MinPress: The Week in Review, 98-05-21

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Η Αγκυρα συντηρεί το κλίμα έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Ο Ντεμιρέλ απειλεί με πόλεμο

Σύμφωνα με το πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ (13.5.98), ο Τούρκος Πρόεδρος, σε ομιλία του στην Πολεμική Ακαδημία στην Κωνσταντινούπολη, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας τονίζοντας ότι "ανάμεσα στις δύο χώρες υπάρχουν πολλά ζητήματα, από τη Δυτική Θράκη και τον εξοπλισμό των νησιών, μέχρι το θέμα των 6 μιλίων".

Ο κ. Ντεμιρέλ επεσήμανε: "Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο εξαιτίας των νησίδων και των βραχονησίδων στο Αιγαίο. Αν η Τουρκία βρεθεί προ τετελεσμένων στο ζήτημα των νησίδων θα δημιουργηθούν δυσχέρειες. Υπάρχει μια φράση του Ατατούρκ που αναφέρει ότι "ο πόλεμος είναι έγκλημα, εκτός αν υπάρχει ζωτική ανάγκη". Αυτό δεν σημαίνει αδυναμία μας. Εχουμε δύναμη και πότε θα την επιδείξουμε, θα το καθορίσουμε εμείς. Πρέπει να γίνει καλή επιλογή του χρόνου, του τόπου και του εχθρού. Η υπομονή της Τουρκίας δεν οφείλεται την αδυναμία της. Δεν απειλώ κανέναν, απλά μιλάω πολύ φιλικά και ειρηνικά".

ο υπουργός Αμυνας Ακης Τσοχατζόπουλος, σχολιάζοντας τις δηλώσεις Ντεμιρέλ, υπογράμμισε ότι "όποιος επιλέξει το δρόμο της απειλής χρήσης βία αποκαλύπτεται και επιβεβαιώνεται ως ο κύριος αποσταθεροποιητικός παράγοντας για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή μας και πρέπει να είναι απόλυτα βέβαιος ότι θα υπάρξει αποφασιστική στάση όχι μόνο από την πλευρά της Ελλάδας, αλλά και της διεθνούς κοινής γνώμης" (ΑΠΕ, 14.5.98).

Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ κ. Ρούμπιν, αναφερόμενος στο θέμα ακολούθησε την πολιτική των ίσων αποστάσεων.

Σε γραπτή δήλωσή του (16.5.98) αφού επανέλαβε ότι "οι ΗΠΑ είναι δεσμευμένες να υποστηρίξουν τους συμμάχους τους Ελληνες και Τούρκους στην προσπάθεια να επιτευχθεί ειλικρινής συνεργασία, μέσω μιας ειρηνικής επίλυσης των προβλημάτων που τους χωρίζουν", επεσήμανε: "Αναγνωρίζουμε ότι οι Ελληνες και Τούρκοι σύμμαχοί μας έχουν διαφορετικές απόψεις για τους δρόμους που θα χρησιμοποιήσουν ώστε να σημειωθεί πρόοδος. Απομένουν να γίνουν πολλά για να γεφυρωθεί το μεταξύ τους χάσμα".

Τουρκικό "μνημόνιο" για τις ελληνοτουρκικές
διαφορές

Οπως αναφέρεται σε τηλεγράφημα του ΑΠΕ (16.5.98) η Τουρκία απέστειλε σε όλες τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, πλην φυσικά της Ελλάδας "μνημόνιο" με τίτλο "τουρκοελληνικές σχέσεις, τα προβλήματα στο Αιγαίο".

Στο κεφάλαιο για τις νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο επαναλαμβάνονται οι γνωστές τουρκικές θέσεις, σύμφωνα με τις οποίες "Υπάρχουν πολλά μικρά νησιά, οι βράχοι στο Αιγαίο που δεν έχουν παραχωρηθεί στην Ελλάδα από τις διεθνείς συνθήκες. Τα περισσότερα από αυτά δεν είναι κατοικήσιμα και δεν έχουν αυτόνομη οικονομική ζωή. Η Ελλάδα επιχείρησε, να αλλάξει το status τους επιτρέποντας να κατοικηθούν ορισμένοι από αυτούς τους γεωγραφικούς σχηματισμούς. Για το σκοπό αυτό η Ελλάδα εξέδωσε νόμους και κανονισμούς που δεν έχουν ερείσματα από την άποψη του διεθνούς δικαίου.

Η Τουρκία βλέπει αυτή τη νέα πολιτική της Ελλάδας σαν μια νέα απόπειρα να δημιουργήσει "τετελεσμένα γεγονότα" με στόχο να κλείσει το Αιγαίο πέλαγος μετατρέποντάς το σε ελληνική λίμνη. Επιπροσθέτως, αυτό συνιστά μια ακόμα απόδειξη της επεκτατικής δίψας της Ελλάδας, πέρα από τις περιοχές που της δόθηκαν από τις Συνθήκες της Λωζάνης και των Παρισίων.

Η Τουρκία δεν έχει αντιρρήσεις στην εθνική κυριαρχία αυτών των νησιών, νησίδων και βράχων που με σαφή λεκτική διατύπωση δόθηκαν στην Ελλάδα από τις σχετικές διατάξεις των διεθνών συνθηκών. Ομως ο τίτλος ιδιοκτησίας (εθνική κυριαρχία) των άλλων γεωγραφικών σχηματισμών πρέπει να επιβεβαιωθεί από διατάξεις εγκύρων διεθνών συνθηκών.

Αυτό το πρόβλημα σχετίζεται με την έλλειψη κάθε είδους συμφωνίας που αφορά στον καθορισμό των θαλασσίων συνόρων μεταξύ των δύο χωρών στο Αιγαίο. Τα θαλάσσια σύνορα στο Αιγαίο ουδέποτε προοδιορίστηκαν, παρά τις κάποιες προσπάθειες που έγιναν γι' αυτό το σκοπό στο παρελθόν. Η ανάγκη ύπαρξης μιας τέτοιας συμφωνίας είναι μεγάλης σημασίας διότι σχετίζεται απόλυτα με τα άλλα θέματα που αφορούν το Αιγαίο".

