MinPress: The Week in Review, 98-05-15

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ - ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Επιμένει η Αγκυρα στα περί ελληνικής υποστήριξης στο ΡΚΚ

Ο Ελληνας πρέσβης στην Αγκυρα κ. Νεζερίτης εκκλήθη, τη Δευτέρα 4.5. 98 στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών όπου τον δέχτηκε ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών Φαρούκ Ουλούογλου. Σύμφωνα με το ραδιοσταθμό ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ "ο κ. Ουλούογλου, επικαλούμενος δημοσιογραφικές πληροφορίες ανέπτυξε προφορικά την τουρκική διαμαρτυρία για το γεγονός ότι η Ελλάδα επιτρέπει σε κουρδική τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία να ανοίξει γραφείο στην Αθήνα".

Από την πλευρά του ο κ. Νεζερίτης, όπως μετέδωσαν τόσο το Πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ όσο και το ΑΠΕ, κατά την έξοδό του από το Υπουργείο τόνισε ότι "δεν υπάρχει γραφείο του ΡΚΚ στην Ελλάδα" και απέδωσε το θέμα σε "παρεξήγηση". Υπενθύμισε, εξάλλου τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου κ. Ρέππα (30.4.98) σύμφωνα με την οποία "η ελληνική κυβέρνηση δεν επιτρέπει να δραστηριοποιηθούν στην Ελλάδα οργανώσεις που αναπτύσσουν ένοπλη δράση και στρέφονται εναντίον κυβερνήσεων, άλλων χωρών" ενώ επανέλαβε ότι "οι δραστηριότητες του ΡΚΚ στην Αθήνα δεν είναι τίποτα περισσότερο από αυτές που αναπτύσσει η οργάνωση σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες".

Ομως η Τουρκία εξακολούθησε να επιμένει στο θέμα αυτό και να δυσπιστεί ως προς την ειλικρίνεια των διαβεβαιώσεων του έλαβε τόσο από τον κ. Νεζερίτη, όσο και από τις δηλώσεις του εκπροσώπου του Υπουργείου Εξωτερικών κ. Μπίκα.

Ο κ. Νεζερίτης, μάλιστα, σε μια δεύτερη συνάντησή του (9.5.98) με αρμοδίους του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε -όπως σημειώνεται σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από το τουρκικό ΥΠΕΞ- ότι "δεν υπάρχει αντιπροσωπεία του ΡΚΚ στην Ελλάδα" καθώς και ότι "δεν πρόκειται να δοθεί άδεια για κάτι τέτοιο".

Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται ότι "η Τουρκία θα παρακολουθήσει στενά κατά πόσο συμβαδίζει με την πραγματικότητα η εγγύηση αυτή που δίνει η Ελλάδα σχετικά με την ύπαρξη αντιπροσωπείας του ΡΚΚ".

Για την Τουρκία -αναφέρεται στην ανακοίνωση- η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα αυτό "δεν είναι επαρκής ούτε ικανοποιητική". Και αυτό γιατί, "επιβάλλεται να καταδικάσει η Ελλάδα το ΡΚΚ ως τρομοκρατική οργάνωση και να απαγορεύσει τη λειτουργία κάθε είδους οργάνωσης που σχετίζεται με το ΡΚΚ".

Η εφημερίδα ΣΑΜΠΑΧ (9.5.98) επικαλούμενη πηγές του τουρκικού ΥΠΕΞ εμφανίζει ως "δείγματα της ελληνικής υποστήριξης προς το ΡΚΚ" τα ακόλουθα γεγονότα:

1.-την κοινή συνέντευξη Τύπου ομάδας Ελλήνων πολιτικών (μεταξύ των οποίων οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Βερυβάκης, Βουνάτσος, Παπαζώη) και μελών του ERNK στην κοιλάδα Μπέκαα, το Μάρτιο του 1992.

2.-τη συμμετοχή Ελλήνων βουλευτών σε συνεδρίαση του εξόριστου Κουρδικού Κοινοβουλίου, στις Βρυξέλλες, το Φεβρουάριοι του 1993.

3.-τον έρανο υπέρ του ΡΚΚ στην Ελλάδα, το 1994.

4.-την άδεια που δόθηκε στο ERNK τον Απρίλιο του 1997 για σύσταση γραφείου στην ελληνική πρωτεύουσα με την ονομασία "Αντιπροσωπεία ERNK στης Αθήνας και Βαλκανίων".

5.-την πρόσκληση που απηύθυναν 157 Ελληνες βουλευτές προς τον Οτζαλάν να επισκεφθεί την Ελλάδα.

Πάντως, η Αγκυρα φαίνεται να θέλει να δώσει συνέχεια στο θέμα, αφού ο υπουργός Αμυνας Ισμέτ Σεζγκίν, σε δηλώσεις του στο Αϊδίνι (ΑΠΕ, 9. 5.98) είπε ότι "στη σύνοδο των υπουργών Αμυνας της ΔΕΕ στη Ρόδο, θα θέσω το ζήτημα της βοήθειας που προσφέρει η Ελλάδα στο ΡΚΚ". Ισχυρίστηκε, εξάλλου, ότι "η Ελλάδα στηρίζει την εκπαίδευση μελών του ΡΚΚ και βοηθά στην ανάπτυξη της οργάνωσης" επισημαίνοντας ότι "αυτό δεν αρμόζει ούτε στην καλή γειτονία ούτε στη φιλία".

Αλλά και ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Ετζεβίτ, σε συνέντευξή του στο ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο KANAL-6 (5.5.98) τόνισε:

"Η Αγκυρα αξιολογεί ως έμμεσο πόλεμο, την υποστήριξη που παρέχει η Ελλάδα στην τρομοκρατική οργάνωση ΡΚΚ. Πρέπει, όμως, η Ελλάδα να καταλάβει ότι οι τακτικές πολέμου που ακολουθεί δεν πρόκειται να αποδώσουν".

Ο κ. Ετζεβίτ αφού υπογράμμισε ότι "οι δηλώσεις Ελλήνων αρμοδίων για μη ύπαρξη γραφείου του ΡΚΚ στην Αθήνα δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα" υποστήριξε ότι "η Ελλάδα εκπαιδεύει τρομοκράτες που δρουν σε βάρος της Τουρκίας", ενώ εξέφρασε τη λύπη του που "η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν αντιδρά όπως θα αναμενόταν".

