ΣΧΟΛΙΟ Του Κ.Ι. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ (04-11-99)

Λεπτό το νήμα της «νέας πολιτικής»

Δεν «άναψε φωτιές» -όπως γράφτηκε σε μια εφημερίδα- ο Τούρκος υπουργός Αμυνας κ. Τσακμάκογλου, αναφερόμενος προχθές στην τουρκική θέση για τις βραχονησίδες («γκρίζες ζώνες») στο Αιγαίο. Ούτε είπε κάτι καινούργιο, προ ημερών ο πρωθυπουργός, Μπουλέντ Ετσεβίτ, αναφερόμενος στην ανάγκη διμερούς πολιτικού διαλόγου (αρνούμενος τη Χάγη) για υφαλοκρηπίδα και χωρικά ύδατα (και υπό την απειλή του Casus Belli, εννοείται). Ούτε βεβαίως είπε κάτι διαφορετικό ο Τούρκος πρωθυπουργός απ' ό,τι εφέτος σταθερά υποστηρίζει για την υπόθεση της Κύπρου ο Ραούφ Ντενκτάς. Ολα αυτά επιβεβαιώνουν απλώς, ότι το «καλό κλίμα» των τελευταίων μηνών στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν έχει επηρεάσει την Αγκυρα τόσο, ώστε να μεταβάλει θέσεις στην υπόθεση των διεκδικήσεών της στο Αιγαίο και σ' αυτήν του Κυπριακού. Αν υπάρχει δε, ένας ιδιαίτερος λόγος για τον οποίον, παρά το «καλό κλίμα» η τουρκική ηγεσία επαναλαμβάνει αυτήν τη χρονική στιγμή τις θέσεις της, αυτός θα έπρεπε μάλλον να αναζητηθεί στην ανάγκη της Αγκυρας να καταστήσει σαφές, ότι ουδείς έχει να περιμένει στην Ε. Ενωση ή στην Ουάσιγκτον την παροχή τουρκικών «ανταλλαγμάτων», εξαιτίας της τουρκικής υποψηφιότητας στην Ε.Ε. προσεχώς. Οι δηλώσεις της τουρκικής ηγεσίας δημιουργούν, όμως, πρόβλημα στην ελληνική κυβέρνηση, που αυτήν την ώρα αγωνίζεται (δεχόμενη έντονες κριτικές και από στελέχη του κυβερνώντος κόμματος) να πείσει πολιτικούς και κοινή γνώμη, ότι τα γνωστά «ανοίγματά» της προς την Αγκυρα πρόκειται να αποδώσουν καρπούς μακροπροθέσμως· και ότι η «νέα πολιτική» της αξίζει να υποστηριχθεί για το λόγο αυτό, ακόμη και με την επίδειξη μιας ιδιαίτερης διπλωματικής ευελιξίας στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., στο Ελσίνκι, τον επόμενο μήνα. Το πιο δύσκολο για την κυβέρνηση είναι ότι οι κοφτές δηλώσεις της τουρκικής ηγεσίας, γίνονται σε μια περίοδο κατά την οποία η κυπριακή κυβέρνηση αμφισβητεί εντόνως τη «γραμμή Γ.Α. Παπανδρέου», εκτιμώντας ότι με την κατάσταση πραγμάτων σήμερα στην υπόθεση του Κυπριακού, η αποδοχή της τουρκικής υποψηφιότητας από την Ε. Ενωση θα προκαλέσει μεγάλη ζημία και στην εξέλιξη του Κυπριακού και στην ενταξιακή πορεία της Κύπρου. Ετσι, σ' αυτήν τη φάση, η «γραμμή» που με πείσμα υπερασπίζεται ο υπουργός Εξωτερικών, κ. Γ. Ανδρ. Παπανδρέου είναι λεπτή, όσο ποτέ άλλοτε. Και η Ουάσιγκτον έχει τώρα ακόμη λιγότερα επιχειρήματα, στην προσπάθεια που καταβάλλει από καιρό για να πείσει την ελληνική ηγεσία, ότι τα «ανοίγματά» της προς την Αγκυρα αποτελούν μια ορθή πολιτική, που είναι προς το συμφέρον και της Αθήνας και της Λευκωσίας. Σίγουρα οι επόμενες εβδομάδες δεν θα είναι καθόλου ευχάριστες για τον πρωθυπουργό και τον υπουργό των Εξωτερικών, που προετοιμάζονται για τη Σύνοδο των 15 στο Ελσίνκι.