MinPress: The Week in Review, 98-04-02

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] ΗΠΑ και ΟΗΕ εκφράζουν φόβους για αύξηση της έντασης στην Κύπρο

Ουάσιγκτον: μορατόριουμ πτήσεων τουρκικών
και ελληνικών μαχητικών πάνω από την Κύπρο

Ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ κ. Ρούμπιν (ΑΠΕ, 26.3.98) απαντώντας σε ερώτηση για τη θέση των ΗΠΑ στην πρόταση του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών κ. Πάγκαλου, τόνισε: "Η αμερικανική θέση για τους πυραύλους S-300 δεν έχει αλλάξει. Αν και δεν αμφισβητούμε το δικαίωμα της Κύπρου να αποφασίζει για την άμυνά της, πιστεύουμε ότι η συμφωνία για τους S-300 αυξάνει τον κίνδυνο σύρραξης στο νησί και αποτελεί σοβαρό εμπόδιο στις προσπάθειές μας για διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος.

Παροτρύνουμε επίσης, την Τουρκία να χειριστεί το θέμα των S-300 με διπλωματικά μέσα και να αποφεύγει απειλές για στρατιωτική επίθεση κατά των πυραύλων.

Σε ό,τι αφορά την άποψη για δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, που διατύπωσε ο κ. Πάγκαλος στις συναντήσεις του με την ομόλογό του κ. Ολμπράιτ και τον υφυπουργό Εξωτερικών κ. Πίκερινγκ, δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Και αυτό γιατί δεν θεωρούμε ότι η επιβολή ενός καθεστώτος ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, που θα μπορούσε ενδεχομένως να φέρει ένα μέλος του ΝΑΤΟ εναντίον ενός άλλου είναι ο καλύτερος τρόπος για την επίτευξη αυτού του στόχου. Αντίθετα θα χαιρετίζαμε τη δημιουργία ενός μόνιμου μορατόριουμ πτήσεων όλων των μαχητικών αεροσκαφών Ελλάδας και Τουρκίας πάνω από την Κύπρο, ως σοβαρή προσπάθεια μείωσης της έντασης και οικοδόμησης εμπιστοσύνης".

Ωστόσο, η κυπριακή κυβέρνηση -όπως είχε δηλώσει νωρίτερα ο ΥΠΕΞ κ. Κασουλίδης (ΡΙΚ 23.3.98)- "δεν θεωρεί ικανοποιητική την ύπαρξη μορατόριουμ πτήσεων πάνω από την Κύπρο. Αντίθετα, θεωρεί σημαντική την ύπαρξη αμερικανικών εγγυήσεων με τη δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του Β. Ιράκ". Και αυτό γιατί, σύμφωνα με τον κ. Κασουλίδη "η Κύπρος δεν εμπιστεύεται την Τουρκία στην τήρηση ενός μορατόριουμ, ούτε μπορεί να αφεθεί στην καλή θέληση αυτής της χώρας".

Αλλά και ο ΥΠΕΞ κ. Πάγκαλος, στη διάρκεια ομιλίας του στο Ιδρυμα CARNEGIE (24.3.98), εξηγώντας τη διαφορά μεταξύ εγγύησης από ένα διεθνή οργανισμό της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων και του μορατόριουμ υπερπτήσεων τόνισε ότι "το μορατόριουμ ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανατραπεί. Εμείς ζητάμε μια πάγια συμφωνία για την απαγόρευση των πτήσεων που θα την εγγυηθεί ένας διεθνής οργανισμός, όπως το ΝΑΤΟ, γιατί θα πρέπει και οι δύο συμβαλλόμενες πλευρές να γνωρίζουν ότι αν παραβούν τη συμφωνία θα συναντήσουν τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ στο δρόμο τους. Εάν υπάρχει αυτή η συμφωνία δεν υπάρχει αεροπορικός κίνδυνος για την Κύπρο, κατά συνέπεια δεν υπάρχει ανάγκη αντιαεροπορικής άμυνας και έτσι ανοίγει ο δρόμος για τη μείωση των εξοπλισμών και τη δημιουργία καλύτερου κλίματος στο νησί". Εξάλλου, ο κ. Πάγκαλος απαντώντας (ΑΠΕ, 27.3.98) στη δήλωση Ρούμπιν υπογράμμισε: "Δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη τη δική μου πρόταση διότι αυτό το περί δύο συμμάχων και την αδυναμία της Αμερικής να πάρει θέση μεταξύ δύο συμμάχων, είναι κάτι εντελώς ξεπερασμένο και δεν έχει καμμία σχέση με αυτό που προτάθηκε. Εγώ πρότεινα μια συμφωνία των ενδιαφερομένων, την οποία θα ερχόταν να εγγυηθεί ένας θεσμός που θα παρείχε βεβαιότητα ότι η εγγύησή του είναι ισχυρή, δεν ζητώ επομένως, ούτε από το ΝΑΤΟ, ούτε από την Αμερική, ούτε από κανένα να πάρει θέση, να γίνει ο διαιτητής μεταξύ των δύο αντιμαχομένων πλευρών. Μιλώ για μια συμφωνία που θα εμπόδιζε ακριβώς τη διαμάχη να ξεσπάσει τουλάχιστον στο επίπεδο της αεροπορικής αναμέτρησης".

Μετά την άρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να εγγυηθούν την ασφάλεια της Κύπρου, ο υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης (ΑΠΕ 26.3.98) δήλωσε ότι "τίποτα ικανοποιητικό δεν έχει προκύψει ώστε να εκλείψει και η αναγκαιότητα της αντιαεροπορικής κάλυψης της Κύπρου", ενώ την επόμενη μέρα ο υπουργός Αμυνας κ. Ομήρου επεσήμανε ότι "το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής και η λύση του συνδέεται με τον τερματισμό της ξένης στρατιωτικής κατοχής και την αποκατάσταση των δικαιωμάτων του κυπριακού λαού στο σύνολό του. Οσοι ενδιαφέρονται για την ειρήνη, την ομαλότητα και τη σταθερότητα στην Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, να στραφούν προς την Τουρκία, που διαδραματίζει ρόλο ταραξία στην περιοχή" (ΑΠΕ 27.3.98).

Από την πλευρά του ο ειδικός αντιπρόσωπος της Ρωσίας για το Κυπριακό κ. Τζιζόφ σε δηλώσεις του στη Γενεύη (ΑΠΕ, 28.3.98) τόνισε ότι "δεν υπάρχει καμμιά αλλαγή στην εφαρμογή της συμφωνίας και οι πύραυλοι θα βρίσκονται στην Κύπρο το δεύτερο εξάμηνο αυτού του χρόνου".

Στο μεταξύ, η Αγκυρα δια στόματος του εκπροσώπου του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Ουτκάν απείλησε ότι "οι συνεχιζόμενες προσπάθειες εξοπλισμού του ελληνοκυπριακού τομέα, θα αντιμετωπιστούν με μέτρα της ίδιας σοβαρότητας".