Τέλος, ο Τούρκος αντιπρόεδρος είπε ότι εξήγησε λεπτομερώς το θέμα στον κ. Χόλμπρουκ και όταν εκείνος του ζήτησε τεκμήρια του ενεχείρησε ένα μακροσκελές κείμενο με πληροφορίες που είχε συλλέξει η ΜΙΤ "Νομίζω ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα αξιολογήσει σε βάθος το θέμα αυτό, περισσότερο από τις χώρες της Ε.Ε." κατέληξε ο κ. Ετζεβίτ.

Ικανοποιημένη η Ουάσιγκτον
από τις διευκρινίσεις της Αθήνας

Στο μεταξύ οι ΗΠΑ, όπως δήλωσε ο βοηθός εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Λη Μακλένυ (ΑΠΕ, 6.5.98), "ζήτησαν να μάθουν από την ελληνική κυβέρνηση αν άνοιξε γραφείο του ΡΚΚ στην Αθήνα", ενώ πρόσθεσε: "Θεωρούμε ότι η πολιτική υποστήριξη που προσφέρεται στο ΡΚΚ από μερικά μέλη της ελληνικής Βουλής είναι ασυμβίβαστη με την επίδειξη μιας υπεύθυνης στάσης έναντι της διεθνούς τρομοκρατίας αλλά και με την επιδίωξη της αποκλιμάκωσης της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις".

Την επόμενη μέρα ο εκπρόσωπος του ελληνικού ΥΠΕΞ κ. Μπίκας σε ανακοίνωσή του (ΑΠΕ, 7.5.98) σημείων ότι "στην Ελλάδα δεν λειτουργούν γραφεία του ΡΚΚ και ούτε τίθεται τέτοιο θέμα. Λειτουργούν όμως, όπως και σε όλες σχεδόν τις υπόλοιπες χώρες της Ε. Ε. αλλά και στις ΗΠΑ γραφεία πολιτικών κουρδικών οργανώσεων".

Στην ανακοίνωση διευκρινίζεται επίσης ότι "είναι αυτονόητο πως στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται η ανάπτυξη δραστηριοτήτων που εμπεριέχουν στοιχεία βίας ή τρομοκρατίας", ενώ επισημαίνεται ότι "η Ελλάδα ως ευρωπαϊκό δημοκρατικό κράτος, θεωρεί ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα οπουδήποτε στον κόσμο δεν είναι εσωτερικό θέμα καμιάς χώρας. Η παραβίαση των ανθρωπίνων και μειονοτικών δικαιωμάτων στην Τουρκία είναι ένα μείζον θέμα και μόνο η επίλυσή του εγγυάται σταθερότητα στη χώρα αυτή και στην περιοχή".

Λίγο αργότερα οι ΗΠΑ, δια στόματος του εκπροσώπου Τζιμ Φόλεϋ (ΑΠΕ, 7.5.98) εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τη στάση της Ελλάδας στο θέμα της φημολογούμενης λειτουργίας γραφείου του ΡΚΚ στην Αθήνα "που συνάδει με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Ελλάδας για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας".

[02] Στον απόηχο της ατελέσφορης επίσκεψης Χόλμπρουκ στην Κύπρο

Εντονα ενοχλημένος ο Πρόεδρος Κληρίδης σε γραπτή ανακοίνωσή του ( ΑΠΕ, 4.5.98) εξέφρασε τη λύπη του γιατί "δεν έγινε κατορθωτό να υπάρξει πρόοδος στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, στη διάρκεια των διαβουλεύσεων με τον κ. Χόλμπρουκ", ενώ ταυτόχρονα εξέφρασε την απογοήτευσή του γιατί:

1.-"Ο κ. Χόλμπρουκ δεν απέδωσε την ευθύνη, ως είχε ενημερώσει τον Πρόεδρο στην τουρκική πλευρά για τη μη άρση τουα διεξόδου, δοθέντος ότι διεπιστώθη ότι οι θέσεις του κ. Ντενκτάς αντανακλούν και τις θέσεις της τουρκικής κυβέρνησης, η οποία λόγω παράλογων απαιτήσεων επέμεινε στην αναγνώριση δύο ξεχωριστών κρατών, στην απόσυρση της αίτησης της Κυπριακής Δημοκρατίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όπως και στην άρση του ούτε καλούμενου "εμπάργκο"".

2.-"Ο κ. Χόλμπρουκ παρερμήνευσε τη θέση του Προέδρου στο θέμα των διακοινοτικών συνομιλιών. Επαναβεβαιώνεται ότι ο Πρόεδρος μόνο στην περίπτωση των ενδοκυπριακών συνομιλιών εκπροσωπεί την ελληνοκυπριακή κοινότητα και τούτο σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, ότι οι συνομιλίες διεξάγονται επί διακοινοτικού επιπέδου και όχι μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας".

Αλλά και ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης, την επόμενη μέρα δήλωσε ότι ο Αμερικανός αξιωματούχος "ήταν αρκετά επιεικής με την τουρκική πλευρά (ΚΥΠΕ, 5.5.98) ενώ έσπευσε να προσθέσει ότι "παρόλα αυτά η αμερικανική πρωτοβουλία για το Κυπριακό πρέπει να συνεχιστεί. Αν οι παρούσες προσπάθειες βρέθηκαν αντιμέτωπες με την αλαζονική τουρκική αδιαλλαξία, αυτό δεν σημαίνει ότι οι προσπάθειες σταματούν εδώ".

Από την πλευρά του ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς σε δηλώσεις του στον παράνομο ραδιοσταθμό ΜΠΑΥΡΑΚ (5.5.98) σημείωσε ότι "ο απεσταλμένος του Αμερικανού Προέδρου αναπτέρωσε το ηθικό της ΤΔΒΚ όταν υποστήριξε ότι ο κ. Κληρίδης δεν εκπροσωπεί την τουρκοκυπριακή πλευρά". Επεσήμανε, ωστόσο, ότι " ο κ. Χόλμπρουκ, χαρακτηρίζοντας εξωπραγματική την πρόταση για απόσυρση της αίτησης ένταξης των Ελληνοκυπρίων στην Ευρωπαϊκή Ενωση έκανε παραχώρηση προς την ελληνοκυπριακή πλευρά, δημιουργώντας έτσι μια ισορροπία μεταξύ των δύο πλευρών". Το Κυπριακό, συνέχισε ο κ. Ντενκτάς, "βασίζεται στην τουρκοελληνική ισορροπία. Και αυτή την ισορροπία προσπαθούν να ανατρέψουν οι Ελληνοκύπριοι και η Ελλάδα. Χωρίς, όμως, αυτή την ισορροπία δεν μπορεί να διευθετηθεί το Κυπριακό".

