Athens News Agency: News in Greek, 06-09-07

Athens News Agency: News in Elot928 Greek Directory - Previous Article - Next Article

From: The Athens News Agency at <http://www.ana.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[01] Η ιστορία και η θεωρία της δημοκρατίας στο NYU

[01] Η ιστορία και η θεωρία της δημοκρατίας στο NYU

Αυτά τόνισε, μεταξύ άλλων, η πρόεδρος της Βουλής, Αννα Μπενάκη - Ψαρούδα, την ομιλία της στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU), κατά τη διάρκεια πανηγυρικής εκδήλωσης για τη δημιουργία Εδρας Δημοκρατίας με τον τίτλο: "Hellenic Parliament Global Distinguished Professorship".

«Τα τελευταία δυο χρόνια συνεργαστήκαμε στενά με το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και τον κοσμήτορα, κ. Φόλι, προκειμένου να βρούμε τρόπους να ξεκινήσουμε ένα ευρύτερο διάλογο σχετικά με την ιστορία και τη θεωρία της δημοκρατίας και αποφασίσαμε να ιδρύσουμε ένα global professorship», ανέφερε στην αρχή της ομιλιας της η κυρία Μπενάκη, η οποία πρόσθεσε:

«Για πολλούς λόγους, το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης αποτέλεσε φυσική επιλογή, όταν αναζητήσαμε τον καταλληλότερο χώρο για να στηρίξουμε ένα τέτοιο διάλογο. Η θέση του είναι μοναδική στην καρδιά της Νέας Υόρκης - της πιο διεθνούς και δημοκρατικά πιο ποικιλόμορφης πόλης - όπου συνεδριάζουν τα Ηνωμένα Εθνη, ένα μεγάλο οικονομικό κέντρο, ένας τόπος, όπου διαρκώς αναπτύσσονται νέα διανοητικά και καλλιτεχνικά κινήματα».

Η πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων επεσήμανε ότι "το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης είναι, επίσης, ένα ίδρυμα, το οποίο έχει καταβάλει εντυπωσιακές προσπάθειες για να αποκτήσει πραγματικά οικουμενικό χαρακτήρα, καθώς εξακολουθεί να αναπτύσσει αξιόλογα προγράμματα ελληνικών σπουδών, πολιτικής και φιλοσοφίας, χωρίς να ξεχάσουμε το νέο Κέντρο Μπραδήμα για τη μελέτη του Κογκρέσου".

Καταχειροκροτούμενη από το πολυπληθές ακροατήριο, που αποτελείτο από καθηγητές, φοιτητές, στελέχη της ακαδημαϊκής ζωής και παράγοντες της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, η κυρία Μπενάκη συνέχισε την ομιλία της, λέγοντας:

« Χαιρετίζουμε με ιδιαίτερη ικανοποίηση την επιλογή του καθηγητή Πολ Κάρτλετζ ως Global Distinguished Professor της Βουλής των Ελλήνων για τη Θεωρία και την Ιστορία της Δημοκρατίας και είμαστε βέβαιοι ότι η παρουσία του στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης θα προκαλέσει ουσιαστικές και συναρπαστικές συζητήσεις με καθηγητές και φοιτητές, μέσα και έξω από τις αίθουσες διδασκαλίας, σχετικά με τη φύση της δημοκρατίας, στο παρελθόν και στο σήμερα. Είμαστε περήφανοι που συμβάλουμε στην επανέναρξη μας τόσο κριτικής συζήτησης για τη δημοκρατία και έχουμε την πεποίθηση πως πολλοί από εμάς - που συμμετέχουμε ενεργά στον χώρο της πολιτικής - θα ωφεληθούμε από τη συζήτηση αυτή».

Η πρόεδρος της βουλής αναφέρθηκε στη νεότερη εμπειρία της Ελλάδας στους δημοκρατικούς θεσμούς και στη δοκιμασία, την οποία υπέστη με την εφτάχρονη δικτατορία, αναφέροντας τα εξής:

«Η Ελλάδα γιόρτασε πέρυσι την τριακοστή επέτειο του πρώτου Συντάγματός της μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, το 1974. Πολλοί πολίτες της χώρας μας, μεταξύ των οποίων και φοιτητές πανεπιστημίου, οι οποίοι πρωταγωνίστησαν, είχαν αντιταχθεί στο δικτατορικό καθεστώς, αγωνιζόμενοι για τη δημοκρατία και τις αξίες της. Το νέο Σύνταγμα του 1975, που θεωρείται ως ένα από τα πιό προοδευτικά στην Ευρώπη, είναι πηγή υπερηφάνειας για τη χώρα μας, επειδή αποδεικνύει ότι η Ελλάδα κατάφερε να ξεπεράσει επτά οδυνηρά χρόνια αντιδημοκρατικού και αυταρχικού καθεστώτος. Σήμερα, το κοινοβουλευτικό μας σύστημα έχει αποκαταστήσει τις θεμελιώδεις δημοκρατικές αξίες, χαρακτηρίζεται από πολυμέρεια και ευρεία πολιτική εκπροσώπηση, εκφράζοντας τις απόψεις όλων των πλευρών του πολιτικού φάσματος».

