ΣΧΟΛΙΟ Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΜΠΟΥΚΑΛΑ (21-09-99)

Γκρίζα εξωσχολικά μαθήματα

Πέρσι ήταν αλλιώς. Και πρόπερσι. Κι όσο πίσω πάει η μνήμη τους. Περίμεναν με λαχτάρα την πρώτη μέρα του σχολείου, βαριεστημένα κάπως από τις μακρόσυρτες διακοπές -που δεν είναι δα «ονειρεμένες» για όλους-, για να ξανασμίξουν με το φίλο και το συμμαθητή, να αφηγηθούν το καλοκαίρι τους και να ελευθερώσουν και πάλι την πειρακτική τους γλώσσα, για το ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ, μπορεί και για τα πρώτα σκιρτήματα. Αλλού η καρδιά τους φέτος, και μαγκωμένη, σφραγισμένη από μιαν άκαιρη ήττα: Στα παιδιά που δεν θα ξαναπάνε σχολείο, ποτέ πια. Στα άλλα παιδιά, πολύ περισσότερα αυτά, που θα αργήσουν να ξαναμπούν σε τάξη, γιατί πρώτα πρέπει να κάνουν κόσμο τα συντρίμμια που τα κυκλώνουν. Μεγάλωσαν απότομα και βίαια. Σε όποια συνοικία κι αν ζούσαν, πληγώθηκαν από τις εικόνες της καταστροφής· κι όταν δοκίμασαν να ξαναπιάσουν ένα νήμα που τα συνέδεε ώς λίγο πριν με κάποιο φίλο από το φροντιστήριο, μια φίλη από την κατασκήνωση, ένα ξαδερφάκι, το βρήκανε κομμένο. Τους λόγους των μεγάλων -με τα γυαλιστερά επίθετα και τις βαρυσήμαντα κούφιες προτροπές- τους ακούνε και δεν τους ακούνε, γιατί έχουν σκύψει μέσα τους και βλέπουν να 'χει ξεφυτρώσει εκεί ένας νέος εχθρός, που τα φαρμακώνει: η μικρή, η ασήμαντη εμπιστοσύνη τους στον κόσμο, σ' αυτούς τέλος πάντων που ορίστηκαν να οργανώνουν τον κόσμο, να χτίζουν σπίτια και σχολεία, να επιβλέπουν, να ελέγχουν, να νομοθετούν, να τιμωρούν. Δεν εμπιστεύονται το σχολείο τους, κι ας βγήκε πράσινο - κι άλλα είχαν βγει πράσινα, πιο παλιά, και ωστόσο κατέρρευσαν. Δεν εμπιστεύονται αυτούς που τα χαρακτηρίζουν κίτρινα σήμερα, πράσινα αύριο. Δεν εμπιστεύονται όσους αποφασίζουν να αρχίσει η χρονιά κι ας μην έχει τελειώσει ο έλεγχος των κτιρίων στα δημόσια σχολεία, κι ας μην έχει καλά καλά ξεκινήσει στα ιδιωτικά και στα φροντιστήρια. Δεν εμπιστεύονται το μικρό μικρό τους σήμερα, γι' αυτό και μόνο με την ειρωνεία μπορούν να απαντήσουν σε όσους τους υπόσχονται ένα μεγάλο αύριο. Τέτοιο το μάθημα που δέχτηκαν, τόσο σκληρό, πριν καν μπούνε στις τάξεις. Τώρα καλούνται «να στρωθούν στο διάβασμα», με μισό μυαλό, και ν' αφήσουν εμάς τους μεγάλους στην ησυχία μας, να τους φτιάξουμε έναν κόσμο πιο γκρίζο, πιο ασταθή απ' όσο αφελώς πίστευαν ώς τώρα.