Στο μεταξύ, στην Αγκυρα ο υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου αρμόδιος για θέματα Κύπρου και Ε.Ε. κ. Γκιουρέλ επέρριψε ευθύνες στην Ευρωπαϊκή Ενωση για το αδιέξοδο στο Κυπριακό. Σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ ( 4.5.98) ο κ. Γκιουρέλ σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου υποστήριξε ότι "αν δεν υπήρξε αποτέλεσμα στις επαφές Χόλμπρουκ στην Κύπρο, η κύρια αιτία βρίσκεται στο γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση άρχισε, με μια λανθασμένη προσέγγιση μονομερώς τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ελληνοκυπριακή διοίκηση και εξαφάνισε τις παραμέτρους του κυπριακού προβλήματος".

Αντίδραση Βαν Ντεν Μπρουκ

Την κατηγορία που διατύπωσε ο κ. Χόλμπρουκ κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποδίδοντας το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει το Κυπριακό στον αποκλεισμό της Τουρκίας από τη διαδικασία διεύρυνσης της Ε.Ε. απέρριψε ο Επίτροπος Χανς Βαν Ντεν Μπρουκ. Σε συνέντευξή του στο ΒΒC (4.5.98) ο κ. Βαν Ντεν Μπρουκ δήλωσε κατηγορηματικά ότι δεν συμφωνεί με τον κ. Χόλμπρουκ και υπογράμμισε ότι η Ε.Ε., στη διάρκεια της συνόδου κορυφής του Λουξεμβούργου είχε υιοθετήσει "μια πολύ σαφή στρατηγική υπέρ της ένταξης της Τουρκίας". Εξάλλου, ο Ολλανδός Επίτροπος υπενθύμισε ότι η Ε.Ε. εργάστηκε "πολύ σκληρά ώστε να συμπεριληφθεί η τουρκοκυπριακή κοινότητα στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις". Εξάλλου την επόμενη μέρα, ο κ. Βαν Ντεν Μπρουκ, κατά την παρέμβασή του σε ημερίδα μελέτης που οργάνωσε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στο Βερολίνο, απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή Παναγιώτη Λαμπρία, επέρριψε αποκλειστικές ευθύνες στον Τουρκοκύπριο ηγέτη, τονίζοντας ότι "είναι ολοφάνερο ότι ο κ. Ντενκτάς, με τη στάση του απέναντι στην πρωτοβουλία Χόλμπρουκ και τους όρους που έθεσε, απέδειξε ότι δεν έχει καμιά διάθεση να διαπραγματευτεί και να δώσει λύση στο Κυπριακό".

Ο Φεϋσέλ υιοθετεί τις απόψεις Χόλμπρουκ

Πάντως, το κλίμα που άφησε πίσω του ο απεσταλμένος του Αμερικανού Προέδρου συντήρησε και ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό στη Λευκωσία Γκούσταβ Φεϋσέλ.

Οπως μετέδωσε το ΡΙΚ (5.5.98) ο κ. Φεϋσέλ, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη, δήλωσε ότι "η κατάσταση είναι χειρότερη και πιο δύσκολη" και κάλεσε τις δύο κοινότητες της Κύπρου, την Ελλάδα και την Τουρκία να εξεύρουν χωρίς καθυστέρηση λύση. "Εάν δεν γίνει αυτό, υπογράμμισε ο κ. Φεϋσέλ, οι συνέπειες για όλους θα είναι αρνητικές και μια τέτοια εξέλιξη θα έχει επιπτώσεις και στην ευρύτερη περιοχή".

Σχολιάζοντας την άποψη Χόλμπρουκ ότι ο Πρόεδρος Κληρίδης "δεν αντιπροσωπεύει και δεν μπορεί να έχει τον έλεγχο του λαού της βόρειας Κύπρου", ο αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών υποστήριξε ότι "προφανώς ο κ. Χόλμπρουκ αναφερόταν στην κατάσταση που επικρατεί στο νησί, κατάσταση την οποία όλοι γνωρίζουμε και η οποία ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την ύπαρξη του Κυπριακού προβλήματος. Υπάρχει νεκρή ζώνη, υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές, πρόκειται για πραγματικότητες, οι οποίες θα πρέπει να γίνουν αντιληπτές και να αντιμετωπιστούν.

Εξάλλου για την αναφορά του κ. Χόλμπρουκ στην εκλογή Ντενκτάς "μέσα από τις πολιτικές διαδικασίες που ισχύουν στη βόρεια Κύπρο" ο κ. Φεϋσέλ δήλωσε:

"Ο Ρ. Ντενκτάς είναι ο ηγέτης της κοινότητάς του. Ο διαπραγματευτής των Τουρκοκυπρίων στη διαδικασία που ακολουθούν τα Ηνωμένα Εθνη για λύση του Κυπριακού. Αυτό είναι ένα πράγμα. Αλλά, είναι επίσης σωστό ότι- μπορεί να τον αποκαλέσετε νόμιμο ή παράνομο ή ότι άλλο θέλετε- κατέχει τη θέση στην οποία βρίσκεται, μετά από εκλογές, όπως έχει συμβεί και με τα άτομα που κατέχουν νομοθετικά αξιώματα. Το γεγονός ότι έγιναν εκλογές δεν μπορεί να παραγνωριστεί".

Από την πλευρά του, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Στυλιανίδης σε συνέντευξή του στον κυπριακό ραδιοσταθμό ΣΙΓΜΑ (5.5. 98) δήλωσε: "Θεωρώ ότι οι δηλώσεις του κ. Φεϋσέλ ήταν ένα ατόπημα. Ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα θα έπρεπε να ήταν σαφής ότι οι οποιεσδήποτε πολιτικές "διαδικασίες" που αφορούν το ψευδοκράτος είναι παράνομες".

Ο Φόλεϋ σε ρόλο "πυροσβέστη"

Σε μια προσπάθεια των Αμερικανών να μετριάσουν τις αρνητικές εντυπώσεις που προκάλεσαν στην ελληνοκυπριακή πλευρά οι δηλώσεις Χόλμπρουκ, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τζιμ Φόλεϋ, στη διάρκεια της ενημέρωσης Τύπου (6.5.98) επανέλαβε ότι "οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν μόνο μια κυβέρνηση στην Κύπρο, αυτή του κ. Κληρίδη". Τόνισε, ωστόσο, ότι "είναι γεγονός πως όλοι οι κάτοικοι της νήσου δεν θεωρούν ότι τους αντιπροσωπεύει αυτή η κυβέρνηση". Γι' αυτό, συνέχισε, "οι ΗΠΑ προσπαθούν να δημιουργήσουν μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία όπου όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες να νιώθουν μέρος μιας ενωμένης νήσου".

