MinPress: The Week in Review, 98-05-27

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] EYΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ - Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ

[Β] ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[Α] EYΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ - Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ

[Β] ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Συντονισμένες πιέσεις ΗΠΑ και Ε.Ε. στην Αθήνα για το ευρωπαϊκό μέλλον της Τουρκίας

"Εντιμη διευθέτηση του Κυπριακού
και των θεμάτων του Αιγαίου" ζητάει ο Κλίντον

Τη λύση πακέτο των ελληνοτουρκικών διαφορών και του Κυπριακού φάνηκε, προς στιγμήν, διατεθειμένος να προωθήσει ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον. Στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Βρετανό Πρωθυπουργό Τόνυ Μπλαιρ στο Λονδίνο, (ΑΠΕ, 18.5.98), μετά τη συνάντηση κορυφής Ε.Ε.-ΗΠΑ στην οποία είχε λάβει μέρος και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Σαντέρ, δήλωσε ότι θα πρέπει να υπάρξει μια "έντιμη διευθέτηση του κυπριακού αδιεξόδου και των θεμάτων του Αιγαίου". Και αυτό, όπως διευκρίνισε, επειδή είναι πολύ σημαντική η διατήρηση της Ελλάδας και της Τουρκίας ως πραγματικών συμμάχων και σημαντικών σταθεροποιητικών δυνάμεων, καθώς και η δυνατότητα γι' αυτές να ασχοληθούν με την προώθηση της ειρήνης και της ανάπτυξής τους".

"Αμέσως πρέπει να προχωρήσουμε μαζί σε πολλούς δρόμους και νομίζω ότι Ελληνες και Τούρκοι πρέπει να πάρουν δύσκολες αποφάσεις, τις οποίες πιστεύω ότι η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν ένθερμα", επεσήμανε ο κ. Κλίντον, τονίζοντας ότι "δεν μπορούμε να επιλύσουμε ένα πρόβλημα απομονωμένο από το άλλο. Πρέπει όλοι να προχωρήσουμε στο Κυπριακό, στο Αιγαίο, στο θέμα της δικαιοδοσίας των διαφορών, και το ρόλο της Τουρκίας στο μέλλον της Ευρώπης". Γι' αυτό τόνισε ότι Ελληνες και Τούρκοι "πρέπει να σκεφτούν κατά πόσο ενδιαφέρονται για μια συνολική λύση. Γνωρίζω ότι εμείς οι υπόλοιποι ενδιαφερόμαστε για τέτοια λύση".

Εξάλλου, ο Αμερικανός Πρόεδρος επανέλαβε τη θέση της χώρας του ότι θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες, ώστε "η Τουρκία να πλησιάσει την Ευρωπαϊκή Ενωση".

Την επόμενη μέρα, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, απέρριψε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση του συνόλου των θεμάτων του Αιγαίου και του Κυπριακού στη βάση ενός "πακέτου". Διευκρίνισε, πάντως, ότι ουδέποτε οι ΗΠΑ πρότειναν την αντιμετώπιση του Κυπριακού και των ελληνοτουρκικών διαφορών υπό μορφή "πακέτου". Στη συνέχεια, ο κ. Πάγκαλος επεσήμανε ότι δεν υπάρχει περίπτωση περαιτέρω υποχωρήσεων στο Κυπριακό, διότι "η Κύπρος έχει κάνει πρωτοφανείς θυσίες".

Από την πλευρά της η Λευκωσία, απέρριψε τη λογική μιας "συμφωνίας- πακέτου" διευκρίνισε, ωστόσο, ότι δεν θεωρεί ότι οι δηλώσεις Κλίντον κινούνται σε αυτή τη λογική. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης (ΑΠΕ, 19.5.98) χαρακτήρισε τις απόψεις Κλίντον ως αναμενόμες και εναρμονισμένες με τις γνωστές διακηρυγμένες θέσεις της αμερικανικής πολιτικής, σύμφωνα με τις οποίες όλα τα θέματα της περιοχής πρέπει να κινούνται ταυτόχρονα και παράλληλα. Τόνισε, πάντως, ότι "αν υπάρξουν θετικές εξελίξεις σε οποιοδήποτε από αυτά τα θέματα θα δημιουργηθεί υποβοηθητικό κλίμα για τα άλλα", ενώ υπογράμμισε ότι "δεν αλλάζει η πάγια θέση της κυπριακής κυβέρνησης, ότι το Κυπριακό είναι ένα διεθνές πρόβλημα το οποίο έχει μια εντελώς ανεξάρτητη διαδικασία επίλυσης".

Αλλά και ο επικεφαλής του τμήματος Νότιας Ευρώπης στο Φόρεϊν Οφις Ντέηβιντ Ρενταγουαίη, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη στη Λευκωσία (ΚΥΠΕ, 19.5.98) υποστήριξε: "Δεν υπάρχει επίσημο πακέτο για το Κυπριακό, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις σχέσεις της Αγκυρας με την Ε.Ε.. Αυτά αποτελούν χωριστά θέματα. Ισως το ένα να επηρεάζει το άλλο, όμως δεν τα αντιμετωπίζουμε ως πακέτο".

Πάντως, η Ουάσιγκτον σε μια προσπάθεια να αποσαφηνίσει το περιεχόμενο των δηλώσεων Κλίντον έσπευσε να τονίσει, δια του εκπροσώπου του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τζέημς Ρούμπιν (ΑΠΕ, 19.5.98) ότι η αμερικανική πολιτική παραμένει αμετάβλητη "Θέλουμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα και την Τουρκία να επιλύσουν τα προβλήματά τους ειρηνικά. Θέλουμε να λυθεί το Κυπριακό. Υποστηρίζουμε σθεναρά την επιθυμία της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ε.Ε.. Οι ΗΠΑ δεν προτείνουν νέα δέσμη διαπραγματεύσεων ή άλλη διαδικασία που θα συνέδεε αυτά τα θέματα με κάποιου είδους λύση-πακέτο" επεσήμανε ο κ. Ρούμπιν και κατέληξε λέγοντας ότι "οι ΗΠΑ πιστεύουν, πάντως, ότι η πρόοδος σε ένα ζήτημα, μπορεί να βελτιώσει το κλίμα για πρόοδο και στα άλλα, τα οποία παραμένουν διαφορετικά θέματα και αντιμετωπίζονται χωριστά".