Ο κ. Ουτκάν, σύμφωνα με το πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ (23.3.98) είπε επίσης ότι "οι προσπάθειες εξοπλισμού στην Κύπρο έφθασαν στο υψηλότερο μέχρι στιγμής επίπεδο και αυτό έχει αυξήσει τις πιθανότητες σύγκρουσης στο νησί".

Πάντως, όπως δήλωσε ο Αμερικανός πρέσβης στη Λευκωσία κ. Μπριλ (ΡΙΚ 25.3.98) "οι ΗΠΑ επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους κυρίως στην πολιτική πτυχή του Κυπριακού και όχι στη στρατιωτική, γιατί κατά βάση το Κυπριακό είναι πολιτικό πρόβλημα".

"Στόχος μας, διευκρίνισε ο κ. Μπριλ, είναι να δώσουμε σημασία στη διαπραγματευτική διαδικασία. Θα θέλαμε, όμως, να αντιμετωπίσουμε κι άλλα θέματα στο βαθμό που αυτά αυξάνουν την ένταση και αποσπούν την προσοχή".

Πάγκαλος: Πιέσεις προς την Τουρκία

Στο ρόλο που μπορούν να παίξουν οι ΗΠΑ στην επίλυση του Κυπριακού αναφέρθηκε σε συνέντευξή του στο CNN (23.3.98) ο υπουργός Εξωτερικών κ. Πάγκαλος τονίζοντας ότι: "Οι ΗΠΑ θα πρέπει να πιέσουν την τουρκική ηγεσία ότι αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχισΤεί και ότι οι συνομιλίες θα πρέπει να αρχίσουν αμέσως υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, για την εξεύρεση λύσης του πολιτικού προβλήματος. Για πολλά χρόνια, έχουμε προσπαθήσει να ζήσουμε ως εάν το Κυπριακό δεν υφίσταται, αλλά τώρα κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Για παράδειγμα, η Κύπρος θα γίνει μέλος της Ε.Ε. σε τρία ή τέσσερα χρόνια και τότε οι Τούρκοι θα πρέπει να αποφασίσουν για το εάν θα επιτρέψουν το πρόβλημα που υπάρχει μεταξύ αυτών και της Κύπρου, να γίνει ένα πρόβλημα μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε. Πιστεύω ότι υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για μια εποικοδομητική λύση. Μιλάμε για μια δικοινοτική, διζωνική Ομοσπονδία με μεγάλο βαθμό αυτονομίας της τουρκικής κοινότητας που αποτελεί μια μειονότητα στην Κύπρο και με ένα εποικοδομητικό ρόλο που μπορεί να εξευρεθεί γι' αυτή την κοινότητα στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης".

Ωστόσο, ο κ. Πάγκαλος σε συνέντευξή του προς τους Ελληνες ανταποκριτές στην Ουάσιγκτον (25.3.98) επεσήμανε ότι "προς το παρόν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν τοίχο. Δεν βλέπει, δεν ακούει, δεν δέχεται να συναντηθεί με την Ε.Ε., ούτε να διαπραγματευτεί με τον ΟΗΕ. Μπροστά στην τουρκική αδιαλλαξία είναι πολύ δύσκολο ο οποιοσδήποτε να κάνει ο,τιδήποτε".

Η τουρκική απάντηση

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας κ. Τζεμ ( ΑΠΕ, 24.3.98) κατηγόρησε την Ελλάδα ότι "είναι η πλευρά που εμποδίζει τη λύση στο Κυπριακό" και πρόσθεσε: "Δεν υπάρχουν μειονότητες και πλειοψηφίες στην Κύπρο και ο Ελληνας ΥΠΕΞ το γνωρίζει. Πρόκειται για μια επικίνδυνη, λανθασμένη και σωβινιστική αντίληψη, πράγμα που δικαιώνει τις ανησυχίες του κ. Ντενκτάς".

Για το νέο πρέσβη της Τουρκίας στη Ρώμη και μέχρι πρότινος βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό κ. Μπατού " οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό ισοδυναμούν με ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα".

Οπως ισχυρίστηκε σε συνέντευξή του στη ΤΖΟΥΜΧΟΥΡΙΕΤ (26.3.98) "οι Ελληνοκύπριοι έχουν πραγματοποιήσει τη στρατιωτική ένωση με την Ελλάδα με το ενιαίο αμυντικό δόγμα και εντασσόμενοι στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα πραγματοποιήσουν την οικονομική και πολιτική ένωση".

Στόχος της ελληνικής στρατηγικής, εκτιμά ο κ. Μπατού, "είναι να μετεξελιχθεί το Κυπριακό σε πρόβλημα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Τουρκίας και να ενισχυθεί η ελληνική παρουσία στην Ε.Ε. με ένα δεύτερο ελληνικό βέτο κατά της Τουρκίας".

Στο μεταξύ ο Ραούφ Ντενκτάς, σε συνέντευξή του προς ξένους δημοσιογράφους (ΜΠΑΥΡΑΚ 25.3.98), επανέλαβε τον ισχυρισμό του ότι "η Κύπρος δεν μπορεί να γίνει μέλος της Ε.Ε. αν προηγουμένως δεν αναγνωριστεί η τουρκοκυπριακή οντότητα και δεν ενταχθεί και η Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ενωση", ενώ πρόσθεσε ότι "η ένταξη της Κύπρου στην Ε. Ε. θα πρέπει να εξεταστεί μόνο μετά την επίλυση του Κυπριακού".

Την ίδια μέρα, ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, στη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης Τύπου, ανακοίνωνε ότι "στις 31 Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί στην Αγκυρα η πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Σύνδεσης Τουρκίας-ΤΔΒΚ για τον καθορισμό της βάσης των ειδικών πολιτικών σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και ΤΔΒΚ" (Πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ 25.3.98).

Συνάντηση Ανάν-Ντενκτάς

Στο μεταξύ, σύμφωνα με τον τουρκοκυπριακό σταθμό ΜΠΑΥΡΑΚ (28.3.98) ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ κ. Ανάν, απέρριψε την πρόταση του Ραούφ Ντενκτάς να διεξαχθούν οι διακοινοτικές συνομιλίες επί διακρατικής βάσης.

Στη συνάντηση που είχε ο κ. Ανάν με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη στη Γενεύη, ο κ. Ντενκτάς ζήτησε από το Γ.Γ. να διαβιβάσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας το αίτημά του να αναγνωριστεί ως ισότιμος αντιπρόσωπος κράτους. Και αυτό γιατί, όπως δήλωσε ο ίδιος ο κ. Ντενκτάς μετά τη συνάντηση, εξήγησε στον κ. Ανάν ότι "η Ευρωπαϊκή Ενωση, υποκύπτοντας στους εκβιασμούς της Ελλάδας, σκότωσε τις ενδοκοινοτικές συνομιλίες" καθώς και ότι "οι αποφάσεις της Ε.Ε. έχουν καταστρέψει τις προσπάθειες που τα Ηνωμένα Εθνη κατέβαλαν για χρόνια, δημιουργώντας μια νέα κατάσταση πραγμάτων". Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης επεσήμανε επίσης στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ότι "Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Κύπρο δεν μπορούν να επιτύχουν τίποτα εκτός από το να οδηγήσουν σε κρίση την περιοχή. Είναι ατυχές που κανένας δεν εμποδίζει τις στρατιωτικές ενισχύσεις των Ελληνοκυπρίων".

