MinPress: The Week in Review, 98-09-30

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Με τα βλέμματα στραμμένα στη Νέα Υόρκη

Ομιλίες Γιλμάζ-Πάγκαλου-Κληρίδη-Σύσελ

Ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ, στη διάρκεια της ομιλίας του (ΑΠΕ, 24.9.98) επεσήμανε ότι α) "η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να συμμετάσχει σε διμερή διάλογο" και β) "η λύση στο Κυπριακό είναι η εγκαθίδρυση συνομοσπονδίας". Συγκεκριμένα ο κ. Γιλμάζ αναφερόμενος στο Κυπριακό τόνισε:

"Το Κυπριακό πρόβλημα βρίσκεται σε μια πολύ κρίσιμη καμπή. Ο δρόμος που ακολουθεί η Ελλάδα και οι Ελληνοκύπριοι αποτελεί σοβαρή απειλή για την ασφάλεια της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βορείου Κύπρου και για την Τουρκία. Είναι, επίσης, εναντίον της ειρήνης και της σταθερότητας της Ανατολικής Μεσογείου.

Στο στρατιωτικό μέτωπο η πολιτική της Ελλάδας και των Ελληνοκυπρίων έχει αυξήσει τις εντάσεις στο νησί, καθώς πλησιάζει και η ώρα ανάπτυξης του συστήματος των πυραύλων S-300.

Από πολιτικής σκοπιάς η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης να αρχίσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ελληνοκυπριακή πλευρά άλλαξε όλες τις παραμέτρους και το πλαίσιο για την εξεύρεση λύση. Δυστυχώς, αυτή η διαδικασία βοηθά μόνο τη συνέχιση της διαίρεσης του νησιού.

Η Τουρκία υποστηρίζει πλήρως την πρωτοβουλία που πήρε σε αυτή την κρίσιμη στιγμή ο Πρόεδρος Ντενκτάς στις 31 Αυγούστου 1998. Πρόκειται για μια πρόταση ιστορικής σημασίας που αναφέρεται στην ίδρυση μιας κυπριακής συνομοσπονδίας. Πιστεύουμε ότι η πρόταση αυτή δίνει όλα τα εχέγγυα και τις προοπτικές για μια δίκαιη και μόνιμη λύση, καθώς είναι σύμφωνη με την πραγματικότητα στο νησί. Προστατεύει τα ζωτικά και νόμιμα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων μερών και έχει για στόχο τη διατήρηση του συνόλου της ενότητας του νησιού. Επίσης είναι σύμφωνη με τις θέσεις του ΟΗΕ για την επίτευξη μιας διαπραγματεύσιμης και αμοιβαίας αποδεκτής λύσης του κυπριακού προβλήματος.

Πιστεύουμε ότι η προτεινόμενη συνομοσπονδία θα μπορέσει τελικά να οδηγήσει στην ειρήνη και τη συμφιλίωση με βάση την κοινή μοίρα των δύο λαών της Κύπρου".

Οσο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ο κ. Γιλμάζ υποστήριξε:

"Διάφορα αλληλένδετα προβλήματα, τα οποία έχουν κυρίως σχέση με το Αιγαίο και είναι κληρονομιά του παρελθόντος, εξακολουθούν να επιδεινώνουν τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Ελπίζουμε ότι αυτά τα προβλήματα θα μπορέσουν να επιλυθούν μεταξύ των δύο χωρών, με ένα διάλογο χωρίς να αποκλείουμε μια συμφωνημένη μέθοδο ειρηνικής διευθέτησης εκ μέρους των Ηνωμένων Εθνών. Καλούμε την κυβέρνηση της Ελλάδας να προχωρήσει σε διάλογο με την Τουρκία".

Λίγο αργότερα την ίδια μέρα, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Θεόδωρος Πάγκαλος, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο Κυπριακό, στη διάρκεια της ομιλίας του (ΑΠΕ, 24.9.98), αναφέρθηκε στις αποτυχημένες προσπάθειες πλήθους διεθνών μεσολαβητών, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης για να αρθεί το σημερινό αδιέξοδο, "οι οποίες προσέκρουσαν στην αδιαλλαξία της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων, που εκφράζονταν είτε με στείρα άρνηση, είτε με όρους και προϋποθέσεις που στοχεύουν στην ακύρωση των αποφάσεων του ΟΗΕ και του πλαίσιου που έχει θέσει η διεθνής κοινότητα και είχε δεχθεί ακόμα και η ηγεσία των Τουρκοκυπρίων".

Μνημονεύοντας τη γνωστή φράση του Μπουλέντ Ετσεβίτ, σύμφωνα με την οποία "το Κυπριακό λύθηκε άπαξ δια παντός με την εισβολή του 1974", ο Θ. Πάγκαλος τόνισε ότι "24 χρόνια είναι αρκετά" και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να υποστηρίξει σθεναρά τις προσπάθειες του Γ.Γ. για να επανέλθουν οι δύο κοινότητες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και για να υπάρξει μια πρωτοβουλία σταδιακού αφοπλισμού προς την κατεύθυνση της πλήρους αποστρατιωτικοποίησης της Κύπρου.

Αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο υπουργός επανέλαβε ότι "η Ελλάδα επιθυμεί να αναπτύξει σχέσεις καλής γειτονίας με την Τουρκία, βασιζόμενες στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και του σεβασμού των Διεθνών Συνθηκών". Τόνισε ακόμη ότι "το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, του οποίου την υποχρεωτική δικαιοδοσία η Ελλάδα έχει αποδεχθεί, αποτελεί το κατάλληλο νομικό forum για την επίλυση τυχόν προβλημάτων στις σχέσεις μας. Μια θετική απάντηση από πλευράς Τουρκίας σ' αυτό το θέμα θα συνιστούσε ένα βήμα για την έναρξη μιας νέας εποχής αμοιβαίας κατανόησης".

Την επόμενη μέρα ο Κύπριος Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης (ΑΠΕ, 25.9.98) από το βήμα των ομιλητών, κάλεσε τον Ραούφ Ντενκτάς "να εργαστούν μαζί για την οικοδόμηση ενός ευτυχισμένου και ευημερούντος νησιού".

Ταυτόχρονα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατήγγειλε την Τουρκία ότι ευθύνεται για τη μη λύση του Κυπριακού και κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας να προχωρήσει με την εξέταση του τρόπου εφαρμογής των ψηφισμάτων του το συντομότερο δυνατό, ενώ ανέπτυξε λεπτομερώς τα συστατικά μέρη μιας λύσης στη βάση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας.

Ο κ. Κληρίδης, τόνισε ότι η πρόσφατη απαίτηση του Ραούφ Ντενκτάς, στην παρουσία του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, για λύση συνομοσπονδίας παραβιάζει όλα τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και αποσκοπεί στον εκτροχιασμό της διαπραγματευτικής διαδικασίας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε ότι η ασφάλεια είναι βασικό στοιχείο της όποιας διευθέτησης, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη για έναρξη σοβαρών διαπραγματεύσεων προς επίτευξη του στόχου αυτού.

Εξέφρασε επίσης την ετοιμότητα της κυπριακής κυβέρνησης να αποφύγει οποιαδήποτε ενέργεια η οποία θα οδηγούσε σε αύξηση της έντασης, εάν επαναρχίσουν διαρκείς διαπραγματεύσεις για λύση. Κατέστησε, ωστόσο, σαφές ότι "η Κυπριακή Δημοκρατία θα εξακολουθήσει να ασκεί το κυριάρχικό της δικαίωμα να ενισχύεται αμυντικά, όπως κρίνει απαραίτητο, όσο τα στρατεύματα κατοχής παραμένουν στην Κύπρο".