Στο μεταξύ, αξίζει να σημειωθεί ότι το Συμβούλιο των υπουργών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΑΠΕ, 14.5.98) απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΝ Μιχάλη Παπαγιαννάκη, σχετικά με τις τουρκικές "καταγγελίες" προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρηματοδότηση κοινοτικών προγραμμάτων σε μικρά ελληνικά νησιά, με το επιχείρημα ότι αφορούν περιοχές "αμφισβητούμενης" κυριότητας και κυριαρχίας υποστήριξε: "Η νομιμότητα κοινοτικών πράξεων ελέγχεται μόνο από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Αν η Τουρκία έχει πρόβλημα συνόρων και κυριαρχίας, αρμόδιο να λύσει τις διαφορές είναι το διεθνές Δικαστήριο της Χάγης".

Στη διασύνδεση Ελλάδας-ΡΚΚ
επιμένει η Αγκυρα

Συνέχεια δόθηκε στη διάρκεια της εβδομάδας στο θέμα της ελληνικής υποστήριξης προς το ΡΚΚ. Ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Ισμέτ Σεζγκίν, κατά την άφιξή του στη Ρόδο για τη σύνοδο της ΔΕΕ (ΜΙΛΛΙΕΤ, 11.5. 98), δήλωσε ότι "η υποστήριξη και η αναγνώριση μιας τρομοκρατικής οργάνωσης, που στρέφεται εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας μιας σύμμαχης χώρας, αντιτίθεται κατά κύριο λόγο στην ίδια τη Συμμαχία. Το ΝΑΤΟ αγωνίζεται κατά του ρατσισμού και της τρομοκρατίας.

Εκτιμάμε ότι η υποστήριξη που παρέχει η Ελλάδα στην τρομοκρατία, είναι επακόλουθο του γεγονότος ότι δεν έχει συνειδητοποιήσει τους όρους της συμμαχίας".

Από την πλευρά του ο υπαρχηγός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Τσεβίκ Μπιρ ισχυρίστηκε ότι "η υποστήριξη της Ελλάδας προς το ΡΚΚ είναι μια γνωστή πραγματικότητα" (ΤΖΟΥΜΧΟΥΡΙΕΤ, 12.5. 98), ενώ ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ, σε συνέντευξη Τύπου στη Σόφια (ΑΠΕ/BBC, 14.5.98), επέρριψε εμμέσως ευθύνες στην Ελλάδα για "υποστήριξη τρομοκρατικής οργάνωσης που στρέφεται εναντίον της Τουρκίας" τονίζοντας: "Πρόσφατα η οργάνωση αυτή ανακοίνωσε στην Αθήνα ότι θα διευρύνει την τρομοκρατική δράση της κατά της Τουρκίας και σε άλλα κράτη των Βαλκανίων. Μια βαλκανική χώρα δεν πρέπει να ανοίγεται προς την οργάνωση αυτή".

Στο μεταξύ η εφημερίδα ΧΟΥΡΡΙΕΤ (13.5.98) επικαλούμενη απόσπασμα της απολογίας του ανανίψαντος Σεμντίν Σακίκ σημειώνει: " Το 1997 η Ελλάδα δώρησε στο ΡΚΚ 9 πυραύλους stinger, που χρησιμοποιήθηκαν στην κατάρριψη ενός ελικοπτέρου Cobra και ενός Sikorsky, στη διάρκεια επιχείρησης των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στο Β. Ιράκ".

[02] Επανορθώνουν οι ΗΠΑ, επιρρίπτοντας στην τουρκική πλευρά την ευθύνη για το αδιέξοδο στο Κυπριακό

Σε σύντομη γραπτή δήλωση του (ΑΠΕ, 13.5.98) ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τζέημς Ρούμπιν υποστήριξε ότι "όπως είπε ο πρέσβης Χόλμπρουκ η τουρκική πλευρά φέρει την κύρια ευθύνη για την έλλειψη προόδου στις διακοινοτικές συνομιλίες".

Αλλά και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της αμερικανικής Βουλής Μπεν Γκίλμαν, σε ομιλία του στο συνέδριο της Παγκόσμιας Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα (ΠΣΕΚΑ) στην Ουάσιγκτον ( ΑΠΕ, 14.5.98) τόνισε ότι "το κλειδί για την επίλυση του Κυπριακού βρίσκεται στην Αγκυρα", ενώ υποστήριξε ότι "οι ΗΠΑ πρέπει να πιέσουν την πολιτική αλλά και τη στρατιωτική ηγεσία της Τουρκίας εξηγώντας ότι η λύση του Κυπριακού εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας".

Στο μεταξύ, ο Αμερικανός πρέσβης στη Λευκωσία Κένεθ Μπριλ, μετά από συνάντησή του με τον πρόεδρο Κληρίδη (ΑΠΕ, 13.5.98) δήλωσε ότι "οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν μια μόνο κυβέρνηση στην Κύπρο, εκείνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, με την οποία και συναλλάσσονται επίσημα".

Λίγο νωρίτερα η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράϊτ, σε συνέντευξή της στην Εθνική Λέσχη Τύπου (12.5.98) επαναλάμβανε την αμερικανική θέση ότι "οι ΗΠΑ υποστηρίζουν μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία στην Κύπρο". Πρόσθεσε, εξάλλου, ότι "πιστεύουμε ότι αυτή είναι η καλύτερη προσέγγιση στην προσπάθεια να επιλύσουμε τη μακροχρόνια κυπριακή διαμάχη".

Η Ουάσιγκτον-όπως δήλωσε ο Επιτετραμένος της αμερικανικής πρεσβείας στην Αγκυρα Φρανκ Ριτσαρντόνε στο τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο ΝΤV ( 15.5.98)- "ανησυχεί εξαιτίας των προϋποθέσεων που έθεσε η τουρκική πλευρά για την επανάληψη των διακοινοτικών συνομιλιών".

Σημειώνεται ότι ο κ. Ριτσαρντόνε είχε κληθεί στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, προκειμένου να του επισημανθεί, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ (15.5.98), ότι η δήλωση Ρούμπιν αφενός "έρχεται σε αντίφαση με τις δηλώσεις Χόλμπρουκ" και αφετέρου "είναι τέτοιας φύσης που θα αυξήσει την ελληνική και ελληνοτουρκική αδιαλλαξία".

