ΔΙΕΘΝΕΣ ΒΗΜΑ (26-11-99)

Ο επόμενος πρόεδρος
Αναζητείται ο άνθρωπος που θα κυβερνήσει τη μόνη υπερδύναμη τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Με το ένα χέρι πρέπει να συνδιαλλαγεί με την Κίνα και τη Ρωσία, να τερματίσει την εξάπλωση των πυρηνικών όπλων, να αποσυνδέσει τις ωρολογιακές βόμβες στη Μέση Ανατολή, στην Κορέα και στα Βαλκάνια. Και με το άλλο, πρέπει να διατηρήσει την ευημερία με τον επιδέξιο χειρισμό της περίπλοκης μακροοικονομίας των χρηματαγορών και του εμπορίου παγκοσμίως, ενόσω θα υιοθετεί μια λογική εσωτερική πολιτική την οποία πρέπει να φέρει εις πέρας. Το σεξ δεν επιτρέπεται εν ώρα υπηρεσίας. Η προϋπηρεσία δεν είναι απαραίτητη. Η προκήρυξη για τη θέση του 43ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών δημοσιεύεται ένα χρόνο πριν από τις εκλογές. Ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος, ο υποψήφιος με τη λιγότερη πείρα και γνώση στη διαχείριση, τη διαπραγμάτευση και τη διπλωματία, είναι αυτός που προηγείται. Ο αντίπαλός του, αντιπρόεδρος Αλ Γκορ, ο υποψήφιος με την κατά πολύ μεγαλύτερη πείρα, αντιμετωπίζει την εχθρότητα του Τύπου. Τις τελευταίες εβδομάδες κατάφερε να σημειώσει κάποια μικρή άνοδο, αλλά το γεγονός ότι επί επτά χρόνια λειτούργησε άψογα στην αντιπροεδρία, δεν θεωρείται μάλλον σημαντικό. Αλλωστε, η μικρή άνοδός του στις σφυγμομετρήσεις οφείλεται στο γεγονός ότι ανέγνωσε σωστά το μήνυμα: λέει περισσότερα ανέκδοτα. Πρόκειται για περίεργες εκλογές. Αν η ιστορία σου, στο παρελθόν και στο παρόν, δεν μπορεί να αποτελέσει την κινηματογραφική ταινία της εβδομάδας, μην κάνεις καν τον κόπο να υποβάλλεις αίτηση για τη δουλειά. Οι αιτήσεις θα επιστραφούν με τη δικαιολογία ότι αυτό που «μετράει» είναι ο «χαρακτήρας». Αυτός ο χαρακτηρισμός υπονοούσε κάποτε κάποιον που να μπορείς να εμπιστευθείς και ταυτόχρονα κάποιον που να μπορεί να κρατάει τα παντελόνια του ανεβασμένα. Σήμερα, όμως, το ζητούμενο δεν είναι ο χαρακτήρας και η ικανότητα κρίσης, αλλά το κατά πόσον η προσωπικότητα και η προσωπική ιστορία του υποψηφίου μπορεί να τροφοδοτήσει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κυρίως αυτά που προσφέρουν εικόνα, με το δράμα που αναζητούν. Η πολιτική, οι απόψεις και η μέχρι τώρα πορεία, δεν μετρούν πια. Υπάρχει βέβαια διαφορά μεταξύ του χαρακτήρα και της προσωπικότητας. Ο Τζίμι Κάρτερ είχε τον χαρακτήρα αγίου και την προσωπικότητα μια κλεψύδρας για το βράσιμο του αυγού. Ο Λίντον Τζόνσον υπήρξε ένας πρόεδρος με αμφιλεγόμενο χαρακτήρα, αλλά διέθετε εκπληκτική προσωπικότητα. «Προχωρούσε σαν παλιρροϊκό κύμα», σχολίασε κάποτε ο αντιπρόεδρός του Χέρμπερτ Χάμφρεϊ. «Διαπερνούσε τους τοίχους, μπορούσε να μπει σε ένα δωμάτιο και να το γεμίσει με την παρουσία του». Ο