MinPress: The Week in Review, 98-10-14

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] "Πράσινο φως" από τους ΥΠΕΞ της Ε.Ε. για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κύπρο στις 10 Νοεμβρίου

Η απόφαση και οι αντιδράσεις

Με ομόφωνη απόφαση των 15 υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ε.Ε. και τις έξι υποψήφιες χώρες (Κύπρος, Ουγγαρία, Πολωνία, Λετονία, Τσεχία και Σλοβενία) θα ξεκινήσουν, στις 10 Νοεμβρίου. (ΑΠΕ, 5.10.98)

Αναφορικά με την Κύπρο, στο κείμενο συμπερασμάτων του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, υπογραμμίζεται ότι στόχος της Ε.Ε. είναι η δημιουργία "ενός διζωνικού, δικοινοτικού κράτους θεμελιωμένου στη συνολική πολιτική ρύθμιση του κυπριακού ζητήματος με βάση τις σχετικές αποφάσεις του ΟΗΕ", ενώ παράλληλα σημειώνεται ότι "οι πραγματοποιούμενες πρόοδοι στην ενταξιακή πορεία της Κύπρου καθώς και εκείνες που συνδέονται με μια βιώσιμη και δίκαιη λύση του Κυπριακού θα ενισχύουν, φυσιολογικά, οι μεν τις δε".

Στο κείμενο εκφράζεται επίσης η λύπη του Συμβουλίου για το γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί λύση στη συνεχιζόμενη διαίρεση της Κύπρου και ταυτόχρονα υποστηρίζεται ότι "λόγω της πολιτικής κατάστασης στη νήσο η αναλυτική εξέταση προσαρμογής της Κύπρου στο κοινοτικό κεκτημένο δεν είναι δυνατό να καλύψει το σύνολο του κυπριακού εδάφους και αυτό γιατί έχει απορριφθεί η πρόταση της κυπριακής κυβέρνησης να συμμετάσχει και η τουρκοκυπριακή κοινότητα στη διαπραγματευτική ομάδα της ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε.".

Τελικά, η Γαλλία χωρίς να είναι αντίθετη στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κύπρου με την Ε.Ε., τάχθηκε για μια ακόμα φορά εναντίον της ένταξης του νησιού πριν λυθεί το Κυπριακό. Και αυτό γιατί, όπως δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου αμέσως μετά τη λήξη των εργασιών του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο (BBC, 5.10.98), "δεν είναι δυνατό να ενταχθεί με αυτόματο τρόπο μια διαιρεμένη Κύπρος".

Εξάλλου ο κ. Βεντρίν επεσήμανε ότι "το πρόβλημα αυτό θα πρέπει να απασχολήσει στο μέλλον το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο".

Αλλά και ο Γάλλος υφυπουργός Εξωτερικών Πιερ Μοσκοβισί (ΑΠΕ, 8.10. 98) υποστήριξε ότι "αν δεν λυθεί το Κυπριακό η συνέχιση της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων δεν θα μπορούσε παρά να αναζωπυρώσει την ένταση στην περιοχή και να διαταράξει τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης".

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών Θεόδωρος Πάγκαλος, μιλώντας σε Ελλήνες και ξένους δημοσιογράφους στο Λουξεμβούργο ( ΑΠΕ, 5.10. 98), εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις αναφορές στην Κύπρο στο κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου των "15" ΥΠΕΞ, ενώ αναφέρθηκε στις προσπάθειες της Γαλλίας, κυρίως, να συναρτήσει την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. με την επίλυση του Κυπριακού, τονίζοντας:

"Η θεωρία της "διαιρεμένης Κύπρου" είναι λυπηρή και ξένη με τις κοινοτικές αρχές, παράδειγμα η Γερμανία που αν και διαιρεμένη υπήρξε από τις χώρες που πρωταγωνίστησαν στην πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Αλλά, η θεωρία αυτή είναι και ανήθικη γιατί δεν λαμβάνει υπόψη της το γεγονός ότι η Κύπρος αποτελεί αντικείμενο παράνομης επίθεσης και κατοχής. Με θύμα την Κύπρο. Δεν μπορεί το θύμα να εξαρτάται από τον θύτη".

Την ικανοποίησή της για την απόφαση των ΥΠΕΞ της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εξέφρασε η κυπριακή κυβέρνηση. Ο εκπρόσωπός της Χρήστος Στυλιανίδης (ΑΠΕ, 6.10.98), χωρίς να αγνοεί τις ενστάσεις και τα εμπόδια που εγέρθηκαν από διάφορες χώρες, ανέφερε ότι η απόφαση είναι σημαντική γιατί α) λήφθηκε ομόφωνα από τους "15", β) βρίσκεται σε αντιστοιχία με τις αποφάσεις του Λουξεμβούργου και του Κάρντιφ και γ) γίνεται αντιληπτό ότι οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ενωσης ευνοούν την ένταξη της Κύπρου, ενώ παράλληλα αποδεικνύεται ότι μέσω των θεσμών αυτών η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει τις εξελίξεις.

Στο μεταξύ, έντονη υπήρξε η αντίδραση της Αγκυρας, όπως προκύπτει από ανακοίνωση που εκδόθηκε από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών (7. 10.98) και στην οποία επισημαίνεται:

"Παρόλες τις προειδοποιήσεις μας, η Ευρωπαϊκή Ενωση εξακολουθεί να μη λαμβάνει υπόψη της τις καταστρεπτικές συνέπειες της περισυνής απόφασης του Λουξεμβούργου στο Κυπριακό:

Η Ε.Ε. φαίνεται ότι είναι αποφασισμένη να θεωρεί ως ανύπαρκτα τα δικαίωματα του τουρκοκυπριακού λαού για ισοτιμία, ισότιμη κυριαρχία και ίδρυση συνεταιρισμού, που απορρέουν από τις Συμφωνίες του 1959-60. Είναι επίσης αποφασισμένη να προωθήσει το μονόπλευρο αίτημα της ελληνοκυπριακής πλευράς και κατ' αυτόν τον τρόπο να οδηγήσει το νησί σε οριστική διαίρεση. Το κείμενο Συμπερασμάτων, κατά τρόπο αντίθετο προς το Διεθνές Δίκαιο, εμμένει στο λάθος ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά προβαίνει σε ενέργειες εν ονόματι των δύο λαών του νησιού, πράγμα που αποδεικνύει το μέγεθος της ορθότητας της άποψης της ΤΔΒΚ για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό, μόνο στη βάση της συνομοσπονδίας".