Σχετικά με τους όρους που προβάλλει η τουρκοκυπριακή πλευρά για την επανάληψη των συνομιλιών, ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννος Κρανιδιώτης, στη διάρκεια του 9ου συνεδρίου της ΠΣΕΚΑ (ΑΠΕ, 13.5. 98) τόνισε ότι "οι όροι αυτοί δεν είναι δυνατόν να γίνουν δεκτοί γιατί θα στερήσουν από κάθε περιεχόμενο τις προσπάθειες για εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώμιμης λύσης". Επεσήμανε, εξάλλου, ότι "η ρίζα της αδιάλλακτης στάσης του Ραούφ Ντενκτάς βρίσκεται στην Αγκυρα και για το λόγο αυτό, η διεθνής κοινότητα, αν επιθυμεί πρόοδο στο Κυπριακό, θα πρέπει να ζητήσει από την Τουρκία να λογικευτεί".

Πιέσεις προς τη Λευκωσία
για τους S-300

Ο κ. Κρανιδιώτης αναφερόμενος στο θέμα των S-300 ζήτησε να μην ασκούνται πιέσεις στην κυπριακή κυβέρνηση υποστηρίζοντας ότι "οι τρίτες χώρες θα πρέπει να στρέψουν τις προσπάθειές τους προς την κατεύθυνση της αποστρατιωτικοποίησης της Κύπρου και να επισημάνουν στην Τουρκία ότι ο μαζικός εξοπλισμός των κατεχόμενων είναι αυτός που ανατρέπει τις ισορροπίες στο νησί".

Πάντως, οι προσπάθειες των ξένων χωρών να εμποδίσουν την εγκατάσταση των ρωσικών πυραύλων στην Κύπρο εντείνονται. Κατά τις συναντήσεις που είχαν στην Ουάσιγκτον ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννος Κρανιδιώτης και ο Γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Κώστας Σκανδαλίδης με τον Αμερικανό αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών κ. Τάλμποτ και τον βοηθό υπουργό κ. Γκρόσμαν (DEUTSCHE WELLE 12.5.98) οι Αμερικανοί αξιωματούχοι επανέλαβαν την αντίθεσή τους στην εισαγωγή των S-300 στην Κύπρο, ενώ λίγο αργότερα ο κ. Τάλμποτ σε συνέντευξή του στο CNN δήλωσε ότι "αν υπάρξει πρόοδος στις συνομιλίες, θα συμβουλεύαμε την Κύπρο να μην εγκαταστήσει τους S-300 στο έδαφός της".

Αλλά και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών κ. Βεντρίν, μετά τη συνάντησή του με τον Κύπριο ομόλογό του κ. Κασουλίδη στο Παρίσι (DEUTSCHE WELLE, 13.5.98) δήλωσε ότι "θα είναι σοφή απόφαση, αν η Κύπρος αρνηθεί την εγκατάσταση των πυραύλων S-300, παρόλο που η Γαλλία αντιλαμβάνεται τα επιχειρήματα της κυπριακής κυβέρνησης".

Για το Λονδίνο η προοπτική εγκατάστασης των πυραύλων ενδέχεται να αυξήσει την ένταση στην περιοχή. Αυτό υποστήριξε ο Λόρδος Γουίτυ, εκπροσωπώντας τη βρετανική κυβέρνηση στη διάρκεια συζήτησης για το Κυπριακό στη Βουλή των Λόρδων (11.5.98). Αναγνώρισε, ωστόσο, στην κυπριακή κυβέρνηση το δικαίωμα "να πράξει ως αυτή κρίνει, προκειμένου να υπερασπιστεί κυρίαρχο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας", ενώ στη συνέχεια επεσήμανε ότι "υπήρξε τουρκική εισβολή και τα τουρκικά στρατεύματα παραμένουν ακόμα εκεί".

"Το δικαίωμα κάθε κράτους να αποφασίζει για την άμυνά του" υπογράμμισε και ο πρόεδρος του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου της Αυστρίας Λούντβιχ Μπήρινγκερ, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη στη Λευκωσία (ΑΠΕ, 14.5.98). Τόνισε, πάντως ότι "η Αυστρία επικροτεί την αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου και ελπίζει ότι και στην άλλη πλευρά θα επικρατήσει πάλι η λογική για ειρηνευτική διαδικασία".

Από την πλευρά της η Λευκωσία δια στόματος του υπουργού Αμυνας κ. Ομήρου (ΑΠΕ, 15.5.98) έκανε λόγο για "ενορχηστρωμένη προσπάθεια να παραμορφωθεί το Κυπριακό και από πρόβλημα εισβολής, κατοχής και παραβίασης της διεθνούς νομιμότητας, να παρουσιάζεται σε δήθεν πρόβλημα απόκτησης από την Κυπριακή Δημοκρατία του ενός ή του άλλου οπλικού συστήματος".

Στο πλαίσιο αυτό, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης ( ΑΠΕ, 11.5.98) τόνισε ότι "οποιαδήποτε υπόδειξη, οποθενδήποτε και αν προέρχεται, δεν πρόκειται να επηρεάσει την απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης", ενώ ανέφερε ότι "όσοι εκφράζουν ανησυχίες για αποσταθεροποίηση θα πρέπει να απευθυνθούν αποκλειστικά προς την τουρκική κυβέρνηση".

Προκλητική η τουρκική πλευρά

Από την πλευρά της η Αγκυρα ισχυρίζεται ότι η εγκατάσταση των S-300 στην Κύπρο θα απειλήσει την ασφάλεια της ίδιας της Τουρκίας. Για το λόγο αυτό, όπως επεσήμανε ο υπουργός Αμυνας Ισμέτ Σεζγκίν σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Σμύρνης (πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ 14.5.98), "η Τουρκία και η ΤΔΒΚ θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτού του κινδύνου". Ενώ στη συνέχεια, σύμφωνα με το ΑΠΕ, καυχήθηκε ότι "η Τουρκία διαθέτει τις πιο ισχυρές ένοπλες δυνάμεις μετά τις ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ".

Αλλά και ο υπαρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου στρατηγός Τσεβίκ Μπιρ, κατά την επίσκεψή του στα κατεχόμενα, παρατήρησε ότι "είναι οι Ελληνοκύπριοι που με την απόφασή τους να εγκαταστήσουν τους S-300 στο νησί διαταράσσουν την ειρήνη και τη σταθερότητα" ( ΤΟΥΡΚΙΕ, 12.5.98).