Από την πλευρά του ο κ. Ανάν, σύμφωνα με δήλωσή του που διάβασε ο εκπρόσωπος του κ. Εκχαρτ (ΑΠΕ 28.3.98), εξέφρασε την απογοήτευσή του για την αποτυχία της αποστολής του ειδικού απεσταλμένου του κ. Κόρντοβεζ, που στόχο είχε την επανάληψη των διακοινοτικών συνομιλιών και προειδοποίησε ότι "υπάρχει ένας πραγματικός κίνδυνος επιδείνωσης της κατάστασης στην περιοχή και αύξησης της έντασης". Ο κ. Ανάν αφού άκουσε προσεκτικά τις απόψεις και τις ανησυχίες του κ. Ντενκτάς, προέτρεψε τον Τουρκοκύπριο ηγέτη να επανέλθει στην τράπεζα των συνομιλιών, γιατί, όπως σημειώνεται στη δήλωσή του "οι συνομιλίες μεταξύ των δύο ηγετών είναι το μόνο πλαίσιο μέσα στο οποίο οι δύο κοινότητες στην Κύπρο αντιμετωπίζονται στη βάση της πλήρους πολιτικής ισότητας".

Για τον Γ.Γ. του ΟΗΕ "δεν υπάρχει άλλη επιλογή από μια ειρηνική διευθέτηση που θα βασίζεται σε ένα δικοινοτικό, διζωνικό ομοσπονδιακό κράτος με πλήρη πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων".

Τέλος, όπως αναφέρεται στο τηλεγράφημα του ΑΠΕ, ο κ. Ανάν ζήτησε από τον κ. Κόρντοβεζ να συνεχίσει τις προσπάθειές του.

Την ικανοποίησή της για τη στάση που τήρησε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ στη συνάντησή του με τον κ. Ντενκτάς, εξέφρασε η Κυπριακή κυβέρνηση, δια στόματος του εκπροσώπου της κ. Στυλιανίδη.

Σε αποκλειστική δήλωσή του στο ΡΙΚ (29.3.98) ο κ. Στυλιανίδης χαρακτήρισε "ιδιαίτερα σημαντικό και θετικό το γεγονός ότι ο Κόφι Ανάν τόνισε στον Ντενκτάς πως δεν υπάρχει θέμα αλλαγής της βάσης των συνομιλιών".

[02] Σε στασιμότητα οι ελληνοτουρκικές σχέσεις

Οπως δήλωσε ο κ. Πάγκαλος στους Ελληνες δημοσιογράφους η συζήτηση με τους Αμερικανούς αξιωματούχους εστιάστηκε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό. "Εξήγησα στους συνομιλητές μου, είπε ο κ. Πάγκαλος, ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε μια στασιμότητα γιατί η Τουρκία δεν δέχεται το πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να γίνει σοβαρή πρόοδος που είναι ένα νομικό θεσμικό πλαίσιο με εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου με προσφυγή σε διεθνή δικαιοδοτικά όργανα. Αν αυτό δεν γίνει δεκτό από την Τουρκία, δεν θα υπάρχει πρόοδος γιατί οι άλλες προοπτικές που θέλει να δημιουργήσει η Τουρκία με τις δήθεν πρωτοβουλίες και επιστολές, είναι προοπτικές στηριγμένες στο συσχετισμό δυνάμεων, δεν θα λύσουν τα προβλήματα, αλλά αντίθετα θα τα επιδεινώσουν".

Σε μεταγενέστερη συνέντευξή του (ΑΠΕ 25.3.98) ο κ. Πάγκαλος χαρακτήρισε την παρουσίαση των πρόσφατων προτάσεων Τζεμ ως "επιχείρηση δημοσίων σχέσεων, που δεν αποτελεί σοβαρή διπλωματία".

Εξάλλου, όπως σημειώνεται στο ίδιο τηλεγράφημα του ΑΠΕ, ο Ελληνας ΥΠΕΞ έκανε γνωστό ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι εξέφρασαν την επιθυμία να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του και εκτίμησε ότι, αν το θέλουν και οι Τούρκοι, μια τέτοια συνάντηση μπορεί να πραγματοποιηθεί το Μάϊο στη Ρόδο, όπως έχει ήδη προτείνει ο ίδιος.

Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Ουτκάν, στη διάρκεια της εβδομαδιαίας ενημέρωσης των ξένων δημοσιογράφων (πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ 23.3.98) επεσήμανε ότι "οι προσκλήσεις της Τουρκίας προς την Ελλάδα για διάλογο έχουν τύχει αρνητικής αποδοχής" και πρόσθεσε ότι "σε περίπτωση που δοθεί θετική απάντηση θα ενισχυούν οι πιθανότητες εξεύρεσης λύσης".

Εξάλλου, ο μέχρι πρόσφατα βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών και νυν πρέσβης της Τουρκίας στη Ρώμη κ. Μπατού, σε συνέντευξή του στη ΤΖΟΥΜΧΟΥΡΡΙΕΤ (24.3.98) υποστηρίζει ότι "η πρόταση της Ελλάδας για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης τόσο για το θέμα της υφαλοκρηπίδας όσο και του Καρντάκ, δεν είναι παρά μια πρόφαση για να αποφύγει το διάλογο".

Επίσης, ο κ. Μπατού αναφερόμενος στις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και στις εικονικές αερομαχίες στο Αιγαίο, υποστηρίζει ότι "αυτά έχουν ως αφετηρία τον ισχυρισμό της Ελλάδας για χωρικά ύδατα εύρους 6 μιλίων και εναέριο χώρο 10 μιλίων. Η Ελλάδα δεν παραιτείται από αυτό τον ισχυρισμό και στα πλαίσια αυτά δεν αποδέχεται κανένα μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης".

Στο μεταξύ, η παρουσία Τούρκων επισήμων, όπως του υπαρχηγού του Γενικού Επιτελείου στρατηγού Μπιρ, του υπουργού Αμυνας κ. Σεζγκίν και του Προέδρου της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης κ. Τσετίν, στη δεξίωση της ελληνικής πρεσβείας για την επέτειο της 25ης Μαρτίου, χαρακτηρίστηκε από τον τουρκικό τύπο ως "χειρονομία καλής θέλησης της Αγκυρας προς την Αθήνα".