Η άποψη της αυστριακής Προεδρίας

Στην απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων προστέθηκε, λίγες μέρες αργότερα, και η άποψη της αυστριακής προεδρίας για την ευρωπαϊκή προοπτική της Κύπρου. Απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΝ Αλέκου Αλαβάνου, σχετικά με τις δηλώσεις των κ.κ. Μοσκοβισί και Φάσινο που συνέδεαν την ένταξη της Κύπρου με προηγούμενη επίλυση του Κυπριακού, η υφυπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας κα Φερέρο-Βάλντνερ (ΑΠΕ, 8.10.98) μεταξύ άλλων:

- Απορρίπτει τις τελευταίες προτάσεις των Τούρκων περί συνομοσπονδίας, τονίζοντας ότι "στόχος της Ευρωπαϊκής Ενωσης παραμένει μία διακοινοτική, διζωνική Ομοσπονδία στη βάση μιας πολιτικής συμφωνίας σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών".

- Εγκωμιάζει τις προτάσεις της κυπριακής κυβέρνησης, να συμπεριληφθούν Τουρκοκύπριοι εκπρόσωποι στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

- Εκφράζει λύπη "για την αρνητική απάντηση των Τουρκοκυπρίων" και τονίζει ότι "η Προεδρία και η Κομισιόν θα συνεχίσουν τις αναγκαίες επαφές προκειμένου να πεισθεί η τουρκοκυπριακή πλευρά να συμμετάσχει στην ενταξιακή διαδικασία".

- Σημειώνει την πεποίθηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης ότι "οι διαπραγματεύσεις ένταξης θα συμβάλουν θετικά στην αναζήτηση πολιτικής λύσης στο κυπριακό πρόβλημα, μέσω των συζητήσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Μια πολιτική συμφωνία θα επέτρεπε να εφαρμοστούν σε όλο το νησί οι όροι της Συμφωνίας Σύνδεσης".

Eκκληση Λυσσαρίδη για ουσιαστικές
πιέσεις στην Τουρκία

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Κύπρου ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης σε αποκλειστικές δηλώσεις του στο ΑΠΕ (6.10.98) στη Βιέννη, υποστήριξε ότι η αξιοπιστία της Ευρώπης και ο ρόλος της στο νέο παγκόσμιο γίγνεσθαι περνούν μέσα από το Κυπριακό. Και αυτό γιατί "οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να απαντήσουν στο ερώτημα, αν θα πρέπει να τιμωρήσουν την Κύπρο, επειδή δεν έχει τη δύναμη να απαλλαγεί από την παράνομη κατοχή της Τουρκίας, ή αν θα αποτελέσουν οι Ευρωπαίοι παράγοντα τερματισμού αυτής της ανωμαλίας".

Ωστόσο, ο κ. Λυσσαρίδης επεσήμανε ότι δεν αναμένει αποτελέσματα από τις προσπάθειες που καταβάλλονται και από πλευράς Ε.Ε. για την επίλυση του κυπριακού δεδομένου ότι "κανένας, ούτε ο ΟΗΕ, ούτε οι ΗΠΑ αλλά ούτε και οι Ευρωπαίοι δεν έχουν αποφασίσει μέχρι στιγμής να ασκήσουν ουσιαστικές πιέσεις στην Τουρκία".

[02] Η Αν Χέρκους στην Αγκυρα

Σύμφωνα με το Πρακτορείο ANADOLOU (6.10.98) η κ. Χέρκους χαρακτήρισε "χρήσιμες και εποικοδομητικές" τις επαφές που είχε με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ, τον υφυπουργό Κορκμάζ Χάκτανιρ και το βοηθό υφυπουργό Φαρούκ Λόλογλου.

Η αξιωματούχος του ΟΗΕ, στις δηλώσεις της αρνήθηκε να σχολιάσει την πρόταση Ντενκτάς για συνομοσπονδία, παρατηρώντας ότι "οι απόψεις των Ηνωμένων Εθνών έχουν εκτεθεί με σαφήνεια από το Γενικό Γραμματέα και το Συμβούλιο Ασφαλείας".

Οπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της Κυπριακής κυβέρνησης Χρήστος Στυλιανίδης (ΑΠΕ, 5.10.98), η κα Χέρκους, αμέσως μετά την επιστροφή της από την Αγκυρα, θα έχει επαφές με την ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή ηγεσία στη Λευκωσία, σηματοδοτώντας έτσι την έναρξη των συνομιλιών του τύπου "πήγαινε-έλα".

Ο κ. Στυλιανίδης τόνισε ότι στις πρώτες επαφές ο πρόεδρος Κληρίδης θα ζητήσει από την κ. Χέρκους να διευκρινιστούν τα θέματα για το περιεχόμενο των συνομιλιών, κυρίως για το κεφάλαιο που αφορά στη μείωση της έντασης και της ασφάλειας, επαναλαμβάνοντας ότι δεν θα είχε κανένα νόημα εάν το κεφάλαιο αυτό θα περιορίζετο μόνο στο θέμα του στρατιωτικού διαλόγου. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, είπε πως η κυβέρνηση αποδέχεται να συζητήσει οτιδήποτε που καλύπτεται από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

"Συζητάμε στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας όπως αποτυπώνεται επ' ακριβώς σε όλα τα σχετικά ψηφίσματα" επεσήμανε χαρακτηριστικά ο κ. Στυλιανίδης.

Εξάλλου, ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης, σε δηλώσεις του κατά την επιστροφή του από το Λουξεμβούργο (ΚΥΠΕ, 7.10. 98), διευκρίνισε ότι "η διαδικασία της νέας πρωτοβουλίας των Ηνωμένων Εθνών ξεκινά από ένα στάδιο διπλωματικών επαφών με τις δύο πλευρές, χωρίς τούτο να αποκλείει και διπλωματικές επαφές με τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας και πιθανώς της Βρετανίας ως εγγυήτριες δυνάμεις. Στόχος των επαφών είναι: πρώτον η διερεύνηση τρόπων γεφύρωσης των θέσεων των δύο πλευρών επί της ουσίας του Κυπριακού και δεύτερον, εξεύρεση και απόφαση τρόπων μείωσης της έντασης στην Κύπρο".

Πάντως, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής επιστρέφοντας από την Αθήνα (ΡΙΚ, 8.10.98), " η διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών αποβλέπει, επί του παρόντος, στην εξεύρεση φόρμουλας για την αποτροπή της έλευσης των πυραύλων".

Από την πλευρά του, ο Τουρκοκύπριος "υπουργός" Εξωτερικών και Αμυνας Τανέρ Ετκίν ισχυρίστηκε ότι "οι επαφές που θα αρχίσουν στην Κύπρο θα γίνουν με βάση τη συνομοσπονδία και σε περίπτωση θετικής εξέλιξης θα αρχίσουν έμμεσες συνομιλίες, ενώ στη συνέχεια θα μπορέσουν να συναντηθούν οι δύο πρόεδροι" (ΜΠΙΡΛΙΚ, 6.10.98).