Στο Κυπριακό αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας, μιλώντας εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης ενώπιον της ολομέλειας της Γενικής Συνέλευσης (ΑΠΕ, 22.9.98). Ο κ. Σύσελ τόνισε:

"Η Ευρωπαϊκή Ενωση υπογραμμίζει για άλλη μια φορά ότι το status quo στην Κύπρο είναι απαράδεκτο. Επαναβεβαιώνει τη θερμή υποστήριξή της στις προσπάθειες του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών και του ειδικού εκπροσώπου του, που έχουν για στόχο μια μέσω διαπραγματεύσεων μόνιμη λύση του Κυπριακού που θα σέβεται την κυριαρχία , την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα και την ενότητα της χώρας, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας προς την κατεύθυνση ίδρυσης μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας στην Κύπρο.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση άρχισε τη διαδικασία διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Δημοκρατίας της Κύπρου. Η ενταξιακή διαδικασία και η πρόοδος προς μια πολιτική λύση θα αποτελέσουν αμοιβαίους ενισχυτικούς παράγοντες προς αμφότερες τις κατευθύνσεις. Η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. θα είναι προς όφελος όλων των κοινοτήτων και θα βοηθήσει στην εδραίωση της ειρήνης και της συμφιλίωσης στο νησί.

Εξάλλου, και ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Ιγκόρ Ιβάνοφ έκανε επίσης αναφορά στο Κυπριακό (ΑΠΕ, 22.9.98) τονίζοντας ότι "πρέπει να ενταθούν οι επίμονες προσπάθειες για να σπάσει το αδιέξοδο στο Κυπριακό. Και τα Ηνωμένα Εθνη πρέπει να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο προς σ' αυτή την κατεύθυνση".

Κινητικότητα στον ΟΗΕ για το Κυπριακό

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος Κληρίδης συναντήθηκε με το Γ.Γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν αλλά και με τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Οπως δήλωσε ο Κύπριος Πρόεδρος (ΑΠΕ, 25.9.98) ο κ. Ανάν τον ενημέρωσε για τον τρόπο με τον οποίο προτίθεται να προχωρήσει την πρωτοβουλία του στο Κυπριακό.

Προηγουμένως, οι υπουργοί Εξωτερικών των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας σε ανακοίνωσή τους (24.9.98) εξέφρασαν την ανάγκη να επαναληφθούν σύντομα οι απευθείας συνομιλίες μεταξύ των δύο κοινοτήτων με τη δέσμευση να εξευρεθεί λύση, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Σ.Α., ενώ παράλληλα καλούσαν τις δύο πλευρές να αποφεύγουν ενέργειες που θα μπορούσαν να κλιμακώσουν την ένταση στο νησί.

Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών κ. Κασουλίδη, όλα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι "ο Γ.Γ. του ΟΗΕ θα αναζητήσει τρόπους άρσης του σημερινού αδιεξόδου και μείωσης της έντασης που δημιουργείται λόγω της υπεροπλίας του ΑΤΤΙΛΑ". Προς το παρόν, πρόσθεσε ο κ. Κασουλίδης, "οι προσπάθειες που καταβάλλονται για το Κυπριακό αποσκοπούν στη δημιουργία διαύλου επικοινωνίας που θα οδηγήσει σε συνομιλίες με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ".

Επαυξάνοντας, πηγές της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών (ΑΠΕ, 27.9. 98) δήλωσαν ότι "ο Γ.Γ. και τα μόνιμα μέλη του Σ.Α. θα αναλάβουν εμπιστευτική διπλωματική προσπάθεια, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας εκ του σύνεγγυς επαφών με στόχο την επανάληψη των απευθείας συνομιλιών μεταξύ των δύο πλευρών".

Πάντως, ο Πρόεδρος Κληρίδης σε ομιλία του στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS) στη Νέα Υόρκη (22.9.98) σημείωσε ότι για να επιτευχθεί βιώσιμη και μόνιμη λύση στο Κυπριακό θα πρέπει:

- να αυξηθεί ο αριθμός των εγγυητριών δυνάμεων, που θα έχουν το δικαίωμα επέμβασης σε περίπτωση παράβασης των συνθηκών.

- να σταματήσει να αποτελεί η Κύπρος εστία ελληνοτουρκικών αντιπαραθέσεων,

ενώ υπογράμμισε ότι η ειρήνη, η ασφάλεια και η ευημερία στην περιοχή μπορεί να διασφαλιστεί μόνο στο πλαίσιο δημιουργίας μιας διζωνικής και δικοινοτικής ομοσπονδίας.

Αμετάβλητη η αμερικανική θέση
για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας

Ιδιαίτερη συνομιλία με τον Αμερικανό Προεδρο Κλίντον είχε ο Πρόεδρος Κληρίδης στη διάρκεια του δείπνου που παρέθεσε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και τους ΥΠΕΞ που συμμετέχουν στις εργασίας της Γ.Σ. των Ηνωμένων Εθνών (ΑΠΕ, 22. 9.98).

Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Χρήστο Στυλιανίδη (ΑΠΕ, 23.9. 98) ο Πρόεδρος Κληρίδης ανέπτυξε τις θέσεις για τις προοπτικές και τις εξελίξεις στο Κυπριακό, ενώ ζήτησε από την αμερικανική κυβέρνηση να "ασκήσει πίεση προς την Τουρκία έτσι ώστε να υπάρξει μια συνολική διευθέτηση του ζητήματος με βάση στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.

Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Πρόεδρος-τόνισε ο κ. Στυλιανίδης- διαβεβαίωσε ότι θα λάβει σοβαρά υπόψη του όσα ειπώθηκαν στη συνομιλία.

Στο μεταξύ, ο απεσταλμένος του Αμερικανού Προέδρου Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ συναντήθηκε δύο φορές με τον Πρόεδρο Κληρίδη αλλά είχε και ξεχωριστές συναντήσεις με τους υπουργούς Εξωτερικών τόσο της Ελλαδας όσο και της Τουρκίας, ως μέρος-όπως ο ίδιος ο κ. Χόλμπρουκ υποστήριξε (ΑΠΕ, 22. 9.98) -"της συνεχούς προσπάθειας των Ηνωμένων Πολιτειών να εργαστούν για επίλυση του Κυπριακού".

Σε δηλώσεις του, μετά τις συναντήσεις ο κ. Χόλμπρουκ -αφού έκανε σαφές ότι θα συνεχίσει την αποστολή του με την ιδιότητα του προεδρικού απεσταλμένου για το Κυπριακό όσο θα συνεχίζεται η διαδικασία διορισμού του στον ΟΗΕ-επανέλαβε ότι "η αμερικανική θέση ως προς την επίλυση του Κυπριακού παραμένει αμετάβλητη και θεωρεί ότι σωστή προσέγγιση είναι εκείνη της διζωνικής και δικοινοτικής ομοσπονδίας".

Αλλά και, ο ειδικός συντονιστής του Σταίητ Ντηπάρτμεντ για το Κυπριακό Τόμας Μίλερ, ο οποίος παραβρισκόταν στην πρώτη συνάντηση Κληρίδη- Χόλμπρουκ, σε αποκλειστική συνέντευξή του στο ΡΙΚ (24.9.98) τόνισε ότι "οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν τις προσπάθειες για αποκλιμάκωση της έντασης στην Κύπρο και συνέχιση του διαλόγου" ενώ επεσήμανε ότι "τα εμπόδια, που εντοπίζονται να βαρύνουν την τουρκική πλευρά, είναι δύσκολο να αρθούν αλλά όχι αδύνατο".

Εξάλλου, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Μαρκ Γκρόσμαν, μετά την 90λεπτη συνάντησή του με τον ΥΠΕΞ κ. Πάγκαλο (ΑΠΕ, 24.9.98) σε ερώτηση αν είναι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος για την πορεία του Κυπριακού απάντησε: "Πρέπει να προωθηθούν οι ιδέες για τις οποίες εργάζονται οι κύριοι Χόλμπρουκ και Μίλερ και δεν χωράει στη συζήτηση αυτή αισιοδοξία ή απαισιοδοξία. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές αφού εργαζόμαστε για να οδηγηθούμε σε λύση".

Ο κ. Γκρόσμαν είπε ότι συζήτησε και το θέμα της επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών. Και αυτό γιατί "οι ΗΠΑ επιθυμούν να υπάρξει ορθή εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Αθήνας-Αγκυρας".

Πάντως, ο κ. Πάγκαλος μιλώντας στους Ελληνες δημοσιογράφους (ΑΠΕ, 24.9.98) φάνηκε απαισιόδοξος για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, αλλά και για την επικείμενη συνάντηση Σημίτη-Γιλμάζ στην Αττάλλεια, καθώς επεσήμανε "η στρατηγική των στρατοκρατών της Τουρκίας και του κ. Ετζεβίτ είναι να κλείσουν όλες οι πόρτες".