Αλλά, και ο Ελληνας πρέσβης κ. Νεζερίτης επεσήμανε (ΤΖΟΥΜΧΟΥΡΙΕΤ, 26.3.98) ότι "η παρουσία του στρατηγού Μπιρ αποτελεί έκφραση φιλίας και αισιοδοξίας ανάμεσα στις δύο χώρες".

Από την πλευρά του ο στρατηγός Μπιρ δήλωσε ότι "η στρατιωτική ηγεσία, όπως άλλωστε και η κυβέρνηση, είναι υπέρ του διαλόγου με την Ελλάδα", ενώ ο υπουργός Αμυνας κ. Σεζγκίν υποστήριξε ότι "οι Ελληνες είναι φίλοι μας και γείτονές μας. Δεν νομίζω ότι υπάρχει θέμα επί του οποίου δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε".

Επανέρχεται η Αγκυρα στη δήθεν
διασύνδεση Ελλάδας-ΡΚΚ

Με αφορμή τη δημοσίευση ενός άρθρου στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού ΤΙΜΕ, που αναφέρει ότι "η τρομοκρατική λαίλαπα του ΡΚΚ επεκτείνεται ανεξέλεγκτα στην Ελλάδα" το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του με ημερομηνία 28.3.98 επισημαίνει μεταξύ άλλων:

"Είναι γνωστό στην παγκόσμια κοινή γνώμη ότι η Ελλάδα επιτρέπει σ' όλες τις τρομοκρατικές οργανώσεις που δρουν εις βάρος της Τουρκίας- με πρώτη το ΡΚΚ- να βρίσκουν άσυλο στα εδάφη της, να ιδρύουν εκεί αντιπροσωπείες και να προβαίνουν σε προπαγανδιστικές δραστηριότητες. Είναι επίσης γνωστό ότι στα στρατόπεδα που βρίσκονται στα εδάφη της, τρομοκράτες που ανήκουν σ' αυτές τις οργανώσεις, εκπαιδεύονται από Ελληνες ειδικούς σχετικά με την κατασκευή εκρηκτικών υλών και τις τεχνικές δολιοφθορών".

Δυο μέρες νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Ουτκάν στη διάρκεια της εβδομαδιαίας ενημέρωσης Τύπου (Πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ 25.3.98) ισχυριζόταν ότι "η Ελλάδα ποδοπατά τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από διεθνείς συμφωνίες που έχει προσυπογράψει", ενώ προειδοποιούσε ότι "η Τουρκία θα ενημερώσει τους διεθνείς οργανισμούς, όπως τον ΟΗΕ και τον ΟΑΣΕ για τη διασύνδεση της Ελλάδας με το ΡΚΚ".

Αλλά και ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ κ. Ρούμπιν σχολιάζοντας το δημοσίευμα του ΤΙΜΕ υποστήριξε ότι "οι ΗΠΑ είναι αντίθετες με ενέργειες όπως η συγκέντρωση χρημάτων, που ενισχύουν αυτή την τρομοκρατική οργάνωση. Γνωρίζουμε ότι νομικοί μηχανισμοί σε μερικές χώρες της Ευρώπης δεν αντιμετωπίζουν αυτές τις ενέργειες με την αυστηρότητα του αμερικανικού νόμου. Οι ΗΠΑ συνεργάζονται στενά με την Ελλάδα για την καταπολέμηση τόσο της εσωτερικής όσο και της διεθνούς τρομοκρατίας. Η φύση των ενεργειών του ΡΚΚ στην Ελλάδα, μαζί και η ύπαρξη πολιτικού γραφείου στην Αθήνα έχει συχνά αποτελέσει αντικείμενο συζητήσεων μεταξύ της αμερικανικής και ελληνικής κυβέρνησης"(ΑΠΕ, 26.3.98).

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών κ. Πάγκαλος, απαντώντας σε ερώτηση Τουρκάλας φοιτήτριας κατά την ομιλία του στη Σχολή Διπλωματίας του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν (ΑΠΕ 24.3.98), υπογράμμισε ότι "οι τουρκικοί ισχυρισμοί δεν έχουν αποδειχθεί με στοιχεία". Τόνισε, εξάλλου, ότι "το ΡΚΚ δεν διαθέτει Γραφείο στην Αθήνα, αλλά άλλες κουρδικές οργανώσεις λειτουργούν γραφεία, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς να τους επιτρέπεται να αναπτύσσουν δραστηριότητες εναντίον της Τουρκίας ή τουρκικών συμφερόντων".

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[03] Η Συμφωνία Σέρβων και Αλβανών για την εκπαίδευση δημιουργεί ελπίδες για δίκαιη επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου- Ικανοποίηση στο Βελιγράδι για τις αποφάσεις της Ομάδας Επαφής

Τη Δευτέρα 23 Μαρτίου υπεγράφησαν στην Πρίστινα τα συμπεφωνημένα μέτρα για την εφαρμογή της Συμφωνίας για την εκπαίδευση στο Κοσσυφοπέδιο, που είχαν υπογράψει το Σεπτέμβριο του 1996 ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς και ο Ιμπραήμ Ρουγκόβα.

Τα μέτρα, με τα οποία τερματίζεται ο επταετής αποκλεισμός των Αλβανών από τα σχολεία και τα Πανεπιστήμια του Κοσσυφοπεδίου και θα τους παρέχεται πλέον κρατική εκπαίδευση στη γλώσσα τους, υπεγράφησαν απ' τη μεικτή σερβοαλβανική επιτροπή 3+3 με την διαμεσολάβηση εκπροσώπων της Οργάνωσης της Καθολικής Εκκλησίας Αγιος Εουτζίντιο.

Η συμφωνία προβλέπει την επιστροφή, σταδιακά μέχρι το καλοκαίρι, όλων των Αλβανών φοιτητών και μαθητών στα σχολικά κτίρια της περιοχής και την παρακολούθηση των μαθημάτων στην αλβανική γλώσσα, ενώ την 1η Οκτωβρίου το νέο σχολικό έτος θα αρχίσει κανονικά.

Οπως είναι γνωστό, μετά την κατάργηση της αυτονομίας το 1991 οι Αλβανόφωνοι του Κοσσυφοπεδίου δημιούργησαν δικό τους παράλληλο εκπαιδευτικό σύστημα.Το περιεχόμενο του προγράμματος της διδασκαλίας στο σύστημα αυτό είναι το ίδιο με αυτό που εφαρμόζεται στην Αλβανία (BBC, 24.3.1998).

Στη συμφωνία αυτή όμως αντέδρασαν η σύγκλητος του σερβικού Πανεπιστημίου της Πρίστινα και χιλιάδες Σέρβοι φοιτητές, οι οποίοι πραγματοποίησαν μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας.

Αντίθετα, η διεθνής κοινότητα χαιρέτισε τη συμφωνία στην οποία κατέληξε η σερβοαλβανική επιτροπή.

Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών και προεδρεύων του Συμβουλίου υπουργών της Ε.Ε. Ρόμπιν Κουκ τόνισε ότι "η Ε.Ε. θα μελετήσει τις ρυθμίσεις για τις οποίες έγιναν διαπραγματεύσεις και παραμένει πρόθυμη να προσφέρει υποστήριξη σε μια δίκαιη συμφωνία, αποδεκτή από τις δυο πλευρές" (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 24.3.1998).

Από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ χαρακτήρισε τη συμφωνία "πολύ σημαντικό βήμα", εξέφρασε την ελπίδα ότι "είναι δυνατόν να βρεθούν λύσεις μέσω διαπραγμάτευσης" και τόνισε πως "είναι πολύ σημαντικό να αρχίσουμε σύντομα έναν σοβαρό διάλογο για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου" (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ. 24.3. 1998).

Σε ένα μήνα η απόφαση για νέες κυρώσεις

Παρά τις αμερικανικές πιέσεις, οι υπουργοί Εξωτερικών των έξι χωρών που απαρτίζουν την Ομάδα Επαφής ανέβαλαν για ένα μήνα τη λήψη απόφασης για επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος της Γιουγκοσλαβίας.

Οι 6 υπουργοί συναντήθηκαν στη Βόννη την Τετάρτη 25 Μαρτίου και αποφάσισαν να δώσουν περιθώριο τεσσάρων εβδομάδων στον Μιλόσεβιτς για να προωθήσει το διάλογο με τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσαν οι έξι της Ομάδας Επαφής, μεταξύ άλλων, αναφέρεται: "Αναμένουμε από τον Μιλόσεβιτς να εφαρμόσει τη διαδικασία ενός άνευ όρων διαλόγου και να αναλάβει την πολιτική ευθύνη για την εμπλοκή του Βελιγραδίου σε σοβαρές διαπραγματεύσεις για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου.

Εάν κάτι τέτοιο δεν συμβεί, λόγω της στάσης του Βελιγραδίου, θα λάβουμε μέτρα για την εφαρμογή πρόσθετων κυρώσεων".

Τα αποτελέσματα της Συνόδου της Ομάδας Επαφής έγιναν δεκτά με ικανοποποίηση στο Βελιγράδι.

Το επίσημο γιουγκοσλαβικό πρακτορείο ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ (26.3.98) μετέδωσε ότι "η ανακοίνωση της Ομάδας Επαφής φανερώνει ότι υπάρχει χωρίς αμφιβολία στη διεθνή κοινότητα ένα πιο ευνοϊκό κλίμα έναντι του Βελιγραδίου στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου".

Σύμφωνα με το ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ στη σύνοδο των "Εξι" στη Βόννη "περιθωριοποιήθηκαν " εκείνοι που ήθελαν την ενίσχυση των κυρώσεων κατά του Βελιγραδίου.

Ο ηγέτης των Αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα δήλωσε ότι οι Αλβανοί περιμένουν πολύ περισσότερα από την Ομάδα Επαφής, χωρίς όμως να διευκρινίσει ποιά πρόσθετα μέτρα θα περίμενε από τους έξι.

Απ' την πλευρά του ο επικεφαλής της λεγόμενης κυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου Μπουγιάρ Μπουκόσι σε δηλώσεις που έκανε στις 26 Μαρτίου στη Βόννη εξέφρασε την ικανοποίησή του για την κοινή διακήρυξη της Ομάδας Επαφής, πρόσθεσε όμως ότι λυπάται "επειδή η Ομάδα δεν κατάφερε να συμφωνήσει στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων, ώστε να μπορέσουμε να πλησιάσουμε σε μια λύση για το πρόβλημά μας". ( ΑΠΕ-Ρόιτερ, 26.3.98).

Στο μεταξύ, την απογοήτευση της κυβέρνησής του εξέφρασε ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών Πασκάλ Μίλο σε δηλώσεις του στη Στοκχόλμη στις 26 Μαρτίου, επειδή τα μέλη της Ομάδας Επαφής δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στην επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Γιουγκοσλαβίας.

"Ο αλβανικός στρατός προετοιμάζεται για να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πρόκληση ή και επίθεση από τον Μιλόσεβιτς και τη Σερβία", είπε ο Αλβανός υπουργός, ο οποίος επανέλαβε ότι "η Αλβανία δεν τάσσεται υπέρ της ανεξαρτητοποίησης του Κοσσυφοπεδίου, αλλά υπέρ της αυτονόμισής του, στα πλαίσια της σημερινής Γιουγκοσλαβίας, ανάλογης με αυτής του Μαυροβουνίου".

Πάντως, οι Πρόεδροι της Ρωσίας Μπόρις Γιέλτσιν και της Γαλλίας Ζακ Σιράκ, καθώς και ο Γερμανός Καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, μια μέρα μετά τη σύνοδο της Ομάδας Επαφής, διαπίστωσαν κατά την τριήμερη διάσκεψη κορυφής στη Μόσχα σύμπτωση απόψεων για μια ειρηνική επίλυση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο.

Βαλκανική διάσκεψη

Οι υπουργοί Εξωτερικών των έξι χωρών-μελών της Ομάδας Επαφής συναντήθηκαν στη Βόννη και με τους υπουργούς Εξωτερικών ή τους αναπληρωτές τους από τις Βαλκανικές χώρες.

Πριν απ' αυτή τη συνάντηση, οι υπουργοί των βαλκανικών χωρών πραγματοποίησαν μια "άτυπη" ξεχωριστή συνάντηση υπό την προεδρία της υπουργού Εξωτερικών της Βουλγαρίας Ναντέσνα Μιχαίλοβα, με αντικείμενο την αξιολόγηση της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο και τον επαναπροσδιορισμό της στάσης τους έναντι του Βελιγραδίου.

Στη συνάντηση αυτή εκπροσωπήθηκαν η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Ελλάδα, η ΠΓΔΜ, η Ρουμανία, η Τουρκία, η Σλοβενία και η Ουγγαρία.

Τη χώρα μας εκπροσώπησε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παναδρέου, ο οποίος αμέσως μετά τη συνάντηση δήλωσε ότι το ζητούμενο ήταν να υπογραμμιστεί το απαραβίαστο των συνόρων και η πολιτική και οικονομική σταθερότητα στην περιοχή, αλλά και η ικανότητα των χωρών της να διαλέγονται και να καταλήγουν σε κοινές θέσεις, κάτι που τελικά επετεύχθη.

Διαπραγματευτική Επιτροπή

Ο ηγέτης των αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα συγκρότησε μια 15μελή ομάδα, η οποία θα προετοιμάσει τη βάση για τις διαπραγματεύσεις με τους αντιπροσώπους του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Στην Επιτροπή αυτή συμμετέχουν ο επικεφαλής της αυτοαποκαλούμενης κυβέρνησης Μπουκόσι, ο σκληροπυρηνικός Αντέμ Ντεμάτσι, δύο σύμβουλοι του Ρουγκόβα και 11 προσωπικότητες.