Αξιωματούχοι των ΗΠΑ και του ΟΗΕ
επιρρίπτουν ευθύνες στην τουρκική πλευρά
για το αδιέξοδο στο Κυπριακό

Στο μεταξύ, σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ (9.10.98), οι Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Εθνη επέρριψαν ευθέως στην Τουρκία τις ευθύνες για το αδιέξοδο στο Κυπριακό.

Ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αγκυρα, Μαρκ Πάρις, σε ομιλία του στο ετήσιο συνέδριο των αμερικανοτουρκικών οργανώσεων στην Ουάσιγκτον, επέκρινε την Αγκυρα για το ρόλο που διαδραματίζει έναντι της αμερικανικής πρωτοβουλίας για επίλυση του Κυπριακού.

Τόνισε ότι η Ουάσιγκτον είναι απογοητευμένη γιατί η Αγκυρα δεν υποστηρίζει περισσότερο τις προσπάθειες των Αμερικανών να φέρουν τις δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Κατηγόρησε την τουρκική κυβέρνηση ότι τον περασμένο Μάιο όταν ήρθε η ώρα της απόφασης, η Τουρκία υποστήριξε τις προϋποθέσεις που έθεσε την τελευταία στιγμή η τουρκοκυπριακή πλευρά και οι οποίες προκατέλαβαν τη διαδικασία.

Προϋποθέσεις, είπε, που όλοι οι ενδιαφερόμενοι γνώριζαν ότι δεν μπορούσαμε να ικανοποιήσουμε και η άλλη πλευρά δεν μπορούσε να αποδεχθεί ποτέ εκ των προτέρων.

Ο Αμερικανός διπλωμάτης κατέστησε σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρόκειται να απεμπολήσουν το κυπριακό ζήτημα γιατί σε αντίθετη περίπτωση, όπως είπε, οι κίνδυνοι θα είναι πολύ μεγάλοι.

Στο ίδιο συνέδριο, ο σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Ντιέγκο Κόρντοβεζ επέρριψε ευθέως την ευθύνη στον Ντενκτάς για τη διακοπή των συνομιλιών στην Κλιόν.

Τέλος, ο πρώην ειδικός συντονιστής για το Κυπριακό Νέλσον Λέτσκι είπε ότι το Κυπριακό δεν είναι θέμα το οποίο θα εξαφανιστεί και απευθυνόμενος προς τον Τουρκοκύπριο ηγέτη του είπε ότι δεν πρόκειται κανείς και ειδικά οι Ηνωμένες Πολιτείες να αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος ή να αποδεχθούν την ιδέα του για συνομοσπονδία.

Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο ο Ραούφ Ντενκτάς εξαπέλυσε επίθεση εναντίον όλων επειδή δεν αναγνωρίζουν το ψευδοκράτος του.

Κατηγόρησε την κυπριακή κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Συμβούλιο Ασφαλείας για την πολιτική που ακολουθούν στην αξίωσή του για αναγνώριση του ψευδοκράτους.

Επαναλαμβάνοντας τις αδιάλλακτες θέσεις του, ξεκαθάρισε ότι για να υπάρξουν διαπραγματεύσεις θα πρέπει πρώτα η κυβέρνηση της Κύπρου να αναγνωρίσει ότι δεν είναι κυβέρνηση των Τουρκοκυπρίων.

[03] Το Σταίητ Ντηπάρτμεντ ερευνά τη μεταφορά αμερικανικού οπλισμού από Ελλάδα και Τουρκία στην Κύπρο

Ο υπουργός Εξωτερικών Θεόδωρος Πάγκαλος κατά την παρουσία του πρόσφατα στον ΟΗΕ είχε πει ότι η Αθήνα είχε δώσει στην Ουάσιγκτον έναν πλήρη κατάλογο με τον αμερικανικό οπλισμό που φέρεται να έχει μεταφέρει η Αγκυρα στα κατεχόμενα κατά τα τελευταία χρόνια.

Αλλά και ο Ρεπουμπλικάνος Γερουσιαστής Αλφόνς Ντ' Αμάτο σε επιστολή του προς τους υπουργούς Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ και Αμυνας Μπιλ Κοέν (ΑΠΕ, 7.10.98) εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία του για τις πληροφορίες ότι "η Τουρκία έχει αναπτύξει, με μεγάλη μυστικότητα πάνω από 200 άρματα μάχης και 400 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και δεκάδες πυραύλους".

Κατά τον κ. Ντ' Αμάτο πρόκειται για αμερικανικό εξοπλισμό που έχει πωληθεί ή ενοικιαστεί από τις ΗΠΑ στην Τουρκία, κατά παράβαση της αμερικανικής νομοθεσίας και για το λόγο αυτό ζητά την άμεση και σε βάθος διερεύνηση της υπόθεσης.

Επίσης ο Γερουσιαστής της Νέας Υόρκης, επεσήμανε στην επιστολή του ότι "η μεταφορά του εξοπλισμού σίγουρα περιπλέκει τις προσπάθειες των ΗΠΑ να πετύχουν ουσιαστική πρόοδο προς μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού".

Στο μεταξύ, από το συντηρητικό και προσκείμενο στο ρεπουμπλικανικό κόμμα, ίδρυμα Heritage Foundation, κυκλοφόρησε τις 5 Οκτωβρίου ανάλυση για την κρίση των πυραύλων S-300, που επιρρίπτει την ευθύνη για την ένταση στην κυπριακή πλευρά, αγνοώντας πλήρως την τουρκική αδιαλλαξία και επιθετικότητα.

Στη δισέλιδη ανάλυση σημειώνεται ότι είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ να αποφευχθεί η ένοπλη αναμέτρηση Ελλάδος-Τουρκίας και η υπονόμευση της συνοχής του ΝΑΤΟ από τη Ρωσία. Με γνώμονα τη "μοναδική γεωγραφική θέση της Τουρκίας", η ανάλυση προτείνει στην αμερικανική κυβέρνηση:

- να μην υποστηρίξει την ελληνική πρόταση για απαγόρευση πτήσεων υπεράνω της Κύπρου, εκτός αν δεν υπάρξει άλλη εναλλακτική λύση αποτροπής ενός πολέμου

- να πιέσει τους Ελληνοκύπριους να ματαιώσουν ή να αναβάλουν την παράδοση των ρωσικών πυραύλων S-300 και να τους ενθαρρύνει να αγοράσουν μικρότερου βεληνεκούς πυραύλους που δεν επηρεάζουν τη στρατιωτική ισορροπία στην περιοχή

- να πιέσουν τη Ρωσία να μη προχωρήσει στην παράδοση των πυραύλων στην Κύπρο

-να παγώσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Κύπρου έως ότου επιλυθεί η κρίση των πυραύλων

- να προωθήσει τα ΜΟΕ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο

- να τοποθετήσει γρήγορα αντικαταστάτη του Χόλμπρουκ στη θέση του Προεδρικού Απεσταλμένου και να εκδώσει ταξιδιωτική οδηγία προειδοποιώντας τους Αμερικανούς να μη ταξιδεύσουν στην Κύπρο και πιθανώς στην Ελλάδα και Τουρκία, αν κλιμακωθεί η ένταση.

