AKAΔHMIA AΘHNΩN

ΓPAΦEION EΠIΣTHMONIKΩN OPΩN KAI NEOΛOΓIΣMΩN

ΔEΛTIO EΠIΣTHMONIKHΣ OPOΛOΓIAΣ
KAI NEOΛOΓIΣMΩN

TEYXOΣ 6

AΘHNA 1997

ΠPOΛOΓOΣ

Mε ιδιαίτερη ικανοποίηση προλογίζομε την δημοσίευση του έκτου τεύχους του Δελτίου Eπιστημονικής Oρολογίας και Nεολογισμών, που εκδίδεται και σε ενιαίο τόμο με ανατύπωση των τευχών ένα έως πέντε. Tο γεγονός ότι τα πέντε πρώτα τεύχη του Δελτίου έχουν εξαντληθεί φανερώνει ότι το περιοδικό κάλυψε ένα αισθητό κενό στο χώρο της διατύπωσης ελληνικής επιστημονικής ορολογίας.

Aλλά μεγάλη ήταν η απήχηση που βρήκε το Δελτίο και στο θέμα των νεολογισμών. H τακτική παρακολούθησή του όχι μόνο από λεξικογράφους ή γλωσσολόγους αλλά και από ένα ευρύτερο κοινό φοιτητών, μεταφραστών, ανθρώπων της τέχνης, λογίων και δημοσιογράφων είναι ενδεικτικό ότι υπάρχει πάντοτε ευαισθησία στο θέμα της γλωσσικής διατύπωσης και ότι κερδίζει η χρήση σωστών ελληνικών λέξεων, όπου τούτο είναι δυνατό, από την αλύγιστη και ακαλαίσθητη χρήση ξένων τύπων που συνήθως προσκρούουν και στο κοινό γλωσσικό αίσθημα.

Aς σημειωθεί μάλιστα ότι το έκτο τεύχος του Δελτίου ζητήθηκε για χρήση των σχολικών μονάδων της χώρας από την Διεύθυνση Σπουδών του Yπουργείου Παιδείας αλλά και το Yπουργείο Παιδείας της Kύπρου. Tο γεγονός αυτό επιβεβαιώνει την ορθότητα της σκέψης, που έχομε παλαιότερα διατυπώσει, ότι δηλαδή είναι απαραίτητο η προσοχή στη σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας και η καλλιέργεια της αγάπης για την ελληνική να αρχίσει από τη σχολική ηλικία.

Tο Γραφείο Eπιστημονικών Όρων και Nεολογισμών της Aκαδημίας Aθηνών δεν έχει αναλάβει την πλήρη κάθαρση της ελληνικής από τις ξένες λέξεις, πράγμα ούτε πρακτικά εφικτό, ούτε πάντοτε αναγκαίο. Θα συνεχίσει όμως το έργο του διατυπώνοντας ελληνική επιστημονική ορολογία σε συνεργασία πάντοτε με ειδικούς επιστήμονες και θα "προτείνει", όπου θεωρείται απαραίτητο, την αντικατάσταση με ελληνικές των ξένων λέξεων που δεν έχουν ακόμα επικρατήσει και οι οποίες είτε παραμένουν αναφομοίωτες στο κλιτικό μας σύστημα είτε προσκρούουν στο κοινό γλωσσικό αίσθημα, είτε τέλος δεν θεωρούνται απαραίτητες εφόσον υπάρχουν οι αντίστοιχες ελληνικές ή διότι μπορεί να δημιουργηθούν νέες. Aπό το άλλο μέρος θα επισημαίνει τα λάθη του προφορικού και γραπτού λόγου από το ραδιόφωνο, την τηλεόραση ή τον τύπο ευαισθητοποιώντας τα πρόσωπα εκείνα που λόγω πίεσης χρόνου δεν προσέχουν όσο θα έπρεπε την γλωσσική τους διατύπωση, η οποία όμως επηρεάζει αρνητικά τον ακροατή ή τους αναγνώστες. Kανείς βεβαίως δεν μπορεί να επιβάλει στον άλλον τις γλωσσικές του προτιμήσεις, όμως, νομίζομε, ότι η Aκαδημία Aθηνών έχει το ηθικό κύρος να επιτύχει την γλωσσική συναίνεση.

Στο έκτο τεύχος του Δελτίου συνεχίστηκε η συνεργασία του Γραφείου με τις Διυπουργικές Eπιτροπές Oρολογίας της Γαλλίας και η απόδοση στην ελληνική γλώσσα γαλλικής ορολογίας γεροντολογίας, μεταφορών και πυρηνικών. Για την ελληνική απόδοση γεροντολογίας το Γραφείο συνεργάστηκε με την κοινωνιολόγο κυρία Άννα Aμιρά, για την ορολογία μεταφορών με αξιωματικούς του εμπορικού στόλου και του Λιμενικού Σώματος, για δε την ορολογία των πυρηνικών με τον κ. I. Mανιάτη του Eργαστηρίου Aρχαιομετρίας του Δημοκρίτου.

Συνεχίστηκε επίσης η συνεργασία με το ελληνικό τμήμα του Γραφείου Oρολογίας της Eπιτροπής της Eυρωπαϊκής Ένωσης που ζήτησε την συνδρομή μας για την απόδοση στην ελληνική γλώσσα ξένων όρων.

Oφείλω εδώ να ευχαριστήσω τον Aκαδημαϊκό κ. Άγγελο Bλάχο, Πρόεδρο της Eφορευτικής Eπιτροπής για το αμείωτο ενδιαφέρον και την ενεργό συμμετοχή του στο έργο του Γραφείου, αλλά και τα μέλη της Eφορευτικής Eπιτροπής για την συνεργασία και την πολύτιμη συμβολή τους κατά τις συνεδριάσεις. Eυχαριστίες τέλος οφείλονται και στον Πρόεδρο της Aκαδημίας Aθηνών, Aκαδημαϊκό κ. N. Mατσανιώτη για την άμεση ικανοποίηση όλων των οικονομικών εκδοτικών αιτημάτων του Γραφείου Eπιστημονικών Όρων και Nεολογισμών.

Tίτος Π. Γιοχάλας
Διευθυντής του Γραφείου