Σύμφωνα με την εφημερίδα ΜΠΛΙΤΣ (26.3.98) κανένα απ' τα μέλη αυτής της επιτροπής δεν αποδέχεται την αυτονομία, την οποία προτείνει η διεθνής κοινότητα. Οπως αναφέρει η εφημερίδα, ο Ρουγκόβα δεν υποχωρεί από το αίτημα για ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο. Θα αποδεχόταν μόνο να μετατραπεί η περιοχή σε προτεκτοράτο της διεθνούς κοινότητας, κάτι που θα αποτελούσε μια μεταβατική φάση μέχρι την υλοποίηση του τελικού στόχου. Αυτό είναι το "μάξιμουμ" που θα ζητήσουν οι Αλβανοί στις συνομιλίες με τους Σέρβους. Οι μετριοπαθείς πολιτικοί και δημοσιολόγοι που συμμετέχουν στην επιτροπή Ρουγκόβα αναφέρουν ότι το "μίνιμουμ" σε αυτές τις συνομιλίες είναι "τρίτη Δημοκρατία μέσα στη Γιουγκοσλαβία", καταλήγει η εφημερίδα.

Ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος για τα Βαλκάνια Ρόμπερτ Γκέλμπαρντ, ο οποίος επισκέφθηκε στις 26 Μαρτίου το Βελιγράδι και την Πρίστινα, είχε συνομιλίες με τον Πρόεδρο της Σερβίας Μίλαν Μιλουτίνοβιτς και τον ηγέτη των Αλβανοφώνων Ρουγκόβα. Ο Αμερικανός αξιωματούχος εξήρε την πρωτοβουλία Ρουγκόβα για τη συγκρότηση της διαπραγματευτικής επιτροπής και υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη να αρχίσουν οι συνομιλίες για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου ανάμεσα στην κυβέρνηση του Βελιγραδίου και τους Αλβανούς.

Πάντως, ο Γκέλμπαρντ, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στην Ποντγκόριτσα στις 27 Μαρτίου 1998 μετά τις συνομιλίες που είχε με τον Πρόεδρο του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς τόνισε ότι το Βελιγράδι δεν έχει κάνει ακόμη το πρώτο βήμα προς έναν αληθινό διάλογο και επανέλαβε ότι πρέπει να αρχίσουν αμέσως οι συνομιλίες με τους Αλβανοφώνους και ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς πρέπει να είναι προσωπικά υπεύθυνος για τις συνομιλίες αυτές (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 27.3. 98).

Την περιοχή επισκέφθηκε και ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Μπρόνισλαβ Γκέρεμεκ, με την ιδιότητά του ως επικεφαλής του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. Ο κ. Γκέρεμεκ προσπάθησε, αλλά ανεπιτυχώς, να πείσει τον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς να δεχθεί μια αποστολή στη Γιουγκοσλαβία του Ισπανού πρώην Πρωθυπουργού Φελίπε Γκονζάλες, ως αντιπροσώπου του ΟΑΣΕ.

Στο θέμα αυτό παρενέβει και ο γιουγκοσλαβικός στρατός και σύμφωνα με το πρακτορείο ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ (27.3.98) ο στρατηγός Γκραντιμίρ Ζιβάνοβιτς επεσήμανε ότι το "πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου θα πρέπει να επιλυθεί με πολιτικά μέσα και με διάλογο, αλλά αποκλειστικά εντός των πλαισίων της Σερβίας".

Ο στρατηγός Ζιβάνοβιτς υποστήριξε στη συνέχεια την άρνηση του Προέδρου Μιλόσεβιτς να δεχθεί διεθνή μεσολάβηση για την επίλυση του θέματος, λέγοντας ότι "τα μέτρα που ελήφθησαν από τις σερβικές αρχές είναι τα νόμιμα για να διευθετηθεί το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου, χωρίς ξένη επέμβαση".

Τέλος, το Βελιγράδι επισκέφθηκε στις 29 Μαρτίου και η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας Ναντέζντα Μιχαίλοβα, η οποία ενημέρωσε τον Γιουγκοσλάβο ομόλογό της και τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς για τις αποφάσεις της από κοινού συνεδρίασης στη Βόννη από χώρες της Ομάδας Επαφής και χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, καθώς και για τα αποτελέσματα της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών της ευρύτερης περιοχής μας, που συμμετέχουν στη γνωστή πρωτοβουλία για το Κοσσυφοπέδιο.

[04] Οι Σοσιαλιστές συμμάχησαν με τους Εθνικιστές και σχημάτισαν κυβέρνηση στη Σερβία

Στη νέα κυβέρνηση εθνικής ενότητας δεν δέχθηκε να συμμετάσχει ο ηγέτης του Σερβικού Κινήματος Ανανέωσης Βουκ Ντράσκοβιτς, αν και αρχικά είχε διαπραγματευτεί την πιθανή συμμετοχή του.

Η Βουλή της Σερβίας, που προέκυψε απ' τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου, ενέκρινε τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης που πρότεινε ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Μίρκο Μαριάνοβιτς.

Απ' τους 220 παρόντες βουλευτές (από σύνολο 250) 169 ψήφισαν υπέρ, 49 ψήφισαν κατά και 2 απείχαν της ψηφοφορίας.

Η κυβέρνηση έχει 35 μέλη: 5 αντιπροέδρους, 23 υπουργούς και 7 υπουργούς άνευ χαρτοφυλακίου.

Ο ηγέτης του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος, ο Βόιτσλαβ Σέσελι, έγινε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.

Ο Πρωθυπουργός Μίρκο Μαριάνοβιτς στην ομιλία του επεσήμανε ότι θα συνεχίσει τα μεταρρυθμιστικά οικονομικά μέτρα, καθώς και τις προσπάθειες για την επανένταξη της Σερβίας και της Γιουγκοσλαβίας στους διεθνείς οργανισμούς.

Σχετικά με το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου τόνισε ότι η νέα κυβέρνηση θα εξασφαλίσει σε όλες τις εθνότητες τα δικαιώματα που πρέπει να έχουν ως εθνικές μειονότητες, ενώ για πρώτη φορά παραδέχθηκε ότι το Κοσσυφοπέδιο λόγω της ιστορικής, εθνικής και πολιτιστικής ιδιομορφίας του θα πρέπει να αποκτήσει καθεστώς πολιτικής εδαφικής αυτονομίας. Ο Μαριάνοβιτς τόνισε ακόμη ότι όλα τα εκκρεμή προβλήματα που υπάρχουν θα πρέπει να επιλυθούν με το διάλογο με τους Αλβανούς και με ειρηνικό τρόπο. (ΑΠΕ, 24.3.98).