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[04] Υστατες διπλωματικές προσπάθειες για την αποτροπή της ΝΑΤΟϊκής επέμβασης στο Κοσσυφοπέδιο

Ο Αμερικανός μεσολαβητής συνεχίζει τις μαραθώνιες διαπραγματεύσεις στο Βελιγράδι και την Πρίστινα με στόχο να πείσει τον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς να δεχθεί την εφαρμογή της απόφασης 1199 του Συμβουλίου Ασφαλείας και των 6 όρων που έθεσε η Ομάδα Επαφής και να εξασφαλίσει και από τις δύο πλευρές την αποδοχή του νέου βελτιωμένου αμερικανικού σχεδίου για την προσωρινή πολιτική επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου.

Την ίδια ώρα η πολεμική μηχανή του ΝΑΤΟ βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα και ανάλογα με την έκβαση των διαπραγματεύσεων Χόλμπρουκ οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ ενδέχεται τη Δευτέρα το βράδυ να δώσουν το πράσινο φως για την πραγματοποίηση αεροπορικών επιδρομών της Συμμαχίας εναντίον της Γιουγκοσλαβίας, παρά τις αντιδράσεις της Ρωσίας και της Κίνας.

"Νίπτει τα χείρας του" ο Ανάν

Ως σύγχρονος "Πόντιος Πιλάτος", ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν στην έκθεσή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας για την εκτίμηση της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο, που δόθηκε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα 5 Οκτωβρίου, επιρρίπτει μεν τις ευθύνες στη σερβική πλευρά, αλλά αποφεύγει να πάρει θέση εάν το Βελιγράδι συμμορφώθηκε με την απόφαση 1199 της 23ης Σεπτεμβρίου που ζητούσε τον τερματισμό της βίας και την αποχώρηση των ειδικών δυνάμεων.

Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ στην έκθεσή του, αν και παραδέχεται ότι τα Η.Ε. δεν είχαν ιδιαίτερη παρουσία στην περιοχή και ο ίδιος δεν είχε άμεση ενημέρωση, επιρρίπτει τις ευθύνες για τις βιαιοπραγίες στο Κοσσυφοπέδιο στις γιουγκοσλαβικές δυνάμεις ασφαλείας, τονίζοντας ότι "η αποχώρησή τους είναι περιορισμένη και φαίνεται ότι ο φόβος που εξώθησε τους αμάχους στη φυγή, παραμένει".

Επίσης, ο Γ.Γ. στην έκθεσή του επισημαίνει την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα ευνοϊκό κλίμα ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία των διαπραγματεύσεων, επικροτεί τις ενέργειες της Ομάδας Επαφής και ζητά απ' το Συμβούλιο Ασφαλείας να κρίνει μόνο του την κατάσταση.

Ο Πρωθυπουργός της Γιουγκοσλαβίας Μόμιρ Μπουλάτοβιτς, σχολιάζοντας την έκθεση του Γ.Γ. του ΟΗΕ, επεσήμανε ότι "είναι μονομερής και δεν λαμβάνει υπόψη τα γεγονότα".

Η έκθεση του κ. Ανάν συζητήθηκε την άλλη μέρα επί 8 ώρες στο Συμβούλιο Ασφαλείας, αλλά δεν πάρθηκε καμμία απόφαση για στρατιωτική επέμβαση.

Ο προεδρεύων του Σώματος Τζέρεμι Γκρίνσινκ δήλωσε ότι τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ζητούν απ' όλες τις πλευρές τον πλήρη σεβασμό των αποφάσεων 1160 και 1199 για το Κοσσυφοπέδιο.

Ορους θέτει η Ομάδα Επαφής

Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ομάδας Επαφής για τη Γιουγκοσλαβία (ΗΠΑ, Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία) συναντήθηκαν την Πέμπτη 8 Οκτωβρίου στο Λονδίνο για να εξετάσουν την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο και να προσπαθήσουν να πείσουν τη Ρωσία να άρει τις επιφυλάξεις της στη σχεδιαζόμενη στρατιωτική επέμβαση.

Οπως δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ, η Ομάδα Επαφής αποφάσισε να αναθέσει στον Αμερικανό μεσολαβητή Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ να επισκεφθεί εκ νέου το Βελιγράδι για να θέσει έξι όρους στον Σλ. Μιλόσεβιτς, στα πλαίσια "μιας τελευταίας ευκαιρίας για ειρηνική διευθέτηση της κρίσης".

Οι όροι της Ομάδας Επαφής είναι ο τερματισμός της βίας, η απόσυρση των δυνάμεων ασφαλείας και των βαρέων όπλων, η ελεύθερη πρόσβαση ανθρωπιστικών οργανώσεων, η πλήρης συνεργασία με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για τη δίωξη εγκλημάτων πολέμου, η επιστροφή των προσφύγων και τέλος η έναρξη διαπραγματεύσεων για την αυτονομία των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

Η Ομάδα Επαφής-στην οποία μετέχουν οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία - δεν έκανε συγκεκριμένη αναφορά στην πιθανότητα στρατιωτικής επέμβασης, αν ο κ. Μιλόσεβιτς δεν συμμορφωθεί με το ψήφισμα 1199 του Συμουλίου Ασφαλείας. Πάντως ο κ. Κουκ δήλωσε ότι "δε θα καλέσουμε τη Ρωσία να εγκρίνει τη χρήση βίας. Αυτό είναι θέμα του ΝΑΤΟ" (ΑΠΕ, Ρόιτερ, Γαλλ. Πρακτ., 9.10.98).

Προετοιμασίες του ΝΑΤΟ

Με εντατικούς ρυθμούς συνεχίζονται οι προετοιμασίες του ΝΑΤΟ για την πραγματοποίηση αεροπορικών επιθέσεων εναντίον σερβικών στόχων.

Το Σάββατο 10 Οκτωβρίου συνήλθε στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ (μόνιμοι πρεσβευτές της Συμμαχίας) και εξέτασε τις τελευταίες λεπτομέρειες που σχετίζονται με την επέμβαση.