[02] Εμπόδια στην ενταξιακή πορεία της Κύπρου από Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία

Σύμφωνα με το πρακτορείο ΑΝΣΑ (22.9.98) μετά το τέλος της συνάντησης, οι δύο υφυπουργοί σε κοινή συνέντευξη Τύπου ανέφεραν:

"Γαλλία και Ιταλία είναι πεπεισμένες ότι αποτελεί θέμα στρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη η πρόσδεση της Τουρκία στους "15" και η προώθηση μιας μελλοντικής της ενσωμάτωσης, ενώ ταυτόχρονα πιστεύουν ότι προκειμένου να υπάρξει μια θετική κατάληξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κύπρου, το νησί θα πρέπει να εκπροσωπείται στις διαπραγματεύσεις από μια αντιπροσωπεία η οποία θα περιλαμβάνει το σύνολο των στοιχείων".

Υπάρχει η εντύπωση-δήλωσε ο κ. Μοσκοβισί- ότι "στην κυπριακή αντιπροσωπεία δεν εκπροσωπούνται όλες οι κοινότητες. Υποχρέωση λοιπόν της Γαλλίας και της Ιταλίας είναι να καταστήσουν σαφές ότι η διαγραφόμενη προοπτική δεν μπορεί να αφορά την ένταξη ενός νησιού διαιρεμένου από μια γραμμή δυνητικής αντιπαράθεσης. Είναι απαραίτητο οι διαπραγματεύσεις και η πολιτική λύση στην Κύπρο να προχωρήσουν ταυτόχρονα".

Παρόμοια άποψη εξέφρασε την επόμενη μέρα και ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Λαμπέρτο Ντίνι. Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, επισημαίνοντας: "Η Κύπρος είναι μια από τις έξι χώρες που έχουν χαρακτηριστεί ότι είναι πιο έτοιμες από άλλες να γίνουν μέλη της Ε.Ε. Αλλά φυσικά δεν μπορεί να γίνει μέλος μόνο η μισή Κύπρος. Η Κύπρος πρέπει να γίνει μέλος ως σύνολο, ως ολόκληρο νησί. Περιμένουμε και ελπίζουμε η φόρμουλα των Ηνωμένων Εθνών να οδηγήσει σε ένα ομοσπονδιακό κράτος, μια ομοσπονδία στην Κύπρο. Είναι η φόρμουλα που επιθυμούμε και θα θέλαμε να υπερισχύσει, αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί".

Οπως μετέδωσε ο ραδιοσταθμός ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ (23.9.98), ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών κ. Ματούτες, κατά τη συνάντησή του με τον Τούρκο ομόλογό του κ. Τζεμ στη Νέα Υόρκη, δήλωσε ότι παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις στο Κυπριακό καθώς και ότι αποδίδει μεγάλη σημασία στις απόψεις της τουρκικής πλευράς. Πρόσθεσε, εξάλλου, ότι "η Ευρωπαϊκή Ενωση αναμένει μια πρόταση πιο επεξαργασμένη από αυτή της συνομοσπονδίας στην Κύπρο".

Στις θέσεις αυτές της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας προστέθηκαν και οι πληροφορίες ότι οι χώρες αυτές είναι αποφασισμένες να ασκήσουν βέτο στη συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κύπρου (ΡΙΚ, 22.9.98). Συγκεκριμένα, στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις 5 Οκτωβρίου στο Λουξεμβούργο στο πλαίσιο μια ευρύτερης συζήτησης για τη διεύρυνση της Ε.Ε., η Ρώμη, το Παρίσι και η Μαδρίτη προτίθενται να θέσουν χρονοδιάγραμμα ενός έτους για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στο Κυπριακό, διαφορετικά θα παρεμποδίσουν τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων ένταξης.

Πάντως, όπως δήλωσε ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης (ΑΠΕ, 22.9.98) ο Επίτροπος Χανς Βαν Ντεν Μπρουκ, στη συνάντησή τους που είχε πραγματοποιηθεί την προηγούμενη μέρα, "ξεκαθάρισε ότι οι διαπραγματεύσεις ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε. άρχισαν και θα συνεχιστούν απρόσκοπτα".

Κατά τον κ. Κασουλίδη "οι χώρες αυτές δεν δικαιολογούνται να θέσουν τέτοιο θέμα γιατί θα σήμαινε παράλυση των διαδικασιών διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Ρέππας (22.9. 98) παρατήρησε ότι "το πλαίσιο για την ένταξη της Κύπρου έχει οριστεί στις αποφάσεις των συνόδων κορυφής του Λουξεμβούργου και του Κάρντιφ και το πλαίσιο αυτό δεν είναι δυνατό να διαρραγεί".

Αλλά και ο κ. Πάγκαλος από τη Νέα Υόρκη (25.9.98) αναφέρθηκε στο θέμα χαρακτηρίζοντας τις θέσεις αυτές "ανήθικες, πολιτικά απαράδεκτες, λογικά αστήρικτες, που δυναμιτίζουν την όλη διαδικασία διεύρυνσης", ενώ υπογράμμισε πικρόχολα ότι "οι θέσεις αυτές εκφράζονται κυρίως από παράγοντες της ευρωπαϊκής αριστεράς".

SPD: Με προϋποθέσεις η ένταξη της Κύπρου

Οι νικητές των γερμανικών εκλογών "είναι έτοιμοι να υποστηρίζουν την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όχι όμως ανεπιφύλακτα" δήλωσε στο BBC (27.9.98) ο εκπρόσωπος Τύπου του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας Φρίντριχ Τσίμερμαν.

"Πιστεύουμε ότι η Κύπρος ανήκει στην Ευρώπη άρα και στην Ευρωπαϊκή Ενωση" τόνισε ο κ. Τσίμερμαν και συνέχισε:

"Γνωρίζουμε το Κυπριακό καθώς και τα προβλήματα στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Γι' αυτό ακριβώς πιστεύουμε ότι αν η Κύπρος ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση χωρίς προϋποθέσεις θα υπάρξουν πολλές δυσκολίες.

Τα προβλήματα που θ'ανακύψουν αφορούν τη στάση της Τουρκίας, την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία και στο βόρειο μέρος της Κύπρου. Τα προβλήματα αυτά πρέπει να επιλυθούν για να είναι επιτυχής η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση".

Στο μεταξύ, ο ειδικός αντιπρόσωπος της Γερμανίας για το Κυπριακό κ. Ραντσάου, σε δηλώσεις του στη Νέα Υόρκη (ΡΙΚ, 27.9.98) ισχυρίστηκε ότι "η πρόταση του Ραούφ Ντενκτάς για συνομοσπονδία αποτελεί ένδειξη της ετοιμότητάς του να συζητήσει".

Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου σε συνέντευξή του που μεταδόθηκε από την εκπομπή "Επικαιρότητα" του ΡΙΚ (24.9.98) αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στην ενταξιακή πορεία της Κύπρου στην Ε.Ε. τονίζοντας:

"Η ενταξιακή πορεία έχει αναστρέψει τα δεδομένα των τελευταίων ετών, μιας στρατηγικής της Τουρκία που θα ήθελε να κρατά όμηρο τους Τουρκοκύπριους, με το πρόσχημα ότι, μόνο κάτω από τη δικιά της προστασία μπορεί να αποδειχθεί η ενσωμάτωσή τους ή η υπονόμευση των δικών τους ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τους Ελληνοκύπριους. Τώρα πια, ανοίγεται η προοπτική μιας ενωμένης Κύπρου μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όπου κάλλιστα θα μπορούσαν να ζουν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι αρμονικά και η τουρκοκυπριακή κοινότητα να έχει πολλά πλεονεκτήματα από πλευράς γλώσσας, οικονομίας, συμμετοχή στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, προστασία από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Παράλληλα, έχουν καταρριφθεί όλα τα επιχειρήματα που μέχρι τώρα χρησιμοποιούσε η Τουρκία για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα της παρέμβασης, και έχει βρεθεί μπροστά σε ένα αδιέξοδο αντιδρώντας δυστυχώς με το χειρότερο τρόπο με μεγαλύτερη ένταση, μεγαλύτερη πόλωση και σύγκρουση. Ελπίζω λοιπόν, ότι θα κατανοήσει ότι όλο και περισσότερο απομονώνεται με την τακτική της και ότι η πορεία της στη Διεθνή Κοινότητα θα κριθεί εν τέλει και από τον τρόπο που αντιμετωπίζει το θέμα της Κύπρου".

