ΣΧΟΛΙΟ Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗ (03-09-99)

Το φάντασμα του ...Μέιτζορ

Το 1996, όταν οι δημοσκοπήσεις έφεραν τους Εργατικούς του Τόνι Μπλερ βέβαιους νικητές των εκλογών της επομένης χρονιάς, οι Συντηρητικοί του Τζον Μέιτζορ είχαν στηρίξει τις ελπίδες τους σε ένα σχέδιο παροχών. Η επαχθής για τον πληθυσμό οικονομική πολιτική τους, εξηγούσαν, είχε δημιουργήσει δημοσιονομικά πλεονάσματα, που θα επέτρεπαν τη διανομή «μερίσματος» στον πληθυσμό υπό μορφήν φορολογικών μειώσεων· μειώσεων τόσο ουσιαστικών, που θα ανέτρεπαν τη δυσμενή προεκλογική εικόνα. Το αποτέλεσμα είναι, εν πολλοίς, γνωστό. Οι εφικτές μειώσεις αποδείχθηκαν πολύ μικρότερες από τις προβλεπόμενες, η θετική εντύπωσή τους υπήρξε μικρή και οι Συντηρητικοί έχασαν ...ενδόξως τις εκλογές της Πρωτομαγιάς 1997. Τίποτε ασφαλώς δεν προδικάζει ότι το ΠΑΣΟΚ θα έχει την ίδια τύχη με τους Συντηρητικούς της Βρετανίας. Η πολιτική του δεν είναι το ίδιο απεχθής όσο εκείνων, η κοινωνική μονομέρεια είναι μικρότερη, τα δυσάρεστα μέτρα του σε μεγάλο βαθμό αναγκαστικά από τον στόχο της ένταξης στην ΟΝΕ, η απόστασή του από τη Ν.Δ. μαχητή. Και ακόμη, οι παροχές, που ανακοινώθηκαν χθες, δεν είναι ασήμαντες. Οι πολιτικές εντυπώσεις, όμως, δεν είναι ζήτημα λογιστικού ισολογισμού. Η κυβέρνηση του κ. Κ. Σημίτη καλείται, πολύ περισσότερο από συγκεκριμένες οικονομικές επιπτώσεις, να ανατρέψει μια εμπεδωμένη στον κόσμο εικόνα της, πράγμα που δεν επιτυγχάνεται σε σύντομο διάστημα, όσες φοροαπαλλαγές και αν επιστρατευθούν. Οι χθεσινές εξαγγελίες, πάντως, εμπεριέχουν, επιτέλους, ένα -ατελές έστω- στοιχείο αναδιανομής. Η απόφαση να διπλασιασθεί η φορολογία επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν άλλοι στόχοι, αντλεί πόρους από μία πηγή αποδεδειγμένης ευπορίας. Η αναδιανομή είναι, βέβαια, ατελής, αφού θα ήταν ορθότερο να φορολογείται -βαρύτερα φυσικά- η υπεραξία, ο φόρος όμως πλήττει, ορθώς, τις πυκνές και ...«αεράτες» συναλλαγές. Αν η χρηματοδότηση αυτή είναι σωστή, η αναδιανομή δεν ολοκληρώνεται, δυστυχώς, στη διάθεση των πόρων. Η δαμόκλεια σπάθη του κριτηρίου του πληθωρισμού αναγκάζει την κυβέρνηση να διαθέσει ποσό μεταξύ 60-110 δισ. δραχμών σε μειώσεις φόρων των επιβατηγών αυτοκινήτων. Σε μία χώρα, όπου οι πωλήσεις αυτοκινήτων ανθούν, ενώ αντιθέτως υπάρχουν σοβαρές ανάγκες χρηματοδότησης σε καίριους τομείς, όπως η υγεία ή η παιδεία, «πριμοδοτούνται» τα Ι.Χ. Και αυτό για να πέσει ο πληθωρισμός κάτω του 2,1%, όταν οι οικονομολόγοι συμφωνούν -και η ιστορία επιβεβαιώνει- ότι ακόμη και ποσοστά τάξεως 5% δεν παρακωλύουν την ανάπτυξη...