ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ (28-07-99)

Ικέτις αλλά και «αρκούδα»

«Ο,τι και να συμβεί δεν θα υπάρξει νέος Ψυχρός Πόλεμος», Σέργιος Στεπάσιν, πρωθυπουργός... «Εάν δεν προσέξετε, θα φθάσουμε σε νέο Ψυχρό Πόλεμο», Ιγκόρ Ιβάνοφ, υπουργός Εξωτερικών. Τι από τα δύο εννοούν πραγματικά οι Ρώσοι, επιμένοντας ταυτόχρονα σε αμφότερα; Και τα δύο! Η πρώτη ψυχροπολεμική περίοδος, εκείνη που εγκαινιάσθηκε με τον Πόλεμο του Κόλπου του 1991, χαρακτηρίσθηκε από την πλήρη σύμπλευση της Ρωσίας με τις ΗΠΑ. Η περίοδος αυτή έληξε ουσιαστικά με τον περυσινό βομβαρδισμό της Βαγδάτης στην επιχείρηση «Αλεπού της Ερήμου» και οι ρωσοαμερικανικές σχέσεις έφθασαν στο ναδίρ με τις επιχειρήσεις κατά της Γιουγκοσλαβίας. Επιχειρήσεις που έφεραν ωστόσο το σπόρο της αναθέρμανσης, καθώς ήταν η ουσιαστική διπλωματική συνεργασία Ουάσιγκτον-Μόσχας και η άρνηση της τελευταίας να στηρίξει μέχρι τέλους το Βελιγράδι που απέφεραν το συμβιβασμό και τον τερματισμό των βομβαρδισμών. Παράλληλα, όμως, έδειξαν στη Μόσχα (ενδεχομένως και στην Ουάσιγκτον) ότι παρά την καταστροφή που την έχει πλήξει, παραμένει ακόμα υπολογίσιμη· μία δύναμη που δεν είναι δυνατόν να παρακαμφθεί στη διεθνή γεωπολιτική σκακιέρα, είτε στην Ευρώπη είτε στην Απω Ανατολή. Από την άλλη πλευρά, η ρωσική οικονομία έχει κατεπείγουσα ανάγκη ξένων επενδυτών, ξένης βοήθειας, ξένης υποστήριξης γενικότερα. Ετσι, στην Ουάσιγκτον, ο Ρώσος πρωθυπουργός Σεργκέι Στεπάσιν δηλώνει πως ό,τι και να συμβεί αναβίωση του Ψυχρού Πολέμου δεν είναι δυνατόν να υπάρξει και ζητεί επενδύσεις, υποσχόμενος «λαγούς με πετραχείλια» σε όσους αποτολμήσουν την επιστροφή στη Ρωσία. Την ίδια ημέρα, στο «Στερν», ο υπουργός του των Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβάνοφ προειδοποιεί την Ουάσιγκτον να μην τολμήσει να υποδυθεί στα σοβαρά τον παγκόσμιο χωροφύλακα, απειλώντας ότι το μόνο αποτέλεσμα μιας τέτοιας απόπειρας θα είναι η αναβίωση της κούρσας των εξοπλισμών και, εν τέλει «η λήψη στρατιωτικών μέτρων για την προάσπιση της εθνικής ασφάλειας»... Τι είναι λοιπόν η Ρωσία σήμερα; Ικέτις αλλά και «αρκούδα», δύναμη σημαντική που όπως απέδειξε ανακτά σταδιακά την αυτοπεποίθησή της. Ισως είναι χρησιμότερη εν τέλει η Ρωσία-αρκούδα, από τη Ρωσία... πάντα.

Κ. ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