Πολιτικοί παρατηρητές, σχολιάζοντας την ενέργεια του Μιλόσεβιτς να συμμαχήσει με τον ακροδεξιό Σέσελι, εκτιμούν ότι ο Μιλόσεβιτς επιχειρεί να εξασφαλίσει τη συναίνεση των Σέρβων εθνικιστών για να χειρισθεί το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου χωρίς μεγάλες αντιδράσεις απ' την πλευρά τους.

Αλλοι πάλι εκτιμούν ότι ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος θέλει να χρησιμοποιήσει τη συμμετοχή των εθνικιστών στην κυβέρνηση ως ένα πρόσθετο μέσο πίεσης προς τους Αλβανόφωνους, προκειμένου να αποδεχθούν τη συμβιβαστική λύση της αυτονομίας μέσα στη Σερβία.

Εκλογές στο Μαυροβούνιο

Πρόωρες βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν στις 31 Μαίου στο Μαυροβούνιο.

Ο Πρόεδρος της μικρής αυτής Δημοκρατίας, η οποία μαζί με τη Σερβία συγκροτούν την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, Μίλο Τζουκάνοβιτς σε διάγγελμά του που μεταδόθηκε στις 24 Μαρτίου, ανέφερε ότι οι εκλογές αυτές θα έχουν ιστορική σημασία και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα γίνουν σε δημοκρατική ατμόσφαιρα και το αποτέλεσμά τους θα σημάνει το τέλος της κρίσης που ταλανίζει εδώ και πολύ καιρό το Μαυροβούνιο.

Το Κοινοβούλιο της χώρας αποφάσισε να αυξηθεί ο αριθμός των εδρών από 71 σε 78 λόγω της αύξησης του αριθμού των εκλογέων.

[05] Συμφωνία αμυντικής συνεργασίας υπέγραψαν τα Σκόπια με την Αλβανία

Οι δύο υπουργοί υπέγραψαν συμφωνία αμυντικής συνεργασίας. Η συμφωνία αυτή αφορά τη συνεργασία στον αμυντικό τομέα, τη συμμετοχή σε ειρηνικές και ανθρωπιστικές αποστολές, επαφές εμπειρογνωμόνων και κοινά γυμνάσια.

Η συμφωνία αυτή είναι η πρώτη που υπογράφει η ΠΓΔΜ με γειτονική της χώρα, αν και όπως δήλωσε ο Κιτάνοφσκι επιθυμία της ΠΓΔΜ είναι να υπογράψει ανάλογες συμφωνίες και με τις άλλες γειτονικές χώρες.

Ο Σκοπιανός υπουργός συναντήθηκε και με τον υπουργό Εσωτερικών Νεριτάν Τσέκα, ενώ έγινε δεκτός και απ' τον Αλβανό Πρόεδρο Ρετζέπ Μεϊντάνι.

Σύμφωνα με την Koha Jione (26.3.98) στόχος της επίσκεψης Κιτάνοφσκι ήταν ο συντονισμός των ενεργειών στη φύλαξη των κοινών συνόρων εν όψει της συνεχούς επιδείνωσης της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο.

ΝΑΤΟϊκά Σχέδια

Οπως μετέδωσαν τα ΜΜΕ των Σκοπίων, το ΝΑΤΟ αποφάσισε να στείλει στην ΠΓΔΜ ομάδα ειδικών στρατιωτικών συμβούλων.

Οι σύμβουλοι αυτοί θα εγκατασταθούν στο στρατόπεδο του Κρίβολακ και θα αναλάβουν την εκπαίδευση του στρατού της ΠΓΔΜ.

Αξιωματούχος του ΝΑΤΟ, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, επεσήμανε ότι στόχος της Συμμαχίας είναι να μετατραπεί το στρατόπεδο Κρίβολακ σε κέντρο εκπαίδευσης του ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο του προγράμματος "Σύμπραξη για την Ειρήνη".

Βαλκανική Δύναμη

Σε μια προσπάθεια να ξεπερασθεί η ελληνοτουρκική διαφορά που έχει δημιουργηθεί γύρω απ' την έδρα που θα έχει η υπό σύσταση Βαλκανική Δύναμη Ταχείας Ανάπτυξης, οι ΗΠΑ θα προτιμήσουν τελικά την εγκατάσταση της Πολυεθνικής αυτής δύναμης στα Σκόπια.

Αυτό εκτιμούν στην Αγκυρα καλά ενημερωμένες πηγές (ΑΠΕ, 26.3.98).

Στο θέμα αυτό αναφέρθηκε και η εφημερίδα TURKISH DAILY NEWS (24.3. 98), η οποία επεσήμανε ότι η ΠΓΔΜ αναδύεται ως ισχυρή εναλλακτική λύση για την εγκατάσταση της σχεδιαζόμενης Βαλκανικής Δύναμης.

Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ διατηρούν στρατιωτική βάση και παρουσία πλησίον του αεροδρομίου των Σκοπίων, που ανέρχεται σε μερικές εκατοντάδες Αμερικανών στρατιωτών, η εναλλακτική λύση εγκατάστασης της Πολυεθνικής εκεί, δεδομένων και μερικών πολύ συγκεκριμένων στρατηγικών πλεονεκτημάτων, δεν φαίνεται να είναι και τόσο απόμακρη, γράφει η εφημερίδα και προσθέτει: Η κυβέρνηση των Σκοπίων σίγουρα θα καλωσόριζε την πιθανότητα εγκατάστασης της Βαλκανικής Πολυεθνικής Ειρηνευτικής Δύναμης στο έδαφός της.

Παρόμοια εκτίμηση έκανε και η εφημερίδα των Σκοπίων "Νόβα Μακεντόνια" σε δημοσίευμά της στις 27 Μαρτίου, επικαλούμενη τουρκικές διπλωματικές πηγές.

Οπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, οι τελικές αποφάσεις τόσο για τη σύνθεση όσο και για την έδρα της βαλκανικής στρατιωτικής δύναμης αναμένεται να ληφθούν στις 16 και 17 Απριλίου στο Βουκουρέστι, κατά τη συνάντηση των υφυπουργών Αμυνας και των Αρχηγών των Γενικών Επιτελείων των ενδιαφερομένων χωρών.

Το ίδιο δημοσίευμα υποστηρίζει ότι σύντομα θα επισκεφθεί τα Σκόπια ο Ελληνας υπουργός Αμυνας Ακης Τσοχατζόπουλος.

Επίσκεψη Καναδού Υπουργού

Ο υπουργός Εξωτερικών του Καναδά Λόιντ Αξγουόρθι επισκέφθηκε τα Σκόπια το Σάββατο 28 Μαρτίου.

Ο Καναδός υπουργός συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Κίρο Γκλιγκόροφ, τον Σκοπιανό ομόλογό του Μπλάγκογιε Χαντζίνσκι, καθώς και με τους ηγέτες των αλβανικών κομμάτων.