Τζορτζ Μπους, ο πρεσβύτερος, διέθετε πολλά προσόντα, αλλά όχι προσωπικότητα. Παρ' όλα αυτά, η ήττα του το 1990 έχει τροφοδοτήσει το γιο του με μια εκπληκτική ιστορία αντεκδίκησης και του παρέχει την απαραίτητη στήριξη για να αντιμετωπίσει την σκανδαλολογία που τον ακολουθεί. Ο Αλ Γκορ δεν έχει προσωπικότητα, αλλά ακόμη και οι πολιτικοί του αντίπαλοι δεν μπορούν να τον ψέξουν για το χαρακτήρα του. Το χειρότερο που μπορεί να ειπωθεί γι' αυτόν είναι ότι η ακεραιότητα και η μέχρι υπερβολής πίστη του στις αρχές του, είναι βαρετά. Η γενικότερη τάση που επικρατεί, σκιαγραφείται καλύτερα από τις επιτυχίες του Γερουσιαστή της Αριζόνα, Τζον Μακέιν. Το βιογραφικό του έχει στιγματιστεί από την επίπληξη της επιτροπής ηθικής της Γερουσίας για δωροδοκία, αλλά αυτό δεν έχει επηρεάσει την εικόνα του. Αυτή τη στιγμή είναι ο κυριότερος αντίπαλος του Μπους στη διεκδίκηση του χρίσματος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, επειδή διαθέτει «ιστορία» -υπήρξε ηρωικός πιλότος στον πόλεμο του Βιετνάμ- και έντονη προσωπικότητα. Μπορεί να εξόργισε τους συναδέλφους του ρεπουμπλικάνους στη Γερουσία με την εκστρατεία του εναντίον των καπνοβιομηχανιών και της διαφθοράς που διέπει τη χρηματοδότηση των προεκλογικών εκστρατειών των κομμάτων, μπορεί να είναι γνωστός για τις μάλλον ακροδεξιές θέσεις του -εναντίον των αμβλώσεων και υπέρ της οπλοφορίας των πολιτών-, αλλά ακόμη και ο φιλελεύθερος Τύπος τον πριμοδοτεί. Ενας άνθρωπος του Χόλιγουντ, γνωστός για τον φιλελευθερισμό του, ομολόγησε προσφάτως το δίλημμά του ανάμεσα στον αριστερό υποψήφιο του Δημοκρατικού Κόμματος Μπιλ Μπράντλεϊ και τον Μακέιν, τον οποίο θαυμάζει περισσότερο για την ευθύτητά του, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι οπαδοί του. Το γεγονός ότι ο Μακέιν χαρακτηρίστηκε από μια εφημερίδα σαν ένας εκδικητικός και επιπόλαιος ερωτύλος με εκρηκτική ιδιοσυγκρασία, ενισχύει μάλλον παρά πλήττει την προεκλογική του εικόνα. Στις αρχές Νοεμβρίου, το περιοδικό Newsweek αφιέρωσε αρκετές σελίδες στην πολιτική φιλοσοφία των δύο ανδρών, προβάλλοντάς τους ως «ευθυβόλους κυνηγούς» στην πολιτική αρένα και σαν τους κύριους εκπροσώπους της «πολιτικής της αυθεντικότητας». Ο Τζον Μακέιν είναι εξαιρετικός στο ρόλο του σαν Τζον Γουέιν και ο Μπιλ Μπράντλεϊ τα πάει θαυμάσια στο ρόλο του Τζίμι Στιούαρτ. Ο Μακέιν απέχει μόνο λίγες, μονοψήφιες, ποσοστιαίες μονάδες από τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο. Αν προσθέσει στο ενεργητικό του άλλη μια αδεξιότητα ή κάποια ατασθαλία, οικονομικής φύσεως κατά προτίμηση, να δείτε που μπορεί και να τα καταφέρει στις προκριματικές εκλογές του Νιού Χαμσάιρ.
Του Harold Evans The Guardian
Ο κ. Αντώνης Καρκαγιάνης απουσιάζει εκτάκτως.