Ο στρατηγός Μπιρ (ΑΠΕ, 11.5.98) επανέλαβε, εξάλλου, τους τετριμμένους ισχυρισμούς ότι η τουρκική εισβολή "έφερε την ειρήνη και τη σταθερότητα" στην Κύπρο.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η τοποθέτηση του Τούρκου Προέδρου Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, στη διάρκεια της ομιλίας του στην Πολεμική Ακαδημία (ΑΠΕ,13.5.98), ο οποίος ισχυρίστηκε: "Υπάρχει μια de facto κατάσταση στην Κύπρο. Εάν τα τελευταία 24 χρόνια επικρατεί ειρήνη στην Κύπρο, αυτό οφείλεται στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις".

Εξάλλου, ο Πρόεδρος Ντεμιρέλ, μιλώντας στη Σύνοδο του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας (ECO) στο Αλμαάτι του Καζακστάν, ζήτησε την αναγνώριση του ψευδοκράτους. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου (12.5.98) ο κ. Ντεμιρέλ επεσήμανε:

"Η ΤΔΒΚ δικαιούται πια την ισχυρή υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας και ειδικά των μελών της ECO. Ο τουρκοκυπριακός λαός γνωρίζει ότι οι Μουσουλμάνοι αδελφοί της ECO κατανοούν το πρόβλημά του και επιθυμεί την ενίσχυση των σχέσεων του με τα μέλη της ECO".

Αντίθετος ο Κληρίδης στη
δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων

Στο μεταξύ, επανήλθε στην επικαιρότητα η πρόταση του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου για δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Κύπρο. Ο Αμερικανός πρέσβης στη Λευκωσία Κένεθ Μπριλ, σε δηλώσεις του μετά από συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι "οι Ηνωμένες Πολιτείες μελετούν την πρόταση Πάγκαλου" (ΑΠΕ, 13.5.98).

Για τον Κύπριο υπουργό Αμυνας κ. Ομήρου "η πρόταση αυτή θα μπορούσε να συζητηθεί μέσα σε ένα γενικότερο πλαίσιο αποστρατιωτικοποίησης της Κύπρου" (ΑΠΕ, 15.5.98).

Αντίθετα, ο Πρόεδρος Κληρίδης (ΡΙΚ, 17.5.98) απέκλεισε κάθε συζήτηση για δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων τονίζοντας: "Εμείς αρνούμεθα να συζητήσουμε οποιοδήποτε θέμα υπερπτήσεων".

[03] Γαλλία και ΗΠΑ υποστηρίζουν την Τουρκία στην ευρωπαϊκή προοπτική της

Στην εφημερίδα ΜΙΛΛΙΕΤ (15.5.98) ο αρθρογράφος Σάμι Κοέν σημειώνει: Απ' ότι φαίνεται, κατά τις τελευταίες ημέρες έγιναν εργασίες προκειμένου να ανταποκριθεί η Ε.Ε., "χωρίς την Ελλάδα", στις οικονομικές υποχρεώσεις της έναντι της Τουρκίας και τελικά, συζητήθηκε η δημιουργία ενός ταμείου στο οποίο θα συνεισφέρουν οι "14".

Εάν στη δέσμη προτάσεων που θα κομίσει ο Βρετανός ΥΠΕΞ Κούκ, υπάρχει η υπόσχεση ότι θα χορηγηθεί στην Τουρκία η οικονομική βοήθεια της Ε.Ε. με αυτόν τον έμμεσο τρόπο, αυτό βεβαίως θα ικανοποιήσει την Αγκυρα και κατ' αυτόν τον τρόπο, η Ε.Ε. θα ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, παρακάμπτοντας την Ελλάδα.

Το δεύτερο σημείο στο οποίο επιμένει η Τουρκία και θα υποστηρίξει κατά τις διαπραγματεύσεις με τον κ. Κουκ, αφορά στη σύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης Τουρκίας-Ε.Ε., που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις 25 Μαίου.

Η φιλοτουρκική δήλωση του Προέδρου Κλίντον κατά την επίσκεψή του στη Γερμανία, συνοδεύτηκε και από διευκρινιστική δήλωση τον πρέσβη των ΗΠΑ στη Βόννη, ΤζαΚόρμπλουμ που όταν ρωτήθηκε αν ο Πρόεδρος κάνει κριτική στην Ε.Ε. για τη στάση της απέναντι στην Τουρκία, είπε:

"Πιστεύω ότι εμείς βλέπουμε το θέμα διαφορετικά. Κατ' αρχήν θέλω να διευκρινήσω ότι κανείς δεν ισχυρίζεται ότι η Τουρκία πρέπει να γίνει άμεσα μέλος της Ε.Ε.. Επίσης κανείς δεν λέει ότι εμείς με οποιοδήποτε τρόπο θέλουμε να συνδιαμορφώσουμε την πολιτική διεύρυνσης της Ε.Ε.. Εκεί, πιστεύω, που εμείς έχουμε μία άλλη θεώρηση- εάν θέλετε μια κάπως ευρύτερη-, είναι ότι δεν εννοούμε μόνον την Τουρκία, αλλά ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο ως μία στρατηγική θεώρηση. Και παρόλες τις πολιτικές διαφορές, τις διαφορές εσωτερικής πολιτικής, πιστεύουμε, ότι είναι εφικτό να βρούμε, από κοινού, μία ευρύτερη στρατηγική εκεί που η Ε.Ε., ως οργανισμός, παίζει ένα σημαντικό και συγκεκριμένο ρόλο. Προς το παρόν-αντί να παιχθεί ένας άμεσος και συγκεκριμένος ρόλος- διαπιστώνεται, αντίθετα, μία κάποια αποξένωση Ε.Ε.-Τουρκίας. Και αυτό φυσικά δεν είναι επιθυμητό".

Η δήλωση Κλίντον ερμηνεύτηκε στην Τουρκία ως "υπερσπιση των δικαιωμάτων" της.

"Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπερασπίζονται τα δικαιώματα της Τουρκίας στην Ευρώπη "καλύτερα από τους Ευρωπαίους" και έχουν μία πολύ πιο "ρεαλιστική" αντίληψη για τις τουρκικές φιλοδοξίες", δήλωσε (14.5. 98) ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Ετζεβίτ.

