ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ (14-12-99)

Επιστροφή από το Ελσίνκι

Πριν από τη σύνοδο κορυφής του Ελσίνκι, είχαν ήδη διατυπωθεί από πολλές πλευρές αμφιβολίες, κατά πόσο η στείρα πολιτική του veto εξυπηρετεί τα συμφέροντα της χώρας και αν μπορούμε να ασκήσουμε με συνέπεια ευρωπαϊκή πολιτική με το σύνδρομο της αντιπαλότητας προς την Τουρκία. Ως συνέχεια και συνέπεια αυτών των αμφιβολιών, διατυπώθηκε από πολλούς η άποψη ότι θα άξιζε τον κόπο να διακινδυνεύσουμε άρση του veto, ακόμη και χωρίς συγκεκριμένα ανταλλάγματα, γιατί μας συμφέρει ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Τουρκίας. Δεν μας λύνει κανένα πρόβλημα, αλλά μεταβάλλει το πλαίσιο όπου τίθενται τα προβλήματά μας με την Τουρκία. Αυτά λέγαμε πριν από δύο εβδομάδες. Και τα λέγαμε από φόβο μήπως η κυβέρνηση υποκύψει σε ποικίλες εσωτερικές πιέσεις και προπαντός στην αντίληψη ότι «με το veto στο χέρι κερδίζει τις εκλογές»! Ο πρωθυπουργός κ. Κ. Σημίτης και ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γ. Παπανδρέου είχαν χαράξει τη δική τους γραμμή των «τριών ανταλλαγμάτων», την οποία μάλιστα με παρρησία εξέθεσαν πριν αναχωρήσουν για το Ελσίνκι. Αν θυμόμαστε καλά, τουλάχιστον παρόμοια πολιτική ανταλλαγμάτων διαμόρφωσε και διατύπωσε και ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο κ. Κ. Καραμανλής. Εκανε μάλιστα εντύπωση ότι με αίσθημα ευθύνης δεν «έβαλε τον πήχυ τόσο ψηλά», ώστε ούτως ή άλλως να μην μπορέσει να τον υπερπηδήσει ο κ. Κ. Σημίτης. Ο κ. Κ. Σημίτης, ο κ. Γ. Παπανδρέου και η υπόλοιπη ελληνική αντιπροσωπεία γύρισαν από το Ελσίνκι, όχι με το veto στο χέρι για να κερδίσουν τις επερχόμενες εκλογές, όπως πολλοί κομματικοί μανδαρίνοι συμβούλευαν, αλλά σχεδόν με όλα τα ανταλλάγματα που ζήτησαν και είχαν από πριν διατυπώσει και τα οποία τα απέσπασαν με κόπο και έπειτα από μια υποδειγματική διαπραγμάτευση. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνουμε την αρνητική στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, πλην του Συνασπισμού, ή τουλάχιστον τη στάση των ηγεσιών. Και το μεν ΚΚΕ έχει τον δικό του «σταθερό χαβά», τον οποίο δεν φαίνεται ότι θα τον αλλάξει στο ορατό μέλλον. Το ΔΗΚΚΙ φιλοδοξεί δυστυχώς να σταδιοδρομήσει ως κακέκτυπο του παπανδρεϊσμού και ομολογουμένως δεν θα μπορούσε να πράξει διαφορετικά. Η Ν.Δ. όμως; Η οποία σημειωτέον, έχει τη μεγαλύτερη και πολυτιμότερη συσσωρευμένη πείρα (από τον Κ. Καραμανλή αλλά και από τον Κ. Μητσοτάκη) στον χειρισμό των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Νομίζω αυτή την πείρα εξέφρασαν οι κ.κ. Μ. Εβερτ, Ντόρα Μπακογιάννη, Δ. Αβραμόπουλος οι αποσυνάγωγοι Γ. Σουφλιάς και Στ. Μάνος, καθαρότερα απ' όλους ο τελευταίος. Θα μου πείτε αντιπολίτευση είναι! Δεν έχει ανάγκη όμως, όπως τα παιδιά, να επιβεβαιώνεται με συνεχή άρνηση. Υπάρχει και η θέση, αυτή η θέση είναι που μας λείπει.

* * *

Η «επιτυχία του Ελσίνκι» δεν είναι βέβαια για άσκοπους πανηγυρισμούς. Κερδίσαμε ίσως μιαν άλλη προοπτική, περισσότερο δυναμική και αυτό βέβαια είναι πολύ σημαντικό ή μάλλον μπορεί να αποδειχθεί πολύ σημαντικό για την Ελλάδα και την Κύπρο. Η εξωτερική μας πολιτική τείνει να ξεκολλήσει από το τέλμα πολλών δεκαετιών, όπου γνωρίσαμε πολλές ήττες, δυστυχώς όχι μόνο διπλωματικές. Αλλά τίποτα περισσότερο από αυτό. Τα περίφημα «τρία ανταλλάγματα» ασφαλώς δεν είναι το ρευστό αντίτιμο του veto που εισέπραξε ο κ. Σημίτης και το έβαλε στην τσέπη. Μάλλον είναι γραμμάτια (ή ακάλυπτη επιταγή) που μένει να δούμε αν θα εξοφληθούν. Υπάρχουν και εκείνοι που πανηγυρίζυν από τώρα σαν να κέρδισαν τις εκλογές! Οι εκλογές δεν κερδίζονται ούτε με veto, ούτε χωρίς veto! Υπάρχουν τόσα άλλα προβλήματα που καθημερινά μας κατατυραννούν και τα οποία ματαίως περιμένουν τη λύση από την κυβέρνηση και τις προτάσεις (όχι συνεχώς τη στείρα άρνηση) από την αντιπολίτευση. Υπάρχουν μερικοί που πιστεύουν ότι η όξυνση της αντιπαράθεσης κυβέρνησης και αντιπολίτευσης με, συχνά παιδαριώδεις, ρητορείες, συμφέρει γιατί εγκλωβίζει τους... οπαδούς. Μάλλον είναι βαθιά νυχτωμένοι!

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