ΑΝΕΜΟΔΕΙΚΤΗΣ (08-12-99)

Ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Παπανδρέου ενημερώνει την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής για τις ελληνικές θέσεις και τους προβληματισμούς «εν όψει» του κρίσιμου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο Ελσίνκι την Παρασκευή και το Σάββατο, ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης συσκέπτεται με επιτελείς και συμβούλους για το ίδιο θέμα, αύριο ειδική συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής με βασικό αντικείμενο πάλι το Ελσίνκι, και διαφαινόμενη επιδίωξη να υπάρξει η ευρύτατη δυνατή κάλυψη για τη θέση που θα τηρήσει τελικά η χώρα σχετικά με το αν θα επιμείνει στο «βέτο» ή θα πει το «μεγάλο ναι», αν κρίνει ως επαρκείς τις εγγυήσεις της Τουρκίας αλλά και την τελική διατύπωση των υπολοίπων 14 εταίρων...

Εχοντας κατανοήσει πλήρως (και οι... προκαταβολικές θέσεις και εκ οι των προτέρων «όροι» που έθεσε η αξιωματική αντιπολίτευση, τη βοήθησαν απολύτως προς τούτο!) ότι από την έκβαση στο Ελσίνκι θα κριθεί στο μέγιστο βαθμό και η βασική προεκλογική πλατφόρμα των δύο κομμάτων εξουσίας, η κυβέρνηση προβληματίζεται σοβαρότατα για την επικοινωνιακή πολιτική που θα πρέπει να τηρήσει, τόσο στην περίπτωση του «όχι» όσο και στο ενδεχόμενο του «ναι», στις 11 Δεκεμβρίου στη φινλανδική πρωτεύουσα.

Κι ενώ θα νόμιζε κανείς πως όλη τούτη η «πρεμούρα» μάλλον προϊδεάζει για το «ναι», η αλήθεια είναι πως και το «όχι» (που σε μεγάλο βαθμό θα επέβαλλε στην αξιωματική αντιπολίτευση, αν μη τι άλλο, το μη ανέβασμα των τόνων - και μια σχετική σύγχυση ως προς τη γραμμή που θα πρέπει σε αυτή την περίπτωση να ακολουθήσει, αφού ο πρωθυπουργός δεν θα «ενδώσει» στις πιέσεις...) έχει κι αυτό τα προβλήματά του, καθώς πυκνώνουν οι τάξεις εκείνων (ακόμη και μέσα στο κυβερνών Κίνημα!) που θεωρούν ότι μακροπρόθεσμα αυτό το «όχι» τελικά στρέφεται εναντίον των εθνικών συμφερόντων, που ευνοούνται από τα όποια στάδια «εξευρωπαϊσμού» της Τουρκίας...

Θα 'ταν επικίνδυνο να «στοιχηματίσει» κανείς ως προς το ποια θα είναι η πιθανότερη ελληνική στάση στο Ελσίνκι, και παρά το γεγονός ότι δικαίως μπορούμε να υποψιαζόμαστε ότι η κυβέρνηση «ανεβάζει τον πήχυ» των δυσκολιών για να μπορεί να πανηγυρίσει είτε από την αποδοχή εκ μέρους Τουρκίας και εταίρων των βασικών ελληνικών προϋποθέσεων για τη θετική απάντησή της είτε για την «εθνικά περήφανη» στάση της (σε προεκλογική περίοδο βρισκόμαστε, άλλωστε...), πιο κοντά στην πραγματικότητα βρίσκεται η επισήμως διακηρυχθείσα θέση πως «βρισκόμαστε σε ίση απόσταση από το "ναι" ή από το τελικό "όχι" στο Ελσίνκι».

Αλλωστε, σε αυτό το διαπραγματευτικό στάδιο που διανύουμε λογικό είναι και η δική μας πλευρά να μη θέλει να αποκαλύψει τους σχεδιασμούς της (ελπίζουμε πως υπάρχουν σχεδιασμοί και εναλλακτικές τακτικές και στρατηγικές...), αλλά και η Αγκυρα να πιέζει και να θολώνει τα νερά με... καθ' ημέραν εναλλασσόμενες θέσεις και «απειλές» -προχθές ο Ντεμιρέλ προειδοποιούσε πως τυχόν επιμονή της Ελλάδος στο «βέτο» θα σημάνει επιστροφή στην ένταση μεταξύ των δύο χωρών, ενώ ο Ετσεβίτ επέμενε ότι η Αγκυρα δεν δέχεται απευθείας προσφυγή στη διαδικασία της Χάγης, αλλά θέλει πρώτα τον άνευ όρων διάλογο, χθες ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ εμφανίσθηκε διαλλακτικός και μετριοπαθής...