Προσπάθεια των "14" για μια νέα προσέγγιση
με την Τουρκία, ενώ η Αθήνα επιμένει στα
αυτονόητα

Στο μεταξύ, η επιθυμία των "14" της Ε.Ε. να προσεγγίσουν την Αγκυρα εκφράστηκε κατ' αρχάς στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου Κλίντον-Μπλαιρ (ΑΠΕ, 18.5.98). Ο Βρετανός πρωθυπουργός έστειλε το μήνυμα ότι "η Ευρώπη θέλει μια καλή και στενή σχέση με την Τουρκία". Ενώ επεσήμανε: "Θέλουμε την Τουρκία να αισθάνεται ότι περιλαμβάνεται στην οικογένεια των ευρωπαϊκών εθνών. Η Ε.Ε. γνωρίζει τις δυσκολίες που η Τουρκία λέει ότι αντιμετωπίζει μετά τις αποφάσεις του Λουξεμβούργου και γι' αυτό θα διπλασιάσει τις προσπάθειές της για να δώσει στην Τουρκία ένα ξεκάθαρο μήνυμα για τις πραγματικές προθέσεις της κοινότητας.

Την επόμενη μέρα, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ρούμπιν Κουκ σε συνέντευξή του στη ΜΙΛΛΙΕΤ (19.5.98), λίγες ώρες πριν την άφιξή του στην τουρκική πρωτεύουσα, αφού διευκρίνισε ότι "δεν θα πρέπει να αναμένεται στη σύνοδο κορυφής του Κάρντιφ να τροποιποιηθούν οι αποφάσεις του Λουξεμβούργου", υπογράμμισε με έμφαση ότι "Η Ε.Ε. έχει οικονομική υποχρέωση απέναντι στην Τουρκία, στην οποία δεν έχει ακόμα ανταποκριθεί. Η Βρετανία θα καταβάλει κάθε προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή".

Εξάλλου, μετά τις διαδοχικές συναντήσεις του με τους κυρίους Ντεμιρέλ, Γιλμάζ και Τζεμ στην Αγκυρα, ο κ. Κουκ, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (ΑΠΕ, 19.5.98) τόνισε ότι μετέφερε στην τουρκική κυβέρνηση "την κοινή θέση των 14 χωρών-μελών της Ε.Ε., εκτός της Ελλάδας, προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης των κονδυλίων".

Βέβαια, η Αγκυρα δια του εκπροσώπου του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Ουτκάν (ΑΠΕ, 20.5.98) κατέστησε σαφές ότι χρειάζεται την "εγγύηση" της Ευρωπαϊκής Ενωσης ότι θα παρακάμπτεται η Ελλάδα στα θέματα που αφορούν τη χρηματοδότηση της Τουρκίας, αλλά και τη διαμόρφωση της στρατηγικής για την ένταξή της στην Ε.Ε.. "Η απεμπλοκή των χρηματοδοτήσεων έχει συμβολική και όχι οικονομική σημασία", υποστήριξε ο κ. Ουτκάν.

Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση, δια του υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου επέμεινε στην άποψη της ότι δεν πρόκειται να δεχθεί καμιά αλλαγή στα συμπεράσματα της συνόδου Κορυφής του Λουξεμβούργου, ενώ παράλληλα απέρριψε την πρόταση της βρετανικής Προεδρίας για διαχωρισμό του πολιτικού σκέλους από το οικονομικό κατά το Συμβούλιο Σύνδεσης της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οπως χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Πάγκαλος, στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου (19.5.98) "η Ευρώπη δεν είναι συντεχνία μπακάληδων, είναι μια μεγάλη δημοκρατική περιπέτεια των ευρωπαϊκών λαών και ο ελληνικός λαός, τουλάχιστον, δεν είναι διατεθειμένος να συμμετάσχει σε κάποια κοινοπραξία βιομηχανικών και εμπορικών συμφερόντων".

Αγνοώντας τις θέσεις της Αθήνας αλλά και τις προηγούμενες κοινοτικές αποφάσεις, η βρετανική προεδρία στη συνεδρίαση της Επιτροπής των Μονίμων Αντιπροσώπων (20.5.98) έκανε γνωστή την απόφασή της να συγκαλέσει το Συμβούλιο Σύνδεσης Ε.Ε.-Τουρκίας στις 25 Μαϊου. Η άρνηση της Ελλάδας να υποχωρήσει από τις γνωστές θέσεις της για την αναθέρμανση των τουρκοκοινοτικών σχέσεων είχε ως αποτέλεσμα την αδυναμία των "15" να εμφανιστούν με ένα κείμενο κοινής θέσης. Σύμφωνα με το BBC (20.5.98) ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλαδας πρέσβης Αποστολίδης δήλωσε ότι δεν δέχεται μια κοινή θέση των "15" απέναντι στην Τουρκία, αν δεν καταγράφονται ρητά σε αυτήν η σύνδεση της δωρεάν κοινοτικής οικονομικής βοήθειας προς την Αγκυρα με τη συμβολή της για την ειρηνική επίλυση της διαφοράς για τα Ιμια.

Ο κ. Αποστολίδης συμπλήρωσε τον πίνακα των ελληνικών απαιτήσεων με την ανάγκη να καταγραφούν στην κοινή θέση τα όσα αποφάσισε τον περασμένο Δεκέμβριο το Συμβούλιο Κορυφής στο Λουξεμβούργο για την ανάγκη επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών με ειρηνικά μέσα, ιδίως μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, για το Κυπριακό, για τα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και για την προστασία των μειονοτήτων στη γειτονική χώρα.

Μόνη διέξοδος, όπως διαπίστωσε ο Βρετανός Μόνιμος Αντιπρόσωπος ήταν να πραγματοποιηθεί Συμβούλιο Σύνδεσης με την κοινή θέση των "14" υποστηριζόμενη από τον Βρετανό ΥΠΕΞ κ. Κουκ και τη θέση της Ελλάδας υποστηριζόμενη από τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Παπανδρέου.

