ΠΡΟ-ΒΟΛΕΣ (22-09-99)

Χρηματιστήριο ιδεών
Πώς θα ακουγόταν η είδηση ότι Ελληνες συγγραφείς θα δέχονταν να παραχωρήσουν αδημοσίευτα κείμενά τους σε ηλεκτρονικές σελίδες παίρνοντας ως αντάλλαγμα μετοχές; Προδικάζουμε ότι το γεγονός θα προκαλούσε σάλο και ότι το θέμα θα αναλύετο υπό το πρίσμα της ηθικής. Η υπόθεση αυτή, όμως, είναι γεγονός στις ΗΠΑ, όπου η εταιρεία Nerve.com. προκειμένου να ενισχύσει το γόητρο των ιστοσελίδων της απηύθυνε πρόσκληση σε 60 επιφανείς συγγραφείς. Το δέλεαρ ήταν η παραχώρηση μετοχών. Η Τζόις Κάρολ Οουτς έχει ήδη αρνηθεί, διότι δεν την ενδιαφέρει, λέει, να γράφει για το Διαδίκτυο. Ο Τζον Απντάικ έκανε χιούμορ, λέγοντας ότι στην ηλικία του δεν μπορεί να αποχωριστεί τη γοητεία των μετρητών. Η περίπτωση αυτή δεν αποτελεί ωστόσο εξαίρεση, υπάρχουν αρκετά παραδείγματα, οπως πληροφορούμαστε από τον ξένο Τύπο, ήδη από το 1953, όταν ο Χιου Χέφνερ έβγαζε το πρώτο τεύχος του «Πλέιμποϊ» και είχε πείσει τους μισούς συνεργάτες να πληρωθούν με μετοχές. Είναι πιθανόν ότι οι προτάσεις που απορρίπτονται από συγγραφείς της γενιάς του ‹60 και του ‹70, να είναι δελεαστικές και απολύτως θεμιτές για τους συγγραφείς εκείνους που διαμορφώθηκαν στην εποχή του Ιντερνετ. Φαίνεται όμως ότι το ζήτημα προσαρμογής ή σύμπλευσης με το ήθος κάθε εποχής δεν είναι τόσο θέμα γενιάς (χωρίς να υποτιμάται το ειδικό βάρος του προσωπικού βιώματος) όσο θέμα ιδιοσυγκρασίας και ψυχισμού. Στην Ελλάδα παρατηρείται ακόμη η επιβίωση θραυσμάτων ενός φαινομενικά αλλοκαιρινού ρομαντισμού ανάμεσα σε νέους συγγραφείς που αντιμετωπίζουν διλήμματα ένταξης στο κυρίαρχο ρεύμα ή αυτονόμησης σε ένα περιθώριο, που, όμως, ενίοτε, μοιάζει πολύ περισσότερο ικανό να εμπνεύσει τη μεγάλη λογοτεχνία.
ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

	ΠΡΟ-ΒΟΛΕΣ (22-09-99)
Χρηματιστήριο ιδεών	Πώς θα ακουγόταν η είδηση ότι Ελληνες συγγραφείς θα δέχονταν να παραχωρήσουν αδημοσίευτα κείμενά τους σε ηλεκτρονικές σελίδες παίρνοντας ως αντάλλαγμα μετοχές; Προδικάζουμε ότι το γεγονός θα προκαλούσε σάλο και ότι το θέμα θα αναλύετο υπό το πρίσμα της ηθικής. Η υπόθεση αυτή, όμως, είναι γεγονός στις ΗΠΑ, όπου η εταιρεία Nerve.com. προκειμένου να ενισχύσει το γόητρο των ιστοσελίδων της απηύθυνε πρόσκληση σε 60 επιφανείς συγγραφείς. Το δέλεαρ ήταν η παραχώρηση μετοχών. Η Τζόις Κάρολ Οουτς έχει ήδη αρνηθεί, διότι δεν την ενδιαφέρει, λέει, να γράφει για το Διαδίκτυο. Ο Τζον Απντάικ έκανε χιούμορ, λέγοντας ότι στην ηλικία του δεν μπορεί να αποχωριστεί τη γοητεία των μετρητών. Η περίπτωση αυτή δεν αποτελεί ωστόσο εξαίρεση, υπάρχουν αρκετά παραδείγματα, οπως πληροφορούμαστε από τον ξένο Τύπο, ήδη από το 1953, όταν ο Χιου Χέφνερ έβγαζε το πρώτο τεύχος του «Πλέιμποϊ» και είχε πείσει τους μισούς συνεργάτες να πληρωθούν με μετοχές. Είναι πιθανόν ότι οι προτάσεις που απορρίπτονται από συγγραφείς της γενιάς του ‹60 και του ‹70, να είναι δελεαστικές και απολύτως θεμιτές για τους συγγραφείς εκείνους που διαμορφώθηκαν στην εποχή του Ιντερνετ. Φαίνεται όμως ότι το ζήτημα προσαρμογής ή σύμπλευσης με το ήθος κάθε εποχής δεν είναι τόσο θέμα γενιάς (χωρίς να υποτιμάται το ειδικό βάρος του προσωπικού βιώματος) όσο θέμα ιδιοσυγκρασίας και ψυχισμού. Στην Ελλάδα παρατηρείται ακόμη η επιβίωση θραυσμάτων ενός φαινομενικά αλλοκαιρινού ρομαντισμού ανάμεσα σε νέους συγγραφείς που αντιμετωπίζουν διλήμματα ένταξης στο κυρίαρχο ρεύμα ή αυτονόμησης σε ένα περιθώριο, που, όμως, ενίοτε, μοιάζει πολύ περισσότερο ικανό να εμπνεύσει τη μεγάλη λογοτεχνία. ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