Λίγο μετά τη λήξη της συνεδρίασης ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνα δήλωσε ότι το ΝΑΤΟ είναι έτοιμο να επέμβει στο Κοσσυφοπέδιο, εξαπολύοντας αεροπορικές επιδρομές.

Το Συμβούλιο, είπε ο κ. Σολάνα, συμφώνησε σε όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με την ενδεχόμενη επέμβαση των στρατιωτικών δυνάμεων της Συμμαχίας στο Κοσσυφοπέδιο.

Η απόφαση αυτή θεωρείται το προτελευταίο βήμα πριν την ουσιαστική ανάληψη δράσης, ενώ οι μόνιμοι αντιπρόσωποι της Συμμαχίας θα συνεδριάσουν και πάλι τη Δευτέρα 12 Οκτωβρίου για να δώσουν το πράσινο φως, αν αποτύχουν οι προσπάθειες του κ. Χόλμπρουκ.

Ηδη οι γειτονικές προς τη Γιουγκοσλαβία χώρες, μη μέλη του ΝΑΤΟ, Αλβανία, Βουλγαρία και Ρουμανία αποφάσισαν να επιτρέψουν τη χρήση του εναέριου χώρου τους για τις αεροπορικές επιθέσεις του ΝΑΤΟ εναντίον σερβικών στόχων στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν δήλωσε ότι 430 μαχητικά αεροσκάφη, στην πλειοψηφία τους αμερικανικά, είναι στη διάθεση του ΝΑΤΟ για να πραγματοποιήσουν αεροπορικές επιδρομές, ενώ δεν απέκλεισε την πιθανότητα οι ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν και πυραύλους Κρουζ και για το λόγο αυτό έξι βαρέα βομβαρδιστικά τύπου Β-52 θα μεταφερθούν στη βρετανική βάση Φέρφορντ.

Αντιδρούν Ρωσία-Κίνα

Μέσα σ' όλο το πολεμικό κλίμα, η Ρωσία και η Κίνα εξακολουθούν να αντιτίθενται στη χρήση στρατιωτικής βίας χωρίς προηγούμενη έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Ο Ρώσος Πρόεδρος Μπόρις Γιέλτσιν, σύμφωνα με το πρακτορείο Ιντερφαξ (6.10.98) προειδοποίησε το ΝΑΤΟ ότι οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί όχι μόνο δεν θα οδηγήσουν σε επίλυση της κρίσης, αλλά θα υπάρξουν σοβαρές διεθνείς συνέπειες.

Ο Πρωθυπουργός της χώρας Γεβγένι Πριμακόφ, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ΙΤΑΡ-ΤΑΣΣ (10.10.98), δήλωσε ότι η Ρωσία εξακολουθεί να ελπίζει ότι μπορεί να βρεθεί μια πολιτική λύση και επανέλαβε ότι η χρήση βίας θα αναγκάσει τη Μόσχα να αναθεωρήσεις τις σχέσεις της με το ΝΑΤΟ, ενώ θα κάνει χρήση του δικαιώματος βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας εάν τεθεί θέμα ψηφοφορίας για να εγκριθούν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Το πρακτορείο ΙΤΑΡ-ΤΑΣΣ, επικαλούμενο δηλώσεις του Πριμακόφ, μετέδωσε ότι εάν εξαπολυθούν επιθέσεις χωρίς την έγκριση των Ηνωμένων Εθνών θα "καταστραφεί το υπάρχον σύστημα ασφαλείας στον κόσμο", ενώ επεσήμανε ότι "δεν υπάρχουν φανερές ενδείξεις για επιδείνωση της κατάστασης".

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Ιγκόρ Ιβάνοφ, ο οποίος επισκέφθηκε εκ νέου το Βελιγράδι για συνομιλίες μια ημέρα πριν απ' τη Σύνοδο της Ομάδας Επαφής, τόνισε ότι τυχόν επέμβαση του ΝΑΤΟ θα είχε "σοβαρές συνέπειες παγκόσμιας μορφής", ενώ ανώτατος αξιωματούχος του ρωσικού Υπουργείου Αμυνας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο στρατιωτικής συνεργασίας με τη Γιουγκοσλαβία εάν εκδηλωθεί νατοϊκή επέμβαση.

Τέλος, ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Ταν Τζιασουάν κατέστησε σαφές στο Γιουγκοσλάβο πρεσβευτή στο Πεκίνο Σλόμπονταν Ούνκοβιτς ότι η Κίνα αντιτίθεται στη χρήση βίας για την επίλυση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο, μετέδωσε το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα.

Εκκληση στις βαλκανικές χώρες

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας Ζιβαντίν Γιοβάνοβιτς, φτάνοντας στην Αττάλεια της Τουρκίας για να πάρει μέρος στη Διάσκεψη Κορυφής των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, απηύθυνε έκκληση στις βαλκανικές χώρες να μείνουν έξω από τη διένεξη στο Κοσσυφοπέδιο.

"Οι χώρες της περιοχής δεν πρέπει να παρεμβαίνουν σε οποιαδήποτε εσωτερική υπόθεση άλλης χώρας, αλλά να ενθαρρύνουν τη συνεργασία και κατανόηση", τόνισε στους δημοσιογράφους ο Γιουγκοσλάβος υπουργός Εξωτερικών Ζιβαντίν Γιοβάνοβιτς, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την απόφαση της περασμένης εβδομάδας του τουρκικού κοινοβουλίου να επιτρέψει στην κυβέρνηση να στείλει ένοπλες δυνάμεις στο ΝΑΤΟ εάν χρειαστεί στη διένεξη στο Κοσσυφοπέδιο (ΑΠΕ- Ρόιτερ, 11.10.98).

Στο μεταξύ, ο υπουργός Αμυνας της Γιουγκοσλαβίας Πάβλε Μπουλάτοβιτς προειδοποίησε ότι ενδεχόμενες αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ μπορεί να οδηγήσουν στην έκρηξη ενός πολέμου σ' ολόκληρη τη Βαλκανική.

[05] Ελαβε ψήφο εμπιστοσύνης η νέα κυβέρνηση της Αλβανίας

Οι βασικοί στόχοι της νέας κυβέρνησης είναι η αποκατάσταση της δημόσιας τάξης και η ανασυγκρότηση του κράτους Δικαίου, η πάταξη της διαφθοράς, του λαθρεμπορίου και του οργανωμένου εγκλήματος, η ολοκλήρωση της κατάρτισης του νέου Συντάγματος, η δημοσιονομική μεταρρύθμιση και η αντιμετώπιση του προβλήματος των πυραμίδων και η συνέχιση της πορείας εκδημοκρατισμού και της πολιτικής ομαλότητας μέσω του διαλόγου με την αντιπολίτευση.