Η Αγκυρα απορρίπτει προκλητικά
τη σύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης Ε.Ε.- Τουρκίας

Οπως μετέδωσε το BBC (21.5.98), ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ, σε αλλεπάλληλες τηλεφωνικές συνομιλίες που είχε με το Βρετανό ομόλογό του κ. Κουκ, ζήτησε σ' αυτή τη χωρίς νομική ισχύ θέση των "14" να γίνεται ρητή και σαφής αναφορά στην ανάγκη για την όσο το δυνατόν πιο σύντομη χορήγηση της κοινοτικής βοήθειας προς την Τουρκία. Επίσης ζήτησε τη δημόσια δέσμευση της Βρετανίας ότι στη σύνοδο κορυφής του Κάρντιφ να αναγνωρίσουν οι ηγέτες της Ε.Ε. ότι η Τουρκία δεν θα είναι επιλέξιμη, αλλά υποψήφια προς ένταξη χώρα. Ακόμα ο κ. Τζεμ ζήτησε να ασκηθούν πιέσεις στην Ελλάδα ώστε να μην θέσει ανοιχτά στο Συμβούλιο Σύνδεσης όλα τα προβλήματα και τις διαφορές της με την Τουρκία.

Ο κ. Κουκ απάντησε ότι δεν μπορεί να ικανοποιήσει όλες τις τουρκικές απαιτήσεις. Μετά από αυτή την εξέλιξη, η Αγκυρα αρνήθηκε τη συμμετοχή της στο Συμβούλιο Σύνδεσης. Σύμφωνα με ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ (21.5.98) "δεν υπάρχει αλλαγή στη στάση που κράτησε η Ε.Ε. στη σύνοδο κορυφής του Λουξεμβούργου" και ως εκ τούτου "θα είναι προτιμότερο να συγκληθεί το Συμβούλιο Σύνδεσης, αφού προηγουμένως ωριμάσουν οι συνθήκες στους κόλπους της Ε.Ε.".

Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι "είναι ικανοποιητική η αναζήτηση της Ε.Ε. να ξεπεραστεί το παράνομο ελληνικό βέτο, με τη διαφορά όμως ότι προς το παρόν δεν υπάρχει αποτέλεσμα". Σημειώνεται, εξάλλου ότι "η τουρκική πλευρά είναι ανοιχτή στις νέες προτάσεις της Ε.Ε. και αναμένει να συνεχιστεί η καλοπροαίτερη προσπάθεια της βρετανικής προεδρίας".

Πάντως, όπως δήλωσε εκπρόσωπος της Ε.Ε. στο REUTERS (23.5.98), Η Ε. Ε. δεν σκοπεύει να κλείσει την πόρτα της Ευρώπης στην Τουρκία καθώς και ότι είναι πρόθυμη για διάλογο, όταν το ζητήσει η Αγκυρα.

[02] Αρνητικό το Σ.Α. του ΟΗΕ στους όρους Ντενκτάς

Κυκλοφόρησε ως επίσημο έγγραφο του ΟΗΕ η επιστολή -με ημερομηνία 19. 5.98-που ο προεδρεύων του Συμβουλίου Ασφαλείας αντιπρόσωπος της Κένυα Νιουγκούνα Μαχούγκου έστειλε σε απάντηση της από 20.4.98 επιστολής του Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Ανάν.

Σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ (21.5.98) η ολομέλεια του Συμβουλίου Ασφαλείας, στην επιστολή της, επιβεβαιώνει τη σθεναρή υποστήριξή της στην αποστολή των καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα στο Κυπριακό, αλλά και στις πρόσφατες προσπάθειες του ειδικού συμβούλου του Ντιέγκο Κόρντοβεζ. Συγχρόνως, το Σ.Α. δηλώνει κατηγορηματικά ότι εμμένει στην απαράβατη, χωρίς καμιά τροποποίηση, εφαρμογή των σχετικών ψηφισμάτων του σήματος. Αντιδρώντας ο Ραούφ Ντενκτάς ( ΜΠΙΡΛΙΚ 23.5.98) ισχυρίστηκε ότι "δεν πρόκειται για τελική απάντηση", ενώ ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης Χρήστος Στυλιανίδης (ΚΥΠΕ, 22.5.98) τόνισε ότι "η θέση που πήρε το Συμβούλιο Ασφαλείας ενισχύει τις προσπάθειες μας για επίτευξη μιας βιώσιμης και δίκαιης λύσης".

Στο μεταξύ, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Τόμας Πίκεριγκ, σε συνέντευξή του στο περιοδικό EUROPE, που εκδίδει η αντιπροσωπεία της Ε.Ε. στην Ουάσιγκτον (22.5.98) κατέστησε σαφές ότι οι αξιώσεις της Τουρκίας να αναγνωριστεί το ψευδοκράτος καινα αποσυρθεί η αίτηση ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, οδήγησαν στην αποτυχία της αποστολής του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ. Τόνισε, ωστόσο, ότι "οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν με πιο σκληρή δουλειά και επιμονή τις προσπάθειές τους για την επίτευξη προόδου στο Κυπριακό".

Συνεχίζονται οι πιέσεις για τους S-300

Πάντως, οι ΗΠΑ συνέχισαν να ασκούν πιέσεις στη Λευκωσία για τη ματαίωση της εγκατάστασης των πυραύλων S-300 στην Κύπρο. Οπως δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης, κατά την επιστροφή του από την περιοδεία του σε Γαλλία, Αργεντινή, Κολομβία και ΗΠΑ (ΑΠΕ, 23.5.98) "το θέμα των S-300 ήταν το βασικό ζήτημα που ήγειραν οι Αμερικανοί στη διάρκεια των επαφών μου στην Ουάσιγκτον". Ενώ πρόσθεσε ότι "οι έντονες αμερικανικές ενστάσεις δεν προέρχονται μόνο από το Σταίητ Ντηπάρτμεντ, αλλά και από το Κογκρέσσο".

Αλλά και ο ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ στρατηγός Γουέσλεϊ Κλαρκ, στη διάρκεια ενημέρωσης που έγινε στο Πεντάγωνο για τις εξελίξεις στη Βοσνάι (ΑΠΕ, 22.5.98), εξέφρασε την ανησυχία του για "την κατάσταση που μπορεί να διαμορφωθεί στην Κύπρο" μετά την αναμενόμενη εγκατάσταση των ρωσικών πυραύλων.