[03] Νέος ελιγμός Ντενκτάς: προτείνει συγκρότηση ανεξάρτητης επιτροπής για την ανταλλαγή περιουσιών

Σε δηλώσεις του, μετά τη συνάντησή του με την αναπληρώτρια ειδική αντιπρόσωπο του Γ.Γ. του ΟΗΕ Αν. Χέρκους (ΜΠΑΥΡΑΚ, 22.9. 98), είπε ότι εξήγησε στην αξιωματούχο των Ηνωμένων Εθνών τους λόγους για τους οποίους η τουρκοκυπριακή πλευρά απαιτεί την εγκαθίδρυση συνομοσπονδίας στην Κύπρο.

Είπε επίσης ότι εισηγήθηκε τη συγκρότηση κοινής επιτροπής για το θέμα ανταλλαγής περιουσιών, ενώ ζήτησε να αξιολογηθεί η πρότασή του από την ελληνοκυπριακή πλευρά και από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Μια ανεξάρτητη, αυτόνομη επιτροπή, υποστήριξε ο κ. Ντενκτάς, "μπορεί να διατυπώσει φόρμουλες και κριτήρια για να χρησιμοποιηθούν από τις δύο πλευρές", ενώ πρόσθεσε "χρειάζονται πολλά στοιχεία προκειμένου να υπάρξει μια λύση στο πρόβλημα της Κύπρου. Ενα από αυτά είναι η ανταλλαγή ιδιοκτησιών. Χωρίς αυτή δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία".

Σχολιάζοντας την πρόταση, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης (ΑΠΕ, 22.9.98) τόνισε: "Η τουρκική πλευρά πάντα προσπαθούσε να πετύχει αναγνώριση της παράνομης αποσχιστικής οντότητας και της εθνικής εκκαθάρισης που επέφερε η τουρκική εισβολή. Αυτό απορρίπτεται τόσο από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, όσο και από την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που τονίζει το δικαίωμα των προσφύγων για επιστροφή και απόλαυση των περιουσιών τους".

[04] Casus belli για τη Μόσχα, αν η Τουρκία πλήξει τους S-300 κατά τη μεταφορά τους

Σε περίπτωση που η Τουρκία πλήξει τους πυραύλους μετά την εγκατάστασή τους στην Κύπρο, η Ρωσία θα αντιδράσει με πολιτικά και όχι στρατιωτικά μέσα, επειδή δεν υπάρχει συνθήκη αμοιβαίας ασφάλειας ή συμφωνία με την Κύπρο. Μια τέτοια συμφωνία όμως θα μπορούσε να επικυρωθεί μέσα σε μια μέρα από τη ρωσική Δούμα".

Εξάλλου ο κ. Αρμπάτοφ κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο ΡΙΚ μεταξύ άλλων τόνισε ότι η "διαφύλαξη της ενότητας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ισορροπίας σε μια περιοχή που εκτείνεται από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι την Κύπρο".

Την ίδια μέρα ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Ετσεβίτ σε αποκλειστικές δηλώσεις του στην τουρκοκυπριακή εφημερίδα ΧΑΛΚΙΝ ΣΕΣΙ (24.9.98) σχετικά με τους ρωσικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους S-300 τόνιζε: "Εχουμε δηλώσει επανειλημμένα ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει να διαταραχθεί η ισορροπία, τόσο στην Κύπρο, όσο και στην ευρύτερη περιοχή. Τώρα μάλιστα μετά τις προειδοποιήσεις μας η Δύση ανησυχεί περισσότερο από εμάς για την κάθοδο της Ρωσίας στη Μεσόγειο".

Αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ, σε ομιλία του στο Σύνδεσμο Νέων Επιχειρηματιών στην Κωνσταντινούπολη (ΑΠΕ, 21.9.98) ισχυρίστηκε ότι το ενδεχόμενο ανάπτυξης των S-300 στην Κύπρο "προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην ασφάλεια του ΝΑΤΟ" ενώ επεσήμανε: "Θα δημιουργηθεί ένας νέος κόσμος, από πολιτική άποψη θα αλλάξουν πολλά πράγματα στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΤΔΒΚ και θα πράξουμε ό,τι επιβάλλεται από στρατιωτικής άποψης".

Πάντως, ο Τούρκος υπουργός Ναυτιλίας Μπουράν Καρά, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (ΑΠΕ, 21.9.98) δήλωσε:

"Σύμφωνα με τη συνθήκη του Μοντρέ είναι ελεύθερη η διέλευση από τα Στενά οποιουδήποτε πλοίου υπό οποιαδήποτε σημαία, που μεταφέρει οποιοδήποτε εμπόρευμα. Στο πλαίσιο αυτό η Τουρκία δεν μπορεί να σταματήσει τη μεταφορά των ρωσικής κατασκευής πυραύλων S-300 μέσω των στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελλίων προς την Κύπρο".

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[05] Ασφυκτικές πιέσεις στον Μιλόσεβιτς και απειλές για ΝΑΤΟϊκή επέμβαση, εάν δεν σταματήσουν οι επιθέσεις στο Κοσσυφοπέδιο

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθέτησε στις 23 Σεπτεμβρίου ψήφισμα, που προώθησαν η Βρετανία και η Γαλλία, το οποίο απαιτεί από την Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας, τον άμεσο τερματισμό των επιθέσεων, χωρίς όμως να εξουσιοδοτεί ρητώς το ΝΑΤΟ να αναλάβει, σε αντίθετη περίπτωση, στρατιωτική δράση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην απόφαση αναφέρεται πως σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, το Συμβούλιο "θα εξετάσει περαιτέρω δράση και πρόσθετα μέτρα για να διασφαλίσει ή να αποκαταστήσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή".

Το ψήφισμα, το οποίο εγκρίθηκε με 14 ψήφους υπέρ, ενώ η Κίνα απείχε της ψηφοφορίας, μεταξύ άλλων:

- Ζητά την άμεση κατάπαυση των εχθροπραξιών από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

- Ζητά από τις ηγεσίες της Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας και των Αλβανών του Κοσόβου να κάνουν άμεσα βήματα για τη βελτίωση της ανθρωπιστικής κατάστασης και να αρχίσουν δημιουργικό διάλογο χωρίς όρους.

- Απαιτεί από την Ο.Δ. της Γιουγκοσλαβίας να σταματήσει κάθε ενέργεια από μέρους των δυνάμεων ασφαλείας σε βάρος των πολιτών, να επιτρέψει τις έρευνες της Αποστολής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Παρακολούθησης,να διευκολύνει την Επιτροπή Προσφύγων του ΟΗΕ και το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό και να προχωρήσει σε διάλογο με την ηγεσία των Αλβανών του Κοσόβου για τη δημιουργία μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και για εξεύρεση πολιτικής λύσης.

- Σημειώνει τις δεσμεύσεις του Προέδρου της Ο.Δ. της Γιουγκοσλαβίας στο κοινό ανακοινωθέν με τον Ρώσο Πρόεδρο στις 16 Ιουνίου 1998.

- Απαιτεί από την ηγεσία των Αλβανών του Κοσόβου να αποκηρύξουν κάθε τρομοκρατική ενέργεια. (Γρ. Τύπου Ν. Υόρκης, 23.9.98).

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας Ζιβαντίν Γιοβάνοβιτς, σχολιάζοντας το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας, τόνισε ότι η απόφαση αυτή "δεν έχει καμμία νομική ή πολιτική βάση και αποτελεί μια προσπάθεια για να δημιουργηθεί ένα ανώφελο και επιζήμιο προηγούμενο, που στόχο έχει την ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις μιας κυρίαρχης χώρας, χωρίς την έγκριση της τελευταίας".