	ΔΙΕΘΝΕΣ ΒΗΜΑ (26-11-99)
Ο επόμενος πρόεδρος	Αναζητείται ο άνθρωπος που θα κυβερνήσει τη μόνη υπερδύναμη τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Με το ένα χέρι πρέπει να συνδιαλλαγεί με την Κίνα και τη Ρωσία, να τερματίσει την εξάπλωση των πυρηνικών όπλων, να αποσυνδέσει τις ωρολογιακές βόμβες στη Μέση Ανατολή, στην Κορέα και στα Βαλκάνια. Και με το άλλο, πρέπει να διατηρήσει την ευημερία με τον επιδέξιο χειρισμό της περίπλοκης μακροοικονομίας των χρηματαγορών και του εμπορίου παγκοσμίως, ενόσω θα υιοθετεί μια λογική εσωτερική πολιτική την οποία πρέπει να φέρει εις πέρας. Το σεξ δεν επιτρέπεται εν ώρα υπηρεσίας. Η προϋπηρεσία δεν είναι απαραίτητη. Η προκήρυξη για τη θέση του 43ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών δημοσιεύεται ένα χρόνο πριν από τις εκλογές. Ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος, ο υποψήφιος με τη λιγότερη πείρα και γνώση στη διαχείριση, τη διαπραγμάτευση και τη διπλωματία, είναι αυτός που προηγείται. Ο αντίπαλός του, αντιπρόεδρος Αλ Γκορ, ο υποψήφιος με την κατά πολύ μεγαλύτερη πείρα, αντιμετωπίζει την εχθρότητα του Τύπου. Τις τελευταίες εβδομάδες κατάφερε να σημειώσει κάποια μικρή άνοδο, αλλά το γεγονός ότι επί επτά χρόνια λειτούργησε άψογα στην αντιπροεδρία, δεν θεωρείται μάλλον σημαντικό. Αλλωστε, η μικρή άνοδός του στις σφυγμομετρήσεις οφείλεται στο γεγονός ότι ανέγνωσε σωστά το μήνυμα: λέει περισσότερα ανέκδοτα. Πρόκειται για περίεργες εκλογές. Αν η ιστορία σου, στο παρελθόν και στο παρόν, δεν μπορεί να αποτελέσει την κινηματογραφική ταινία της εβδομάδας, μην κάνεις καν τον κόπο να υποβάλλεις αίτηση για τη δουλειά. Οι αιτήσεις θα επιστραφούν με τη δικαιολογία ότι αυτό που «μετράει» είναι ο «χαρακτήρας». Αυτός ο χαρακτηρισμός υπονοούσε κάποτε κάποιον που να μπορείς να εμπιστευθείς και ταυτόχρονα κάποιον που να μπορεί να κρατάει τα παντελόνια του ανεβασμένα. Σήμερα, όμως, το ζητούμενο δεν είναι ο χαρακτήρας και η ικανότητα κρίσης, αλλά το κατά πόσον η προσωπικότητα και η προσωπική ιστορία του υποψηφίου μπορεί να τροφοδοτήσει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κυρίως αυτά που προσφέρουν εικόνα, με το δράμα που αναζητούν. Η πολιτική, οι απόψεις και η μέχρι τώρα πορεία, δεν μετρούν πια. Υπάρχει βέβαια διαφορά μεταξύ του χαρακτήρα και της προσωπικότητας. Ο Τζίμι Κάρτερ είχε τον χαρακτήρα αγίου και την προσωπικότητα μια κλεψύδρας για το βράσιμο του αυγού. Ο Λίντον Τζόνσον υπήρξε ένας πρόεδρος με αμφιλεγόμενο χαρακτήρα, αλλά διέθετε εκπληκτική προσωπικότητα. «Προχωρούσε σαν παλιρροϊκό κύμα», σχολίασε κάποτε ο αντιπρόεδρός του Χέρμπερτ Χάμφρεϊ. «Διαπερνούσε τους τοίχους, μπορούσε να μπει σε ένα δωμάτιο και να το γεμίσει με την παρουσία του». Ο