Tέλος, ο Δανός υπουργός Εξωτερικών Ν.Χ. Πέτερσεν, σε συνέντευξή του στη BERLINGSKE TIDENDE (22.5.98) επέκρινε την κυπριακή κυβέρνηση για την αγορά των S-300, ισχυριζόμενος ότι "η ανάπτυξη των S-300 όχι μόνο θα οδηγήσει στην κλιμάκωση της έντασης στο διχοτομημένο νησί και στην επιδείνωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά θα θέσει σε κίνδυνο τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης".

"Υποκριτική", σύμφωνα με το ΑΠΕ (20.5.98) χαρακτήρισε την ανησυχία των ξένων για τους S-300 ο Κύπριος υπουργός Αμυνας κ. Ομήρου, ενώ τόνισε ότι "οι ξένοι θα έπρεπε να ανησυχούν για την ενίσχυση του κατοχικού τουρκικού στρατού τους τελευταίους μήνες".

Αλλά και ο Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης, σε ομιλία του στα εγκαίνια της 23ης Διεθνούς Εκθεσης Κύπρου (ΑΠΕ, 20.5.98) υπογράμμισε ότι την ένταση στο νησί προκαλεί η ισχυρή και επιθετική διάταξη των κατοχικών στρατευμάτων". Κάλεσε, επίσης, όσους ενδιαφέρονται για την οριστική εξάλειψη της έντασης να ενεργήσουν άμεσα προκειμένου να υλοποιηθεί η πρόταση για αποστρατιωτικοποίηση επισημαίνοντας: "Η ελληνοκυπριακή πλευρά είναι έτοιμη να μελετήσει διάφορες ιδέες, αν υπάρχουν, για άμεση λύψη αποτελεσματικών μέτρων, τα οποία θα εξυπηρετούν τους στόχους της αποστρατιωτικοποίησης, ικανοποιώντας ταυτόχρονα το αίσθημα ασφάλειας και των δύο πλευρών".

"Απειλητική η στάση της τουρκικής πλευράς

Από την πλευρά του ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς, μετά τη συνάντησή του με το Ρώσο πρέσβη στη Λευκωσία Γκεόργκι Μουράτοφ, ( ΒΑΤΑΝ 22.5.98) απείλησε ότι "αν αναπτυχθούν οι S-300 στην Κύπρο, οι Τουρκοκύπριοι δεν θα συνομιλήσουν με τους Ελληνοκύπριους ούτε στη βάση των δύο κρατών".

Στο μεταξύ, ο αρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου στρατηγός Καρανταγί πραγματοποίησε πενθήμερη επίσκεψη στη Μόσχα, με στόχο να πείσει τους Ρώσους συνομιλητές του να ματαιώσουν την πώληση των S- 300, ώστε να μην αποκλειστεί η Ρωσία από τους διαγωνισμούς για το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. Οπως δήλωσε ο στρατηγός Καρανταγί στην TURKISH DAILY NEWS (2.5.98) "η τουρκική πλευρά έκανε τις απαραίτητες συστάσεις σχετικά με την πώληση των αντιαεροπορικών πυραύλων στους Ελληνοκύπριους", ενώ πρόσθεσε ότι "οι Ρώσοι ομολογούν τις τουρκικές προτάσεις, χωρίς όμως να αποσαφηνίζουν τη θέση τους επί του θέματος".

Πάντως, ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, σε δήλωσή του στο ραδιοσταθμό ΛΟΓΟΣ (18.5.98) εκτίμησε ότι "ο στρατηγός Καρανταγί δεν θα πετύχει το στόχο του και αυτό γιατί η Ρωσία έχει επανειλημμένα δηλώσει την πρόθεσή της να τιμήσει πλήρως τη συμφωνία που έχει συνάψει με την Κύπρο".

[03] Δηλώσεις του Ιταλού Πρωθυπουργού για ελληνοτουρκικά-Κυπριακό

Απαντώντας σε ερωτήσεις μελών της κοινοβουλευτικής συνέλευσης για τη συνεχιζόμενη ύπαρξη της μοναδικής χωρισμένης με τοίχος πρωτεύουσας της Ευρώπης, της Λευκωσίας (ερώτηση του Πορτογάλου βουλευτή κ. Πόκας Σάντος), και την ένταξη της Τουρκφίας στη ΔΕΕ ( ερώτηση της Τουρκάλας βουλευτή κ. Αϊταμάν), ο κ. Πρόντι τόνισε:

"Θα απαντήσω στην ερώτηση για την Κύπρο και θα συνδέσω αυτό το θέμα και με την Τουρκία. Οπως ξέρετε, θέλουμε πολλά για να επιλύσουμε με αμοιβαία ικανοποίηση το θέμα της Κύπρου. Ιδιαίτερα, σ' αυτή την περίπτωση, όπου η Κύπρος είναι υποψήφια μέσα στη διαδικασία της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πολλές φορές λοιπόν έχουμε πει στους φίλους μας της Κύπρου ότι τα πράγματα λόγω της περιφερειακής κατάστασης γίνονται όλο και πιο δύσκολα. Αυτό που δεν θα θέλει κανείς είναι το να εισαγάγει προβλήματα. Αυτό είναι αθώο στη διατύπωση, αλλά θα πρέπει να ομολογήσω ότι μέχρι τώρα δεν έχουμε καταφέρει πολλά πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση. Βασικά, θα το θέσουμε το θέμα της Κύπρου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Κάρντιθ. Θα κάνουμε τα πάντα, αλλά πρέπει να είμαστε ειλικρινείς στα προβλήματα: η πρόοδος που έχει επιτευχθεί τελευταία, καταναλώνουμε πολλή ενέργεια... προς την κατεύθυνση της Κύπρου.

"Ως προς την Τουρκία, τώρα: η Τουρκία δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει πλήρες και ισότιμο μέλος της ΔΕΕ. Αλλά, ως συνδεδεμένο μέλος, έχουμε την πρόθεση να εξσφαλίσουμε τη συμμετοχή της Τουρκίας στις δραστηριότητες της ΔΕΕ, η κ. Αϊτμάν ξέρει ότι έχω κάνει ό,τι μπορούσα για να ενισχύσω τις σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Επαναλαμβάνω και εδώ ότι κάτι τέτοιο είναι θεμελιώδες για την ειρήνη και την πρόοδο στην Ευρώπη. Αυτή δεν είναι προσωπική μου άποψη. Αυτή τη γραμμή ακολουθεί η κυβέρνησή μου κα θα συνεχίσουμε τέτοιες να είναι μελλοντικά οι ενέργειες της κυβέρνησής μου".