Σχετικά με την εξωτερική πολιτική, ο νέος Πρωθυπουργός της Αλβανίας, όπως μας ενημέρωσε το Γραφείο Τύπου Τιράνων (8.10.98), μεταξύ άλλων τόνισε:

"Η νέα αλβανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να ακολουθεί κατά προτεραιότητα την πορεία της ολόπλευρης και εντατικής ανάπτυξης των σχέσεων με τους γείτονές μας, καθώς και με τις άλλες χώρες της περιοχής. Επιθυμώ να υπογραμμίσω τη στρατηγική διάσταση της εξωτερικής μας πολιτικής για σχέσεις και στενή συνεργασία με την Ιταλία, με την οποία μας συνδέουν ευρεία και πολύμορφα συμφέροντα, ευρωπαϊκά και περιφερειακά, του παρόντος και του μέλλοντος. Στο στόχο αυτό της αλβανικής εξωτερικής πολιτικής θα ανταποκριθούν με μεγαλύτερη και ποιοτικότερη δέσμευση τόσο οι κρατικοί ειδικευμένοι φορείς, όσο και τα άλλα ιδρύματα που διατηρούν σχέσεις με την Ιταλία. Επίσης, η νέα αλβανική κυβέρνηση εκφράζει την πλήρη θέλησή της, ώστε και τη συνεργασία με την Ελλάδα να την αναβαθμίσει σε πιο υψηλό και πιο αποτελεσματικό επίπεδο, στηριζόμενη όχι μόνο στην υπάρχουσα θετική κληρονομιά, αλλά και στο σημαντικό ακόμα αναξιοποίητο δυναμικό".

Τελικά, η αλβανική κυβέρνηση με ψήφους 105 υπέρ και καμμία κατά, έλαβε απ' το Κοινοβούλιο ψήφο εμπιστοσύνης.

Εντύπωση πάντως προκάλεσε το γεγονός ότι απ' τις εργασίες της Βουλής απουσίαζε ο πρώην Πρωθυπουργός και πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Φάτος Νάνο.

Παραμένει η Ελληνική Δύναμη

Η αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων συνεδρίασε στις 9 οκτωβρίου και αποφάσισε να εισηγηθεί στην αλβανική Βουλή την παράταση για άλλους 6 ακόμη μήνες της παραμονής στην Αλβανία της Ελληνικής Στρατιωτικής Δύναμης (ΕΛΔΑΛ-2).

Σύμφωνα με την εφημερίδα ΚΟΧΑ ΓΙΟΝ (10.10.98) την πρόταση για την παράταση της προθεσμίας παραμονής της ΕΛΔΑΛ-2 υπέβαλε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή ο Αλβανός υπουργός Αμυνας κ. Χαϊνταράγκα, με το αιτιολογικό ότι ο ελληνικός λόχος προσέφερε σημαντική συμβολή στην ανασυγκρότηση του αλβανικού στρατού και τη βελτίωση της στρατιωτικής υποδομής στη χώρα, συνεχίζει την ανέγερση στρατιωτικού νοσοκομείου στο Αργυρόκαστρο, την επισκευή μερικών σχολείων και στρατιωτικών εγκαταστάσεων, την ασφαλτόστρωση οδών κλπ.

Στη συνεδρίαση παραβρέθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών Πασκάλ Μίλο, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της παράτασης της παραμονής της ΕΛΔΑΛ-2.

Σύμφωνα με τον αλβανικό Τύπο, ο μόνος που αντιτάχθηκε και χαρακτήρισε αδικαιολόγητη την περαιτέρω παραμονή της ΕΛΔΑΛ-2 ήταν ο Πρόεδρος της Επιτροπής Σαμπρί Γκόντο.

[06] Υπό τη σκιά του Κοσσυφοπεδίου η Διάσκεψη Γυναικών των Βαλκανίων

Οπως μετέδωσε ο ανταποκριτής του ΑΠΕ στη Σόφια, Μπόικο Μπορίσοφ (11. 10.98), η κ. Χίλαρι Κλίντον αφού υπογράμμισε τη δραματική κατάσταση 250 χιλιάδων Αλβανών προσφύγων από το Κοσσυφοπέδιο, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι παιδιά, κάλεσε το συνέδριο να υποστηρίξει τα μέτρα για την επίλυση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο αμερικανικός λαός, ο πρόεδρος Κλίντον είναι μαζί σας στην κοινή σας προσπάθεια να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις του 21ου αιώνα για την εδραίωση των αξιών της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της οικονομίας της αγοράς, με την αποφασιστική συμμετοχή των γυναικών, τόνισε στην ομιλία της προς το συνέδριο η Χίλαρι Κλίντον. Επίσης, ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα υποστηρίξουν με 50 εκατομμύρια δολάρια τις δραστηριότητες μη-κυβερνητικών για την περαιτέρω ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών στη νοτιοανατολική Ευρώπη.

"Χάρη στο συνέδριό σας, η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος θα μάθουν, ότι πέρα από κλαγγές όπλων και απειλές για αδελφοκτόνες εμφύλιες αιματοχυσίες, από την περιοχή μας μπορούν να ακουστούν και αισιόδοξα μηνύματα", σημείωσε ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας Πέταρ Στογιάνοφ μιλώντας στο συνέδριο. Κύριος σκοπός της διάσκεψης, είναι η επεξεργασία κοινής στρατηγικής για τη σταθερή και ειρηνική ανάπτυξη των Βαλκανίων στον 21ο αιώνα, όπως τόνισε η σύζυγος του Βούλγαρου Προέδρου, Αντονίνα Στογιάνοβα - πρόεδρος του ιδρύματος "Αξίες" το οποίο διοργάνωσε την εκδήλωση με τη συμβολή και άλλων ενώσεων γυναικών, του πρωθυπουργού και του προέδρου της Βουλής της χώρας.

"Το ανθρώπινο δράμα, η απελπισία, η τραγωδία του Κοσσυφοπεδίου δεν μπορούν να θεραπευτούν με βόμβες", τόνισε από την πλευρά της η Σόνια Λιχτ, εκπρόσωπος του Ιδρύματος "Ανοιχτή Κοινωνία" της Γιουγκοσλαβίας, η οποία ανακοίνωσε ότι οι περισσότερες διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις ήδη έχουν αποχωρήσει από το Κοσσυφοπέδιο εξαιτίας της απειλής πολέμου.

