ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ (14-09-99)
Η ώρα της ενηλικίωσης	Η επιστροφή σκληρή, η αίσθηση της πόλης διαφορετική από εκείνη που συνοδεύει συνήθως την επιστροφή από τις διακοπές, σα να 'χει αφήσει ο φόβος τα ίχνη του επάνω στους ανθρώπους, που περιμένουν όλοι με μια διήγηση διαφορετική να δώσουν εικόνα και συναισθήματα ταυτοχρόνως στον «τυχερό» που δεν ήταν εδώ, δεν έζησε, δεν ένιωσε. Και πριν ολοκληρωθούν οι ανταλλαγές εντυπώσεων μια καινούργια είδηση για σεισμό στην Τουρκία άναψε τη φωτιά της ανησυχίας και πάλι. Ο ήχος των έκτακτων δελτίων συγκέντρωσε τους συναδέλφους από τα γύρω γραφεία, το χιούμορ πικρό σα να μην μπορεί ακόμη να έρθει η λύτρωση. Θα ήταν εύκολο να πω πως για το μεγάλο τρόμο φταίει και η τηλεοπτική υπερβολή, αυτές οι ατέλειωτες ώρες των απευθείας συνδέσεων με τους τόπους της πιο άγριας καταστροφής, που όσο κι αν έδωσαν στιγμές θριάμβου της ανθρώπινης δύναμης και αδελφοσύνης άφησαν εικόνες σκληρές στη μνήμη των ανθρώπων. Ακόμη και όσοι δεν ήταν εκεί, δεν ένιωσαν την καταστροφή, δεν κατάλαβαν το μέγεθός της χρωστώντας χάρη στην τύχη τους, «συμμετέχουν», όχι βέβαια στον πόνο και την πίκρα των πληγέντων, αλλά στο φόβο. Χωρίς να αμφισβητήσει κανείς τη σημασία της ενημέρωσης και της θωράκισης των πολιτών απέναντι στα ανεξέλεγκτα φυσικά φαινόμενα καθώς δημιουργείται η συνείδηση της ώριμης αντίδρασης απέναντι στον κοινό κίνδυνο, αυτή η επιμονή στη μετάδοση των πιο ακραίων και τρομοκρατικών εικόνων δεν μπορεί παρά να καλλιεργεί ταυτοχρόνως και την αίσθηση της αδυναμίας. Κι όμως δεν μπορεί να μην πει κανείς κουβέντα γι' αυτούς τους ανθρώπους της ενημέρωσης που κλεισμένοι στα στούντιο παρά τον τρόμο μετέδιδαν κάθε πληροφορία ή άλλοι που έσπευσαν στα ερείπια για να μεταφέρουν την εικόνα, ακόμη κι αν ήταν αποσπασματική, ακόμη κι αν δεν μπορούσε να μεταφέρει με ακρίβεια αυτό που είχε συμβεί, ακόμη κι αν ανέβαζε το θερμόμετρο της ανησυχίας για όσους βρίσκονταν μακριά. Αυτό είναι η τηλεόραση το ξέρουμε και ίσως το ξέρουμε τόσο καλά που τις πρώτες ώρες για πολλούς η εντύπωση ήταν πως η καταστροφή περιορίζεται σε ένα-δυό σημεία και πως όλα τα υπόλοιπα είναι κινδυνολογίες και υπερβολές των ρεπόρτερ. Η αλήθεια είναι πως οι πρώτες πληροφορίες ήταν αντικρουόμενες, δυσκολευόταν ο θεατής να σχηματίσει εικόνα και αργότερα όταν άρχισε η μεγάλη αγωνία με τις προσπάθειες των σωστικών συνεργείων να ανασύρουν τους εγκλωβισμένους ήταν αναπόφευκτο ο φακός να λειτουργήσει με τον τρόπο που η τεχνολογία επιβάλλει απομονώνοντας και μεγεθύνοντας το τραγικό μετατρέποντάς το σε θέαμα με στοιχεία σίριαλ, έτσι όπως συνεχιζόταν από τον ένα τόπο στον άλλον, από τον ένα διασωθέντα στον επόμενο που δεν είχε την ίδια τύχη. Μοιάζει αναπόφευκτη για τον πολιτισμό μας αυτή η ανάγκη να καταναλώνουμε κάθε τι ακόμη και την αγριότητα και να απολαμβάνουμε χωρίς απόλυτη συνείδηση το γεγονός ότι μας έλκουν και μας περιέχουν οι σκηνές που παρακολουθούμε. Ακόμη και οι ήρεμοι τόνοι της κρατικής τηλεόρασης, που είναι αλήθεια ότι προσπάθησε πολύ γι' αυτούς δεν απέφυγαν την επιμονή στο πιο ακραίο. Και πώς να μην είσαι παρών την ώρα της μεγάλης μάχης της ζωής με το θάνατο, πώς να αποφύγεις τη στιγμή της μεγαλειώδους επιβεβαίωσης του τηλεοπτικού μέσου να μεταφέρει το ρυθμό της ανάσας των αγωνιστών, σα να ζητάς κατά τη διάρκεια αθλητικών αγώνων να δείχνει ο φακός το κοινό, την προθέρμανση ή τις εγκαταστάσεις και όχι τις στιγμές της μάχης των αθλητών για τη νίκη. Ακόμη και αυτή η συμπεριφορά της τηλεόρασης απαιτεί από το κοινό ωριμότητα και ψυχραιμία. Ενηλικίωση δεν σημαίνει παρά συμφιλίωση. Ισως ήρθε η ώρα. Γράφει η ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