ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ (08-12-99)

Βολικός πάτος

Αγωνίζεται η ελληνική τηλεόραση να πιάσει πάτο και αυτή η αγωνία εκδηλώνεται πλέον με τρόπους, που γεννούν πολλά ερωτήματα για τους σκοπούς που εξυπηρετεί αυτή η προσπάθεια. Πολύ περισσότερο όταν τα ακραία τηλεοπτικά φαινόμενα εμφανίζονται αφ' ενός σε μια προεκλογική εποχή με κρίσιμα πολιτικά γεγονότα, για τα οποία ο πολίτης θα 'πρεπε να είναι πλήρως ενημερωμένος και αφ' ετέρου την στιγμή ακριβώς που το κύρος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης έχει πληγεί από τον ίδιο τον υπουργό Τύπου. Και ενώ σε λίγους μήνες οι πολίτες θα κληθούν να εκφράσουν μέσω της κάλπης τις πολιτικές τους προτιμήσεις ο δημόσιος λόγος περιορίζεται μεταξύ «ροζ» σκανδάλων και την σκανδαλώδη τηλεοπτική συμπεριφορά εκείνων που τα «αποκαλύπτουν» αφ' ενός και αφ' ετέρου δημοσκοπήσεων, που ασχολούνται με τις τεχνικές θερμομέτρησης μιας κοινής γνώμης, η οποία κάθε άλλο πάρα από πολιτικό πυρετό χαρακτηρίζεται. Πάντως, το γεγονός ότι ένα μπαράζ εκρηκτικών τηλεοπτικών γεγονότων αποκαλύπτει για μία ακόμη φορά την έλλειψη λειτουργίας των θεσμών, κάθε άλλο παρά ασφάλεια μπορεί να δημιουργεί στους πολίτες, για τον τρόπο με τον οποίο εκπληρώνει το χρέος της η πολιτική εξουσία να επιβάλλει τους κανόνες που απαιτεί μια δημοκρατία στον νευραλγικό ραδιοτηλεοπτικό τομέα. Οταν, για παράδειγμα, ο ίδιος ο υπουργός Τύπου βρίσκεται σε αντιπαλότητα με το ΕΣΡ αντιμετωπίζοντάς το ως αντιπολιτευτικό όργανο και όχι ως θεσμό, παρεμβαίνοντας στις αποφάσεις του, με τρόπο που αφήνει πεδίο στον τηλεοπτικό ανταγωνισμό να καταργήσει στο όνομα της τηλεθέασης κάθε σεβασμό στις δημοκρατικές κατακτήσεις, τότε το περιβάλλον είναι κατάλληλο για να ευδοκιμήσουν τα τηλεοπτικά φαινόμενα που κάθε τόσο διαταράσσουν τον δημόσιο βίο. Χωρίς κανένα όριο ή ποινή για τις ακραίες συμπεριφορές της, η τηλεόραση είναι επόμενο να καθοδηγείται μόνον από το πάθος της τηλεθέασης. Η ίδια στη συνέχεια παραμένει δέσμια της ανάγκης για όλο και μεγαλύτερες ακρότητες που την θέτουν εντέλει σε κατάσταση ομηρείας απέναντι σε μια πολιτική εξουσία, που κρατάει ως διαπραγματευτικό «χαρτί» την επιβολή της τάξης. Αυτό ακριβώς βλέπουμε να συμβαίνει αυτή τη στιγμή με τις εκπομπές του Alpha, όπου πριν το τηλεοπτικό κοινό προλάβει να πάρει ανάσα και να αξιολογήσει το είδος των «αποκαλύψεων» του κ. Τριανταφυλλόπουλου ήλθε η εκπομπή του κ. Θέμου Αναστασιάδη να υπερθεματίσει σε σκανδαλώδες θέαμα. Μια νεαρή κοπέλα, καθισμένη δίπλα στον κοστουμαρισμένο παρουσιαστή, ξεκούμπωσε ξαφνικά το σακάκι της και έμεινε με τα γυμνά της κάλλη σε κοινή θέα αμίλητη και ακίνητη, ενώ εκείνος υποτίθεται ανέλυε ειρωνευόμενος το θέμα της διαφθοράς στα κυκλώματα των μοντέλων και των διασήμων της σόου μπίζνες. Εφόσον τα τηλεοπτικά ήθη επιτρέπουν την κατανάλωση «ζεστής σάρκας» γιατί να υστερήσει η δική του εκπομπή; Προσέφερε το θλιβερό θέαμα μιας γυμνής κοπέλας ως σχόλιο-σοκ υποτίθεται στον τηλεοπτικό κανιβαλισμό, διεκδικώντας προφανώς τα εύσημα του τηλεοπτικού πάτου. Η εκπομπή διεκόπη στον «αέρα» με παρέμβαση του διευθυντή του καναλιού κ. Στάθη Τσοτσορού, ενώ υπολείπονταν τέσσερα λεπτά ακόμη για να τελειώσει. Οχι, βέβαια ότι η παρέμβαση αυτού του είδους μπορεί να σώσει τα προσχήματα, για ένα είδος τηλεόρασης που έτσι κι αλλιώς συστηματικώς οδηγεί στον εκχυδαϊσμό της δημόσιας ζωής. Ωστόσο, το ουσιαστικό αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι για μία ακόμη φορά έχουμε πέσει μια ολόκληρη κοινωνία με πάθος στη διερεύνηση αυτών των φαινομένων και επί μία τουλάχιστον εβδομάδα μας απασχολούν τα βίντεο-τσόντες, τα «ροζ» σκάνδαλα και οι γυμνικές εμφανίσεις σε εκπομπές. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι μόνον ότι οι τηλεοπτικές ακρότητες τραβούν την προσοχή του κοινού, αλλά επειδή συμβαίνει αυτό δεν έχει ευδοκιμήσει στην δέσμια του άναρχου ανταγωνισμού τηλεόραση, το αντίπαλον δέος. Εχουμε χρίσει το σύμπτωμα ασθένεια και φυσικά απομακρύνουμε τη δυνατότητα θεραπείας.

Γράφει η Πόπη Διαμαντάκου