Ο κ. Φόλεϋ επανήλθε στο θέμα στις 8.5.98 δηλώνοντας ότι "η πολιτική των ΗΠΑ δεν έχει μεταβληθεί, απλά ο κ. Χόλμπρουκ περιέγραψε τη de facto κατάσταση που υπάρχει στην Κύπρο εδώ και πολύ καιρό και δεν έδωσε την εντύπωση για οποιαδήποτε αλλαγή στις άριστες σχέσεις μας με την Κυπριακή Δημοκρατία, που είναι όντως η μόνη κυβέρνηση που αναγνωρίζουμε, ούτε έδωσε καμία επίσημη υπόσταση στην τουρκοκυπριακή οντότητα στο βορρά".

Ωστόσο, οι τοποθετήσεις του Αμερικανού αξιωματούχου δεν φάνηκε να αμβλύνουν τις ανησυχίες της κυπριακής κυβέρνησης, που προκάλεσαν οι δηλωσεις Χόλμπρουκ. Ο εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης (ΑΠΕ 7.5.98) αναφερόμενος στις πρώτες δηλώσεις Φόλεϋ κατέστησε σαφές ότι "η Λευκωσία δεν τις θεωρεί διορθωτικές ούτε θεωρεί ότι μειώνουν την απαισιοδοξία της, παρόλο που υπάρχει μια φραστική διαφοροποίηση".

Ενώ ο υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης (ΑΠΕ, 9.5.98) είπε ότι "δεν είναι απλώς οι δηλώσεις, αλλά μια γενικότερη κατάσταση που δημιουργείται και η οποία χρήζει αντιμετώπισης".

[03] Ευθύνες στον Ντενκτάς επιρρίπτει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ για το αδιέξοδο στο Κυπριακό

Θέλω να ελπίζω ότι, αν και η τελευταία επίσκεψη Χόλμπρουκ στην Κύπρο δεν ήταν ενθαρρυντική, ο κ. Ντενκτάς θα αναθεωρήσει τις απόψεις του και θα επιστρέψει στην τράπεζα των συνομιλιών".

Στο μεταξύ, ο Ραούφ Ντενκτάς ζήτησε από τον Κόφι Ανάν νέα προσέγγιση στο Κυπριακό πάνω στην πραγματική, όπως ανέφερε, βάση των δύο κρατών και αναπροσαρμογή του ρόλου της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και των καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.

Αυτό αποκαλύπτει ο Κόφι Ανάν σε επιστολή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας με ημερομηνία 20 Απριλίου, σύμφωνα με σχετική ανταπόκριση του ΡΙΚ από τη Νέα Υόρκη (9.5.98).

Στην επιστολή αναφέρεται ότι ο Ντενκτάς προτείνει την έναρξη συνομιλιών μεταξύ δύο κρατών για επίλυση τριών μεγάλων, όπως τα χαρακτηρίζει θεμάτων, της διευθέτησης των αμοιβαίων περιουσιακών διεκδικήσεων, της ασφάλειας και της επαναχάραξης των συνόρων.

Ο Κόφι Ανάν επιμένει στην επιστολή του ότι οι συνομιλίες μεταξύ των δύο ηγετών είναι το μόνο πλαίσιο εντός του οποίου οι δύο κοινότητες αντιμετωπίζονται στη βάση της πλήρους πολιτικής ισότητας.

Στο μεταξύ η τουρκική πλευρά επιμενει στην ύπαρξη δύο κρατών στην Κύπρο. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του τουρκοκυπριακού Τύπου (7.5.98) ο Πρόεδρος της Τουρκίας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ δήλωσε: "Στο νησί υπάρχει μια de facto κατάσταση, που είναι η ύπαρξη δύο κρατών. Τώρα πρέπει να γίνουν συνομιλίες προκειμένου να εξευρεθούν οι τρόποι για την από κοινού διαβίωση των δύο αυτών κρατών".

[04] Εμπόδιο, η κατοχή εδάφους ανεξάρτητης χώρας για να ενταχθεί η Τουρκία στην Ε.Ε.

Ο κ. Κίνκελ αναφερόμενος στην Τουρκία, υποστήριξε ότι, ενώ κατανοεί τη φόρτιση της τουρκικής πλευράς που εκφράστηκε με οξείες δηλώσεις Τούρκων επισήμων-πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την πραγματοποίηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Λουξεμβούργου-δεν μπορεί μια χώρα που έχει προβεί σε παράνομη στρατιωτική κατοχή εδάφους άλλης ανεξάρτητης χώρας και που συνεχίζει να παρουσιάζει εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να επιζητεί την είσοδό της στην Ε.Ε..

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε παράλληλα την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η Ελλάδα και η Τουρκία, τα τελευταία έξι χρόνια, δεν έχουν βρει κοινά σημεία διαλόγου και συνεννόησης και εξέφρασε την ελπίδα ότι, στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, μπορεί να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις προσέγγισης των δύο πλευρών.

Στο μεταξύ παρατηρείται τις τελευταίες εβδομάδες μια "ενορχηστρωμένη" προσπάθεια για δημοσιεύματα στο διεθνή Τύπο να παρουσιαστεί η Τουρκία ως "αδικηθείσα" απ' την Ε.Ε. στην ενταξιακή της προσπάθεια.

Οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης "ζηλεύουν" και "φοβούνται" τη μελλοντική ισχύ της Τουρκίας, γι'αυτό δεν θέλουν να τη δουν να εντάσσεται στην ευρωπαϊκή οικογένεια, υποστηρίζει, άρθρο που δημοσιεύτηκε (5.5.98) στην "Ουάσιγκτον Ποστ".

Στη Γαλλία, συγχρόνως με την κινητικότητα που παρατηρείται υπέρ των θέσεων της Τουρκίας, που κινούν μεγάλες γαλλικές επιχειρήσεις που έχουν επενδύσεις στην Τουρκία, παρατηρούνται και απ' την πλευρά φιλοαρμενικών κύκλων, έντονες πιέσεις να αναγνωρισθεί η γενοκτονία των Αρμενίων.

Συνήλθε (5.5.98) στο Παρίσι, η κοινοβουλευτική ομάδα φιλίας Γαλλίας- Τουρκίας της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, υπό την προεδρία του βουλευτή κ. Πατρίκ Μαλαβιέιγι (ΚΚΓ). Στις εργασίες της ομάδας παρέστησαν ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας κ. Ισμαήλ Τζεμ και ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας κ. Πιέρ Μοσκοβισί.