Σύμφωνα με τον κ. Γιοβάνοβιτς, η απόφαση αυτή "αγνοεί μια σειρά από γεγονότα, ειδικότερα εκείνα που πιστοποιούν τη βελτίωση της κατάστασης και την επιτυχία της ανθρωπιστικής δραστηριότητας στο Κοσσυφοπέδιο" (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ., 24.9.98).

Σχέδια για αεροπορικές επιδρομές

Λίγες ώρες αργότερα, το ΝΑΤΟ έκανε ένα ακόμη βήμα προς την υλοποίηση της απειλής για χρήση βίας εναντίον της Σερβίας, στην περίπτωση που το Βελιγράδι αγνοήσει την αξίωση του Συμβουλίου Ασφαλείας για τον άμεσο τερματισμό των συγκρούσεων στο Κοσσυφοπέδιο.

Κατά τη διάρκεια της άτυπης συνόδου των υπουργών Αμυνας της Συμμαχίας, που πραγματοποιήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου στη Βιλαμόρα της Πορτογαλίας, εγκρίθηκε "η έκδοση Προειδοποιητικής Ενέργειας ( ACT WARN) τόσο για περιορισμένη αεροπορική δράση, όσο και ολοκληρωμένη αεροπορική επιδρομή στο Κοσσυφοπέδιο".

Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, η ACT WARN φέρνει το ΝΑΤΟ σε κατάσταση πλήρους στρατιωτικής ετοιμότητας και επιτρέπει στους στρατιωτικούς διοικητές να καθορίσουν τις λεπτομέρειες των αεροπορικών επιχειρήσεων.

"Θέλω να τονίσω ότι η χρήση βίας θα απαιτήσει την έγκριση επιπλέον αποφάσεων από το ΝΑΤΟ, αλλά η σημερινή απόφαση αποτελεί σημαντική πολιτική προειδοποίηση ότι το ΝΑΤΟ είναι έτοιμο να χρησιμοποιήσει βία αν αυτό χρειαστεί", είπε ο Σολάνα.

Αφού δήλωσε ότι η τελευταία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με την οποία τίθενται συγκεκριμένοι όροι στον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς, χαίρει της υποστήριξης όλων των Συμμάχων, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ επανέλαβε τα τρία βασικά σημεία πίεσης προς τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο:

- Ο Μιλόσεβιτς πρέπει να σταματήσει τις επιθετικές ενέργειές του εναντίον του πληθυσμού του Κοσσυφοπεδίου. - Τόσο ο ίδιος, όσο και οι Αλβανοί Κοσσοβάροι πρέπει να επιζητήσουν πολιτική λύση για το πρόβλημα μέσα από διαπραγματεύσεις. - Το Βελιγράδι πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα για να ληφθεί ανθρωπιστική βοήθεια (ΑΠΕ, 24.9.98).

Η Νατοϊκή αυτή απόφαση είναι μεν απειλητική προς τη σερβική πλευρά, αλλά η ουσιαστική έλλειψη νομικής κάλυψης της διεθνούς κοινότητας καθιστά εξαιρετικά δύσκολη τη στρατιωτική επέμβαση στο Κοσσυφοπέδιο. Το ψήφισμα του Σ.Α. του ΟΗΕ δεν νομιμοποιεί το ΝΑΤΟ να προχωρήσει στη χρήση βίας, αν και οι ΗΠΑ με τη Γερμανία προσπάθησαν να "ερμηνεύσουν" το ψήφισμα ως "πράσινο φως" για την επέμβαση. Οι απόψεις των 16 υπουργών στη σύνοδο της Βιλαμόρα ήταν διϊστάμενες στο θέμα αυτό, κάτι άλλωστε που παραδέχθηκε και ο Αμερικανός υφυπουργός Αμυνας Ουόλτερ Σλάκομπ, ο οποίος τόνισε πως "οι ΗΠΑ θεωρούν ότι το ψήφισμα παρέχει τη νομική βάση που χρειαζόμαστε, αλλά υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις".

Επίσης, μια νατοϊκή επέμβαση χωρίς το "πράσινο φως" απ' τα Ηνωμένα Εθνη θα τίναζε στον αέρα τις σχέσεις της Συμμαχίας με τη Ρωσία.

Από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Ιγκόρ Ιβάνοφ τάχθηκε κατά της στρατιωτικής επέμβασης, τονίζοντας πως "η προσφυγή στη βία για την επίλυση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο μπορεί να οδηγήσει σε μια σοβαρή σύγκρουση με απρόβλεπτες συνέπειες για την περιοχή των Βαλκανίων και ευρύτερα την Ευρώπη".

Ακόμη ο Ρώσος υπουργός επεσήμανε ότι "δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τη δημιουργία ενός προηγουμένου για την προσφυγή στη στρατιωτική βία σε μια κατάσταση κρίσης, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Ασφαλείας".

Απ' την πλευρά του ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς εμφανίζεται αποφασισμένος να μην υποχωρήσει στις διεθνείς πιέσεις, λέγοντας ότι οι προειδοποιήσεις του ΝΑΤΟ το μόνο που θα κάνουν είναι να ενθαρρύνουν τις αποσχιστικές βλέψεις των αυτονομιστών του Κοσσυφοπεδίου.

Συμβούλιο της Ευρώπης

Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης καταδίκασε την κλιμάκωση της βίας στο Κοσσυφοπέδιο και ζήτησε την άμεση κατάπαυση του πυρός. Σε απόφαση που λήφθηκε στο Στρασβούργο στις 24 Σεπτεμβρίου αναφέρεται ότι κάθε λύση πρέπει να στηρίζεται στη μέγιση δυνατή αυτονομία του Κοσσυφοπεδίου, στο πλαίσιο όμως της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας.

Επίσης, η Συνέλευση τάχθηκε υπέρ της ανάπτυξης διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης στην περιοχή, προκειμένου να διασφαλιστεί η επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους και να ξεκινήσουν οι συνομιλίες για εξεύρεση πολιτικής λύσης.

Αναφορικά με την αίτηση της Γιουγκοσλαβίας για την ένταξή της στο Συμβούλιο της Ευρώπης, η Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Λένι Φίσερ τόνισε ότι εάν το Βελιγράδι δεν σταματήσει αμέσως τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των αμάχων στο Κοσσυφοπέδιο, τότε η αίτηση της Γιουγκοσλαβίας θα πρέπει να απορριφθεί.

Στο στόχαστρο άνθρωποι του Ρουγκόβα

Ως προειδοποίηση των σκληροπυρηνικών αυτονομιστών του Κοσσυφοπεδίου προς τον μετριοπαθή ηγέτη των αλβανοφώνων Ιμπραήμ Ρουγκόβα θεωρούνται η δολοφονία του Αχμέτ Κράσνικι, "υπουργού Αμυνας" της "κυβέρνησης" των Αλβανών στο Κοσσυφοπέδιο, και η απόπειρα δολοφονίας κατά του Σάμπρι Χαμίτι, στενού συνεργάτη του Ρουγκόβα.

Ο 50χρονος Αχμέτ Κράσνικι δολοφονήθηκε τη Δευτέρα το βράδυ στα Τίρανα από αγνώστους οπλοφόρους.

Σύμφωνα με το Πρακτορείο Ρόιτερ, το Αλβανικό Κέντρο Πληροφόρησης του Κοσσυφοπεδίου κατηγόρησε τη Σερβία ότι βρίσκεται πίσω από τη δολοφονία, αλλά σερβικές πηγές στην Πρίστινα υποστήριξαν ότι ο Κράσνικι υπήρξε θύμα της διένεξης μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων της Δημοκρατίας του Κοσσυφοπεδίου και του Απελευθερωτικού Στρατού.

Η νέα αυτή οργάνωση, σύμφωνα με τις σερβικές δυνάμεις ασφαλείας, δημιουργήθηκε πριν από τρεις μήνες στη Βόρεια Αλβανία ύστερα από παρότρυνση Κοσσοβάρων πολιτικών που είχαν απογοητευθεί από τη συμπεριφορά των ανδρών του Απελευθερωτικού Στρατού.

Η δολοφονική απόπειρα κατά του Σάμπρι Χαμίτι σημειώθηκε την Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου στην Πρίστινα.