"Η Ουάσιγκτον έχει εδώ και καιρό μια πιο ρεαλιστική και χωρίς προκαταλήψεις αντίληψη για τις τουρκικές φιλοδοξίες εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ενωση", δήλωσε ο Ετζεβίτ προς τους δημοσιογράφους όταν ρωτήθηκε για τις δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον ο οποίος κάλεσε χθες την Ε.Ε. από το Βερολίνο να ανοίξει τις πόρτες της στην Τουρκία, όπως έκανε με τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης.

Τέλος, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών κ. Βετρίν μετά τη συνάντησή του με τον Κύπριο ομόλογό του κ. Κασουλίδη στο Παρίσι (14.5.98) υποστήριξε ότι "υπήρξαν και άλλες υποσχέσεις και ιδιαίτερα απέναντι στην Τουρκία, όπως αυτή της τελωνειακής ένωσης, κλπ. Αυτές οι υποσχέσεις δεν τηρήθηκαν. "Γνωρίζουμε", είπε ο κ. Βεντρίν, "ότι δεν είναι πρόβλημα της Κύπρου. Το πρόβλημα είναι με την Ελλάδα. Δεν θα πρέπει να συγχέουμε την Κύπρο με την Ελλάδα. Αλλά θα πρέπει να κατανοήσετε ότι για μας, τη Γαλλία, μέλος της Ε.Ε., μας δημιουργεί πρόβλημα. Ηταν ένα πακέτο που είχε διαπραγματευθεί ο προκάτοχός μου, εκείνη την εποχή, ο κ. Ζυππέ και, εάν το πακέτο αυτό το διαπραγματεύτηκε κατά τέτοιο τρόπο, ήταν γιατί υπήρχε μία ισορροπία. Είναι θέμα αρχής. Και μπορώ να σας πω ότι δεν είναι μόνο η Γαλλία, που θεωρεί ότι δεν είναι φυσική η μη εκπλήρωση του συνόλου των υποσχέσεων.

[04] Διαφωνούν οι Τούρκοι στο θέμα του Βοσπόρου

H διαμάχη ξέσπασε κατά τη συνάντηση των αντιπροσώπων των χωρών- μελών της Διεθνούς Οργάνωσης Ναυτιλίας στο Λονδίνο, όταν οι δύο πλευρές υπέβαλαν διαφορετικές προτάσεις για την αντιμετώπιση της αυξημένης κίνησης των πλοίων στο Βόσπορο.

Η Τουρκία προτείνει αναθεώρηση των ρυθμίσεων που έχει εγκρίνει η Δ. Ο.Ν. και επιθυμεί να ληφθούν μέτρα που θα προστατεύουν τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης, αλλά όπως υποστηρίζει, δεν θα μειώνουν τον αριθμό των πλοίων που θα περνάει τα Στενά.

Η Ρωσία και η Ελλάδα στο μεταξύ, προτείνουν να επιστατευθούν εμπειρογνώμονες της διεθνούς κοινότητας, οι οποίοι θα βοηθήσουν στη ρύθμιση της κίνησης των πλοίων στο Βόσπορο.

[05] Οι προσφυγές κατά Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[06] Η συνάντηση Μιλόσεβιτς-Ρουγκόβα αποτελεί το πρώτο βήμα για την ειρηνική επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου

Υστερα απ' την έντονη διπλωματική δραστηριότητα του αρχιτέκτονα της Συνθήκης του Ντέιτον, του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο Σλ. Μιλόσεβιτς δέχθηκε να συναντηθεί με τον ηγέτη των αλβανοφώνων Ιμπραήμ Ρουγκόβα, χωρίς την παρουσία ξένου μεσολαβητή, όρο τον οποίο έθεταν ως προϋπόθεση οι αλβανόφωνοι για την έναρξη του διαλόγου, όρο όμως τον οποίο απέρριπτε κατηγορηματικά ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος.

Οπως μετέδωσε το πρακτορείο ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ, ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς στην αρχή της συνάντησης είπε ότι οι συνομιλίες αυτές θα πρέπει να αποτελέσουν την αρχή της ειρηνικής επίλυσης του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου και τόνισε ότι μόνο με πολιτικά μέσα-με απευθείας διάλογο πάνω σε βάσεις αρχών-μπορούν να επιτευχθούν ειρηνικές, ανθρώπινες, δίκαιες και μόνιμες λύσεις για τα προβλήματα στο Κοσσυφοπέδιο και Μετόχι.

Οι λύσεις αυτές, συνέχισε ο Μιλόσεβιτς, πρέπει να βασίζονται στην ισότητα όλων των πολιτών και εθνικών ομάδων στο Κοσσυφοπέδιο και Μετόχι.

Ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος τόνισε ακόμη ότι το κοινό μέλλον και η ισότιμη ζωή των Σέρβων, Μαυροβουνίων, Αλβανών, Μουσουλμάνων, Αθιγγάνων, Τούρκων και άλλων πολιτών στο Κοσσυφοπέδιο, ο αλληλοσεβασμός και η ανοχή, είναι προς το συμφέρον όλων και ότι η βία και ιδιαίτερα η τρομοκρατία, είναι κοινός τους εχθρός.

Τέλος, ο κ. Μιλόσεβιτς εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο διάλογος αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για το ειρηνικό ξεπέρασμα των ανοιχτών ζητημάτων, τα οποία θα αποτελέσουν αντικείμενο συζητήσεων στις επικείμενες συναντήσεις των αντιπροσωπειών, οι οποίες συμφωνήθηκε να πραγματοποιούνται κάθε βδομάδα, αρχής γενομένης από την ερχόμενη Παρασκευή.

Απ' την πλευρά του ο ηγέτης των αλβανόφωνων Ιμπραήμ Ρουγκόβα, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε μετά τη συνάντηση, τόνισε ότι η πρώτη συνάντηση που είχε με τον Σλ. Μιλόσεβιτς ήταν πολύ σημαντική, διεξήχθη σε κλίμα κατανόησης και ανεκτικότητας και αποτελεί το πρώτο βήμα για την ειρηνική επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου.

Στις συνομιλίες αυτές, είπε ο Ρουγκόβα, η αλβανική πλευρά εξέφρασε τις θέσεις που απορρέουν από τη θέληση του λαού του Κοσσυφοπεδίου. Οι δύο πλευρές, συνέχισε, εξέθεσαν διαφορετικές θέσεις αλλά εκτιμήθηκε από κοινού ότι το πρόβλημα πρέπει να λυθεί ειρηνικά και με πολιτικά μέσα.