[04] Oι Τούρκοι προχωρούν το διαγωνισμό για τον πυρηνικό σταθμό στο Akkuyu

Ο κ. Yasuo Kadowaki, επικεφαλής του τμήματος

"Εχουμε επενδύσει σε πυρηνικά προγράμματα στο Cavirhan και στην Προύσα και είχαμε συζητήσεις σχετικά με τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς στο Afsin και στο Elbistan. Θεωρούμε ότι ο ηλεκτρικός τομέας στην Τουρκία είναι μεγάλης σημασίας για εμάς και είμαστε έτοιμοι να επενδύσουμε στην Τουρκία. Κατά συνέπεια, ο πυρηνικός σταθμός στο Akkuvu είναι πολύ σημαντικός για εμάς", δήλωσε ο κ. Kadowaki.

Aπαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικά με την τουρκική οικονομία, ο κ. Kadowaki, μεταξύ άλλων, δήλωσε ότι: "Νομίζω ότι ο υψηλός πληθωρισμός είναι σημαντικό πρόβλημα. Δεν γνωρίζω αν η πολιτική κατάσταση στην Τουρκία είναι σταθερή ή όχι. Ομως το πρώτο πράγμα που αναζητούν οι επιχειρηματίες στη χώρα όπου θέλουν να επενδύσουν είναι η οικονομική και πολιτική σταθερότητα".

Τα άλλα τρία "κονσόρτσια" εταιρειών που συμμετέχουν στον μειοδοτικό διαγωνισμό για την ανάληψη της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού στο Akkuyu, έχουν επικεφαλής την εταιρεία ΝΡΙ,

την εταιρεία AECL και
την αμερικανική εταιρεία Westinghouse

Αναμένεται ότι η διαδικασία υποβολής προσφορών για την ανάληψη της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού, θα τερματισθεί εντός 2 ή 3 εβδομάδων.

[05] Ο Μπιρντάλ αναγνώρισε τους δράστες της εναντίον του δολοφονικής επίθεσης

"Ο Μπιρντάλ αναγνώρισε αμέσως τους δράστες στο πρόσωπο δύο εκ των έξι ατόμων που έχει συλλάβει η αστυνομία και τα οποία οδηγήθηκαν για τον σκοπό αυτό στο νοσοκομείο κάτω από αυστηρά μέτρα ασφαλείας.

Τα δύο αυτά άτομα μεταφέρθηκαν στη συνέχεια στην έδρα της Ενωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας, όπου είχε γίνει η επίθεση, για αναπαράσταση.

Οι δύο δράστες, ο ένας από τους οποίους είναι στρατιώτης, ομολόγησαν την πράξη τους αμέσως μετά τη σύλληψή τους. Πάνω τους είχαν βρεθεί τα δύο πιστόλια που χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση.

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[06] Η αντικατάσταση του Ομοσπονδιακού Πρωθυπουργού θέτει σε κίνδυνο την ενότητα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας

Αφορμή για τη νέα φάση, στην οποία εισέρχεται η γιουγκοσλαβική κρίση, στάθηκε η πρόταση μομφής κατά της ομοσπονδιακής κυβέρνησης του Ράντογιε Κόντιτς που κατέθεσε στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Γιουγκοσλαβίας το Σοσιαλιστικό Λαϊκό Κόμμα του Μαυροβουνίου, ηγέτης του οποίου είναι ο Μόμιρ Μπουλάτοβιτς, ο πρώην Πρόεδρος της μικρής αυτής Δημοκρατίας και πιστός συνεργάτης του Προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Τη Δευτέρα 18 Μαίου και τα δύο σώματα της Ομοσπονδιακής Βουλής ενέκριναν την πρόταση μομφής και καταψήφισαν την κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Κόντιτς.

Στην Ανω Βουλή υπέρ της πρότασης μομφής ψήφισαν 21 από τους 40 βουλευτές και στην Κάτω Βουλή 90 από τους 138 βουλευτές.

Ως επίσημη δικαιολογία για την αποπομπή του Ομοσπονδιακού Πρωθυπουργού Κόντιτς αναφέρεται η ανικανότητα της γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τα συσσωρευμένα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.

Ο Πρόεδρος της Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, αμέσως μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης, όρισε ως εντολοδόχο πρωθυπουργό τον Πρόεδρο του Σοσιαλιστικού Λαϊκού Κόμματος Μαυροβουνίου Μέμιμ Μπουλάτοβιτς.

Στις 20 Μαίου ο Μπουλάτοβιτς παρουσίασε στην κοινή συνεδρίαση των δύο σωμάτων της Ομοσπονδιακής Βουλής, στο Συμβούλιο των Πολιτών ( Ανω Βουλή) και το Συμβούλιο των Δημοκρατιών (Κάτω Βουλή) το πρόγραμμα και τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης.

Η νέα κυβέρνηση αποτελείται σχεδόν από τα ίδια μέλη της προηγούμενης, αφού αντικαταστάθηκαν μόνο τρεις υπουργοί, που ανήκαν στο Δημοκρατικό Κόμμα Σοσιαλιστών Μαυροβουνίου, του σημερινού Προέδρου Μίλο Τζουκάνοβιτς, από στελέχη προσκείμενα στο κόμμα του Μπουλάτοβιτς.

Στην ομιλία του ο νέος Πρωθυπουργός ανέφερε ότι η κυβέρνησή του θα ακολουθήσει όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες για την επίλυση των προβλημάτων που υπάρχουν, το έργο της θα βασίζεται στην αρχή της ισότητας των δύο Δημοκρατιών και θα ασχοληθεί ιδιαίτερα με την επάνοδο της Γιουγκοσλαβίας στη Διεθνή Κοινότητα.

Στη νέα κυβέρνηση θα μετάσχει και το Ριζοσπαστικό Κόμμα του Βόιτσλαβ Σέσελι, αλλά αυτό θα γίνει σε 15 περίπου ημέρες που θα ολοκληρωθούν οι εκλογές στο Μαυροβούνιο και θα γίνει ασχηματισμός της κυβέρνησης.