Παράλληλα, επισκέφτηκε το Παρίσι πολυμελής τουρκική κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία, η οποία είχε επαφές εθιμοτυπικού χαρακτήρα και αλληλογνωριμίας με τη Βουλή, τη Γερουσία, τον ΟΟΣΑ και τις τουρκικές οργανώσεις Γαλλίας.

Στο γαλλικό Τύπο επισημαίνονται ακόμα οι εξής χαρακτηριστικές "κινήσεις":

α) διοργάνωση στη Σορβόννη συμποσίου για την αρμενική γενοκτονία και τη διεθνή καταγγελία για τη στάση του τουρκικού κράτους, β) εξαναγκασμός της γαλλικής κυβέρνησης μέσα στη Βουλή να δεχτεί έστω και λεκτικά τον όρο "γενοκτονία" γ) σαφής απόδοση μέρους του ελλείμματος της κρατικής πολεμικής βιομηχανίας Giat στα συμβόλαια πώλησης και συμπαραγωγής πολεμικού υλικού που έχει συνάψει με την Τουρκία, και δ) σκεπτικισμός των εταιρειών Total και Elf για το μέλλον των επενδύσεων στην Τουρκία, λόγω του πληθωρισμού και των παράνομων κυκλωμάτων διακίνησης πετρελαιοειδών.

Φιλοτουρκική, όμως, ήταν η θέση του Προέδρου της Αυστρίας κ. Τόμας Κλέστιλ για τις σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας.

"Δεν συμφωνώ με την πολιτική της Ε.Ε. έναντι της Τουρκίας. Η Ενωση πρέπει παρά τις αντιρρήσεις της λόγω της πολιτικής της Τουρκίας στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο κουρδικό, να υποστηρίξει τον Πρωθυπουργός Γιλμάζ και να δώσει στην Αγκυρα μια μακροπρόθεσμη ευρωπαϊκή προοπτική. Η εναλλακτική λύση είναι ένας ισλαμικός φουνταμενταλισμός και τούτο δεν είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης".

Ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος της Αυστρίας, έκανε γνωστό ότι προτίθεται να προσκαλέσει τον Τούρκο Πρόεδρο κ. Ντεμιρέλ στη Βιέννη, κατά τη διάρκεια της αυστριακής Προεδρίας στην Ε.Ε..

Τέλος, σύμφωνα με σχόλιο του BBC (6.5.98) η Τουρκία φαίνεται αποφασιμένη να βάλει "νερό στο κρασί της" και όχι μόνο να ξαναρχίσει επίσημα τον πολιτικό διάλογο με την Κοινότητα αλλά να πάρει μέρος και στο Συμβούλιο Σύνδεσής της με τους "15" που έχει προγραμματιστεί για τις 25 Μαϊου.

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[05] Ο Μιλόσεβιτς απορρίπτει τη διεθνή μεσολάβηση για το Κοσσυφοπέδιο, ενώ η Ομάδα Επαφής επέβαλε εμπάργκο στις επενδύσεις στη Γιουγκοσλαβία

Προς στιγμήν δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς βρισκόταν πολύ κοντά στο να αποδεχθεί τη διεθνή μεσολάβηση στις συνομιλίες για την επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου.

Αυτό τουλάχιστον διαφάνηκε απ' τις δηλώσεις που έκανε ο πρώτος υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Ιγκόρ Ιβάνοφ, αμέσως μετά τη συνάντηση που είχε στο Βελιγράδι με το Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο. Ο Ρώσος υφυπουργός δήλωσε ότι ο Μιλόσεβιτς "εξετάζει σοβαρά" το ενδεχόμενο να αποδεχθεί μια αποστολή του πρώην Ισπανού Πρωθυπουργού Φελίπε Γκονζάλες για λογαριασμό του ΟΑΣΕ (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 6.5.98).

Δυο μέρες αργότερα ανακοινώθηκε επίσημα ότι το Βελιγράδι απορρίπτει την ξένη μεσολάβηση.

Ο Ντράγκομιρ Βουτσίτσεβιτς, διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών, δήλωσε ότι "δεν είναι αποδεκτό να έρθουν ξένοι αντιπρόσωποι για να ασχοληθούν με τις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας".

Ο ίδιος εκπρόσωπος δήλωσε ακόμη ότι ο Γκονζάλες είναι καλοδεχούμενος, αλλά μόνο για να συζητήσει για την εξομάλυνση των σχέσεων ανάμεσα στη Γιουγκοσλαβία και τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).

Πρωτοβουλία Χόλμπρουκ

Πιέσεις για την αποδοχή διεθνούς μεσολάβησης άσκησε προς τον Μιλόσεβιτς και ο αρχιτέκτονας της ειρήνης στη Βοσνία Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο οποίος επισκέφθηκε το Βελιγράδι το Σάββατο 9 Μαϊου, λίγες ώρες μετά τη νέα απόφαση της Ομάδας Επαφής. Ο κ. Χόλμπρουκ, συνοδευόμενος απ' τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ στα Βαλκάνια Ρόμπερτ Γκέλμπαρντ, συναντήθηκε επί 4,5 ώρες με τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, χωρίς όμως να κατορθώσει να τον πείσει να μεταβάλει την αρνητική του στάση.

"Η χώρα μας δεν δέχεται την πολιτική των πιέσεων που ασκούνται εναντίον της. Ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς εξέθεσε την ομόφωνη θέση της ηγεσίας και του λαού, ότι το θέμα του Κοσσυφοπεδίου είναι εσωτερική υπόθεση της Σερβίας, που θα ρυθμιστεί στη Σερβία, με πολιτικά μέσα", τονίζεται σε επίσημη ανακοίνωση που μεταδόθηκε απ' το γιουγκοσλαβικό πρακτορείο ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ μετά τη συνάντηση του Μιλόσεβιτς με τους δύο Αμερικανούς απεσταλμένους.

Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ακόμη ότι το ζήτημα της συμμετοχής ξένων αντιπροσώπων στη διευθέτηση των προβλημάτων στο Κοσσυφοπέδιο ξεκαθάρισε με το δημοψήφισμα της 23ης Απριλίου.

Την Κυριακή 10 Μαϊου, ο Χόλμπρουκ επισκέφθηκε την Πρίστινα, όπου είχε συνάντηση με τον ηγέτη των αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα και στη συνέχεια μετέβη στα Τίρανα, γιατί όπως δήλωσε ο ίδιος "η Αλβανία αποτελεί μέρος του προβλήματος, άρα και της λύσης του".

Αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Αλβανό Πρωθυπουργό Φάτος Νάνο, ο κ. Χόλμπρουκ αναγνώρισε την ύπαρξη αδιεξόδου, λέγοντας χαρακτηριστικά: "Και οι τρεις ηγέτες που συνάντησα συμφώνησαν σε ένα πράγμα: "ότι η κατάσταση είναι επικίνδυνη" (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 11.5.98).