Τζορτζ Μπους, ο πρεσβύτερος, διέθετε πολλά προσόντα, αλλά όχι προσωπικότητα. Παρ' όλα αυτά, η ήττα του το 1990 έχει τροφοδοτήσει το γιο του με μια εκπληκτική ιστορία αντεκδίκησης και του παρέχει την απαραίτητη στήριξη για να αντιμετωπίσει την σκανδαλολογία που τον ακολουθεί. Ο Αλ Γκορ δεν έχει προσωπικότητα, αλλά ακόμη και οι πολιτικοί του αντίπαλοι δεν μπορούν να τον ψέξουν για το χαρακτήρα του. Το χειρότερο που μπορεί να ειπωθεί γι' αυτόν είναι ότι η ακεραιότητα και η μέχρι υπερβολής πίστη του στις αρχές του, είναι βαρετά. Η γενικότερη τάση που επικρατεί, σκιαγραφείται καλύτερα από τις επιτυχίες του Γερουσιαστή της Αριζόνα, Τζον Μακέιν. Το βιογραφικό του έχει στιγματιστεί από την επίπληξη της επιτροπής ηθικής της Γερουσίας για δωροδοκία, αλλά αυτό δεν έχει επηρεάσει την εικόνα του. Αυτή τη στιγμή είναι ο κυριότερος αντίπαλος του Μπους στη διεκδίκηση του χρίσματος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, επειδή διαθέτει «ιστορία» -υπήρξε ηρωικός πιλότος στον πόλεμο του Βιετνάμ- και έντονη προσωπικότητα. Μπορεί να εξόργισε τους συναδέλφους του ρεπουμπλικάνους στη Γερουσία με την εκστρατεία του εναντίον των καπνοβιομηχανιών και της διαφθοράς που διέπει τη χρηματοδότηση των προεκλογικών εκστρατειών των κομμάτων, μπορεί να είναι γνωστός για τις μάλλον ακροδεξιές θέσεις του -εναντίον των αμβλώσεων και υπέρ της οπλοφορίας των πολιτών-, αλλά ακόμη και ο φιλελεύθερος Τύπος τον πριμοδοτεί. Ενας άνθρωπος του Χόλιγουντ, γνωστός για τον φιλελευθερισμό του, ομολόγησε προσφάτως το δίλημμά του ανάμεσα στον αριστερό υποψήφιο του Δημοκρατικού Κόμματος Μπιλ Μπράντλεϊ και τον Μακέιν, τον οποίο θαυμάζει περισσότερο για την ευθύτητά του, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι οπαδοί του. Το γεγονός ότι ο Μακέιν χαρακτηρίστηκε από μια εφημερίδα σαν ένας εκδικητικός και επιπόλαιος ερωτύλος με εκρηκτική ιδιοσυγκρασία, ενισχύει μάλλον παρά πλήττει την προεκλογική του εικόνα. Στις αρχές Νοεμβρίου, το περιοδικό Newsweek αφιέρωσε αρκετές σελίδες στην πολιτική φιλοσοφία των δύο ανδρών, προβάλλοντάς τους ως «ευθυβόλους κυνηγούς» στην πολιτική αρένα και σαν τους κύριους εκπροσώπους της «πολιτικής της αυθεντικότητας». Ο Τζον Μακέιν είναι εξαιρετικός στο ρόλο του σαν Τζον Γουέιν και ο Μπιλ Μπράντλεϊ τα πάει θαυμάσια στο ρόλο του Τζίμι Στιούαρτ. Ο Μακέιν απέχει μόνο λίγες, μονοψήφιες, ποσοστιαίες μονάδες από τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο. Αν προσθέσει στο ενεργητικό του άλλη μια αδεξιότητα ή κάποια ατασθαλία, οικονομικής φύσεως κατά προτίμηση, να δείτε που μπορεί και να τα καταφέρει στις προκριματικές εκλογές του Νιού Χαμσάιρ. Του Harold Evans The Guardian Ο κ. Αντώνης Καρκαγιάνης απουσιάζει εκτάκτως.