Το Κοινοβούλιο του Μαυροβουνίου, που ελέγχονται απ' τον Πρόεδρο Τζουκάνοβιτς, ανακοίνωσε ότι θεωρεί παράνομη την ανατροπή του πρώην Πρωθυπουργού Κόντιτς και δεν αναγνωρίζει τη νέα κυβέρνηση.

Ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς, όπως μετέδωσε το BBC (20.5.98) κατηγόρησε το επίσημο Βελιγράδι και τον Μιλόσεβιτς ότι επέλεξαν επίτηδες αυτή τη χρονική στιγμή για να αντικαταστήσουν την κυβέρνηση του πρώην πρωθυπουργού Ράντοβαν Κόντιτς και να τοποθετήσουν τον Μέμιρ Μπουλάτοβιτς με σκοπό να επηρρεάσουν την πολιτική κατάσταση στο Μαυροβούνιο ενόψη των κρίσιμων βουλευτικών εκλογών που θα διεξαχθούν στις 31 Μαίου.

Οι εκλογές αυτές είναι ιδιαίτερα κρίσιμες για το πολιτικό μέλλον του Μιλόσεβιτς, καθώς από το αποτέλεσμά τους θα διαμορφωθεί ο νέος συσχετισμός στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο.

Εάν τις εκλογές τις κερδίσει το Σοσιαλιστικό Λαϊκό Κόμμα του Μπουλάτοβιτς, τότε θα αλλάξει ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων στην Ανω Βουλή και έτσι θα ενισχυθεί τξοσο η θέση του Μπουλάτοβιτς όσο και του Γιουγκοσλάβου Προέδρου Σλ. Μιλόσεβιτς.

Σε περίπτωση όμως επικράτησης του κόμματος του σημερινού Προέδρου του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς τότε οι προοπτικές που διαγράφονται είναι ζοφερές και απρόβλεπτες και δεν αποκλείεται να οδηγήσουν ακόμη και στη διάλυση της Ομοσπονδίας με την απόσχιση του Μαυροβουνίου από τη Γιουγκοσλαβία.

Πάντως, ο νέος Πρωθυπουργός της Γιουγκοσλαβίας Μόμιρ Μπουλάτοβιτς, στην πρώτη συνέντευξη Τύπου μετά την εκλογή του, ανέφερε ότι θα παραιτηθεί στην περίπτωση που το κόμμα του χάσει τις βουλευτικές εκλογές στο Μαυροβούνιο, ενώ αν τις κερδίσει θα ανακινήσει τη διαδικασία για την αντικατάσταση του Μίλο Τζουκάνοβιτς από το αξίωμα του Προέδρου του Μαυροβουνίου.

Ανησυχεί το ΝΑΤΟ

Την ανησυχία τους για τη νέα κρίση που προκάλεσε στη Γιουγκοσλαβία η επιλογή του Μπουλάτοβιτς εξέφρασαν οι πρεσβευτές των 16 κρατών- μελών του ΝΑΤΟ, οι οποίοι συνεδρίασαν στις 20 Μαϊου στις Βρυξέλλες. Οι πρέσβεις της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας εξέτασαν την κατάσταση που διαμορφώνεται απ' τη νέα επιδείνωση στις σχέσεις ανάμεσα στις δύο γιουγκοσλαβικές Δημοκρατίας, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο.

Αρση των κυρώσεων

Σε μερική άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί σε βάρος της Γιουγκοσλαβίας προχώρησε η Ομάδα Επαφής, επιβραβεύοντας την απόφαση του Βελιγραδίου για έναρξη διαπραγματεύσεων με την ηγεσία των Αλβανοφώνων για την επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου, που συμφωνήθηκε στην ιστορική συνάντηση Μιλόσεβιτς-Ρουγκόβα. Οι αντιπρόσωποι των έξι χωρών-μελών της Ομάδας Επαφής συναντήθηκαν στις 18 Μαϊου στο Μπέρμινγχαμ, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής της Ομάδας των Οκτώ, και όπως ανακοίνωσε η εκπρόσωπος του γαλλικού Υπουργείου Εξωτερικών, Αν Γκαζό Σεκρέ, αποφάσισαν να αρθεί το μέτρο της απαγόρευσης οποιασδήποτε ξένης επένδυσης στη Σερβία. "Η απόφασή μας αυτή μας επιτρέπει να δείξουμε στον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς ότι η στάση του αποφέρει καρπούς", δήλωσε η Γαλλίδα εκπρόσωπος (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ. 18.5.98).

Συνάντηση Αλβανών-Σέρβων

Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 22 Μαϊου στα γραφεία του Δημοκρατικού Συνδέσμου του Κοσσυφοπεδίου στην Πρίστινα, ο πρώτος γύρος των συνομιλιών μεταξύ της αλβανικής και της σερβικής αντιπροσωπείας για την επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου, που συμφωνήθηκε την περασμένη βδομάδα στη συνάντηση που είχε ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς με τον Ιμπραήμ Ρουγκόβα.

Ο φιλοκυβερνητικός τύπος του Βελιγραδίου έγραψε ότι η συνάντηση αυτή "αποτελεί ακόμη ένα βήμα για την εκτόνωση της κρίσης", ενώ ο ανεξάρτητος τύπος υπογράμμισε ότι "η συνάντηση αυτή απέδειξε πως το χάσμα στις πολιτικές θέσεις των δύο πλευρών παραμένει αγεφύρωτο" κάτι που φαίνεται και από το ότι η μοναδική απόφαση που ελήφθη ήταν να συναντηθούν και πάλι οι δύο αντιπροσωπείες την επόμενη εβδομάδα ( Γρ. Τύπου Βελιγραδίου 23.5.98).

Η εφημερίδα ΡΙΛΙΝΤΙΑ του Κοσσυφοπεδίου (23.5.98) δημοσιεύει δήλωση του εκπροσώπου των Αλβανών διαπραγματευτών, σύμφωνα με τον οποίο η συνάντηση αναφέρθηκε στο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθούν οι διαπραγματεύσεις για τη διευθέτηση του προβλήματος, καθώς και στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Στο μεταξύ, σύμφωνα με την εφημερίδα GAZETA SHQIPTARE (23.5.98) την επόμενη εβδομάδα ενδέχεται να πραγματοποιηθεί και δεύτερη συνάντηση του Σλ. Μιλόσεβιτς με τον Ιμπραήμ Ρουγκόβα.