Οι Αμερικανοί απεσταλμένοι θα επιστρέψουν και πάλι στο Βελιγράδι τη Δευτέρα και θα επιδιώξουν μια νέα συνάντηση με τον Μιλόσεβιτς.

Νέες κυρώσεις απ' την Ομάδα Επαφής

Το Σάββατο 9 Μαϊου συνεδρίασαν στο Λονδίνο οι υπουργοί Εξωτερικών της Ομάδας Επαφής (ΗΠΑ, Ρωσία, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία και Βρετανία) και εξέτασαν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο Κοσσυφοπέδιο από την προηγούμενη συνάντησή τους στη Ρώμη, στις 29 Απριλίου, μέχρι τώρα.

Η Ρωσία διαφώνησε με την επιβολή νέων κυρώσεων εναντίον του Βελιγραδίου και προειδοποίησε ότι κάθε βιαστική πρωτοβουλία μπορεί να έχει μεγάλο κόστος στην ευρωπαϊκή σταθερότητα. Ομως, παρά τη διαφωνία της Μόσχας, οι υπόλοιποι υπουργοί Εξωτερικών της Ομάδας Επαφής αποφάσισαν την επιβολή εμπάργκο στις επενδύσεις προς την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας.

Οπως δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ, τα μέτρα αυτά θα αναγκάσουν το Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Μιλόσεβιτς να αρχίσει διάλογο με τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου.

Η απόφαση της Ομάδας Επαφής να παγώσουν όλες οι ξένες επενδύσεις στη Γιουγκοσλαβία προκάλεσε την έντονη αντίδραση κυβερνητικών στελεχών, αλλά και των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Ο αντιπρόεδρος της σερβικής κυβέρνησης και ηγέτης του Εθνικιστικού Ριζοσπαστικού Κόμματος Βόιτσλαβ Σέσελι δήλωσε ότι με τις πιέσεις προς το Βελιγράδι, το μόνο που επιτυγχάνει η Διεθνής Κοινότητα είναι να ενθαρρύνει τους Αλβανούς εξτρεμιστές.

Ο Σέρβος υπουργός αποκρατικοποιήσεων Μίλαν Μπέκο τόνισε ότι η επιβολή νέων κυρώσεων στη Γιουγκοσλαβία δείχνει την αδυναμία της διπλωματίας να δρομολογήσει λύσεις με πολιτικά μέσα, αλλά καταφεύγει στην πρακτική των κυρώσεων που είναι πάντοτε αντιπαραγωγικές.

Το Σερβικό Κίνημα Ανανέωσης του Βουκ Ντράσκοβιτς εκτίμησε ότι οι νέες κυρώσεις θα καθυστερήσουν τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στη Σερβία, ενώ θα καθυστερήσουν και την επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου.

Το Δημοκρατικό Κόμμα του Ζόραν Τζίντζιτς ανακοίνωσε ότι οι νέες κυρώσεις θα πλήξουν περισσότερο το σερβικό λαό και λιγότερο την ηγεσία, ενώ θα δώσουν ένα άλλοθι στην ηγεσία για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που θα προκύψουν (ΑΠΕ, 9.5.98).

Πιο σκληρά μέτρα θέλει η Αλβανία

Την επιβολή ακόμη πιο σκληρών μέτρων ζητά η Αλβανία από τη διεθνή κοινότητα, ούτως ώστε να υποχρεωθεί το Βελιγράδι να επιλύσει το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε στις 10 Μαϊου το αλβανικό Υπουργείο Εξωτερικών, αφού χαιρετίζεται η απόφαση της Ομάδας Επαφής, τονίζεται ότι "το Βελιγράδι πρέπει να εξαναγκαστεί να σταματήσει την πολιτική που οδηγεί στον πόλεμο και την αιματοχυσία και να παρακαθήσει στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων με την αλβανική κοινότητα, παρουσία του διεθνούς παράγοντα".

Τη λήψη σκληρότερων μέτρων εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας ζήτησε και ο Αλβανός Πρωθυπουργός Φάτος Νάνο, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Θεσσαλονίκη.

Ο Σαλί Μπερίσα εξέφρασε την απαισιοδοξία του για τα αποτελέσματα που θα προκύψουν από την απόφαση της Ομάδας Επαφής και τόνισε ότι πρέπει να ληφθούν πιο δραστικά μέτρα κατά του Βελιγραδίου (ΑΠΕ- Γερμ. Πρακτ. 10.5.98).

Αρνούνται οι αλβανόφωνοι

Οι ηγέτες των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου εξακολουθούν να αρνούνται να αρχίσουν τις διαπραγματεύσεις με το κυβερνητικό κλιμάκιο της Σερβίας που βρίσκεται στην Πρίστινα για το σκοπό αυτό, εν τούτοις η διεθνής κοινότητα επιβάλει κυρώσεις στη Σερβία.

Ο ηγέτης των Αλβανών Ιμπραήμ Ρουγκόβα, σε συνέντευξη Τύπου στις 8 Μαϊου, επανέλαβε ότι "η καλύτερη λύση είναι ένα ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο, με εγγυήσεις για τους Σέρβους και τις άλλες εθνότητες που ζουν στην επαρχία αυτή και ένα διεθνές πολιτικό προτεκτοράτο ως μεταβατικό στάδιο".

Ακόμη ο Ρουγκόβα επανέλαβε ότι θα παρακαθήσει στο τραπέζει του διαλόγου μόνο με μια διεθνή παρουσία (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ. 8.5.98).

Στο μεταξύ, ο Αζέμ Βλάσι, ο τελευταίος πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου πριν την κατάργηση της αυτονομίας, τάχθηκε υπέρ της άμεσης έναρξης του διαλόγου, διότι οι τελευταίες εξελίξεις με τα καθημερινά ένοπλα επεισόδια ενισχύουν τον αποκαλούμενο "Απελευθερωτικό Στρατό του Κοσσυφοπεδίου", ο οποίος τείνει να μετατραπεί σε μια σοβαρή ένοπλη οργάνωση αντίστασης, που δεν αποκλείεται μελλοντικά να αναδείξει και τον πολιτικό φορέα που θα συσπειρώσει τους Αλβανούς για την επίτευξη του στόχου της ανεξαρτησίας.

Σχέδιο νόμου για παραχωρήσεις

Σε παραχωρήσεις προς τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου προσανατολίζεται η κυβέρνηση του Βελιγραδίου, σύμφωνα με δημοσιεύματα στου σερβικού τύπου.