Ο Ρουγκόβα ανέφερε ακόμη ότι συζητήθηκαν και οι συνθήκες ασφαλείας σήμερα στο Κοσσυφοπέδιο, ενώ απαντώντας σε ερώτηση εάν τέθηκαν όροι από αλβανικής πλευράς για τις συνομιλίες, είπε ότι οι συνομιλίες ήταν πολιτικές χωρίς όρους και προϋποθέσεις. (Γρ. Τύπου Βελιγραδίου, ΑΠΕ, 15.5.98).

Θετικές αντιδράσεις

Η διεθνής κοινότητα δέχθηκε με ικανοποίηση τη συνάντηση Μιλόσεβιτς- Ρουγκόβα, ενώ ο μόνιμος απεσταλμένος των ΗΠΑ στα Βαλκάνια Ρόμπερτ Γκέλμπαρτ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η Ομάδα Επαφής να προχωρήσει στην άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στη Γιουγκοσλαβία.

Η Ομάδα Επαφής, συναντήθηκε στο Μπέρμιγχαμ, το Σαββατοκύριακο 16 και 17 Μαίου και όπως έγινε γνωστό θα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις με στόχο, μέχρι το τέλος της άλλης βδομάδας, να υπάρξει συγκεκριμένη θέση για το θέμα των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί κατά του Βελιγραδίου.

Απ' την πλευρά τους οι ηγέτες των οκτώ πιο ανεπτυγμένων χωρών υποσχέθηκαν ότι θα προσφέρουν στην Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας "πλήρη ένταξη στη διεθνή κοινότητα", αν επιλύσει σωστά και δίκαια το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου. Παράλληλα, όμως, απείλησαν το Βελιγράδι με νέα απομόνωση εάν δεν προχωρήσει σε μια πραγματικά σοβαρή πολιτική διαδικασία για το Κοσσυφοπέδιο (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ. 17.5.98).

Ο Αλβανός Πρωθυπουργός Φάτος Νάνο, δήλωσε ότι η συνάντηση Μιλόσεβιτς-Ρουγκόβα δίνει ελπίδες για μια ειρηνική επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου.

Σύμφωνα όμως με την εφημερίδα των Τιράνων GAZETA SHQIPTARE (16.5. 98) η συνάντηση αυτή προκάλεσε την αντίδραση τόσο της σερβικής αντιπολίτευσης, όσο και των αντιπάλων του Ρουγκόβα. Οπως αναφέρει η εφημερίδα, η σερβική αντιπολίτευση φοβάται μήπως ο Μιλόσεβιτς, με τις συνομιλίες που άρχισε, σκοπεύει να απαλλαγεί από το Κοσσυφοπέδιο, αναγνωρίζοντας την ανεξαρτησία του από τη Σερβία, ενώ ο Πρόεδρος του κυριότερου αντιπολιτευόμενου κόμματος του Ρουγκόβα, ο Αντεμ Ντεμάτσι, χαρακτήρισε τη συνάντηση "συνθηκολόγηση με τους Σέρβους".

Πάντως, σύμφωνα με τη DEUTSCHE WELLE (16.5.98) αυτός που είναι κερδισμένος από τη συνάντηση είναι ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς, διότι με την κίνησή του αυτή έστειλε ένα μήνυμα στη διεθνή κοινότητα ότι δεν είναι εμπόδιο στο διάλογο.

Επίσκεψη Παπούλια στο Βελιγράδι

Το Βελιγράδι επισκέφθηκε στις 15 Μαίου ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Κάρολος Παπούλιας, ο οποίος είχε επαφές με κυβερνητικούς και κομματικούς παράγοντες της Σερβίας και της Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Παπούλιας συναντήθηκε με το Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, τον Πρόεδρο της Σερβίας Μίλαν Μιλουτίνοβιτς και τον υπουργό Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας Ζιβαντίν Γιοβάνοβιτς.

Οι συνομιλίες αφορούσαν την εντατικοποίηση της διμερούς συνεργασίας και εκτιμήθηκε από κοινού ότι οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες είναι σταθερές και φιλικές και αποτελούν παράδειγμα για την ανάπτυξη ισότιμης συνεργασίας μεταξύ των λαών και κρατών της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Ο κ. Παπούλιας, στις δηλώσεις του, υποστήριξε την ένταξη της Γιουγκοσλαβίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και την εξομάλυνση των σχέσεων του Βελιγραδίου με όλους τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Πρόταση μομφής κατά του Πρωθυπουργού

Σε νέα δοκιμασία εισέρχονται οι σχέσεις της Σερβίας με το Μαυροβούνιο, ύστερα απ' την πρόταση μομφής κατά της ομοσπονδιακής κυβέρνησης του Ράντογιε Κόντιτς που κατέθεσε στην ομοσπονδιακή Βουλή το Σοσιαλιστικό Λαϊκό Κόμμα του πρώην Προέδρου του Μαυροβουνίου και στενού συνεργάτη του Μιλόσεβιτς, του Μόμιρ Μπουλάτοβιτς.

Την πρόταση αυτή υποστηρίζουν τα μεγαλύτερα κόμματα της Σερβίας, ενώ εναντίον τάχθηκε το Δημοκρατικό Κόμμα Σοσιαλιστών Μαυροβουνίου, δηλαδή το κόμμα του μεταρρυθμιστή προέδρου της μικρής αυτής Δημοκρατίας Μίλο Τζουκάνοβιτς.

Μάλιστα, ο Τζουκάνοβιτς εκτιμά ότι πίσω απ' την πρόταση μομφής βρίσκεται ο ίδιος ο Μιλόσεβιτς, ο οποίος επιδιώκει την ανατροπή του ομοσπονδιακού πρωθυπουργού και την αντικατάστασή του από κάποιον άλλον, που θα είναι της απόλυτης εμπιστοσύνης του Βελιγραδίου, με σκοπό να επηρεάσει το αποτέλεσμα των επικείμενων βουλευτικών εκλογών στο Μαυροβούνιο, που έχουν ορισθεί για τις 31 Μαίου.

Η συζήτηση επί της πρότασης μομφής αναμένεται να διεξαχθεί στις 18 Μαίου.

[07] Oικονομική υποστήριξη από την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξασφάλισε η Αλβανία

Η Παγκόσμια Τράπεζα ενέκρινε στις 12 Μαίου τρία δάνεια, συνολικού ύψους 44 εκατομμυρίων δολλαρίων, προς την Αλβανία, για τη βελτίωση του μεταφορικού δικτύου της χώρας και τη βελτίωση του συστήματος υγείας.