[07] Με το άνοιγμα γραφείων στα Τίρανα αρχίζουν να ασχολούνται τα σενάρια για την εγκατάσταση του ΝΑΤΟ στην Αλβανία

Το γραφείο αυτό, σύμφωνα με το ΑΠΕ (21.5.98), θα αρχίσει να λειτουργεί από την 1η Ιουνίου και θα στελεχώνεται από ένα πολιτικό και δύο στρατιωτικά μέλη.

Θα εγκατασταθεί στο αλβανικό Υπουργείο Αμυνας, θα λειτουργεί με βάση το καθεστώς της πρεσβείας και επικεφαλής της τριμελούς "πολιτικο-στρατιωτικής αντιπροσωπείας" θα τεθεί πολιτικό στέλεχος, ο οποίος πιθανότατα θα είναι Ιταλός.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Βορειατλαντική Συμμαχία οδηγήθηκε σ' αυτή την απόφαση ύστερα απ' τις εισηγήσεις της 24μελούς αντιπροσωπείας της, η οποία τα δύο προηγούμενες βδομάδες είχε αλλεπάλληλες επαφές με αξιωματούχους της αλβανικής κυβέρνησης, ενώ επισκέφθηκε και τα βόρεια σύνορα της χώρας προκειμένου να σχηματίσει ακριβή εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή.

Στο μεταξύ οι αλβανικές εφημερίδες ΚOXA GIONE, REPUBLIKA, ALBANIA, ( 20.5.98), ανέφεραν ότι το ΝΑΤΟ εξετάζει το ενδεχόμενο ανάπτυξης στα βόρεια σύνορα της Αλβανίας 7.000-20.000 στρατιώτες με στόχο τη φύλαξη των συνόρων και την αποφυγή πιθανής εξάπλωσης της κρίσης.

Οι εφημερίδες αναφέρουν ακόμη ότι οι αναλυτές της Συμμαχίας εξετάζουν και άλλες επιλογές, που θα επέτρεπαν στο ΝΑΤΟ να βοηθήσει τις χώρες που συνορεύουν με το Κοσσυφοπέδιο, την Αλβανία και την ΠΓΔΜ, για να αποφύγουν την επέκταση της διένεξης.

Οι προτάσεις αυτές, που ετοιμάζονται με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, θα παρουσιαστούν στις 28 Μαίου στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερρικών των χωρών-μελών της Συμμαχίας στο Λουξεμβούργο.

Εκτός απ' την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων, το ΝΑΤΟ, όπως αναφέρουν το ΑΠΕ και το Γαλλ. Πρακτ. (19.5) εξετάζει και άλλα μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ, όπως η πραγματοποίηση στρατιωτικών ασκήσεων στο αλβανικό έδαφος, η χορήγηση στον αλβανικό στρατό των αναγκαίων μέσων μεταφοράς και επικοινωνίας, καθώς και η δημιουργία ενός μονίμου στρατοπέδου ασκήσεων και εκπαίδευσης για τις συμμαχικές δυνάμεις στο έδαφος της ΠΓΔΜ.

Συνάντηση υπουργών Αμυνας

Πραγματοποιήθηκε στα Τίρανα στις 22 Μαίου η συνάντηση των υπουργών Αμυνας επτά χωρών της Νοτιανατολικής Ευρώπης. Η χώρα μας εκπροσωπήθηκε απ' τον υφυπουργό κ. Αποστολάκη.

Στη συνάντηση έγινε διεξοδική συζήτηση για το θέμα της ίδρυσης της βαλκανικής πολυεθνικής δύναμης, με την κατάσταση που επικρατεί στο Κοσσυφοπέδιο, καθώς και για την ανανέωση της εντολής παραμονής της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στην ΠΓΔΜ.

Οι υφυπουργοί Αμυνας των επτά χωρών (Ελλάδα, Αλβανία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία, Τουρκία, Ιταλία και Σλοβενία) κατέληξαν στην υπογραφή της "επιστολής προθέσεως", στην οποία αποκρυσταλλώνεται η επιθυμία για τη δημιουργία "Πολυεθνικής Ειρηνευτικής Δύναμης της Ν.Α. Ευρώπης" με τη συμμετοχή της Αλβανίας, Βουλγαρίας, Ελλάδας, Ρουμανίας, Τουρκίας, Σλοβενίας, ΠΓΔΜ καθώς και των ΗΠΑ και της Ιταλίας.

Η υπογραφείσα "επιστολή προθέσεως" ορίζει τη δομή που θα έχει η πολυεθνική αυτή δύναμη, καθορίζει τα είδη των ειρηνευτικών επιχειρήσεων που θα αντιλαμβάνονται και θα διευκρινίζεται ότι θα δέχεται εντολές από τα Ηνωμένα Εθνη, τον ΟΑΣΕ, το ΝΑΤΟ ή τη Δυτικοευρωπαϊκή Ενωση.

Οσον αφορά την έδρα και τη στελέχωση της Δύναμης δεν ελήφθησαν συγκεκριμένες αποφάσεις. Η χώρα μας τον επόμενο μήνα θα φιλοξενήσει συνάντηση ειδικών, η οποία θα ασχοληθεί με την περαιτέρω εξειδίκευση αυτών των θεμάτων, ενώ οι οριστικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στις 26 Σεπτεμβρίου στα Σκόπια, στη Σύνοδο των υπουργών Αμυνας της Ν.Α. Ευρώπης.

Προξενείο στη Θεσσαλονίκη

Η αλβανική κυβέρνηση, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ στις 23 Μαίου, αποφάσισε να προχωρήσει στο άνοιγμα αλβανικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη.

Η απόφαση αυτή στηρίζεται στη διεθνή πρακτική της αμοιβαιότητας, καθώς εδώ και μερικούς μήνες λειτουργεί Ελληνικό Προξενείο στην Κορυτσά.

Η ακριβής ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας του αλβανικού προξενείου δεν έχει προσδιοριστεί ακόμη.