Σύμφωνα με τις εφημερίδας DANAS και DNEVNI TELEGRAF (7.5.98) που επικαλούνται κυβερνητικές και κοινοβουλευτικές πηγές, το σερβικό κοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει μέχρι το τέλος αυτού του μήνα νομοσχέδιο για την "τοπική αυτοδιοίκηση" του Κοσσυφοπεδίου.

Το νομοσχέδιο, όπως αναφέρουν οι εφημερίδες, θα προβλέπει κοινοβούλιο, κυβέρνηση, χωριστές αρχές και συνταγματικό νόμο για την επαρχία αυτή. Το τοπικό κοινοβούλιο και το περιφερειακό συμβούλιο θα αποτελούνται από δύο σώματα, τα μέλη των οποίων θα αντιπροσωπεύουν την εθνοτική και τη θρησκευτική σύνθεση του πληθυσμού.

[06] Διαβουλεύσεις για την αποστολή στρατιωτικής δύναμης στα Σκόπια

Οπως είναι γνωστό, στις 31 Αυγούστου λήγει η περίοδος που είχε καθορίσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την παρουσία των 730 στρατιωτών της UNPREDEP στα Σκόπια.

Ενόψει αυτής της εξέλιξης διάφορα σενάρια έρχονται στη δημοσιότητα σχετικά με τη μορφή που θα έχει η στρατιωτική δύναμη που θα αντικαταστήσει την UNPREDEP.

Το Πρακτορείο Γιουνάιτεντ Πρες, επικαλούμενο εκπρόσωπο του βρετανικού Υπουργείου Αμυνας, μετέδωσε στις 5 Μαίου ότι Βρετανοί στρατιώτες θα συμμετάσχουν σε μια πολυεθνική δύναμη, στην οποία θα συμπεριληφθούν και Αμερικανοί στρατιώτες, που θα αναπτυχθεί στα νότια σύνορα του Κοσσυφοπεδίου, με στόχο να παρεμποδίσει μια ευρύτερη βαλκανική σύγκρουση.

Σύμφωνα με τον ίδιο εκπρόσωπο, η πολυεθνική αυτή δύναμη θα αναπτυχθεί στην ΠΓΔΜ για δύο χρόνια, μόλις λήξει η θητεία της UNPREDEP.

Σύμφωνα όμως με το ΑΠΕ, ο Βρετανός πρέσβης στα Σκόπια Μαρκ Ντίκινσον δήλωσε στο πρακτορείο ΜΑΚ FAX ότι η χώρα του "δεν έχει άμεσα σχέδια ανάπτυξης στρατευμάτων στην ΠΓΔΜ", πρόσθεσε όμως ότι η Βρετανία συνεχίζει να συνεργάζεται με τους συμμάχους της "για την εξεύρεση των πλέον κατάλληλων μέτρων στην περιοχή".

Αλλες πληροφορίες φέρουν και την Ιταλία έτοιμη να στείλει δικούς της στρατιώτες στην ΠΓΔΜ και να ενισχύσει έτσι την παρουσία της στα Βαλκάνια.

Η εφημερίδα LA STAMPA (5.5.98) αναφέρει ότι μετά το τέλος της θητείας της στρατιωτικής δύναμης του ΟΗΕ στα Σκόπια, η Ιταλία προτίθεται να αποστείλει στρατιωτική δύναμη στην περιοχή.

Η κυβέρνηση των Σκοπίων, γράφει η εφημερίδα, ενημέρωσε την Ιταλία, κατά τρόπο εμπιστευτικό, ότι αποδέχεται την αποστολή στρατιωτικών μονάδων στην ΠΓΔΜ μετά τη λήξη της σημερινής αποστολής των δυνάμεων του ΟΗΕ.

Η Ιταλία, καταλήγει το δημοσίευμα της LA STAMPA, ερωτήθηκε σχετικά και η υπόθεση εξετάζεται τις ημέρες αυτές από τα αρμόδια Υπουργεία. Το θέμα συζητήθηκε στις 4 Μαίου και στο Ανώτατο Συμβούλιο Αμυνας, κεκλεισμένων των θυρών.

Στη σύσκεψη παρόντες, εκτός του Προέδρου Οσκαρ Λουίτζι Σκάλφαρο, ήταν ο Πρωθυπουργός Ρομάνο Πρόντι και οι υπουργοί Ντίνι, Αντρεάτα και Τσιάμπι, καθώς και η στρατιωτική ηγεσία στο σύνολό της.

[07] Επίσκεψη στα Σκόπια πραγματοποίησε ο Χαρίλαος Φλωράκης

Σε ανακοίνωση του Προεδρικού Γραφείου, αναφέρεται ότι ο Κίρο Γκλιγκόροφ τόνισε την ανάγκη να ξεπεραστούν τα ιστορικά εμπόδια που μπορούν να προκαλέσουν νέο μοίρασμα των Βαλκανίων ή νέες συγκρούσεις.

Απ' την πλευρά του ο Χαρ. Φλωράκης επεσήμανε ότι οι υπάρχουσες διαφορές μεταξύ των δύο χωρών δεν πρέπει να σταθούν εμπόδιο στην ανάπτυξη της συνεργασίας και πρόσθεσε ότι η δημιουργία φιλικών δεσμών με τις βαλκανικές χώρες καθίσταται επιτακτική ανάγκη λόγω των τελευταίων εξελίξεων στο Κοσσυφοπέδιο και τη Βοσνία.

Ο κ. Φλωράκης είπε ακόμη ότι ο Πρόεδρος Γκλιγκόροφ τον διαβεβαίωσε με κατηγορηματικό τρόπο ότι τα Σκόπια δεν έχουν διεκδικήσεις ελληνικών εδαφών και ότι σέβονται την εθνική ανεξαρτησία και ακεραιότητα της Ελλάδας.

Αναφορικά με το επίμαχο θέμα του ονόματος, ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι ο Κίρο Γκλιγκόροφ του διευκρίνησε πως το όνομα της χώρας του είναι "Δημοκρατία της Μακεδονίας" και με τη λέξη "Δημοκρατία της Μακεδονίας" θέλουν να δείξουν πως είναι ένα κράτος που περιλαμβάνεται μεταξύ των ελληνικών και βουλγαρικών συνόρων. (ΑΠΕ, 6.5.98).

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ - ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[08] Ναυάγησαν οι προσπάθειες για αναθέρμανση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μ. Ανατολή

Καμιά πρόοδος δεν σημειώθηκε και, επιπλέον, ναυάγησε και η δεύτερη προσπάθεια των ΗΠΑ για την πραγματοποίηση συνόδου στην Ουάσιγκτον, υπό τον Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον και με τη συμμετοχή Νετανιάχου και Αραφάτ.