Ο Χαμίτι είναι μέλος της Ενωσης Κοσσοβάρων Συγγραφέων, μέλος του αυτοαποκαλούμενου "Κοινοβουλίου των Αλβανών" του Κοσσυφοπεδίου και μέλος της ηγεσίας της Δημοκρατικής Ενωσης, της οποίας ηγείται ο Ρουγκόβα.

Ο Αλβανός ηγέτης δήλωσε ότι η απόπειρα κατά του στενού του συνεργάτη είναι πλήγμα στους θεσμούς του Κοσσυφοπεδίου και αποσταθεροποιεί την κατάσταση ακόμα περισσότερο.

[06] Συμφωνία για τη σύσταση της Βαλκανικής Ειρηνευτικής Δύναμης

Στη συνάντηση πήραν μέρος οι υπουργοί Αμυνας από τέσσερις χώρες- μέλη του ΝΑΤΟ (Ελλάδα, Τουρκία, Ιταλία και ΗΠΑ) και από πέντε χώρες- μέλη του προγράμματος "Σύμπραξη για την Ειρήνη" (Βουλγαρία, Ρουμανία, Αλβανία, Σλοβενία και ΠΓΔΜ).

Το μεσημέρι του Σαββάτου οι υπουργοί υπέγραψαν τελικά τη συμφωνία για τη συγκρότηση και τη λειτουργία της ειρηνευτικής πολυεθνικής βαλκανικής δύναμης, χωρίς όμως να υπάρξει απόφαση για την έδρα της δύναμης και τη διοίκησή της, θέματα που παραπέμφθηκαν σε συνάντηση των στρατιωτικών εμπειρογνωμόνων των χωρών που θα απαρτίζουν την ειρηνευτική δύναμη, σε ένα μήνα.

Λίγο πριν την υπογραφή δημιουργήθηκε πρόβλημα, καθώς ο υπουργός Αμυνας των Σκοπίων, έχοντας και τη στήριξη του Τούρκου ομολόγου του, υποστήριξε ότι στη συμφωνία πρέπει να χρησιμοποιηθεί το συνταγματικό όνομα κάθε χώρας, δηλαδή η χώρα του να υπογράψει ως "Δημοκρατία της Μακεδονίας".

Τελικά βρέθηκε μια συμβιβαστική λύση και οι εφτά υπουργοί Αμυνας υπέγραψαν τη συμφωνία απλώς με τα ονόματά τους, χωρίς να αναφέρεται η χώρα τους.

Στη δύναμη αυτή θα πάρουν μέρος τρεις χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ (Ελλάδα, Ιταλία και Τουρκία) και τέσσερις του Προγράμματος "Σύμπραξη για την Ειρήνη" (Αλβανία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία και Ρουμανία).

Η δύναμη, σύμφωνα με ανακοίνωση των ΗΠΑ που μετέχουν με το καθεστώς του παρατηρητή, θα αποτελείται από 3.000-4.000 άνδρες και θα διαθέτει 11 μηχανοκίνητους λόχους και 3 λόχους πεζικού.

Θα μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε μετά από απόφαση του ΟΗΕ ή του ΟΑΣΕ και θα τελεί υπό την εποπτεία του ΝΑΤΟ.

Καλό βήμα, λέει ο Τσοχατζόπουλος

Ο υπουργός Αμυνας Ακης Τσοχατζόπουλος σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους, σύμφωνα με το ΑΠΕ (26.9.98) χαρακτήρισε ως καλό βήμα για την ενίσχυση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή, μια περιοχή με παραδοσιακές εστίες κρίσης, την απόφαση για τη σύσταση της βαλκανικής δύναμης.

"Συγκροτήθηκε ένα εργαλείο για την υλοποίηση της πολιτικής συλλογικής ασφάλειας", είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσοχατζόπουλος και πρόσθεσε πως ενημέρωσε τους ομολόγους του ότι από το τέλος του χρόνου θα λειτουργήσει στο Κιλκίς ένα κέντρο εκπαίδευσης αξιωματικών και στρατιωτών του προγράμματος "Σύμπραξη για την Ειρήνη", με στόχο την στήριξη ειρηνευτικών επιχειρήσεων.

[07] Οι εθνικιστές κέρδισαν τις εκλογές στη σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας

Οσον αφορά τις εκλογές για τους εκπροσώπους στην τριμελή προεδρία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης απ' τους Σέρβους εξελέγη ο μετριοπαθής Ζίβκο Ράντισιτς, αφού υπερίσχυσε του σκληροπυρηνικού Μόμτσιλο Κράϊσνικ.

Τους Κροάτες θα εκπροσωπήσει στην τριμελή προεδρία ο εθνικιστής Αντε Γέλαβιτς και τους Μουσουλμάνους ο Αλία Ιζετμπέγκοβιτς.

Ηπια αντίδραση των ΗΠΑ

Με ήπιους τόνους αντέδρασαν οι ΗΠΑ στα αποτελέσματα των εκλογών αυτών, που ουσιαστικά θέτουν σε δοκιμασία τη συνέχιση της εφαρμογής της Συνθήκης του Ντέϊτον.

Ο εκπρόσωπος του Στέητ Ντηπάρτμεντ Τζέιμς Ρούμπιν δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον θα κρίνει τους νικητές από τις πράξεις τους και όχι από το παρελθόν τους και πρόσθεσε ότι δεν πρέπει κανείς να επικεντρώνει την προσοχή του μόνο στο "αρνητικό μήνυμα" του αποτελέσματος των εκλογών.

Απ' την πλευρά του ο Αμερικανός υφυπουργός Αμυνας Ουόλτερ Σλάκομπ, ο οποίος μετείχε στη σύνοδο των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ στη Βιλαμόρα της Πορτογαλίας, δήλωσε ότι "οι εκλογές στη Βοσνία ηταν επιτυχείς, άσχετα με το αν μας ικανοποίησε ή όχι το αποτέλεσμα, γιατί ήταν ελεύθερες".

Το ΝΑΤΟ, πρόσθεσε ο Αμερικανός υφυπουργός, είναι έτοιμο να συνεργαστεί με την εκλεγμένη κυβέρνηση στο πλαίσιο της συμφωνίας του Ντέιτον.

Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στα Βαλκάνια Ρόμπερτ Γκέλμπαρντ προσπάθησε να υποβαθμίσει τη σημασία της εκλογής του Πόπλασεν στην προεδρία της Σερβικής Δημοκρατίας, λέγοντας ότι τα συνολικά αποτελέσματα είναι μια νίκη για τις συμφωνίες του Ντέιτον.

Ο κ. Γκέλμπαρντ επεσήμανε ότι το σημαντικότερο αποτέλεσμα ήταν η αύξηση της υποστήριξης προς τον συνασπισμο "Σλόγκα" της Μπ. Πλάβσιτς, ο οποίος υποστήριξε τις συμφωνίες του Ντέιτον στο Κοινοβούλιο των Σέρβων της Βοσνίας. "Εκεί βρίσκεται η δύναμη" είπε ο κ. Γκέλμπαρντ.

Υποσχέσεις της Ε.Ε.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε στις 26.9.98 ότι οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν με "ειρηνικό τρόπο και τηρήθηκε η τάξη" και επεσήμανε ότι η μελλοντική βοήθεια και τα χρήματα που θα διαθέσουν οι 15 χώρες-μέλη της Ε.Ε. στη Βοσνία θα εξαρτηθεί από το πώς θα αντιδράσουν οι ηγέτες της στην ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον.

Απ' την πλευρά του ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας Νίκολα Πόπλασεν υπογράμμισε ότι κεντρικός άξονας της πολιτικής του θα είναι ο σεβασμός των συμφωνιών του Ντέιτον και η συνεργασία με τους διεθνείς οργανισμούς.

"Οι αντιπρόσωποι των διεθνών οργανισμών δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν για την εφαρμογή των συμφωνιών του Ντέιτον. Δεν θέλουμε την απομόνωση", δήλωσε ο νεοεκλεγείς πρόεδρος σε συνέντευξη Τύπου.

Ο Πόπλασεν πρότεινε, εξάλλου, στο συνασπισμό "Σλόγκα" της αντιπάλου του Μπιλιάνα Πλάβσιτς μια κυβερνητική συμμαχία των σερβικών κομμάτων, χωρίς τη συμμετοχή των μουσουλμάνων και των κροατών βουλευτών που στήριζαν τον "Σλόγκα" στο προηγούμενο κοινοβούλιο. (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ., 26.9.98).