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[08] Μετ' εμποδίων οι προσπάθειες για αναθέρμανση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή

Αυτό δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζέιμς Ρούμπξιν, όπως μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Αθηναϊκό και Γαλλικό ( 20.5.98) και είναι η πρώτη φορά, αν δεν κάνουμε λάθος, που εκστομίζεται τέτοιου είδους δήλωση από επίσημα αμερικανικά χείλη. Γεγονός το οποίο δείχνει, το αδιέξοδο στο οποίο έχουν οδηγηθεί οι προσπάθειες για την αναθέρμανση της ειρηνευτικής διαδικασίας, οι οποίες πάντως συνεχίζονται, έστω και μετ' εμποδίων.

Στο ήδη βεβαρυμένο κλίμα συμβάλλουν και οι δηλώσεις που κάνουν διάφοροι Ισραηλινοί αξιωματούχοι, όπως αυτή του υπουργού Δημόσιας Ασφάλειας του Ισραήλ Αβινγκτόρ Καχαλάνι στο Ισραηλινό Ραδιόφωνο (21. 5.98), που έγινε με αφορμή τις προαναφερθείσες δηλώσεις του Τζέιμς Ρούμπιν.

Ο κ. Καχαλάνι κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι διεξάγουν "ψυχολογικό πόλεμο" για να πείσουν το Ισραήλ να παραδώσει στους Παλαιστίνιους το 13% των εδαφών της Δυτικής Οχθης.

Την ίδια μέρα, μιλώντας επίσημα στο κρατικό ραδιόφωνο του Ισραήλ ο εκπρόσωπος του Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, Νταβίντ Μπαρ- Ιλάν, δήλωσε ότι το Ισραήλ αναμένει από τις ΗΠΑ να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με τους Παλαιστινίους.

Ας σημειωθεί όμως, ότι είχε προηγηθεί μερικές μέρες πριν (18.5.98), διάψευση εκ μέρους του κ. Νετανιάχου, των πληροφοριών που μετέδωσε το ισραηλινό ραδιόφωνο ότι έχει επιδεχθεί την αμερικανική πρόταση για απομάκρυνση των ισραηλινών στρατευμάτων από το 13% των εδαφών της Δυτικής Οχθης. Στη διάψευση προέβη ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου κατά την επιστροφή του από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Από την πλευρά του, ο βασιλιάς της Ιορδανίας Χουσείν άσκησε εκ νέου κριτική κατά του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατηγορώντας τον ότι αψηφά τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΑΠΕ- Γαλλ. Πρακτ., 20.5.98).

Αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας Φαρούκ Αλ Σάρα, κατηγόρησε το Ισραήλ ως το μόνο υπεύθυνο για το θάνατο της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή. "Δεν υπάρχει ιδιαίτερη αισιοδοξία", δήλωσε ο Σύρος υπουργός και πρόσθεσε, απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-Ρόιτερ, 23.5.98): "Θα ήθελα να σας πω κάτι, αν και δεν το άκουσα απευθείας από την αμερικανική πλευρά, ότι είναι προφανές πως η πολιτική της ισραηλινής κυβέρνησης είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας για το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί η ειρηνευτική διαδικασία".

Την αντίθεσή του στην πρόταση που διατύπωσαν από κοινού ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ και ο Αιγύπτιος ομόλογός του Χόσνι Μουμπάρακ για την πραγματοποίηση ειρηνευτικής διάσκεψης για το Μεσανατολικό, εξέφρασε το Ισραήλ.

Οπως μετέδωσαν το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων και το Ρόιτερ (21.5. 98), το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι αντιτάσσεται στη σύγκληση μιας διεθνούς διάσκεψης, στην οποία τα ίδια τα ενδιαφερόμενα μέρη δεν έχουν καν προσκληθεί.

Την ίδια στιγμή, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στη Βόννη μαζί με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Αμρ Μούστ, ότι η Γερμανία εξετάζει το αιγυπτιακό αίτημα να παίξει η Ευρωπαϊκή Ενωση μεγαλύτερο ρόλο για να βοηθήσει στην επανέναρξη της αποτελματωμένης ειρηνευτικής διαδικασίας για το Μεσανατολικό.

Πυρά όμως δέχεται ο κ. Νετανιάχου και από το εσωτερικό της χώρας του.

Πρώτα απ' όλους ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Σιμόν Πέρες, μιλώντας στη διάρκεια των εργασιών του Συμβουλίου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, στο Οσλο, όπου παραβρέθηκε και ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος Γιάσερ Αραφάτ, τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους και ζήτησε να εφαρμοστεί η συμφωνία του Οσλο μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών (ΑΠΕ, 18.5.98).

Αλλά και ο ηγέτης της ισραηλινής αξιωματικής αντιπολίτευσης Εχούντ Μπάρακ, με δηλώσεις του στην κρατική τηλεόραση (22.5.98), κατηγόρησε τον Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι "στραγγαλίζει την ειρήνη" και θα φέρει- είπε- την ευθύνη, στην περίπτωση που θα σημειωθεί μια "έκρηξη" βίας από την πλευρά των Παλαιστινίων.

Ολα αυτά, με τον Γιάσερ Αραφάτ να δηλώνει, σε συνέντευξή του στην αραβική εφημερίδα AL-HAYAT (19.5.98), ότι είναι αποφασισμένος να κηρύξει τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, παρά τις αντιρρήσεις του Ισραήλ.

[09] Αρση κυρώσεων ζητά το Ιράκ

Ο ίδιος ο Ιρακινός ηγέτης Σαντάμ Χουσεϊν, με μήνυμά του προς τον Πάπα Ιωάννη-Παύλο Β', το οποίο εξέδωσε ο αντιπρόεδρος της ιρακινής κυβέρνηση Ταρέκ Αζίζ κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τον ποντίφικα στο Βατικανό, ζητά από το θρησκευτικό ηγέτη του καθολικισμού να ασκήσει την επιρροή του για να αρθούν οι κυρώσεις του ΟΗΕ σε βάρος της χώρας του (ΑΠΕ-Γερμ. Πρακτ. Ρόιτερ-Γαλλ. Πακτ. 19.5.98).

Αλλά και ο ίδιος ο κ. Αζίζ, προσωπικά, σε συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε στη βελγική εφημερίδα "Λε Σουάρ", (23.5.98) απευθύνει έκκληση για άρση των κυρώσεων του ΟΗΕ κατά της χώρας του, υποστηρίζοντας ότι η Βαγδάτη έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στον τομέας του αφοπλισμού.

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article