"Ο εικοστός αιώνας θα μπορούσε να ονομαστεί αιώνας των γυναικών", είπε από την πλευρά της η Δάφνη Σημίτη, σύζυγος του Ελληνα Πρωθυπουργού. Στην ομιλία της, η Δάφνη Σημίτη υπογράμμισε τη μεγάλη συμμετοχή των γυναικών στους αγώνες για την κατάκτηση θεμελιωδών δικαιωμάτων στη σύγχρονη κοινωνία. "Ενώ όμως οι γυναίκες ασχολούνται με τα κοινά, με την πολιτική, ενώ οργανώνονται και αγωνίζονται για τα μεγάλα και μικρά κοινωνικά προβλήματα της κοινωνίας, ενώ έχουν αποδείξει την ικανότητα και την αποτελεσματικότητά τους, δεν έχουν κατορθώσει να ανατρέψουν την εικόνα μιας εξουσίας που τη χειρίζονται κυρίως οι άνδρες", πρόσθεσε η κα. Σημίτη.

Αφού αναφέρθηκε στην ανάγκη αντιμετώπισης των προβλημάτων της απασχόλησης, της δημιουργίας κοινωνικού ιστού ασφάλειας και δυναμικότερης συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική και στα κέντρα λήψης αποφάσεων εν μέσω των οξύτατων προβλημάτων της σύγχρονης κοινωνίας που πλήττουν κυρίως τις γυναίκες, η Δάφνη Σημίτη κατέληξε: " Ποια η θέση της γυναίκας στον 21ο αιώνα; Η απάντηση είναι απλή. Είναι η θέση του πολίτη του 21ου αιώνα. Είναι η ουσιαστική και ισότιμη συμβολή στην κοινωνική εξέλιξη, που σέβεται τον άνθρωπο, τις ανάγκες του, το περιβάλλον, την ίδια τη ζωή".

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[07] Αγωνιά η παγκόσμια κοινή γνώμη για την τουρκο-συριακή διένεξη: Φοβάται πόλεμο

Η αγωνία κορυφώνεται δε όλο και περισσότερο, αφού οι μέρες και οι ώρες που ζούμε χαρακτηρίζονται σαν κρίσιμες, καθώς είναι πολύ μεγάλο το ενδεχόμενο να ξεσπάσουν στρατιωτικές συγκρούσεις μεταξύ των δύο χωρών.

Η κρισιμότητα της κατάστασης φαίνεται και από τις αγωνιώδεις διαμεσολαβητικές προσπάθειες που καταβάλλει ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Χόσνι Μπουμπάρακ, για την εκτόνωση της κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό, δεν παρέλειψε να προειδοποιήσει την Τουρκία, ότι εάν προχωρήσει σε μια πολεμική αναμέτρηση με τη Συρία τότε οι συνέπειες θα είναι σοβαρότατες και, πιθανότατα, ανεξέλεγκτες, υπονοώντας ότι η αραβική πλευρά δεν θα μείνει αδιάφορη σε μια τέτοια περίπτωση.

Στο μαραθώνιο των διαμεσολαβητικών προσπαθειών για εκτόνωση της κρίσης, προστέθηκε και το Ιράν, που ανέλαβε διπλωματική πρωτοβουλία αποστέλλοντας σε Συρία και Τουρκία τον υπουργό Εξωτερικών Καμάλ Χαραζί.

Οπως μετέδωσε το BBC (9.10.98), ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν μετέβη στη Δαμασκό όπου είχε συνομιλίες με το Σύρο Πρόεδρο Χαφέζ Αλ Ασαντ. Πριν φύγει από τη Δαμασκό για να μεταβεί στην Αγκυρα, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Συρία είναι έτοιμη να συζητήσει όλες τις διαφορές της με την Αγκυρα και ότι είναι δυνατή η επίλυση της κρίσης με τρόπο που να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές για να αποτραπεί, όπως είπε, μια ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη.

Το ίδιο ακριβώς τόνισε και ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας Φαρούκ Αλ Σάρα, την προθυμία δηλαδή της χώρας του να διευθετήσει την κρίση, μέσω της διπλωματικής οδού.

Ο κ. Σάρα, διαβίβασε και στο Κάιρο, στον Πρόεδρο της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ, ο οποίος εκπληρώνει αποστολή καλών προθέσεων για την απονάρκωση της κρίσης ανάμεσα στη Δαμασκό και την Αγκυρα, ένα μήνυμα εκ μέρους του Σύριου Προέδρου Χαφέζ αλ Ασαντ (Radio Rumania International, 10. 10.98).

Mήνυμα του κ. Ασαντ, αλλά προφορικό, προς τις τουρκικές αρχές, μετέφερε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Καμάλ Χαραζί κατά τη μετάβασή του στην Αγκυρα από τη Δαμασκό, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων "Ανατολή" (9.10.98).

Σύμφωνα με το πρακτορείο, ο κ. Ασαντ υπόσχεται να "λάβει μέτρα" κατά του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ) στη Συρία.

Αλλά και ο ίδιος ο Πρόεδρος του Ιράν, Μοχαμάντ Χαταμί, απηύθυνε έκκληση για αυτοσυγκράτηση στους ομολόγους του της Συρίας και της Τουρκίας, και κάλεσε και τις δύο πλευρές να επιλέξουν την οδό του διαλόγου για την εξεύρεση ειρηνικής λύσης στην κρίση. Την έκκληση αυτή απηύθυνε ο κ. Χαταμί-όπως μετέδωσε η ιρανική τηλεόραση (8.10. 98) - κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τους Προέδρους της Συρίας Χαφέζ αλ Ασαντ και της Τουρκίας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ.

Εκκληση για την αποφυγή ένοπλης σύγκρουσης ανάμεσα στη Συρία και την Τουρκία απηύθυνε και ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κόεν, εκτιμώντας ωστόσο ότι η Δαμασκός δεν πρέπει να δίνει καταφύγιο στους Κούρδους αντάρτες. Ο κ. Κόεν ανέφερε τα παραπάνω σε συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε σε εφημερίδα του Μπαχρέιν (10.10. 98), προσθέτοντας και τα εξής:

"Πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνει ό,τι είναι δυνατό για να αποφευχθεί η σύγκρουση, αλλά το ΡΚΚ είναι μια τρομοκρατική οργάνωση στην οποία δεν πρέπει να επιτρέπεται να δρα στο συριακό έδαφος".

Είχε προηγηθεί η συνάντηση του Προέδρου της Αιγύπτου Χόσνι Μπουμπάρακ με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και τον Πρωθυπουργό Μεσούτ Γιλμάζ, κατά την οποία, όπως γράφει η εφημερίδα ΜΙΛΛΙΕΤ (7.10.98), γνωστοποιήθηκε στον κ. Μουμπάρακ η απόφαση της Τουρκίας.