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[06] Χωρίς προβλήματα η επιθεώρηση των οπλικών συστημάτων στο Ιράκ

Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του Πορτογάλου διπλωμάτη Αντόνιο Μοντέιρο, σύμφωνα με τον οποίο η ειδική ομάδα, η οποία αποτελείται από επιθεωρητές της UNSCOM και από διπλωμάτες, επισκέφθηκε την προεδρική τοποθεσία του Τακρίτ και στη συνέχεια πέρασε τη νύχτα στη Μοσούλη, στο βόρειο Ιράκ.

"Ολα εξελίχθησαν ομαλά, δεν γνωρίζω να υπήρξαν προβλήματα. Πιστεύω ότι οι εμπειρογνώμονες μπόρεσαν να επιθεωρήσουν ολόκληρη την προεδρική τοποθεσία, η οποία είναι πολύ μεγάλη", δήλωσε ο Μοντέιρο, ο οποίος είναι μέλος μιας ομάδας εναέριου ελέγχου, που αποτελείται από εμπειρογνώμονες της UNSCOM και από διπλωμάτες (ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γαλλ. Πρακτ. 29.3.98).

Αλλά και ο επικεφαλής της Ειδικής Επιτροπής του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό του Ιράκ Ρίτσαρντ Μπάτλερ, δήλωσε στο Γερμανικό Πρακτορείο (25.3.98) ότι φεύγει ικανοποιημένος από τη Βαγδάτη, διότι το έργο του για τον αφοπλισμό του Ιράκ ξαναμπήκε στο δρόμο του, και εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί θα συνεχιστεί.

Στο μεταξύ, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν άρχισε περιοδεία στη Μόσχα, το Πεκίνο και το Λονδίνο, τρία από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, για να διασφαλίσει την υποστήριξή τους στη συμφωνία με το Ιράκ (ΑΠΕ-Γαλλ.Πρακτ., 28.3.98).

Στο πλαίσιο της περιοδείας, ο Ρώσος Πρόεδρος Μπορίς Γέλτσιν προτίθεται να συζητήσει -όπως δήλωσε ο προεδρικός εκπρόσωπος Σεργκέι Γιαστρεζέμπσκι-με τον Κόφι Ανάν για την εφαρμογή της συμφωνίας ΟΗΕ-Ιράκ (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 28.3.98).

[07] Στα πρόθυρα κατάρρευσης η ειρήνη στη Μέση Ανατολή

"Αν δεν υπογραφεί συμφωνία ως το τέλος του επόμενου χρόνου, πρέπει να περιμένουμε μια έκρηξη βίας που θα θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του Ισραήλ", είπε η Ολμπράιτ σε τηλεφωνική της συνομιλία με την εβραϊκή ηγεσία στις ΗΠΑ, όπως μετέδωσε το ισραηλινό ραδιόφωνο (29.3. 98).

Η αμερικανική πρωτοβουλία για την αναθέρμανση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή έχει ήδη ξεκινήσει και στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η επίσκεψη του Αμερικανού προεδρικού απεσταλμένου Ντένις Ρος στην περιοχή.

Ο κ. Ρος είχε συνομιλίες με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς και με τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Γιάσερ Αραφάτ. Ο Αμερικανός απεσταλμένος απέφυγε να κάνει δηλώσεις στους δημοσιογράφους μετά τη συνάντησή του με τον κ. Νετανιάχου, ενώ όσον αφορά στις συνομιλίες του με τον κ. Αραφάτ υπήρξαν κάποιες δηλώσεις από αξιωματούχους της ΟΑΠ, σύμφωνα με τις οποίες η αποστολή του Ρος σημείωσε πρόοδο, αφού οι Παλαιστίνιοι τείνουν να δεχθούν τις αμερικανικές ιδέες για την επανάληψη των ειρηνευτικών συνομιλιών (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 29.3.98).

Η επίσκεψη του κ. Ρος πραγματοποιήθηκε εν όψει της προγραμματισμένης ανακοίνωσης της νέας αμερικανικής ειρηνευτικής πρωτοβουλίας στην περιοχή, και συγκεκριμένα μια μέρα μετά σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας "Ουάσιγκτον Ποστ".

Ειδικότερα, η έγκυρη αμερικανική εφημερίδα σε δημοσίευμά της (26.3. 98), ανέφερε ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον αποφάσισε να δημοσιοποιήσει το αμερικανικό σχέδιο για την ειρήνη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, το οποίο έχει απορρίψει -ως γνωστόν- κατηγορηματικά η κυβέρνηση του Τελ-Αβίβ.

Οπως επισημαίνεται στο ίδιο δημοσίευμα, μολονότι τα κυριότερα σημεία του σχεδίου ήδη έχουν γίνει γνωστή, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός έχει εκφράσει έντονες αντιδράσεις σχετικά με τη δημοσιοποίησή του.

Στο μεταξύ, ο Αριέλ Σαρόν, υπουργός Εθνικής Υποδομής του Ισραήλ, προειδοποίησε την ισραηλινή κυβέρνηση εναντίον μιας στρατιωτικής υποχώρησης από τη Δυτική Οχθη, που θα ικανοποιεί την Ουάσιγκτον.

"Μια υποχώρηση μεγαλύτερη του 9% (από τη Δυτική Οχθη) θα αποτελέσει απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ", τόνισε ο κ. Σαρόν, κατά τη διάρκεια της εβδομαδιαίας συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 29.3.98).

Εξάλλου, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, ο οποίος επισκέφθηκε το Ισραήλ στο πλαίσιο της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, και είχε συνομιλίες με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποσχέθηκε να εργασθεί για την αραβοϊσραηλινή ειρήνη. Εσπευσε όμως να τονίσει, ότι όλες οι πλευρές πρέπει να συνομιλήσουν και να είναι έτοιμες για συμβιβασμούς.

Ο κ. Ανάν, σε κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε με τον Πρόεδρο του Ισραήλ Εζέρ Βάισμαν, δήλωσε συγκεκριμένα:

"Ως γενικός γραμματέας του ΟΗΕ υπόσχομαι σε σας και τον ισραηλινό λαό ότι θα κάνω το καλύτερο για να συνεργασθώ με τους πρταγωνιστές με σκοπό την επίτευξη ειρήνης και για να υποστηρίξω τις αμερικανικές προσπάθειες". (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 24.3.98).

Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΒΕΙ) ανακοίνωσε ότι θα επενδύσει πέντε εκατομμύρια ecus (περίπου 1,7 δισεκατομμύρια δραχμές) για να ενισχύσει τις επενδύσεις στον ιδιωτικό και τον βιομηχανικό τομέα στη Γάζα και στη Δυτική Οχθη.

Η συνεισφορά αυτή της ΒΕΙ θα βοηθήσει στη δημιουργία ειδικού διεθνούς ταμείου 50 εκατομμυρίων δολαρίων και θα επιτρέψει τη χορήγηση εγγυήσεων για επενδύσεις ανώτατου ύψους πέντε εκατομμυρίων δολαρίων για κάθε πρόγραμμα, ανέφερε η ίδια πηγή. (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 27.3.98).

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article