κλίντον, δήλωσε κατηγορηματικά (ΑΠΕ-Ρόιτερ- Γαλλ. Πρακτ., 24.7.98):

"Αν θεωρούσα ότι η διαδικασία τελείωσε θα έλεγα ότι τελείωσε. Συνεχίζουμε τις εντατικές επαφές με τις δύο πλευρές, βάσει των προτάσεων που έχουμε κάνει... Νομίζω ότι υπάρχει ακόμα μια ευκαιρία να πετύχουμε συμφωνία και θα συνεχίσω να εργάζομαι γι'αυτό".

Αλλά και ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος Γιάσερ Αραφάτ, δήλωσε στη Ραμάλα, μετά τη συνάντησή του με τον υπουργό Δημόσιας Ασφαλείας του Ισραήλ, Αβιγκντόφ Καχαλανί, ότι την ερχόμενη εβδομάδα θα επαναληφθούν οι συνομιλίες μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, με θέμα τη μερική αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Δυτική Οχθη (ΑΠΕ- Ρόιτερ-Γαλλ. Πρακτ., 24.7.98).

Αξίζει να σημειωθεί, ότι με την έναρξη των συνομιλιών μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων αντιπροσώπων, οι ακροδεξιοί βουλευτές της Κνεσέτ απείλησαν με ανατροπή την κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου, εάν σημειωθεί συμφωνία με τους Παλαιστινίους αντιπροσώπους για αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Δυτική Οχθη.

Οπως δήλωσε στην κρατική ραδιοφωνία του Ισραήλ (21.7.98), το μέλος του Εθνικού Θρησκευτικού Κόμματος, Σανάν Ποράτ, ο ίδιος και το κόμμα του θα εξωθήσουν σε διάλυση την Κνεσέτ, στην περίπτωση που το ισραηλινό κράτος αποδεχθεί την αμερικανική πρόταση για αποχώρηση των στρατιωτικών του δυνάμεων από το 13,1% των εδαφών της Δυτικής Οχθης.

Ανησυχίες για τους ιρανικούς πυραύλους

Το Ισραήλ ανησυχεί σοβαρά εξαιτίας της δοκιμαστικής εκτόξευσης πυραύλου μέσου βεληνεκούς από το Ιράν.

Αυτό δήλωσε ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Ιτζχάκ Μορντεχάι προς το ισραηλινό κρατικό ραδιόφωνο (23.7.98), προσθέτοντας ότι "η ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων από το Ιράν αποτελεί μια σοβαρή απειλή για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα για το Ισραήλ".

Τις ισραηλινές ανησυχίες συμμερίζεται και η Τουρκία, η οποία εκφράζει ιδιαίτερους φόβους για την ασφάλειά της. Οπως δήλωσε αξιωματούχος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών στο Πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ (24.7.98), η Αγκυρα παρακολουθεί στενά τις ιρανικές προσπάθειες για την ανάπτυξη πυραύλων μέσου βεληνεκούς, που μπορούν να πλήξουν το κέντρο της Τουρκίας.

[06] Το Ιράκ δεν θα δεχθεί παράταση του εμπάργκο

Οπως μετέδωσε το ιρακινό πρακτορείο ειδήσεων ΙΝΑ (21.7.98), το καθεστώς της Βαγδάτης με ανακοίνωση που εκδόθηκε ύστερα από σύνοδο του Επαναστατικού Συμβουλίου Διοίκησης και της Περιφερειακής Διοίκησης του κυβερνώντος κόμματος Μπάαθ, υπό την προεδρία του Σαντάμ Χουσείν, προειδοποίησε εκ νέου τον ΟΗΕ ότι δεν θα αποδεχθεί τη συνέχιση του εμπάργκο που έχει επιβληθεί στη χώρα εδώ και 8 χρόνια. Στην ανακοίνωση κατηγορούνται οι ΗΠΑ και οι επιθεωρητές του ΟΗΕ ότι κατασκευάζουν "δικαιολογίες" για να παρατείνουν το εμπάργκο.

Στο μεταξύ, όπως ανακοινώθηκε από τον εκπρόσωπο του επικεφαλής της ειδικής επιτροπής του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό του Ιράκ, ο κ. Ρίτσαρντ Μπάτλερ πρόκειται να μεταβεί στο διάστημα 2-5 Αυγούστου στη Βαγδάτη, για να συζητήσει θέματα της αρμοδιότητάς του.

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article