Οπως γράφει η εφημερίδα, στην παρατήρηση του κ. Μπουμπάρακ ότι "αν εκραγεί πόλεμος, ο αραβικός κόσμος θα στραφεί εναντίον της Τουρκίας. Λύστε τις διαφορές σας με διάλογο", η απάντηση του κ. Ντεμιρέλ ήταν δριμεία: "Επί 14 χρόνια προσπαθούμε να κάνουμε διάλογο, όμως κάθε μέρα κηδεύουμε πεσόντες. Η θα τερματισθούν πια όλα αυτά ή - και το λέω σε σας- η κατάσταση είναι σοβαρότατη".

Επιδόθηκε στον κ. Μπουμπάρακ φάκελος, ο οποίος περιέχει πληροφορίες και ντοκουμέντα που τεκμηριώνουν την παροχή υποστήριξης από τη Συρία στο ΡΚΚ, καθώς και συγκεκριμένα αιτήματα της Τουρκίας, τα οποία είναι: Η παράδοση από τη Συρία στην Τουρκία του Οτζαλάν και η διακοπή από τη Συρία παροχής πολιτικής και επιμελητιακής υποστήριξης στο ΡΚΚ".

Ολα αυτά τη στιγμή κατά την οποία η Τουρκία δίνει προθεσμία 45 ημερών στη Συρία για να αποφευχθεί η ανάληψη στρατιωτικής δράσης, καλώντας για άλλη μια φορά τη Δαμασκό να σταματήσει να στηρίζει τους Κούρδους αντάρτες του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (ΡΚΚ).

Σύμφωνα με την εφημερίδα ΧΟΥΡΡΙΕΤ (8.10.98), το τελεσίγραφο αυτό προς τη Δαμασκό διατύπωσε ο πρωθυπουργός Μεσούτ Γιλμάζ κατά την έκτακτη σύνοδο του υπουργικού συμβουλίου.

Παράλληλα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ έστειλε επιστολές- όπως μετέδωσε το πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ (9.10.98)- στους Αραβες ομολόγους του, στις οποίες κατηγορεί τη Συρία "ότι στρέφει τις αραβικές χώρες κατά της Τουρκίας" και εξηγεί τη θέση του για την κρίση ανάμεσα στις δύο χώρες.

Η ενέργεια αυτή του κ. Τζεμ, ερμηνεύεται μάλλον σαν απάντηση στην ανακοίνωση της 22μελούς ομάδας των αραβικών χωρών που είναι μέλη του ΟΗΕ (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 10.10.98), με την οποία απέρριψαν τις τουρκικές απειλές κατά της Συρίας, επιβεβαίωσαν την αλληλεγγύη τους στη Δαμασκό και ζήτησαν από την Αγκυρα να επιδείξει την ύψιστη αυτοσυγκράτηση.

[08] Φόβους για το μέλλον της ειρηνευτικής διαδικασίας προκαλεί η τοποθέτηση του Σαρόν στο Ισραηλινό ΥΠΕΞ

Η τοποθέτηση του κ. Σαρόν έρχεται σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ καταβάλλουν νέες προσπάθειες για να φέρουν στο τραπέζι των συνομιλιών τους ηγέτες του Ισραήλ και της Παλαιστίνης.

Τους φόβους τους για το μέλλον της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή, μετά το διορισμό του Αριέλ Σαρόν στο Υπουργείο Εξωτερικών, εξέφρασαν οι Λιβανέζοι αξιωματούχοι. Οπως δήλωσε ο Λιβανέζος πρωθυπουργός Ραφίκ Χαρίρι στην εφημερίδα "Αν Μαχάρ" (10.10.98), "αναρωτιόμαστε μετά τον διορισμό του Σαρόν εάν το Ισραήλ θέλει πραγματικά την ειρήνη στην περιοχή. Αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Θα υπηρετήσει άραγε την ειρήνη;".

Αλλά και πηγή του Υπουργείου Εξωτερικών του Λιβάνου, δήλωσε ότι "ο διορισμός του Σαρόν στο Υπουργείο Εξωτερικών είναι κακό σημάδι".

Από την πλευρά του ο ηγέτης της Παλαιστίνης Γιάσερ Αραφάτ, αρνήθηκε να σχολιάσει το διορισμό του Σαρόν. "Είναι δικό τους θέμα, των Ισραηλινών", δήλωσε στους δημοσιογράφους κατά την άφιξή του στο Ελσίνκι για σύντομη επίσκεψη (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 9.10.98).

Ο ίδιος πάντως διακήρυξε το δικαίωμά του να ανακηρύξει την ανεξαρτησία του παλαιστινιακού κράτους στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με την ισραηλινή πλευρά αποτύχουν να καταλήξουν στην άρση του αδιεξόδου στην ειρηνευτική διαδικασία.

Ο κ. Αραφάτ δήλωσε συγκεκριμένα:

"Σύμφωνα με τη συμφωνία του Οσλο διατηρώ το δικαίωμα να ανακηρύξω την ανεξαρτησία του παλαιστινιακού κράτους μετά το πέρας των 5 ετών από την υπογραφή της προσωρινής συμφωνίας".

Στην πρόθεσή του αυτή, ο Παλαιστίνιος ηγέτης φαίνεται να ενθαρρύνεται από τη Ρωσία. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τη δήλωση του επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας κ. Ιγκόρ Ιβάνοφ, ο οποίος, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Ιντερφάξ, (9.10.98), μετά τη συνάντηση που είχε στη Μόσχα με τον κ. Αραφάτ δήλωσε ότι η Ρωσία υποστηρίζει την παλαιστινιακή επιδίωξη για ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος.

Στο μεταξύ, η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ, άρχισε νέο γύρο χωριστών τριμερών συνομιλιών με την ισραηλινή και παλαιστινιακή ηγεσία, σε μια ακόμη προσπάθεια δημιουργίας προϋποθέσεων για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας κατά την επικείμενη σύνοδο κορυφής, η οποία θα πραγματοποιηθεί εντός των επομένων ημερών στην Ουάσιγκτον (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 7.10.98).

Μετά την πρώτη συνάντηση και τις συνομιλίες που είχε η κ. Ολμπραϊτ με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών δήλωσε - όπως μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Αθηναϊκό, Γαλλικό, Γερμανικό και Ρόιτερ (6.10.98)- ότι "υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά να γίνει, για να επιτευχθεί μια ισραηλοπαλαιστινιακή συμφωνία ειρήνης. Ο χρόνος δεν λειτουργεί υπέρ μας και στην περίπτωση που δεν κινηθούμε γρήγορα ενδέχεται να βρεθούμε χωρίς καμμία συμφωνία".

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article