[08] ΑΛΒΑΝΙΑ: Τέσσερις διεθνείς οργανισμοί καταδικάζουν την υπονομευτική δράση του Μπερίσα, ενώ ασκούν κριτική και στην κυβέρνηση

Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου, με την ιδιότητα του προεδρεύοντος του Συμβουλίου της Ευρώπης, παρουσίασε αναλυτική έκθεση για τις εξελίξεις στην Αλβανία, την οποία συνέταξε μετά την επίσκεψή του στα Τίρανα και τις συνομιλίες που είχε εκεί με την πολιτική ηγεσία της χώρας.

Ο κ. Παπανδρέου κατηγόρησε τον Μπερίσα ότι μέχρι τώρα υπονομεύει τους δημοκρατικούς θεσμούς και τόνισε ότι η σταθερότητα στην Αλβανία στηρίζεται στην ομαλή λειτουργία του δημοκρατικού συστήματος.

Η ομιλία του Ελληνα υπουργού προκάλεσε την αντίδραση της "Ενωσης για τη Δημοκρατία" στην Αλβανία (του συνασπισμού των αντιπολιτευομένων κομμάτων, των οποίων ηγείται το Δημοκρατικό Κόμμα του Μπερίσα). Σε ανακοίνωσή της κατηγορείται ο κ. Παπανδρέου ότι στην ομιλία του "αποσιώπησε την άσκηση βίας από την πλευρά της κυβέρνησης Νάνο", καθώς και "τη φυλάκιση στελεχών του Δημοκρατικού Κόμματος, τα οποία κατηγορούνται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας", θεωρώντας ότι κατ' αυτόν τον τρόπο η ελληνική προεδρία του ΣτΕ μεροληπτεί.

Ευθύνες στο Μπερίσα, συστάσεις στο Νάνο

Το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Ενωση, ο ΟΑΣΕ και η Δυτικοευρωπαϊκή Ενωση προχώρησαν στις 23 Σεπτεμβρίου στην έκδοση κοινής δήλωσης για τις πολιτικές εξελίξεις στην Αλβανία, στην οποία καταγγέλεται η στάση του Δημοκρατικού Κόμματος, ενώ επισημαίνονται οι ευθύνες της κυβέρνησης για τη βραδεία εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.

Επίσης, στην κοινή δήλωση εκφράζονται οι διεθνείς προσπάθειες υποστήριξης και στενής παρακολούθησης των πολιτικών διαδικασιών στην Αλβανία, της στήριξης των δημοκρατικών θεσμών και της επανοικοδόμησης της οικονομίας της.

Τα κυριότερα σημεία της κοινής δήλωσης των τεσσάρων διεθνών οργανισμών, για τη σύνταξη της οποίας από ελληνικής πλευράς εργάστηκε ο κ. Παπανδρέου, έχουν ως εξής:

"Στις πρόσφατες δραματικές εξελίξεις στα Τίρανα έγινε εκτενής χρήση βίας, διασάλευση της δημόσιας τάξης και μία σοβαρή επίθεση στους κρατικούς θεσμούς, συμπεριλαμβανομένης της κατάληψης του κτιρίου της κρατικής τηλεόρασης. Η ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος με την τακτική της και τη ρητορική της των τελευταίων μηνών συνέβαλε σε αυτή τη βία. Δεν κατήγγειλε ρητά και πειστικά τη χρήση όπλων για την κατάληψη δημοσίων κτιρίων. Θα πρέπει να επέλθουν θεμελιώδεις αλλαγές. Η Διεθνής κοινότητα θα απομονώσει τις ομάδες και τα άτομα εκείνα που συνεχίζουν να πολώνουν τη χώρα και να υποσκάπτουν τους δημοκρατικούς θεσμούς.

Η κυβέρνηση θα πρέπει να δείξει μεγαλύτερο σεβασμό στο δημοκρατικό ρόλο και στα δικαιώματα της αντιπολίτευσης και να μην ενθαρρύνει βεβιασμένες ενέργειες που θα μπορούσαν να συμβάλουν σε περαιτέρω πόλωση.

Η επίδοση της κυβέρνησης υπήρξε βραδεία στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και ιδιαίτερα μη ικανοποιητική σε εξαιρετικής σημασίας τομείς, όπως η καταπολέμηση του εγκλήματος, του λαθρεμπορίου και της διαφθοράς, καθώς και τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της αστυνομίας, των δημοσίων υπηρεσιών και της δικαστικής εξουσίας. Περιμένουμε από τις αλβανικές αρχές να διερευνήσουν επειγόντως τη δολοφονία του Ατζέμ Χαϊντάρι. Οι αυτουργοί θα πρέπει να αχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης.

Η βραδεία και μη ικανοποιητική επίδοση της κυβέρνησης δεν δικαιολογεί ολομέτωπη αντιπαράθεση και χρήση βίας από κανένα από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Θα πρέπει να αποκατασταθεί γνήσιος πολιτικός διάλογος. Η Ε.Ε., ο ΟΑΣΕ, το ΣτΕ και η ΔΕΕ υποστηρίζουν πλήρως κάθε προσπάθεια για την αποκάτασταση του διαλόγου και τη συνεργασία για το μέλλον. Η αντιπολίτευση θα πρέπει να δείξει σεβασμό στα αποτελέσματα των εκλογών του 1997 και να συμμετάσχει στους συνταγματικούς και πολιτικούς θεσμούς. Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, θα πρέπει να καλοσωρίσει και να ενθαρρύνει μια δημιουργική και νόμιμη αντιπολίτευση. Η διεθνής κοινότητα θα υποστηρίξει κάθε πρωτοβουλία που θα οδηγεί σε μια ευρεία πολιτική συμφωνία βασισμένη σε ένα σύνολο μέτρων και δεσμεύσεων, που θα προωθούν και θα ενισχύουν τη Δημοκρατία, τη σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη. Η συμφωνία αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει τη συμμετοχή όλων των κομμάτων στην τελική φάση της σύνταξης του Συντάγματος και στο Δημοψήφισμα.

Η αποστολή του ΟΑΣΕ και του ΣτΕ ήταν το πρώτο βήμα στις συντονισμένες διεθνείς προσπάθειες για τη στήριξη και παρακολούθηση των πολιτικών διαδικασιών, την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου και την ανασυγκρότηση της οικονομίας. Η ομάδα των "φίλων της Αλβανίας" που θα δημιουργηθεί σύντομα, θα χρησιμεύει σαν μείζον σημείο εστιάσεως του ενδιαφέροντος της Διεθνούς Κοινότητας". (Γρ. Τύπου Στρασβούργου-ΑΠΕ, 23.9.98).

Φήμες για ανασχηματισμό

Σύμφωνα με τον αλβανικό Τύπο, αλλά και στελέχη του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος, ο Πρωθυπουργός Φάτος Νάνο, υπακούοντας στις διεθνείς παραινέσεις, σχεδιάζει να προχωρήσει εντός των προσεχών ημερών στον τρίτο κατά σειρά ανασχηματισμό της κυβέρνησης, προκειμένου να βελτιωθεί η αποδοτικότητά της.

Μιλώντας στο πρακτορείο Ρόιτερ (23.9.98) ο Βλαντιμίρ Πρέλα, σύμβουλος του Πρωθυπουργού, τόνισε ότι "ένας κυβερνητικός ανασχηματισμός είναι πιθανός".

Υπέρ του ανασχηματισμού τάχθηκε και ο Πρόεδρος της χώρας Ρετζέπ Μεϊντάνι, στο μήνυμά του που αναγνώσθηκε στην πρώτη συνεδρίαση της νέας περιόδου της Βουλής στις 25 Σεπτεμβρίου.

Στο μήνυμά του ο κ. Μεϊντάνι απηύθυνε έκκληση στα πολιτικά κόμματα να αρχίσουν συνομιλίες για να θέσουν τέρμα στη μεταξύ του διαμάχη και να αποκατασταθεί η πολιτική ομαλότητα.