Δύο μέρες αργότερα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενέκρινε τριετές δάνειο ύψους 47 εκατομμυρίων δολλαρίων, με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και των πολιτικών μεταρρυθμίσεων που συντελούνται στην Αλβανία.

Εκτός απ' τις δύο αυτές οικονομικές "ενέσεις", το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επικύρωσε και τη συμφωνία ESAF.

Η συμφωνία αυτή αφορά τη δημιουργία ενός ειδικού Ιδρύματος Ενισχυμένων Δομικών Ρυθμίσεων, με στόχο την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και τη διασφάλιση των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών.

Σύμφωνα με την εφημερίδα "Ζέρι Ι Πόπουλιτ", (14.5.98) η συμφωνία αυτή, παράλληλα με την υποστήριξη, φέρνει και μια σειρά δεσμεύσεων για την κυβέρνηση του Φάτος Νάνο στους τομείς των οικονομικών, των ιδιωτικοποιήσεων, της νομοθεσίας και του δικαστικού συστήματος, τις οποίες η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να τις φέρει σε πέρας.

Η αλβανική κυβέρνηση, χαιρετίζοντας τις αποφάσεις αυτές των διεθνών πιστωτικών οργανισμών, σε ανακοίνωσή της αναφέρει μεταξύ άλλων πως "το ΔΝΤ δεν μας παρέχει απλώς μια οικονομική υποστήριξη για τη μείωση των ελλειμμάτων, αλλά και τις απαραίτητες εγγυήσεις για την προσέλκυση άλλων δωρητών και επενδυτών την ερχόμενη τριετία".

Ενταξη στη Σοσιαλιστική Διεθνή

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι πόρτες της Σοσιαλιστικής Διεθνούς θα ανοίξουν σύντομα για το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αλβανίας.

Η εφημερίδα Κόχα Γιον (12.5.98) επισημαίνει ότι η ηγεσία της Σοσιαλιστικής Διεθνούς απηύθυνε πρόσκληση στον Πρόεδρο του Σοσιαλιστικού Κόμματος και Πρωθυπουργό της χώρας Φάτος Νάνο να συμμετάσχει στη σύνοδο του Συμβουλίου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς που θα πραγματοποιηθεί στις 18 και 19 Μαίου στο Οσλο της Νορβηγίας.

Η εφημερίδα, σχολιάζοντας την πρόσκληση, υπογραμμίζει ότι το αλβανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα βρίσκεται πολύ κοντά στην ένταξή του στη Διεθνή.

Επίσκεψη Γάλλου ΥΠΕΞ στα Τίρανα

Ολιγόωρη επίσκεψη στα Τίρανα πραγματοποίησε στις 15 Μαίου ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν, ο οποίος είχε διαδοχικές συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Ρετζέπ Μεϊντάνι, τον Πρωθυπουργό Φάτος Νάνο, τον Αλβανό ομόλογό του Πασκάλ Μίλο και τον Πρόεδρο του Δημοκρατικού Κόμματος Σαλί Μπερίσα.

Σε κοινή συνέντευξη Τύπου ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών κ. Μίλο τόνισε ότι στο επίκεντρο των συζητήσεων ήταν το θέμα του Κοσσυφοπεδίου, αλλά και ολόκληρο το φάσμα των διμερών σχέσεων, ενώ εξετάστηκαν και οι δυνατότητες οικονομικής, πολιτικής και πολιτιστικής συνεργασίας.

Απ' την πλευρά του ο κ. Βεντρίν επεσήμανε ότι η ιδέα ανάπτυξης των διμερών σχέσεων βρίσκεται σε εξέλιξη, χαρακτήρισε ικανοποιητικό το επίπεδο οικονομικής συνεργασίας Αλβανίας-Γαλλίας και ανακοίνωσε ότι γαλλικές εταιρείες θα συμμετάσχουν στα αναπτυξιακά προγράμματα και τα έργα υποδομής στην Αλβανία.

Επίσης, ο Γάλλος υπουργός είπε ότι θα προωθηθεί η πολιτιστική συνεργασία με την ίδρυση Γαλλικού Πολιτιστικού Κέντρου στην Κορυτσά, καθώς και με την προώθηση υποτροφιών για εκπαίδευση στη Γαλλία.

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την ενδεχόμενη εγκατάσταση στρατιωτικής δύναμης του ΝΑΤΟ στην Αλβανία, ο Γάλλος ΥΠΕΞ τόνισε ότι με τους συνομιλητές του εξέτασε όλες τις πτυχές εφαρμογής της ιδέας, αλλά οι όποιες αποφάσεις θα προκύψουν στο προσεχές διάστημα.

Σε ερώτηση του Πρακτορείου ΒΕΤΑ σχετικά με τη θέση της Γαλλίας στην πρόταση το Κοσσυφοπέδιο να είναι η τρίτη Δημοκρατία στο πλαίσιο της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας, ο κ. Βεντρίν είπε:

"Είμαστε όλες οι χώρες της Ομάδας Επαφής σύμφωνες και κινούμαστε σε ενιαία κατεύθυνση, έχοντας τη θέση για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων οι οποίες θα οδηγούν στη λύση μιας συστατικής αυτονομίας, το εύρος της οποίας θα προκύψει απ' αυτή τη διαπραγμάτευση. Είμαστε ικανοποιημένοι που ο Μιλόσεβιτς έχει δεσμευθεί για τη διεξαγωγή αυτών των διαπραγματεύσεων, κάτι στο οποίο τόσο εγώ όσο και ο συνάδελφός μου κ. Κίνκελ είχαμε επιμείνει. Τα νέα που έρχονται σήμερα από το Βελιγράδι για τη διεξαγωγή εβδομαδιαίων συναντήσεων είναι καλά νέα".

Απαντώντας στην ίδια ερώτηση, ο Αλβανός ΥΠΕΞ επεσήμανε: "Η αλβανική κυβέρνηση έχει αποσαφηνίσει τη θέση της. Οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου θα βρουν μόνοι τους τη λύση μέσω διαλόγου.