Οπως μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Αθηναϊκό και Γαλλικό, σε ανακοίνωση του Λευκού Οίκου (10.5.98), αναφέρεται ότι η σύνοδος που θα διεξαγόταν στην Ουάσιγκτον, με στόχο την αποτελμάτωση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή, αναβάλλεται λόγω των "διαφορών" που εξακολουθούν να υφίστανται στις σχέσεις Ισραηλινών και Παλαιστινίων.

Στην ίδια ανακοίνωση επισημαίνεται ότι η πρόσκληση του Προέδρου Κλίντον προς τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Γιάσερ Αραφάτ, να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις τη Δευτέρα στην Ουάσιγκτον, είχε ως όρο την επίτευξη συμφωνίας σε όλα τα σημεία.

Την προηγούμενη μέρα (9.5.98), ο Αμερικανός απεσταλμένος στη Μέση Ανατολή Ντένις Ρος, είχε συνάντηση με τον κ. Νετανιάχου και με τον κ. Αραφάτ, σε μια τελευταία προσπάθεια, να πείσει και τις δύο πλευρές για τη σκοπιμότητα μιας συνάντησης στην Ουάσιγκτον την ερχόμενη Δευτέρα.

Η προσπάθεια απέβη άκαρπη όπως αποδείχθηκε και από την προαναφερθείσα ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, εξαιτίας κυρίως του Ισραήλ, το οποίο επικαλέσθηκε χρονικό κώλυμα να ανταποκριθεί στην πρόσκληση.

Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, Νταβίντ Μπαρ Ιλάν, μιλώντας στην Κρατική Ραδιοφωνία του Ισραήλ (9.5.98), υποστήριξε πως "οι πιθανότητες είναι μηδενικές" να πραγματοποιηθεί εγκαίρως η συνάντηση, δεδομένου ότι είναι αδύνατον να επιτευχθεί μια συμφωνία με την αμερικανική πλευρά και αυτή να εγκριθεί κατόπιν από το υπουργικό συμβούλιο μέχρι το βράδυ της Κυριακής.

Εν τούτοις, στο τέλος άφησε ζωντανή την ελπίδα για πραγματοποίηση της συνάντησης αργότερα, υπενθυμίζοντας ότι ο κ. Νετανιάχου οφείλει, ούτως ή άλλως, να μεταβεί στην Ουάσιγκτον την Τετάρτη, ώστε να συναντήσει τους επικεφαλής της εβραϊκής κοινότητας στις ΗΠΑ.

Αλλά και ο σύμβουλος του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, Ντάνι Ναβέχ, δήλωσε στο ραδιόφωνο της χώρας του (8.5.98), ότι "οι προτάσεις που έχουν γίνει γνωστές- η αναδίπλωση από το 13% των εδαφών της Δυτικής Οχθης- δεν είναι αποδεκτές από την κυβέρνηση του Ισραήλ για τον απλό λόγο ότι δεν ανταποκρίνονται στις εγγυήσεις ασφάλειας για το κράτος του Ισραήλ".

Η εξέλιξη αυτή ακολούθησε τις συνομιλίες του Λονδίνου και ήλθε σαν φυσική συνέπεια του ναυαγίου της βρετανικής πρωτεύουσας. Για τις συνομιλίες αυτές ο ίδιος ο κ. Νετανιάχου δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι συνομιλίες του Λονδίνου δεν επέλυσαν όλα τα προβλήματα (sic) και δεν υπήρξε συμφωνία για τη περαιτέρω απομάκρυνση των Ισραηλινών από τη Δυτική Οχθη.

Από την άλλη πλευρά, ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος Γιάσερ Αραφάτ δήλωσε ότι η αρχηγός του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μαντλίν Ολμπραϊτ, σημείωσε πρόοδο, αλλά χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να γίνει το μεγάλο βήμα (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 5.5.98).

Με άλλα λόγια, οι δύο ηγέτες "έντυσαν" με κομψό, διπλωματικό τρόπο, το ναυάγιο των συνομιλιών.

[09] Ικανοποιημένος ο Ανάν από τη συνεργασία με το Ιράκ

Ο κ. Ανάν, σε ομιλία του από την Ουγκάντα όπου βρισκόταν, και την οποία μετέδωσε απευθείας το τηλεοπτικό δίκτυο CNN (8.5.98), δήλωσε συγκεκριμένα ότι είναι "πολύ ικανοποιημένος από τη συνεργασία ανάμεσα στο Ιράκ και τα Ηνωμένα Εθνη, από τις 23 Φερουαρίου".

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ επισήμανε ότι η συμφωνία που υπέγραψε με τη Βαγδάτη "επέτρεψε στους επιθεωρητές της Ειδικής Επιτροπής του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό του Ιράκ (UNSCOM) να αποκτήσουν πρόσβαση όχι μόνο στα οκτώ προεδρικά μέγαρα, αλλά και σε άλλες εγκαταστάσεις που δεν είχαν ποτέ επισκεφθεί εδώ και επτά χρόνια".

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ επιβεβαίωσε την άρση της απαγόρευσης ταξιδιών στο εξωτερικό των Ιρακινών αξιωματούχων, αν και η απαγόρευση αυτή δεν είχε ποτέ τεθεί σε ισχύ.

Την απαγόρευση είχε αποφασίσει το Συμβούλιο Ασφαλείας, τον περασμένο Νοέμβριο, όταν το Ιράκ είχε ανακοινώσει ότι δεν θα επιτρέψει στους Αμερικανούς που είναι μέλη των ομάδων επιθεωρητών της UNSCOM να πάρουν μέρος στους ελέγχους για απαγορευμένα όπλα και άλλο σχετικό υλικό στις ιρακινές εγκαταστάσεις. (ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γαλ. Πρακτ., 8.5.98).

Εξάλλου, ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, μιλώντας σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ιταλό Πρωθυπουργό Ρομάνο Πρόντι, στην Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι δεν έχει αποφασίσει για το θέμα μιας πιθανής μείωσης των στρατιωτικών δυνάμεων στον Κόλπο, κυρίως σε ό,τι αφορά στα δύο αεροπλαναφόρα που πλέουν στην περιοχή.

"Ο υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κόεν δεν μου έχει υποβάλει εισηγήσεις για το θέμα αυτό, ούτε εγώ βεβαίως έχω δική μου πρόταση και θέλω να κρατήσω τις επιλογές ανοιχτές", είπε ο Κλίντον. (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 6.5.98).

- Ικανοποιημένος ο Ανάν από τη συνεργασία με το Ιράκ "

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article