Οσον αφορά τον ανασχηματισμό ο Πρόεδρος στο μήνυμά του ανέφερε χαρακτηριστικά: "Θα πρότεινα στα κοινοβουλευτικά κόμματα και σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα της Αλβανίας διαρθρωτικές και πολιτικές αλλαγές στους κόλπους του κυβερνώντος συνασπισμού, ακόμα κι αν αυτό θα εσήμαινε τη διεύρυνσή του" (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 25.9.98).

Τέλος, ο Αλβανός Πρόεδρος ζήτησε απ' το Δημοκρατικό Κόμμα να θέσει τέρμα στην αποχή του από τις συνεδριάσεις της Βουλής, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία κατάρτισης του Συντάγματος.

Εκκληση Κλίντον για διάλογο

Εκκληση για έναρξη διαλόγου ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση απηύθυνε και ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον με επιστολή του προς τον Αλβανό ομόλογό του κ. Μεϊντάνι.

Ο κ. Κλίντον στην επιστολή του αναφέρει ότι η Δημοκρατία περνάει από "έναν αυθεντικό εποικοδομητικό διάλογο ανάμεσα σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας".

"Οι προσπάθειες που καταβάλετε για την εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης, σε συνεργασία με τα διάφορα κόμματα της χώρας σας, είναι για μένα κάτι ενθαρρυντικό", αναφέρει ο κ. Κλίντον και προσθέτει ότι "η συνεργασία αυτή είναι δύσκολη, αλλά αποτελεί το κλειδί για να τερματιστεί η βία και η πόλωση που εμποδίζουν τη χώρα να φθάσει σε μια σταθερή δημοκρατία και μια ευημερούσα κοινωνία" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ. 24.9.98).

Συνεχίζει ο Μπερίσα

Το Δημοκρατικό Κόμμα του Μπερίσα και οι σύμμαχοί του συνεχίζουν τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας με στόχο τον εξαναγκασμό του Πρωθυπουργού Φάτος Νάνο σε παραίτηση, ενώ το θέμα της σύλληψης του πρώην Προέδρου, μετά την άρση της ασυλίας του με την κατηγορία της απόπειρας πραξικοπήματος, προς το παρόν έχει "παγώσει" ύστερα απ' τις σχετικές παραινέσεις της διεθνούς κοινότητας.

Απ' την πλευρά της η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να περιορίσει την πιθανότητα έκρηξης ενός νέου κύκλου βίας, όπως προκύπτει τουλάχιστον από τις ενέργειες τόσο του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, όσο και του Στρατιωτικού Εισαγγελέα Τιράνων, ο οποίος διενεργεί τον έλεγχο για την απόδοση ευθυνών και την άσκηση διώξεων για τα γεγονότα της 14ης Σεπτεμβρίου.

Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί 43 εντάλματα συλλήψεων, ενώ ασκήθηκαν διώξεις κατά πέντε προσώπων που φέρονται αναμεμειγμένα στα όσα διαδραματίστηκαν στο Πρωθυπουργικό γραφείο και τη ραδιοτηλεόραση.

Ανθελληνική έκρηξη

Αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός τοποθετήθηκε από αγνώστους στις 21 Σεπτεμβρίου στο σπίτι του βουλευτή Βασίλη Μέλο, προέδρου του ΚΕΑΔ, που εκπροσωπεί την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία και μετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό.

Απ' την έκρηξη προκλήθηκαν υλικές ζημιές, αλλά δεν τραυματίσθηκε κανείς.

Αν και η αστυνομία ανακοίνωσε ότι δεν έχει στοιχεία για την ταυτότητα των δραστών, εκ τούτοις ο αλβανικός τύπος συνδέει την έκρηξη με την ανθελληνική ρητορεία του Δημοκρατικού Κόμματος του Μπερίσα. Ηγετικά στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος στη διάρκεια της πρόσφατης πολιτικής αναταραχής ισχυρίζονταν ότι η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει τη σοσιαλιστική κυβέρνηση του Φάτος Νάνο.

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[09] Nέες προσπάθειες των Αμερικανών για αναθέρμανση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή

Στο πλαίσιο αυτό, η υπουργός Εξωτερικών της υπερδύναμης, Μαντλίν Ολμπραϊτ, είχε στη Νέα Υόρκη ξεχωριστές συνομιλίες με τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Γιάσερ Αραφάτ και τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. Στόχος της κ. Ολμπραϊτ, και των ΗΠΑ βέβαια, εκτός από την αναθέρμανση της ειρηνευτικής διαδικασίας είναι και η αποτροπή της υλοποίησης της απειλής του Αραφάτ για ανακήρυξη ενός παλαιστινιακού κράτους.

Μετά τη συνάντησή της με τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο, η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι συνομιλίες της έγιναν σε "καλό" κλίμα, αλλά τόσο η ίδια όσο και οι άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν να υπεισέλθουν σε λεπτομέρειες ( ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γαλλ. Πρακτ., 27.9.98).

Αξίζει να σημειωθεί, ότι και ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, μιλώντας, τέσσερις ημέρες πριν τη συνάντησή του με την κα Ολμπραϊτ, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, υποστήριξε ότι μια μονομερής διακήρυξη ανεξαρτησίας από την πλευρά των Παλαιστινίων θα προκαλούσε την πλήρη κατάρρευση της ειρηνευτικής διαδικασίας του Οσλο για τη Μέση Ανατολή. Ο κ. Νετανιάχου πρόσθεσε ότι το Ισραήλ θα απαντήσει ταχέως και αποφασιστικά με μονομερή μέτρα σε μια τέτοια περίπτωση (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 24.9.98).

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Παλαιστίνης Γιάσερ Αραφάτ, την παραμονή της μετάβασής του στη Νέα Υόρκη, προκειμένου να παραστεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, δήλωσε από τη Λιέγη όπου βρισκόταν, ότι η προτεραιότητα των Παλαιστινίων είναι η δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 25.9.98).

[10] Ισραήλ και Τουρκία διευρύνουν τη συνεργασία τους

Οπως μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Αθηναϊκό και Γερμανικό ( 26.9.98), σε συνάντηση που είχαν στην Αγκυρα ανώτεροι κυβερνητικοί και στρατιωτικοί αξιωματούχοι των δύο χωρών, συμφώνησαν να συνεργασθούν σε προγράμματα αμυντικής βιομηχανίας.

Ακόμη, όπως ανακοινώθηκε, το Ισραήλ θα εξοπλίσει 48 τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη, στο πλαίσιο συμφωνίας ύψους 70 εκατομμυρίων δολαρίων.

Στο μεταξύ ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ, μετά τις επαφές που είχε με τους υπουργούς Εξωτερικών που πήραν μέρος στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, δήλωσε σε συνέντευξή του στη "Φωνή της Τουρκίας" (24.9.98), ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ δεν μπορoύν να αποτελέσουν θέμα διαπραγματεύσεων και ότι η σχέση αυτή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ατού στα χέρια των αραβικών χωρών.

Από τη μεριά της η συριακή κυβερνητική εφημερίδα "Τισρίν" σε σχόλιό της (22.9.98) καταγγέλλει την Τουρκία ότι διατηρεί επεκτατικές βλέψεις επί των αραβικών εδαφών και εξαπολύει επίθεση κατά της στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ η οποία - όπως υποστηρίζει - στρέφεται κατά των Αράβων.

Αλλά και η μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα της Συρίας, η AL BAATH, όργανο του κυβερνώντος κόμματος, Μπαάθ, κατηγορεί (24.9.98) το Ισραήλ ότι χρησιμοποιεί τη συμμαχία του με την Τουρκία ως μέσο πίεσης προς τη Δαμασκό και προτρέπει την Αγκυρα να αναθεωρήσει τις σχέσεις της με το εβραϊκό κράτος.

Εξάλλου η εφημερίδα WASHINGTON TIMES σε ανταπόκριση του συνεργάτη της Andrew Borοwiec από τη Λευκωσία (22.9.98), μεταφέρει την ανησυχία που επικρατεί στον αραβικό κόσμο σχετικά με την προσπάθεια του Ισραήλ να παρασύρει την Ιορδανία σε μια τριμερή συμφωνία με την Τουρκία, που θα περιλαμβάνει στρατιωτική συνεργασία και δυναμικότερη αντίθεση σε προοδευτικές αραβικές κυβερνήσεις.

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article