Θέση μας όμως είναι ότι αυτή θα πρέπει να αναζητηθεί στην κατεύθυνση της τρίτης Δημοκρατίας στο πλαίσιο της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας", υπογράμμισε ο κ. Μίλο (Γρ. Τύπου Τιράνων, 11.5.98).

[08] Αυξάνονται οι φόβοι για εθνικιστική έκρηξη και στα Σκόπια

Στο δημοσίευμα επισημαίνεται ότι οι Αλβανοί της ΠΓΔΜ, που αντιπροσωπεύουν το 25% του πληθυσμού της χώρας και στην πλειονότητά τους ζουν κάτω από συνθήκες μεγάλης ένδειας, φαίνεται να είναι έτοιμοι να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

Οπως γράφουν οι Τάϊμς, "η Μακεδονία είχε μια ανήσυχη ιστορία από την ημέρα της ανεξαρτησίας της πριν από επτά χρόνια", αλλά δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει τις ιδεολογικές μεταλλαγές που οδηγούν σε σύγκρουση των εκεί εθνοτήτων, ενώ επανειλημμένα παρομοιάζεται με τη Βοσνία πριν το ξέσπασμα του πολέμου.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, "η εχθρότητα των γειτόνων της ΠΓΔΜ, ιδιαίτερα της Σερβίας, της Βουλγαρίας και της Ελλάδας, έκανε τον ΟΗΕ να στείλει εκεί μια ειρηνευτική δύναμη, που περιλαμβάνει ένα μικρό αμερικανικό απόσπασμα, για την παρακολούθηση των συνόρων της".

"Το μακεδονικό κράτος", υπογραμμίζουν στη συνέχεια οι Τάϊμς, "περιέλαβε μεν την αλβανική μειονότητα στην κυβέρνησή του, προσπάθησε ωστόσο να διακηρύξει τη νομιμότητά του, μυθοποιώντας τη μεκεδονική κουλτούρα. Η κυβέρνηση ισχυρίστηκε, παρά τις πολύ αμφίβολες, ύποπτες ιστορικές μαρτυρίες, ότι ο Μέγας Αλέξανδρος είναι ο πρόγονος του σημερινού έθνους. Η μακεδονική διάλεκτος είναι η μόνη επίσημη γλώσσα. Το κράτος ανακήρυξε τη Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία ως επίσημη θρησκεία".

"Οι Αλβανοί, που είναι στην πλειονότητά τους Μουσουλμάνοι, λένε ότι δεν θα μπορέσουν ποτέ να καταστούν ισότιμοι πολίτες του κράτους. Λιγοστοί αξιωματούχοι της αστυνομίας είναι αλβανικής καταγωγής, ακόμη και στα αλβανικά χωριά. Οι Αλβανοί κατέχουν την πρώτη θέση ανάμεσα στους ανέργους" γράφει η εφημερίδα και παραθέτει τις απόψεις του Mersel Bilali, βουλευτή αλβανικής καταγωγής, ο οποίος εκτιμά πως αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι αυτό αποτελεί σχέδιο της κυβέρνησης για την περιθωριοποίησή τους.

Το δημοσίευμα αναφέρει επίσης ότι η "μακεδονική" νεολαία "προσηλυτίζεται προοδευτικά στο απελευθερωτικό κίνημα του Κοσσυφοπεδίου, ενώ το εθνικιστικό κόμμα του Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι- που κέρδισε 39 έδρες στις τελευταίες εκλογές, ελπίζει να διώξει την κυβέρνηση του Γκλιγκόροφ και αντιτίθεται στην αποσχιστική δραστηριότητα του αλβανικού στοιχείου-έχει περιέργως συμμαχήσει με τον ηγέτη του αποσχιστικού κινήματος Αρμπέν Τζαφέρι, όπως είχαν κάνει πριν από τον πόλεμο στη Βοσνία οι Κροάτες, Σέρβοι και Μουσουλμάνοι εθνικιστές ηγέτες, με στόχο τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας" (Γρ. Τύπου Ν. Υόρκης, 11-5, ΑΠΕ 12-5).

Παρόμοιες είναι και οι εκτιμήσεις του Ολλανδικού Τύπου και η εφημερίδα Het Parool (12-5) με τίτλο "αυξάνονται οι πιθανότητες για έκρηξη στη Μακεδονία" αναφέρεται στις εύθραστες ισορροπίες στις σχέσεις Σλάβων-αλβανόφωνων στην ΠΓΔΜ, προσθέτοντας ότι η κατάσταση στην ΠΓΔΜ "είναι το ίδιο δραματική όπως στο Κοσσυφοπέδιο".

Επίσκεψη Βεντρίν

Διήμερη επίσημη επίσκεψη πραγματοποίησε στα Σκόπια στις 15 και 16 Μαίου ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν.

Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στις εξελίξεις του Κοσσυφοπεδίου, στις διμερείς σχέσεις, στις σχέσεις της ΠΓΔΜ με την Ευρωπαϊκή Ενωση και στο θέμα της παράτασης της θητείας της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ που βρίσκεται στο έδαφος της ΠΓΔΜ.

Ο κ. Βεντρίν συναντήθηκε με τον Σκοπιανό ομόλογό του Μπλαγκόγια Χατζίνσκι, ενώ έγινε δεκτός απ' τον Πρόεδρο Κίρο Γκλιγκόροφ και τον Πρωθυπουργό Μπράνκο Τσερβενκόφσκι, Ακόμη, συναντήθηκε και με εκπροσώπους της αλβανικής μειονότητας.

Επιστολή στο Γ.Γ. του ΟΗΕ

Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Μπλάγκογια Χατζίνσκι απέστειλε στις 15 Μαίου επιστολή προς το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν με αίτημα την παράταση της θητείας της ειρηνευτικής δύναμης UNPREDEP, με προσθήκη σ' αυτή και Νατοϊκών δυνάμεων.

Οπως είναι γνωστό, η θητεία της ειρηνευτικής δύναμης, η οποία αποτελείται από 700 άνδρες, λήγει στις 31 Αυγούστου και πολλές χώρες έχουν ήδη ταχθεί υπέρ της παράτασής της.

Πολιτικοί παρατηρητές στα Σκόπια εκτιμούν ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας δύσκολα θα κάνει αποδεκτό το αίτημα για προσθήκη νατοϊκών δυνάμεων, καθώς η Ρωσία και η Γαλλία διάκεινται δυσμενώς σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο (ΑΠΕ, 15.5.98).

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article