Στη συνέχεια, η κυρία Μπενάκη τόνισε πως "καθώς αναλογιζόμαστε τι σήμαιναν για μας αυτές οι τρεις δεκαετίες επανόδου της δημοκρατίας, θελήσαμε να δούμε πως θα μπορούσαμε να προωθήσουμε μια ευρύτερη κριτική συζήτηση για τα ίδια τα θεμέλια της δημοκρατίας. Αναμφίβολα, η δημοκρατία είναι σήμερα μια λέξη πολύ της μόδας και φαίνεται πως δεν υπάρχει χώρα, που να μην την έχει υιοθετήσει ή - τουλάχιστον - να ισχυρίζεται ότι εφαρμόζει κάποια μορφή δημοκρατικής διακυβέρνησης. Αυτό δε σημαίνει, ωστόσο, πως υπάρχει πραγματική κατανόηση ή διεθνής συναίνεση για το τι είναι ή θα μπορούσε να είναι η δημοκρατία, με την πλήρη έννοια του όρου".

Οπως είπε,"στο σημείο αυτό μια επιστροφή στις ρίζες, στην ιστορική αφετηρία και τη γένεση της δημοκρατίας στην αρχαία Ελλάδα θα μπορούσε πράγματι να βοηθήσει", γιά να προσθέσει:

« Ασφαλώς, ούτε και έτσι θα βρούμε εύκολα απαντήσεις. Οι ιστορικές διαδικασίες, οι οποίες οδήγησαν, αρχικά, στις πρώτες μορφές δημοκρατικού πολιτικού βίου και κατόπιν σε αυτό, που θεωρείται συνήθως ως η πιο εξελιγμένη μορφή δημοκρατίας, δηλαδή η αθηναϊκή ή αττική δημοκρατία του Περικλέους, στα τέλη του 5ου αιώνα π. Χ., είναι αρκετά περίπλοκες, όπως άλλωστε και το σύνθετο σύστημα, το οποίο διαμορφώθηκε, προκειμένου να διαφυλαχθούν αυτά, που θεωρούνται ως τα πιο ουσιαστικά στοιχεία της, δηλαδή η διαφάνεια των πολιτικών αποφάσεων και η συμμετοχή του πολίτη».

Η πρόεδρος της βουλής υποστήριξε ότι "η πορεία προς τη δημοκρατία - στην αρχαία της μορφή - δεν ήταν καθόλου εύκολη ούτε οικουμενικά αποδεκτή. Ούτε ήταν εύκολο να ορισθεί η αθηναϊκή δημοκρατία, στον κολοφώνα της δύναμης και της δόξας της. Οταν ο Περικλής, το 431 π.Χ., στον περίφημο Επιτάφιο, όπως τον κατέγραψε ή το απέδωσε ο ιστορικός της εποχής, ο Θουκυδίδης, μιλάει για τη δημοκρατία - ως τη "δική μας μορφή πολιτικής οργάνωσης (πολιτεία)"- την ορίζει ως μια μορφή πολιτεύματος, όπου τα δημόσια πράγματα δεν τα διαχειρίζονται "οι ολίγοι" - μια εκλεκτή, ίσως αριστοκρατική ομάδα ανδρών - αλλά "οι πολλοί", "η πλειονότητα" των κοινών ανθρώπων ή ακριβέστερα των ελεύθερων ενήλικων αρρένων πολιτών. ("Χρώμεθα γαρ πολιτεία - λέει ο Περικλής - "όνομα μεν δια το μη εις ολίγους αλλ' εις πλείονας οικεί δημοκρατία κέκληται").

