Φορολογική
μεταρρύθμιση
Η συζήτηση του φορολογικού νομοσχεδίου στη Βουλή επαναφέρει στην επικαιρότητα μία κρίσιμη παράμετρο των δημοσιονομικών μας πραγμάτων, η οποία έχει αντιμετωπισθεί από τις εκάστοτε κυβερνήσεις με παντελή έλλειψη πολιτικής φαντασίας. Την ώρα που η εθνική οικονομία αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς και μαζί της διαφοροποιούνται οι κοινωνικές ισορροπίες, ανάγκες και προτεραιότητες, το ελληνικό κράτος παραμένει αγκυλωμένο σε παρωχημένα σχήματα, τα οποία προκαλούν περισσότερα προβλήματα απ' όσα επιλύουν. Οταν τα έσοδα από τον περιορισμένο φόρο επί των πωλήσεων μετοχών προσεγγίζει το σύνολο των εσόδων από το φόρο εισοδήματος, είναι προφανές ότι απαιτούνται πολιτική φαντασία και καινοτομίες στο φορολογικό μας σύστημα. Είναι γνωστό ότι για τη διεκπεραίωση των φορολογικών δηλώσεων υπάρχει ένας τεράστιος γραφειοκρατικός μηχανισμός, το κόστος του οποίου είναι δυσανάλογα υψηλό σε σχέση με τα έσοδα, τα οποία εξασφαλίζει. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι το ισχύον σύστημα φορολογίας εισοδήματος έχει καταντήσει και κοινωνικά άδικο. Την ώρα που τα κέρδη των επιχειρήσεων εκτοξεύονται στα ύψη, οι πραγματικοί μισθοί παραμένουν απελπιστικά καθηλωμένοι. Μπορεί σήμερα ο πληθωρισμός να είναι συρρικνωμένος, αλλά μέχρι πρότινος μείωνε σημαντικά την αγοραστική αξία των μισθών. Οι αυξήσεις μόλις και μετά βίας κάλυπταν το χαμένο έδαφος. Επιπροσθέτως, η σταθερή άρνηση των κυβερνήσεων να αναπροσαρμόσουν -με βάση τον πληθωρισμό- τους φορολογικούς συντελεστές, οδήγησε στο απαράδεκτο φαινόμενο μικρομεσαία εισοδήματα να φορολογούνται με συντελεστές, οι οποίοι αντιστοιχούν σε μεσαία και ανώτερα εισοδήματα. Κανείς, βεβαίως, δεν προτείνει ριζικές αλλαγές, οι οποίες θα μπορούσαν να ανατρέψουν τις δημοσιονομικές ισορροπίες. Αυτό, όμως, που η χώρα έχει πραγματική ανάγκη είναι μια μακροπρόθεσμης στοχεύσεως φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία να εξυπηρετεί συγκεκριμένους κοινωνικούς και οικονομικούς σκοπούς και, εάν είναι δυνατόν, να απολαμβάνει διακομματικής αποδοχής. Ο πρώτος σκοπός είναι να μετριάσει τα βάρη στα χαμηλά εισοδήματα και πρωτίστως σ' αυτά που προέρχονται από μισθωτές υπηρεσίες. Οι μισθωτοί είναι αυτοί, οι οποίοι σήκωσαν, κατά κύριο λόγο, τα βάρη όλα τα προηγούμενα χρόνια, παρ' ότι στην πραγματικότητα ήταν στο κάτω τμήμα της πυραμίδος της κατανομής του πλούτου. Η αδυναμία τους, όμως, να φοροδιαφύγουν τους είχε μετατρέψει σε θύματα. Ενας δεύτερος σκοπός είναι το φορολογικό σύστημα να αποκτήσει αναπτυξιακό χαρακτήρα. Να υπερβεί το δογματισμό και την ανελαστικότητά του και να μετατραπεί σε παράγοντα ενισχύσεως των πραγματικά παραγωγικών δραστηριοτήτων. Ταυτοχρόνως, θα πρέπει να εκμεταλλευθεί νέες δυνατότητες για την άντληση κρατικών εσόδων από τις νέες κερδοφόρες επιχειρηματικές δραστηριότητες, χωρίς, όμως, να λειτουργεί ως αντικίνητρο. Ο τόπος έχει ανάγκη από ένα σχετικά απλό, κωδικοποιημένο και κατά το δυνατόν κοινωνικά δίκαιο και οικονομικά αναπτυξιακό φορολογικό σύστημα. Είναι προφανές, ότι η τήρηση όλων αυτών των ισορροπιών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι σοβαρές κυβερνήσεις, όμως, είναι για να επιλύουν τέτοια δύσκολα προβλήματα.