Ο κ. Τζεμ δήλωσε πως η χώρα του «θα εναρμονισθεί με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τις διαφορές στο Αιγαίο...», υπονοώντας αποδοχή της «ατζέντας 2000» που προβλέπει την ειρηνική επίλυση των διαφορών και αναγνώριση της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης - αλλά απλώς... υπονοώντας, χωρίς ρητές αναφορές σε τέτοιες «λεπτομέρειες» που ουσιαστικά θα ήραν το μεγαλύτερο μέρος του σημερινού αδιεξόδου και θα έδιναν στην Αθήνα τη δυνατότητα αναδίπλωσης και θετικής ψήφου στο Συμβούλιο, για να αποκτήσει η Αγκυρα την ιδιότητα της «προς ένταξη χώρας στην Ε.Ε.», κάτι που φυσικά δεν σημαίνει (όπως πολύς κόσμος πιστεύει...) ότι η Τουρκία θα γίναι «αύριο μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά θα απαιτηθεί χρονικό διάστημα πιθανότατα και πέραν της 10ετίας...

Ακριβώς, δε, επειδή οι δηλώσεις Τζεμ είναι ηθελημένα αόριστες και γενικές, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Δημήτρης Ρέππας σχολιάζοντάς τις περιορίσθηκε να πει πως «συμβάλλουν σε θετικό κλίμα- που όμως θα πρέπει να μετατραπεί σε πράξη...».

Ο κ. Γιώργος Παπανδρέου έσπευσε με δική του προσωπική δήλωση να εξάρει το «θετικό» των δηλώσεων Τζεμ, επαναλαμβάνοντας πως στόχος της Ελλάδος είναι αναμφισβήτητα ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Αγκυρας - σημειώνοντας όμως πως αυτό είναι κάτι που δεν εξαρτάται μόνο από τη στάση της Ελλάδος, αλλά και από τις ανάλογες της ίδιας της Τουρκίας και... κυρίως των υπολοίπων 14 εταίρων μας! Σωστή τοποθέτηση, αλλά κάπως... «πεσιμιστική» - πιθανότατα να εντάσσεται και αυτή στη λογική του «όλα παίζονται μέχρι την τελευταία στιγμή». Κρίμα, πάτνως, που αυτό το κρίσιμο Συμβούλιο Κορυφής συμπίπτει με την... προεκλογική περίοδο στην Ελλάδα! Αν είχαμε κανά δυο χρόνια μπροστά μέχρι να στηθούν οι κάλπες, θα στοιχηματίζαμε πως ο κ. Σημίτης θα έλεγε το «μεγάλο ναι», έχοντας στη διάθεσή του χρόνο να εξηγήσει και να πείσει για την ορθότητα της επιλογής του αυτής!

Σήμερα, με τη συγκεκριμένη φόρτιση και την ακόμη πιο... συγκεκριμένη διάθεση του άλλου κόμματος εξουσίας να «τζογάρει» πολιτικά στο όποιο αποτέλεσμα του Ελσίνκι, φοβούμεθα πως ως χώρα ίσως χάσουμε ακόμη μια ευκαιρία «ρεαλιστικής πολιτικής». Και θα 'ναι κρίμα...

Σε ημερίδα της Γραμματείας Αγροτικού της Ν.Δ. μίλησε χθες ο Κώστας Καραμανλής, επαναλαμβάνοντας τις επιθέσεις και την κριτική του εναντίον της κυβέρνησης («έχουμε να κάνουμε με καθεστώς...», είπε), αλλά και τις βασικές γραμμές του «αγροτικού προγράμματος» του κόμματος, γνωρίζοντας πολύ καλά πως η βασική δύναμη της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν είναι στα αστικά κέντρα, αλλά στην περιφέρεια και την αγροτιά...

Γι' αυτό, πιθανότατα, και σε μια αποστροφή της ομιλίας του, τόνισε με έμφαση απευθυνόμενος στους αγρότες πως «θέλω να ξέρετε, δι' εμού, πως η παράταξη και ευγνωμονεί και δεν ξεχνά εκείνους που στους δύσκολους αγώνες «βάζουν πλάτη», αναλαμβάνοντας το κομμάτι, ίσως και περισσότερο από το κομμάτι, που τους αναλογεί...»!

Πολιτικά και προεκλογικά, πολύ εύστοχη υπογράμμιση - μοιάζει βέβαια λιγάκι σαν «ανταποδοτική... δημοκρατική διαδικασία», και σωστή τήρηση του λογαριασμού «δούναι-λαβείν», αλλά δεν βαριέστε. Τέτοιες ώρες, τέτοια λόγια και... «λεπτομέρειες»!

ΘΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