ΣΧΟΛΙΟ Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ (01-10-99)

Εκσυγχρονισμένος λαϊκισμός...

Δεν έχουμε την ικανότητα να εκτιμήσουμε την αξιοπιστία των προβλέψεων της μεθόδου ΒΑΝ ή του κ. Ηλία Τσιάπα, αλλά δεν χρειάζεται καμία ικανότητα για να διαπιστώσει κάποιος ότι έχουμε για τα καλά εισέλθει σε προεκλογική περίοδο. Τα πρόδρομα φαινόμενα της κάλπης είναι εξόφθαλμα. Οι κυβερνητικές εξαγγελίες για μαζικούς διορισμούς, για αυξήσεις και για άλλες παροχές διαδέχονται η μία την άλλη. Είναι προφανές ότι το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί -εν όψει της κρίσιμης εκλογικής αναμέτρησης του Μαρτίου- να αναπλάσει το περιβόητο «κοινωνικό του πρόσωπο». Οπως προκύπτει από τους αριθμούς, η κυβερνητική πολιτική όχι μόνο δεν έχει βοηθήσει τους οικονομικά ασθενέστερους, αλλά και έχει διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες. Ο μόνος τρόπος που έχει απομείνει στον κ. Κώστα Σημίτη να διασκεδάσει τη δυσφορία των λαϊκών στρωμάτων, είναι να χρησιμοποιήσει την παραδοσιακή μέθοδο των παροχών, την οποία άλλοτε είχε καταγγείλει με τη μεγαλύτερη δυνατή δριμύτητα σαν απαράδεκτο λαϊκισμό. Η αλήθεια είναι ότι παρά την «εκσυγχρονιστική» ρητορική του, ο κ. Κώστας Σημίτης είχε μιμηθεί το αλησμόνητο «Τσοβόλα δώστα όλα» και το 1996, όταν εξελέγη πρωθυπουργός και προσέφυγε στο όπλο των παροχών για να κερδίσει το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ τον Ιούνιο και τις εκλογές τον Σεπτέμβριο, του ίδιου χρόνου. Το γεγονός ότι οι δικές του παροχές είχαν «εκσυγχρονιστικό» περιτύλιγμα δεν αλλάζει πολύ τα πράγματα. Φαίνεται, όμως, πως αποτελεί καθοριστικό στοιχείο για όλους εκείνους, οι οποίοι το 1989 είχαν κηρύξει σταυροφορία εναντίον του «παπανδρεϊκού λαϊκισμού» και το 1996 εναντίον της απειλής του «εβερτικού λαϊκισμού». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πολιτικοεκλογική μάχη για την εξουσία έχει τις δικές της σκοπιμότητες, οι οποίες δημιουργούν δουλείες και κατ' επέκτασιν εκτροπές από ιδεολογικές αντιλήψεις και πολιτικές επιλογές. Αυτό, όμως, που χαρακτηρίζει έναν αυθεντικό ηγέτη είναι η δυνατότητά του να ιονίζει την κοινωνία με τις δικές του πολιτικές ιδέες και στη βάση αυτών να διαμορφώνει πλειοψηφικό ρεύμα. Είναι αλήθεια ότι ο κ. Κώστας Σημίτης απέσπασε για ένα διάστημα τη συναίνεση της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών, αλλά με τις προσωπικές επιλογές του απέτυχε να συσπειρώσει γύρω του την ίδια την παράταξή του. Το αποτέλεσμα είναι ότι τώρα που βρίσκεται αντιμέτωπος με την προοπτική της κάλπης, καταφεύγει καιροσκοπικά σε παροχές για να ξαναπροσελκύσει όσους «πράσινους» ψηφοφόρους έδιωξε από το ΠΑΣΟΚ η κυβερνητική πολιτική. Αν και είναι ακόμη νωρίς για κατηγορηματικές προβλέψεις, η πείρα αποδεικνύει ότι οι παροχές της τελευταίας φάσης το μόνο που καταφέρνουν είναι να προσθέτουν δημοσιονομικό βάρος, χωρίς να προσκομίζουν εκλογικά οφέλη στο εκάστοτε κυβερνών κόμμα.