«Ο Θουκυδίδης, πάντως, καθιστά σαφές», συνέχισε η κυρία Μπενάκη, «ότι αυτή η μορφή διακυβέρνησης, από τον δήμο είναι περιορισμένη και εξισορροπείται, ως εκ τούτου, από άλλους παράγοντες, το "νόμο" πρωτίστως, ο οποίος εγγυάται ισότητα μεταχείρισης σε όλους τους πολίτες ως προς τις ιδιωτικές τους διαφορές, ενώ κάθε πολίτης μπορεί να αναλάβει δημόσιο αξίωμα, όχι επειδή ανήκει σε κάποια κοινωνική τάξη, αλλά με γνώμονα τις προσωπικές του ικανότητες. Ετσι, λοιπόν, κάποιος, που είναι φτωχός δε μπορεί να αποκλεισθεί από τη δημόσια θητεία, αν έχει τις ικανότητες να υπηρετήσει την πόλη.

Συνεπώς, οι αρχές που αποτελούν την πεμπτουσία των σύγχρονων δημοκρατικών, δηλαδή η αρχή της πλειοψηφίας, το κράτος δικαίου και η ισότητα, διατυπώθηκαν και εφαρμόστηκαν από την Αθηναϊκή Δημοκρατία.

Ο Θουκυδίδης φαίνεται να θεωρεί τον Περικλή - τον οποίο αποκαλεί τον πρώτο άνδρα - ως κάποιον, ο οποίος ήταν σε θέση να εγγυηθεί την πολύ ευαίσθητη ισορροπία του δημοκρατικού συστήματος της Αθήνας, κατά την τελευταία περίοδο της Αθηναϊκής κυριαρχίας στην αρχαία Ελλάδα».

«Είναι προφανές ότι η επιστροφή στις ρίζες, που εγκαινιάζουμε απόψε, δε θα δώσει εύκολες απαντήσεις. Είμαι, ωστόσο, βέβαιη ότι αξίζει πράγματι τον κόπο να εντρυφήσουμε στη μακρά και σύνθετη διαδικασία της ανάδυσης της ελληνικής δημοκρατίας, να μελετήσουμε τα θέματα, που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη και τη συμμετοχή στα κοινά, την ενσωμάτωση και τον αποκλεισμό, την εσωτερική τάξη και την εξωτερική ισχύ και τα πολλά ζητήματα και προβλήματα, που έπρεπε να αντιμετωπίσει η δημοκρατία στην αρχαία Ελλάδα. Και είμαι πεπεισμένη ότι μια τέτοια μελέτη θα μας προσφέρει γνώσεις για την κατάσταση και τις πραγματικές δυνατότητες της δημοκρατίας και σήμερα», είπε - χαρακτηριστικά - στην ομιλία της, η πρόεδρος της βουλής.

Αμέσως μετά, ο καθηγητής Eλληνικής Iστορίας στη Σχολή Kλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Kέιμπριτζ, Πολ Κάρτλετζ, ο οποίος τώρα θα διδάσκει το μάθημα για τη Δημοκρατία στο νεοϋορκέζικο πανεπιστήμιο (NYU), μίλησε για την "Επανεξέταση της Δημοκρατίας και τις μοντέρνες μεταβολές στο αρχαίο ελληνικό θέμα", δίνοντας μια αναλυτική εικόνα για την Αθηναϊκή Δημοκρατία, η οποία - όπως ανέφερε - ήταν "ουσιαστική, πιό βαθιά και ριζοσπαστική".

Επιπλέον, ο κ. Κάρτλετζ τόνισε πως "στην Αθήνα μπορούσε ο καθένας να μιλήσει στην Εκκλησία του Δήμου", αναλύοντας τον τρόπο άσκησης της εξουσίας και την ηθική πλευρά της πολιτείας.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στα τρία μέρη της Απολογίας του Σωκράτη, " του ανθρώπου και φιλοσόφου, που αποτελεί μια σπανιότατη και μοναδική φυσιογνωμία, αφού πράγματι αποτελεί ιστορικό φαινόμενο για το πως έζησε, δίδαξε και στο τέλος πως πέθανε, ως ένας χαρακτήρας τίμιος, νομοταγής και ηθικός", όπως τόνισε χαρακτηριστικά.

Στην εκδήλωση μίλησαν και οι καθηγητές του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Ρίτσαρντ Φόλι και Φίλιπ Μήτσης, ενώ παρέστησαν ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος, ο πρώην πρόεδρος του NYU, Τζον Μπραδήμας, η βουλευτής Σοφία Καλαντζάκου, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ΟΗΕ, πρέσβης Ανδρέας Μαυρογιάννης και οι γενικές πρόξενοι της Ελλάδας και της Κύπρου στη Νέα Υόρκη, Αικατερίνη Μπούρα και Μάρθα Μαυρομμάτη, αντίστοιχα.

Athens News Agency: News in Elot928 Greek Directory - Previous Article - Next Article