ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ (13-10-99)

Υποτίμηση

Τό τέλος της σοβιετικής παρουσίας στο Αφγανιστάν προανήγγειλε τη γεωπολιτική υποτίμηση του Πακιστάν ως προπύργιου της Δύσης στην περιοχή. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου απελευθέρωσε την Ουάσιγκτον από την αποκλειστική επένδυση των συμφερόντων της στο Ισλαμαμπάντ: Η Ινδία η δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο δεν ήταν πλέον ο σύμμαχος της ΕΣΣΔ που πλαγιοκοπούσε το Πεκίνο. Στις υπό διαμόρφωσιν ρευστές μεταψυχροπολεμικές ισορροπίες το παιχνίδι στην Ινδική Χερσόνησο παρέμεινε και παραμένει ανοικτό. Σε κάθε περίπτωση προτεραιότητα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής είναι πλέον το Νέο Δελχί. Η γεωστρατηγική χρησιμότητα της Ινδίας είναι κάτι παραπάνω από προφανής: Τόσο για να πιεσθεί η Κίνα αν υπάρξει ψυχροπολεμική παλλινδρόμηση στις σινοαμερικανικές σχέσεις όσο και για να αποκλεισθεί ένα άλλο σενάριο η συσπείρωση Μόσχας-Πεκίνου-Νέου Δελχί μια πιθανότητα στην οποία είχε αναφερθεί ο Γεβγκένι Πριμακόφ. Ετσι το Ισλαμαμπάντ υπήρξε ο κύριος αποδέκτης των αμερικανικών πιέσεων τόσο σε σχέση με την υποστήριξη των ανταρτών στο Κασμίρ όσο και σε σχέση με τον πυρηνικό ανταγωνισμό με την Ινδία. Ο πρωθυπουργός Ναβάζ Σαρίφ ήταν εδώ και μήνες φανερό ότι δεν ασκούσε πραγματικό έλεγχο επί της στρατιωτικής ηγεσίας. Αποτελεί η εν εξελίξει απόπειρα πραξικοπηματικής ανατροπής του μια φυγή προς τα εμπρός της στρατιωτικής ηγεσίας; Σε ποιο βαθμό ο άλλοτε πιστότερος σύμμαχος της Ουάσιγκτον στην περιοχή κινδυνεύει να γίνει «κράτος ταραξίας» και να απειληθεί με τη μετατροπή του σε «κράτος παρία» από τη Μόνη Υπερδύναμη. Η πολιτική αστάθεια που προέκυψε από την πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση στην Ινδία καθιστά το τοπίο στην περιοχή ακόμη πιο θολό. Ενα πράγμα είναι βέβαιο ότι η στρατιωτική ηγεσία του Πακιστάν δεν προσαρμόζεται εύκολα στην υποτίμηση της χώρας στους περιφερειακούς συσχετισμούς.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